محمد چرمشیر

نمایشنامه‌نویس و مدرس تئاتر ایرانی

محمّد چرم‌شیر (زاده ۲۱ شهریور ۱۳۳۹ تهران)[۱] نمایشنامه‌نویس، دراماتورژ و مدرس تئاتر است.[۲] او دانش‌آموختهٔ ادبیات نمایشی در دانشگاه تهران است. از محمد چرم‌شیر تاکنون بیش از یکصد نمایشنامه به چاپ رسیده است[۳] و تعداد زیادی نمایشنامهٔ چاپ‌نشده دارد.

محمّد چرمشیر
محمّد چرمشیر - ۱۴۰۲
زادهٔ۱۳۳۹
تهران
محل زندگیایران–تهران
تحصیلاتکارشناس ادبیات نمایشی از دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران
پیشهنمایشنامه‌نویس، مدرس تئاتر
فرزندانیک پسر (ماهان)

هر چند که در عصر رسانه امروزی نام «شاعر صحنه‌ها» را برای چرمشیر در نظر گرفته‌اند اما تأثیر وی در امر نگارش نمایشنامه‌های مدرن با رعایت ساحت زبانی و توجه به امر پژوهش سبب‌ساز اتتشار آثار متعددی از او در خارج از مرزهای ایران، مانند کشورهایی چون ایتالیا، انگلیس، فرانسه، ترکیه و ژاپن شده است[۴] و نمایشنامه‌های این هنرمند بارها و بارها در کشورهایی چون ایران، آلمان،[۵] انگلیس، فرانسه، ایتالیا، آمریکا، بنگلادش، هند، چین تایپه و ارمنستان[۶] به صحنه رفته است و از همین رو به‌جاست که چرمشیر را «معنابخش نمایشنامه‌نویسی مدرن» ایران بدانیم.[۷][۸]

زندگی و تحصیل ویرایش

محمد چرم‌شیر در سال ۱۳۳۹ در تهران به دنیا آمد و پس از گذراندن دوران متوسطه در سال ۱۳۵۸ وارد دانشکده هنرهای دراماتیک تهران شد و در رشته ادبیات نمایشی مشغول به تحصیل شد.

دوران تحصیل در دانشگاه برای او چندان آرام نگذشت، و هم‌زمان شد با جریان انقلاب در سال ۱۳۵۷ و تغییر سیاست‌گذاری‌های دانشگاهی و انقلاب فرهنگی در ایران، و تعطیلی دانشگاه‌ها؛ بنابراین او در سال ۱۳۶۶ از دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران فارغ‌التحصیل شد. او که شغل اصلی‌اش معلمی بود، خود در راه فراگیری تئاتر، مانند دانش‌آموزی به دنبال آموختن این هنر بود.

خداحافظ نخستین نمایشنامه چرمشیر بود که او را به جامعه تئاتر معرفی کرد. این نمایش در سال ۱۳۶۴ در دانشگاه اجرا شد و سپس آذر ۶۶ توسط حسین جعفری در تالار قشقایی بر روی صحنه رفت و در همان سال نمایشنامه‌ای دیگر از او مسیح هرگز نخواهد گریست را جمشید اسماعیل‌خانی در تالار چهارسو به صحنه برد و چرمشیر برای اولین بار به صورت جدی مطرح شد.

تا سال ۱۳۷۰ کارگردانان مختلفی آثار این نمایشنامه‌نویس را به صحنه بردند. کارگردانانی مانند حسین عاطفی، قاسم زارع، علی امیدوار و… در همین سال بود که این نمایشنامه‌نویس برای نخستین بار با عضویت در گروه تئاتر بازی «آتیلا پسیانی» تجربه کار گروهی را نیز تجربه کرد.

