ماساللی

شهری در جمهوری آذربایجان

ماساللی (به لاتین: Masallı) شهری در شهرستان ماساللی کشور جمهوری آذربایجان است. جمعیت این شهر بر اساس سرشماری سال ۱۹۸۹ میلادی، ۱۴٫۷۴۶ نفر و بر اساس سرشماری سال ۲۰۰۸ میلادی، ۹٫۸۰۰ بوده‌است.[۱][۲]

ماساللی
ماساللی در جمهوری آذربایجان واقع شده
ماساللی
ماساللی
مختصات: ۳۹°۰۲′۰۳″ شمالی ۴۸°۳۹′۵۶″ شرقی / ۳۹٫۰۳۴۱۷°شمالی ۴۸٫۶۶۵۵۶°شرقی / 39.03417; 48.66556
کشور جمهوری آذربایجان
شهرستانشهرستان ماساللی
تاسیس۱۹۶۰
جمعیت
 (۲۰۱۱)
 • کل۹۴۰۰
منطقه زمانییوتی‌سی +۴ (AZT)
 • تابستانی (DST)یوتی‌سی +۵ (AZT)
پیش‌شماره(های) تلفن+۹۹۴ ۱۵۱

جغرافیا ویرایش

ماسال‌لی یکی از شهرهای جنوب‌شرقی جمهوری آذربایجان است و به‌عنوان یکی از شهرهای تالش شمالی شناخته می‌شود. این شهر ۲۲۱ کیلومتر از باکو پایتخت جمهوری آذربایجان واقع شده‌است. شهر ماسال‌لی از جنوب به شهر لنکران، از خاور به ذخیره‌گاه دولتی قزل‌آغاج، از شمال به جلیل‌آباد و از باختر به کوه‌های تالش و یاردیملی می‌رسد.[۳]

مردم ویرایش

بر اساس سرشماری سال ۲۰۰۹ میلادی، ماسال‌لی ۸۸۶۷ نفر جمعیت داشته که از این شمار ۴۴۶۹ نفر (۵۲٫۴٪) مرد و ۴۳۹۸ نفر (۴۸٫۴٪) زن بوده‌اند.[۴][۵][۶]

دین ویرایش

دین بیشتر مردم این شهر اسلام و مذهب آنان شیعه است.

تاریخچه ویرایش

این شهر بخشی از سرزمین‌های خانات تالش بود که در پیمان گلستان از ایران جدا شد. پس از این پیمان، میرحسن‌خان فرزند میرمصطفی‌خان از شناخته‌شده‌ترین خان‌های تالش همراه با سربازان خود تا مدتی در برابر نیروهای ارتش روسیه تزاری در پیرامون شهر ماسال‌لی به‌ویژه در ناحیه میان‌کوه مقاومت کردند اما در پایان عقب‌نشینی کردند.

شهرداری ماسال‌لی در سال ۱۹۶۰ تأسیس شد.[۷][۸][۹]

ریشه واژه ویرایش

در مورد ریشه نام شهر ماسال‌لی دیدگاه‌های متفاوتی وجود دارد. نام ماسال‌لی شباهت و همسانی زیادی با نام شهر ماسال در استان گیلان ایران دارد. نام ماسال برگرفته از نام تالشی مزال به‌معنی کوه‌مانند است و ماسال‌لی می‌تواند اشاره به افراد شهر ماسال داشته باشد که از ماسال در گیلان به این ناحیه مهاجرت کردند. نام ماسال‌لی برای نخستین بار در آثار ناحیه آران و شروان و آذربایجان در قرون وسطا و میانی دیده شده‌است. در آغاز سده هفدهم میلادی در یکی از نامه‌ها و فرمان‌های حکومتی شاه سلطان حسین صفوی از روستاهای ماسال‌لی و شیخ‌لار نام‌برده شده‌است. (اخبارنامه، میرزا احمد فرزند میرزا خداوردی ۱۸۸۲) برطبق این نامه، این منطقه متعلق به شخصی به‌نام ماسال بیگ بوده‌است.

