متیلن بلو

متیلن بلو (به انگلیسی: Methylene blue)

متیلن بلو
نام‌گذاری آیوپاک 37-bis(Dimethylamino)- phenothiazin-5-ium chloride
شناساگرها
شماره ثبت سی‌ای‌اس	61-73-4 Y
پاب‌کم	6099
کم‌اسپایدر	5874 Y
UNII	8NAP7826UB Y
ChEBI	CHEBI:6872 Y
ChEMBL	CHEMBL405110 Y
جی‌مول-تصاویر سه بعدی	Image 1
SMILES CN(C)c1ccc2c(c1)sc-3cc(=[N+](C)C)ccc3n2.[Cl-]
InChI InChI=1S/C16H18N3S.ClH/c1-18(2)11-5-7-13-15(9-11)20-16-10-12(19(3)4)6-8-14(16)17-13;/h5-10H,1-4H3;1H/q+1;/p-1 N Key: CXKWCBBOMKCUKX-UHFFFAOYSA-M Y InChI=1/C16H18N3S.ClH/c1-18(2)11-5-7-13-15(9-11)20-16-10-12(19(3)4)6-8-14(16)17-13;/h5-10H,1-4H3;1H/q+1;/p-1 Key: CXKWCBBOMKCUKX-REWHXWOFAR
خصوصیات
فرمول مولکولی	C16H18N3SCl
جرم مولی	319.85 g/mol
دمای ذوب	100-110 °C (with decomposition)
دمای جوش	Decomposes
به استثنای جایی که اشاره شده‌است در غیر این صورت، داده‌ها برای مواد به وضعیت استانداردشان داده شده‌اند (در 25 °C (۷۷ °F)، ۱۰۰ kPa)
N (بررسی) (چیست: Y/N؟)
Infobox references

رده درمانی: آنتی‌دوت‌ها، شلات کننده‌ها و آنتاگونیست‌ها

اشکال دارویی: آمپول، قرص

موارد مصرف

متیلن بلو قبلاً در درمان موارد مت‌هموگلوبینمی (مانند مسمومیت با سیانید) استفاده می‌شد، اخیراً در درمان آلزایمر نیز مطرح شده‌است. همچنین فرم خوراکی آن در دندانپزشکی برای تشخیص مناطق دارای پلاک میکروبی دندان و نیز در تشخیص فیستول در جراحی استفاده می‌شود.

مکانیسم اثر

متیلن بلو احیاءشده متهموگلوبین را مجدداً احیاء می‌کند و خود به متیلن بلو تبدیل شده و سپس از راه ادرار دفع می‌گردد.

عوارض جانبی

تهوع، اسهال، سردرد، سرگیجه، نغییر رنگ ادرار، همولیز، هایپرتانسیون.

کاربرد در صنعت

متیلن بلو یک ماده رنگزای فونکسیونل که به عنوان یک رد-اُکس-ایندیکاتور عمل کرده و در حالت‌های اکسید یا احیاء شده دارای رنگ‌های گوناگون (آبی/بی‌رنگ) می‌باشد. یکی از آزمایش‌های تعیین کیفیت شیر که با آن شمار باکتری‌های موجود در شیر خام تخمین زده می‌شود، آزمایش احیای متیلن بلو است.

محیط کشت ائوزین متیلن بلو در کشت میکروب‌ها به کار می‌رود. متیلن بلو برای رنگ‌آمیزی بافت‌ها نیز استفاده می‌شود.

جستارهای وابسته

• متهموگلوبینمی

منابع

• فرهنگ داروهای ژنریک ایران، دکتر حشمتی، ۱۳۸۷