محمد چرمشیر هرچند به خاطر نگارش خاص خود توانست خیلی سریع جایگاه ویژه‌ای در تئاتر ایران پیدا کند؛ اما او را باید به‌عنوان پرکارترین و پراثرترین نمایشنامه‌نویس ایرانی هم معرفی کرد. صدها نمایشنامه، داستان و فیلمنامه نوشته که برخی حتی به چاپ هم نرسیده است.[۹]

کار حرفه‌ای ویرایش

چرمشیر طی سال‌های تحصیل در کنار کار مطالعاتی و تحقیقاتی که تا امروز نیز در فعالیت‌هایش مشاهده می‌شود، به شغل معلمی روی آورد، و تجربه انتقال داشته‌های فرهنگی و آموزشی خود به دانش‌آموزان را در سال‌های ابتدایی تحصیل در دانشگاه از سر گذراند.[۷]

سال ۱۳۶۴ برای این نمایشنامه‌نویس نقطه عطفی در آغاز فعالیت‌های حرفه‌ای به‌شمار می‌رود. در این سال نخستین تجربه نوشتاری این نویسنده در قالب نمایشنامه خداحافظ در دانشگاه به صحنه رفت و درست دو سال بعد (۱۳۶۶) حسین جعفری از کارگردانان جوان آن سال‌های تئاتر، این نمایشنامه را در سالن قشقایی مجموعه تئاترشهر به صحنه برد. این اتفاق باعث معرفی نمایشنامه‌نویس جوانی به‌نام چرمشیر به بدنه تئاتر حرفه‌ای کشور شد و در آذرماه ۱۳۶۶ جمشید اسماعیل‌خانی که در آن سال‌ها از کارگردان‌های فعال و هنرمندان شناخته‌شده عرصه تئاتر و سینمای کشور بود، متفاوت‌ترین نمایشنامه این نویسنده جوان با نام مسیح هرگز نخواهد گریست را در سالن چهارسو مجموعه تئاترشهر با یک گروه حرفه‌ای به صحنه برد که با اقبال بسیار خوب منتقدان و تماشاگران تئاتر کشور روبه‌رو شد.[۷]

از این سال به بعد بود که نام چرمشیر به‌عنوان استعدادی موفق، جوان و البته حرفه‌ای در زمینه نمایشنامه‌نویسی معاصر در بین هنرمندان تئاتر مطرح شد و آغاز دور دوم فعالیت‌های تخصصی و حرفه‌ای او را رقم زد. از سال ۱۳۶۶ تا سال ۱۳۷۰ کارگردان‌هایی چون قاسم زارع، حسین عاطفی، منیژه محامدی، علی امیدوار و تنی دیگر از کارگردانان تئاتر نمایشنامه‌های متعددی را از او به صحنه بردند. چرمشیر که تا این سال به‌صورت شخصی با گروه‌های نمایشی همکاری می‌کرد مورد توجه آتیلا پسیانی سرپرست «گروه نمایش بازی» قرار گرفت و با دعوت این بازیگر و کارگردان به‌صورت رسمی به عضویت این گروه نمایشی درآمد و تجربه فعالیت‌های گروهی را آغاز کرد.[۷]

سبک نگارش ویرایش

محمد چرمشیر سال‌های ۱۳۷۰ تا اواخر این دهه را عموماً به تولید و نگارش نمایشنامه‌ها، داستان‌ها و فیلمنامه‌های متعدد دست زد و به‌عنوان نویسنده‌ای فعال تا جایی پیش رفت که به‌زعم برخی از کارشناسان در مسیر کمی‌گرایی تا توجه به کیفیت نوشتاری قرار گرفت؛ اما ماحصل تجربه این نوشتن‌های متعدد که حتی شمار آن‌ها از دست خارج شده است، به خلق زبان و سبکی منحصربه‌فرد در آثارش منتج شد. سبکی که هنوز هم آن را با نام «چرمشیر» در ادبیات نمایشی دوران بعد از انقلاب می‌شناسند.

وام‌داری به ادبیات شکل‌گرفته روزمره، توجه به لزوم کاربرد ادبیات در شکل نگارش و خلق جهان زبانی مختص شخصیت‌های متعدد و متفاوت آثار نمایشی وی، پرهیز از نگارش توضیح صحنه و خلق تصویری صحنه در سایه احترام به خلاقیت‌های کارگردانان برای آزادی عمل در شکل اجرای صحنه‌ای آثار این نمایشنامه‌نویس، بروز و ظهور ادبیات شاعرانه در کنار توجه به انگاره‌های نوشتاری مدرن از بارزترین خصوصیاتی است که مبدع و شروع‌کننده آن در ساحت ادبیات نمایشی سه دهه اخیر تاریخ تئاتر ایران با نام محمد چرمشیر گره خورده است.