آثار تاریخی ویرایش

نزدیک ۲۰۸ بنای تاریخی و باستان‌شناختی در ماسال‌لی وجود دارد.[۱۰]

نام[۱۰] نوع[۱۰] تاریخ[۱۰]
مسجد معماری سده نوزدهم
آرامگاه نظری‌خانم معماری سده چهاردهم
گورستان کورگان باستان‌شناختی عصر برنز
خدایارتپه کورگان باستان‌شناختی عصر برنز
تمه حاجی‌آقا کورگان باستان‌شناختی عصر برنز
گورستان خدابخش‌یورد باستان‌شناختی اوایل عصر برنز
سنگ‌های رام سنگ‌نگاره سده نوزدهم
آرامگاه امیر معماری سده نوزدهم
قلعه ارکیوان (ارکوان) معماری سده نهم-دهم
قلعه کنگلی معماری سده دوازدهم
تپه میرزال کورگان باستان‌شناختی عصر برنز
قلعه شهریار معماری قرون وسطا
قلعه سهات معماری قرون وسطا
قلعه دختر معماری سده نوزدهم
آرامگاه پیرزابا معماری قرون وسطا
اونجه‌قلعه معماری قرون وسطا
قلعه محمود معماری قرون وسطا
آرامگاه باباسیدآقا معماری سده شانزدهم
قلعه بابک معماری سده نهم

آب و هوا ویرایش

شهر ماسال‌لی یکی از شهرهای واقع‌شده در جلگه پست لنکران است. این شهر در تابستان دارای یک دوره هوای معتدل گرم و خشک در فصل تابستان و هوای معتدل و خشک در فصل زمستان است. این بهار و پاییزی به‌نسبت پربارش دارد.

ورزش ویرایش

در این شهر ورزشگاهی چندمنظوره با نام آناتولی بانیشفسکی وجود دارد که ورزشگاه خانگی باشگاه فوتبال ویلش ماسال‌لی است.[۱۱]

اقتصاد ویرایش

در شهر ماسال‌لی فعالیت‌های اقتصادی فراوان صورت می‌گیرد. تولید مصالح ساختمانی و محصولات پلاستیکی در این شهر در حال توسعه است. فروشگاه‌های مواد غذایی از جمله نانوایی و شراب‌سازی و… در آن وجود دارد در این شهر ۲ کارخانه شراب‌سازی ۴ کارخانه چای‌سازی و ۱ کارخانه تولید آب معدنی در حال فعالیت هستند. همچنین در پیرامون و محله‌های درون شهر باغ‌های انگور به‌خوبی گسترش یافته‌اند؛ همچنین در این شهر کارخانه‌های فرآوری گیاهان کنسروی، سبزیجات، گوشت، روغن و تخمیر توتون و تنباکو، مجتمع کشت و صنعت، کارخانه فرآوری گوشت و کارخانه لبنیات و آبجوسازی (با نام ویلش) وجود دارند.[۱۲]

جستارهای وابسته ویرایش

منابع ویرایش

ماساللی در سرور تحت شبکه نام‌های جغرافیایی

  1. "The largest cities in Azerbaijan, ranked by population" (به انگلیسی). mongabay.com. Archived from the original on 28 June 2012. Retrieved 30 Jun 2012.
  2. "Azerbaijan: largest cities and towns and statistics of their population" (به انگلیسی). world-gazetteer. Archived from the original on 23 April 2013. Retrieved 22 May 2012.
  3. "Azərbaycan Prezidentinin Rəsmi internet səhifəsi - SƏNƏDLƏR » Qanunlar". president.az (به ترکی آذربایجانی). Retrieved 2018-09-15.
  4. "Azərbaycanın regionları | The State Statistical Committee of the Republic of Azerbaijan". The State Statistical Committee of the Republic of Azerbaijan (به انگلیسی). Retrieved 2018-09-15.
  5. "The largest cities in Azerbaijan, ranked by population" (به انگلیسی). mongabay.com. Archived from the original on 28 June 2012. Retrieved 30 Jun 2012.
  6. "Azerbaijan: largest cities and towns and statistics of their population" (به انگلیسی). world-gazetteer. Archived from the original on 23 April 2013. Retrieved 22 May 2012.
  7. Президиум Верховного Совета Азербайджанского ССР. "Азербайджанская ССР, Административно-территориальное деление на 1 января 1961-го года". Азербайджанское государственное издательство, Баку, 1961, стр. 9
  8. Presidium of the Supreme Soviet of Azerbaijan SSR. "In the Administrative-territorial Division of the Azerbaijan SSR on January 1, 1961". Azerbaijan state publishing house, Baku, 1961, page 9
  9. "Masallı Regional Mədəniyyət İdarəsi". masalli.mctgov.az (به انگلیسی). Archived from the original on 20 September 2021. Retrieved 2018-09-15.
  10. ۱۰٫۰ ۱۰٫۱ ۱۰٫۲ ۱۰٫۳ "Masallı Regional Mədəniyyət İdarəsi". masalli.mctgov.az (به انگلیسی). Archived from the original on 15 September 2018. Retrieved 2018-09-15.
  11. ""Viləş" qayıtdı və ilk qələbəsini qazandı". Rekord.az (به ترکی آذربایجانی). Retrieved 19 March 2013.
  12. "Город Масаллы — Азербайджан". Archived from the original on 2020-09-19. Retrieved 2020-04-17. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (help)