مافیای آب

مافیای آب عنوانی غیررسمی در محافل رسانه‌ای و علمی ایران است و به افراد و نهادهایی گفته می‌شود که در زمینه‌هایی مثل سدسازی و انتقال آب دست دارند و به گفته برخی کارشناسان، بسیاری از مشکلات آبی ایران ناشی از سیاست گذاری‌های اشتباه، سوءمدیریت و رانت‌خواری این افراد و نهادهاست. مرکز توسعه فناوری آب حکمرانی آب در ایران را زیر سایه مافیای آب می‌داند.

متهمان به عضویت در مافیای آب

بسیاری از افراد و رسانه‌هایی که در مورد مافیای آب صحبت می‌کنند از اعضای این مافیا نامی نبرده‌اند، اما در برخی اظهار نظرها وزارت نیرو و شرکت‌های مشاور آن، شرکت مهاب قدس، شرکت سپاسد، شرکت توسعه منابع آب و نیروی ایران، قرارگاه خانم‌الانبیاء سپاه پاسدارن و مدیران عالیرتبهٔ این شرکت‌ها و نهادها به عضویت در مافیای آب یا همکاری با آنان متهم شده‌اند.

مخالفان

اسماعیل کهرم، کارشناس منابع آب، نامگذاری مافیای آب را درست نمی‌داند. وی معتقد است مافیا سیستمی مخفیانه و زیرزمینی است؛ ولی این پروژهای نادرست، علنی و روی زمین انجام می‌شود و بنابراین نمی‌شود انجام دهندگان آن را مافیا نامگذاری کرد.

اقدامات منسوب به مافیای آب

شخصیت‌ها و رسانه‌های گوناگون اقدامات و پروژه‌هایی را به مافیای آب نسبت داده اند، یا برخی رخدادها را اقدامات مافیای آب معرفی کرده‌اند.

• جلیل مختار، نماینده آبادان در مجلس شورای اسلامی، طرح‌های انتقال آب از خوزستان را طرح‌های مافیای آب می‌داند و آنها را چالش بزرگ خوزستان عنوان می‌کند.

• صنایع فولاد ایران که جزو صنایع آب‌بر به شمار می‌آید، بیشتر در مناطق مرکزی و خشک ایران مستقر شده و مدیریت سیاسی منابع آب تلاش می‌کند کارخانه‌ها و مجتمع‌های بزرگ صنعتی را در مناطق خشک ایجاد کند. این مدیریت سیاسی به مافیای حکومتی و دولتی آب نسبت داده شده است.

• بر اساس گزارش نشریه «نیچر»، بخش عمده خشکسالی در ایران عامل انسانی دارد، کاهش آب آبخوان‌ها در مقطع ۱۴ ساله حدود ۷۴ میلیارد مترمکعب بوده‌است این اضافه برداشت ۷۷ درصدی، شوری و خشکسالی گسترده در ایران را در پی داشته است. این مدیریت به مافیای حکومتی و دولتی آب نسبت داده شده است.

تحقیق و تفحص مجلس

مهرداد ویس‌کرمی نماینده خرم‌آباد در مجلس شورای اسلامی در سال ۱۴۰۰ خواستار تحقیق و تفحص از مافیای آب در وزارت نیرو شده بود.