هر چند اقبال و توجه کارگردانان بزرگ و صاحب‌نام کشورمان چون آتیلا پسیانی، منیژه محامدی و علی رفیعی در تشویق و دقت در نگارش این نمایشنامه‌نویس متعهد و ورود وی به عرصه آموزش دانشگاهی و انتقال تجربیات روزآمد خود به دانشجویان جوان رشته نمایش در شکل‌گیری مسیر حرفه‌ای او در امر نگارش آثار صحنه‌ای بی‌تأثیر نبوده است.[۷]

سکوت به‌عنوان یکی از ابزارهای انتقال مفاهیم در ادبیات نمایشی به‌کار گرفته می‌شود. در ادبیات نمایشی ایران نیز نویسندگان از سکوت در انتقال مفاهیم استفاده کرده‌اند. یکی از این نویسندگان محمد چرمشیر است که در نمایشنامه‌هایش، برای ادامه دیالوگ‌ها و انتقال مفاهیم به کمک دیالوگ به فراخور متن‌هایش از مکث و سکوت استفاده می‌کند.[۱۰]

اقتباس ویرایش

از دیگر تجربه‌هایی که در تثبیت نام چرمشیر در نمایشنامه‌نویسی، به‌ویژه طی دو دهه اخیر بسیار تأثیرگذار بوده است اقتباس، بازخوانی و خوانش‌های منطبق با فرهنگی ایرانی از آثار بزگ نمایشی و رمان‌های شهیر خارجی به آثار نمایشی ایرانی بود، شیوه نگاه و فعالیتی که با وجود قدمت آن در جهان کمتر مورد اقبال نمایشنامه‌نویسان معاصر قرار گرفته بود.

نخستین تجربیات و نگارش‌های متعدد او در امر بازخوانی و اقتباس از متون بزرگ نمایشی و داستانی جهان به خلق نمایشنامه‌هایی چون پژهان‌های مردی که خانه‌اش ویران بود اقتباس از گوئرنیکا نوشته فرناندو آرابال؛ آنگاه که ماه بالا می‌آید اقتباس از از طلوع ماه‌ نوشته لیدی گریگوری؛ مضحکه‌نامه دن کیشوت لامانچایی اقتباس از رمان دن‌کیشوت نوشته سروانتس، می‌بوسمت و اشک اقتباس از نامه‌های واتسلاو هاول به همسرش الگا، آسمان روزهای برفی بازخوانی فیلم‌نامه بانی و کلاید و تنها خدا حق دارد بیدارم کند اقتباس از اسکار و خانم صورتی اثر اریک امانوئل اشمیت انجامید، که برخی از آن‌ها توسط کارگردان‌هایی چون لیلا پرویزی، قاسم زارع و محمد عاقبتی به صحنه رفت.

همچنین نمایشنامه‌هایی مانند راهبان اقتباس از رمان دیر راهبان نوشته دوکاسترو؛ اسبی که از پای نمی‌افتد بر اساس یادداشت‌های روزانه کریستف کلمب، قدم زدن روی ابر با چشمان بسته بر اساس بازخوانی یادداشت‌های روزانه ویرجینیا وولف؛ تعزیه شازده کوچولو اقتباس‌شده از شازده کوچولو نوشته آنتوان دوسنت اگزوپری و بحرالغرایب اقتباس از طوفان نوشته ویلیام شکسپیر از آثار ماندگار و موفق این نمایشنامه‌نویس در دور جدید فعالیت‌های وی بودُ که توسط کارگردان‌هایی چون فرهاد مهندس‌پور، حسین احمدی‌نسب، آروند دشت‌آرای و آتیلا پسیانی در سالن‌های مختلف نمایشی به اجرا رسید.

اما اوج فعالیت‌های این نمایشنامه‌نویس به همکاری مشترک وی با علی رفیعی در سه اثر نمایشی به نام‌های یادگار سال‌های شن، رمئو و ژولیت و در مصر برف نمی‌بارد بازمی‌گردد که اجراهای عمومی ماندگار و خاطره‌انگیزی را در بدنه تولیدات تئاتر حرفه‌ای از خود به یادگار گذاشت.[۷]

