مانوک آبقیان
مانوک خاچاتوروویچ آبقیان (ارمنی: Մանուկ Աբեղյան) منتقد ادبی و زبان‌شناس برجسته اهل ارمنستان بود. آبقیان محقق زبان و ادبیات ارمنی بود. وی عضو فرهنگستان ملی علوم ارمنستان بود. انستیتوی آکادمی علوم جمهوری ارمنستان شوروی به نام او نامگذاری شده‌است.
| مانوک آبقیان | |
|---|---|
Մանուկ Աբեղյան | |
 تمبر یادبود مانوک آبقیان، اتحاد شوروی (۱۹۶۵) | |
| نام بومی | Մանուկ Աբեղյան |
| زادهٔ | ۱۵ مارس ۱۸۶۵ روستای آستاپات، نخجوان |
| درگذشت | ۲۶ سپتامبر ۱۹۴۴ (۷۹ سال) ایروان، ارمنستان شوروی |
| آرامگاه | آرامستان مرکزی ایروان (توخماخ) |
| ملیت | ارمنستانی |
| شهروندی | ارمنستان |
| تحصیلات | Gevorgian Seminary |
| محل تحصیل | دانشگاه ینادانشگاه لایپزیگدانشگاه برلیندانشگاه پاریس |
| جایزه(ها) |  |
| پیشینه علمی | |
| شاخه(ها) | منتقد ادبی و زبان‌شناس و محقق زبان و ادبیات ارمنی |
| محل کار | دانشگاه اچمیادزیندانشگاه شوشیدانشگاه تفلیس |
زندگی‌نامه ویرایش
در ۱۷ مارس [سبک قدیمی: ۵ مارس] ۱۸۶۵ در روستای آستاپات، نخجوان به دنیا آمد از سال ۱۸۷۶ تا ۱۸۸۵ در اچمیادزین به تحصیل پرداخت و سپس از سال ۱۸۹۳ تا ۱۸۹۸ در دانشگاه‌های ینا، لایپزیگ، برلین و پاریس تحصیلاتش را ادامه داد. درجهٔ دکتری خود را از دانشگاه ینا دریافت کرد. وی در سال ۱۹۲۶ به اخذ درجه پروفسوری در رشتهٔ فلسفه نایل آمد و از سال ۱۹۳۵ فعالیت علمی خود را آغاز کرد.
در سال ۱۹۴۳ عضو آکادمی علوم جمهوری ارمنستان شوروی بود و در دانشگاه‌های اچمیادزین، شوشی و تفلیس تدریس می‌کرد. از اعضای مهم دانشگاه ایروان بود و ریاست دانشکدهٔ تاریخ و کرسی استادی آنجا را نیز به عهده داشت.
تحقیقات وی دربارهٔ ادبیات و فولکور و زبان ارمنی و همچنین سبک‌های مختلف نگارش و زمینهٔ پیدایش و شکل‌گیری آن‌ها است. وی تجارب ارمنی شناسان پیش از خود، از جمله امین عالیشان و گلستر را بررسی و مباحث مختلف آن‌ها را در زمینه اعتقادات قدیم و جدید و روایات افسانه‌ای تطبیق و ارزش تاریخی و فرهنگی آن‌ها را بیان کرده‌است. او نوشته‌های مؤلفانی چون موسس خورناتسی، آگاتانگلوس، پاوستوس بوزاند و سبئوس را بررسی کرده‌است.
وی در ۲۶ سپتامبر ۱۹۴۴ در سن ۷۹ سالگی در ایروان درگذشت و در آرامستان مرکزی ایروان (توخماخ) به خاک سپرده شد.
کتابشناسی ویرایش
- افسانه‌های ملی ارمنی در نگارش تاریخ ارمنیان موسس خورناتسی (۱۸۹۹)
- دستور زبان ارمنی جدید (۱۹۰۶)
- شیوهٔ نگارش زبان ارمنی جدید (۱۹۱۲)
- فرهنگ روسی-ارمنی (۱۹۲۵)
- نظریه دربارهٔ زبان ارمنی (۱۹۳۱)
- وزن شعر در زبان ارمنی (۱۹۳۳)
- قهرمانان ساسون (جلد اول، ۱۹۳۶; جلد دوم، ۱۹۵۱)
- تاریخ ادبیات باستانی ارامنه (جلدهای اول و دوم، ۴۶-۱۹۴۴; ترجمه به روسی ۱۹۴۸)
- جنگ ایران
- جنگ تارون
- فرهنگ لاتینی-روسی-ارمنی
- واژه‌های پزشکی
- واژه‌های حقوقی
منابع ویرایش
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Manuk Abeghian». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی.
- پایگاه اطلاع رسانی بنیاد ایرانشناسی
- Մանուկ Աբեղյան at Avproduction.am بایگانی‌شده در ۲۳ ژوئیه ۲۰۲۲[عدم تطابق تاریخ] توسط Wayback Machine
- Armenian Soviet Encyclopedia. Vol. 1. Yerevan. p. 22.
- Այվազյան, Հ. Մ. (2005). Ով ով է. հայեր (կենսագրական հանրագիտարան: Երկու հատորով). Vol. առաջին. Երևան: Հայկական հանրագիտարան հրատ.
- "Աբեղյան Մանուկ - Հայկական Հանրագիտարան".
- Khoren Sargsyan (1946). Մանուկ Աբեղյանը և հայ հին գրականությունը [Manuk Abeghian and old Armenian literature]. Yerevan.
- Bardakjian, Kevork B. (2000). A Reference Guide to Modernb Armenian Literature, 1500-1920. Detroit: Wayne State University Press.
- Hacikyan, A. J.; Basmajian, Gabriel; Franchuk, Edward S.; Ouzounian, Nourhan (2005). The Heritage of Armenian Literature: From the Eighteenth Century to Modern Times. Detroit: Wayne State University Press. ISBN 978-0-8143-3221-4.
- Աբեղյան Մանուկ at Encyclopedia.am
- Հայկ Խաչատրյան, Գրական տեղեկատու, Ե., 1986, էջ 14
- Կենսագրական հանրագիտարան, Ե., ԵՊՀ հրատ., 2009, էջ 47
- Armenian Encyclopedia Editorial Board. Yerevan, Armenia. 1990.
پیوند به بیرون ویرایش
| در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ مانوک آبقیان موجود است. |