همکاری با جوانان ویرایش

از نقاط قوت فعالیت و زندگی شخصی چرمشیر همکاری صمیمانه او با دانشجویان هنر نمایش است، وی که طی دو دهه اخیر به یکی از نام‌های پرآوازه تئاتر بدل شده است هیچگاه در اجازه اجرای آثارش به گروه‌های جوان دانشجو ممانعتی به‌خرج نداده است و در کنار این روحیه در تمامی نشست‌ها و معدود گفت‌وگوهای رسانه‌ای خود از اساتید و نمایشنامه‌نویسانی که از آن‌ها الهام گرفته یا در کلاس‌های آن‌ها شرکت داشته است یاد کرده است؛ که از جمله شناخته‌شده‌ترین آن‌ها می‌توان به اکبر رادی، بهرام بیضایی، خسرو حکیم رابط، محسن یلفانی و ابراهیم مکی اشاره کرد.[۷]

آموزش ویرایش

چرمشیر هرچند به خاطر نگارش خاص خود توانست خیلی سریع جایگاه ویژه‌ای در تئاتر ایران پیدا کند؛ اما او را باید به‌عنوان پرکارترین و پرآثارترین نمایشنامه‌نویس ایرانی هم معرفی کرد. صدها نمایشنامه، داستان و فیلمنامه نوشته که برخی حتی به چاپ هم نرسیده است. نکته قابل توجه این است که هرچند نمایشنامه‌های این نویسنده در طول سال‌های گذشته توسط کارگردانان صاحب نامی چون علی رفیعی، آتیلا پسیانی و… اجرا شده است؛ اما گروه‌های جوان و دانشجویی نیز توانسته‌اند از کارگردانی نمایشنامه‌های این نمایشنامه‌نویس بی‌نصیب نمانند.[۱۱]

چرمشیر سال‌هاست به‌عنوان مدرس در دانشگاه مشغول تدریس کرده است و پس از فراغت از دانشگاه برای جوانان کلاس‌های آموزشی زیادی برپا کرده است، و همیشه سعی کرده ارتباط خود را با گروه‌های جوان حفظ کند و متن‌هایی نیز برای تجربه‌های جوان در صحنه بنویسد.[۱۱][۱۲]

چرمشیر در حال حاضر در مؤسسه‌های مختلف[۱۳] مبانی نمایشنامه‌نویسی را تدریس می‌کند. او که چندان اعتقادی به تدریس نمایشنامه‌نویسی از روی متد و تکنیک‌های موجود ندارد برای ادراهٔ کلاس‌های خود شیوهٔ کارگاهی را برگزیده است. دانشجویان در حین انجام تمرین نوشتن است که در جریان درس قرار می‌گیرند.[۳]

چرمشیر دربارهٔ اون نوع از آموزش گفته است:[۳]

راستش من اعتقاد چندانی به آموزش نمایشنامه‌نویسی به‌صورتی که هم‌اکنون در سطح دانشکده‌های نمایش صورت می‌گیرد، ندارم. در این نحو از آموزش، دانشجو با چگونگی ساختمان یک نمایشنامه آشنا می‌شود. در واقع این آشنایی، آشنایی نظری با نمایشنامه، طریق نوشتن آن، و به‌طور کلی، اجزا و ارکانش است؛ اما همان‌طور که می‌دانید میان این شناخت و توانایی نوشتن فاصله‌ای هست. من تلاش می‌کنم انگیزه‌های نوشتن را در دانشجویان تقویت کنم و از راه ایجاد آن انگیزه‌ها بتوانم تجربه‌های خودم را به آن‌ها منتقل کنم. به‌نظرم می‌آید در این روش خود دانشجوست که به امر نوشتن آگاه می‌شود، آن هم به روش خودش، نه این که ما چیزهایی را که روش‌های شخصی خودمان در نوشتن است را به دانشجو منتقل کنیم. من به این که هرکس به نوع خودش، به جنس خودش، به روش خودش به امر نوشتن برسد به‌شدت اعتقاد دارم و این در واقع عامل اصلی برگزاری کلاس‌ها به صورت کارگاهی است.

آثار ویرایش

نمایش‌نامه ویرایش

محمد چرمشیر بیش از صد نمایشنامه نوشته است. وی پنجاه و چهار نمایشنامهٔ چاپ شده دارد و نمایشنامه‌هایش به زبان‌های انگلیسی آلمانی و فرانسوی ترجمه[۴] و در کشورهای ایران، آلمان،[۵] انگلستان، فرانسه، سوئد، ایتالیا، آمریکا و ارمنستان[۶] اجرا شده‌اند. همچنین هنرمندان تئاتری شاخصی در ایران متن‌های او را کارگردانی کرده و به روی صحنه برده‌اند. از جمله می‌توان به آتیلا پسیانی اشاره کرد که در سال ۱۳۷۰ در دهمین جشنواره تئاتر فجر واقعه‌خوانی جهاز جادو را در کنار آثاری نظیر سایه ماه به کارگردانی انوشیروان ارجمند، مرگ یزدگرد به نویسندگی بهرام بیضایی و کارگردانی گلاب آدینه، دلدار به نویسندگی و کارگردانی حسین نوری و مال‌کنون به نویسندگی و کارگردانی مریم معترف و عزت‌الله مهرآوران به روی صحنه برده است.[۱۴][۱۵] امیر بشیری به عنوان کارگردان، در سال‌های ۱۳۹۶ و ۱۳۹۷ نمایشنامه رضا موتوری نوشته محمد چرم‌شیر را با نام «خانواده محترم اردکانی» به روی صحنه برد که مورد استقبال مخاطبین قرار گرفت.

نمایشنامه‌های چاپ‌شده ویرایش

نمایشنامه‌های منتشرشده چرمشیر عبارتند از:[۱۶]

نمایشنامه‌های منتشرشدهٔ چرمشیر
نام سالِ انتشار ناشر شابک توضیحات
خداحافظ ۱۳۶۴ نشر آگاه اولین نمایشنامه
مسیح هرگز نخواهد گریست[۱۷] ۱۳۶۶ جهاد دانشگاهی، سازمان مرکزی برای اولین بار به کارگردانی جمشید اسماعیل‌خانی در تالار چهارسو به‌روی صحنه رفت.
باغ آرزوها[۱۷] ۱۳۶۶ جهاد دانشگاهی، سازمان مرکزی
جایی گوشه قلبم منتظر چیزی هستم ۱۳۷۶ مجله دنیای تصویر، شماره ۵۶
یک بوته گل برای لیلا ۱۳۷۷ نشر جهاد دانشگاهی در سال ۱۳۷۴ نگاشته شده‌است
مجله صحنه، شماره ۲
روزگار نازنین طلعت مهربان[۱۸] ۱۳۷۷ مجله دنیای تصویر
  • در سال ۱۳۷۷ نگاشته شده‌است
  • در سال ۱۳۷۷ به کارگردانی سیروس کهوری‌نژاد به‌روی صحنه رفته‌است
۱۳۸۴ انتشارات شورآفرین شابک ‎۹۶۴۹۶۳۷۲۴۹
شبانه ۱۳۷۸ انتشارات صنوبر شابک ‎‎۹۶۴۹۱۶۰۸۱۷
گفت‌وگوی بی‌پایان ستاره با مادرش در وقت مردن در مجلد شبانه به‌چاپ رسیده‌است
روزگار و نغمه‌هایش
خواب بی‌وقت حوریه
شرحی کشاف در باب زندگی و مرگ نابه‌هنگام زنی در مطبخ ۱۳۷۸ آفتاب امروز
  • در سال ۱۳۶۵ نگاشته شده‌است
  • در سال ۱۳۷۲ به کارگردانی مشترک حمید قطبی و سیمین خرم به‌روی صحنه رفته‌است
بحرالغرائب ۱۳۷۹
مکبث ۱۳۸۰ انتشارات صنوبر شابک ‎۹۷۸-۹۶۴-۶۰۵۲-۱۳-۰
  • در سال ۱۳۷۹ نگاشته شده‌است
  • اقتباس‌شده از نمایشنامه مکبث نوشته ویلیام شکسپیر
  • در سال ۱۳۷۹ به کارگردانی فرهاد مهندس‌پور به‌روی صحنه رفته‌است
نشر نمایش
در قابی خالی‌مانده ۱۳۸۰ نشر نیستان شابک ‎۹۷۸-۹۶۴-۳۳۷-۰۹۶-۱ در سال ۱۳۶۶ نگاشته شده‌است

در مجلد گزیده ادبیات معاصر به‌چاپ رسیده است

ناتمام
  • در سال ۱۳۷۴ نگاشته شده‌است
  • در سال ۱۳۸۱ به کارگردانی آناهیتا اقبال‌نژاد به‌روی صحنه رفته‌است
  • در مجلد گزیده ادبیات معاصر به‌چاپ رسیده است
ابر در فنجان
  • در سال ۱۳۷۸ نگاشته شده‌است
  • در سال ۱۳۷۹ به کارگردانی رؤیا کاکاخانی به‌روی صحنه رفته‌است
  • در مجلد گزیده ادبیات معاصر به‌چاپ رسیده است
با دهانی پر از سیب ۱۳۸۰ انتشارات صنوبر در سال ۱۳۷۹ به کارگردانی امیر دژاکام به‌روی صحنه رفته‌است
روز رستاخیز[۱۹] ۱۳۸۰
  • اقتباس‌شده از محشر صغری نوشته کونویتسکی
  • در سال ۱۳۸۰ به کارگردانی فرهاد مهندس‌پور به‌روی صحنه رفته‌است
۱۳۸۳ انتشارات دو رود شابک ‎۹۷۸-۹۶۴-۹۴۴۰۲-۴-۸
بانوان، آقایان ۱۳۸۱ نشر کارگاه تئاتر ایران در سال ۱۳۶۶ نگاشته شده‌است
پشت شیشه‌ها ۱۳۸۱ انتشارات صنوبر در سال ۱۳۶۵ نگاشته شده‌است
اسب ۱۳۸۱
  • انتشارات صنوبر
  • مجله‌ سینما تئاتر[۲۰]
  • در سال ۱۳۶۴ نگاشته شده‌است
  • در سال ۱۳۶۹ به کارگردانی بهرام عظیم‌پور به‌روی صحنه رفته‌است
شب و گربه و زیر طاقی ۱۳۸۱
  • انتشارات صنوبر
  • مجله‌ دوران
  • در سال ۱۳۶۴ نگاشته شده‌است
  • در سال ۱۳۷۳ به کارگردانی محمد اطبایی به‌روی صحنه رفته‌است
باد اسب است[۲۱] ۱۳۸۱ انتشارات صنوبر شابک ‎۹۷۸-۹۶۴-۶۰۵۲-۲۴-۶ روایتی از لایه‌های زیرین ستمدیدگان اندرونی‌ها و حرم‌سراهای پادشاهی قاجار است
کسی نیست همه داستان‌ها را به یاد بیاورد[۲۲] ۱۳۸۱ کارگاه تئاتر ایران، آیینه آفتاب کیش شابک ‎۹۷۸-۹۶۴-۰۶-۲۳۲۹-۹ در سال‌های ۱۳۸۲ و ۱۳۹۳ با کارگردانی رضا حداد اجرا شده‌است
فلز و شیشه ۱۳۸۱ آیینه آفتاب کیش شابک ‎۹۷۸-۹۶۴-۰۶-۲۳۳۰-۵ با عنوان فلز و شیشه: هشت نمایشنامه از گروه تاتربازی، توسط شبکه آیینه آفتاب کیش چاپ شده است[۲۳]
دیر راهبان[۲۴] ۱۳۸۱ صنوبر شابک ‎۹۷۸-۹۶۴-۶۰۵۲-۲۰-۸ اقتباس از زمان فرایرا دوکاسترو
فاطمه عنبر ۱۳۸۱ نشر روزبهان شابک ‎۹۷۸-۹۶۴-۵۵۲۹-۷۲-۵ متشکل از چهار نمایش‌نامه است: قلاده برای یک سگ مرده، مروارید، رضا موتوری و فاطمه عنبر[۲۵]
قلاده‌ای برای سگ مرده ۱۳۸۱ نشر روزبهان شابک ‎۹۷۸-۹۶۴-۵۵۲۹-۷۲-۵ در مجلد فاطمه عنبر به‌چاپ رسیده است[۲۵]
رؤیای بسته‌شده به اسبی که از پا نمی‌افتد ۱۳۸۱ اقتباس از یادداشت‌های روزانه کریستف کلمب
یادگاری‌ها ۱۳۸۱
در مصر برف نمی‌بارد ۱۳۸۱ شابک ‎۹۷۸۶۰۰۸۵۴۷۶۸۶
خاموشی ماه[۲۶] ۱۳۸۱ کتاب صحنه (شماره ۲۰) چاپ‌شده در مجله کتاب صحنه
یک غزل غمناک ۱۳۸۱
  • نشر کارگاه تئاتر ایران
  • مجله کارنامه، شماره اول
در سال ۱۳۶۸ نگاشته شده‌است
مروارید ۱۳۸۱ نشر روزبهان
  • در سال ۱۳۶۹ نگاشته شده‌است
  • در سال ۱۳۷۲ به کارگردانی حسین احمدی‌نسب به‌روی صحنه رفته‌است
شام آخر ۱۳۸۱ کارگاه تئاتر ایران
  • اجرای دانشجویی
  • در سال ۱۳۶۹ نگاشته شده‌است
تصویری کهنه بر قاب قدیمی ۱۳۸۱ کارگاه تئاتر ایران
  • در سال ۱۳۷۰ نگاشته شده‌است
  • در سال ۱۳۷۱ به کارگردانی حسین عاطفی به‌روی صحنه رفته‌است
حشمت ۱۳۸۱
  • کارگاه تئاتر ایران
  • مجله گردون، شماره ۲۰
  • در سال ۱۳۷۳ نگاشته شده‌است
  • در سال‌های ۱۳۷۳ و ۱۳۷۸ به کارگردانی بهرام عظیم‌پور به‌روی صحنه رفته‌است
بودن یا نبودن ۱۳۸۱ کارگاه تئاتر ایران با همکاری شرکت شبکه آفتاب کیش
  • در سال ۱۳۷۲ نگاشته شده‌است
  • در سال‌های ۱۳۷۲ و ۱۳۷۳ به کارگردانی آتیلا پسیانی به‌روی صحنه رفته‌است
روزی از زندگی یک آدم عشق پیت ۱۳۸۱ صنوبر
  • در سال ۱۳۷۲ نگاشته شده‌است
  • به کارگردانی شکوفه ماسوری به‌روی صحنه رفته‌است
البته واضح و مبرهن است که... ۱۳۸۱
  • کارگاه تئاتر ایران
  • مجله سینما ـ تئاتر، سال ۴، شماره ۲۰
  • اجرای دانشجویی
  • در سال ۱۳۷۶ در مجله سینما چاپ شده‌است
سه پنجره از شادی ۱۳۸۱ کارگاه تئاتر ایران در سال ۱۳۷۴ نگاشته شده‌است
مادرم گودزیلا ۱۳۸۱
  • کارگاه تئاتر ایران
  • مجله گزارش فیلم، سال۷، شماره ۸۹
در سال ۱۳۷۷ نگاشته شده‌است
خاموشی ماه ۱۳۸۱ کارگاه تئاتر ایران
  • در سال ۱۳۷۷ نگاشته شده‌است
  • در سال ۱۳۸۰ و ۱۳۸۱ به کارگردانی رؤیا کاکاخانی به‌روی صحنه رفته‌است
شاباش خوان ۱۳۸۱ صنوبر در سال ۱۳۷۸ نگاشته شده‌است
فانوس خیس ۱۳۸۱ صنوبر
  • در سال ۱۳۷۹ نگاشته شده‌است
  • در سال ۱۳۷۹ به کارگردانی آناهیتا اقبال‌نژاد به‌روی صحنه رفته‌است
آمین گفتن خفتگان در عنبر ۱۳۸۱ صنوبر در سال ۱۳۷۸ نگاشته شده‌است
کباب قناری بر آتش سوسن و یاس ۱۳۸۱ صنوبر در سال ۱۳۷۸ نگاشته شده‌است
بسه دیگه خفه شو! ۱۳۸۱ کارگاه تئاتر ایران
  • در سال ۱۳۸۰ نگاشته شده‌است
  • در سال ۱۳۸۱ به کارگردانی آتیلا پسیانی به‌روی صحنه رفته‌است
مادام کامیون ۱۳۸۲ انتشارات دو رود شابک ‎۹۷۸-۹۶۴-۹۴۴۰۲-۱-۷
با دهان‌بند سکوت ۱۳۸۲ کارگاه تئاتر ایران، آیینه آفتاب کیش شابک ‎‎۹۶۴-۰۶-۴۴۱۷-x
  • در سال ۱۳۸۰ نگاشته شده‌است
  • در سال ۱۳۸۲ به کارگردانی رضا حداد به‌روی صحنه رفته‌است
هاهاها ۱۳۸۳ کارگاه تئاتر ایران در سال ۱۳۷۸ نگاشته شده‌است
کسی در خانه را می‌زند در ساعت پنج عصر ۱۳۸۳ کارگاه تئاتر ایران در سال ۱۳۸۱ نگاشته شده‌است
آداب متبرک سکوت ۱۳۸۴
  • اقتباس از شاه لیر نوشته ویلیام شکسپیر
  • در سال ۱۳۸۳ به کارگردانی کامبیز اسدی به‌روی صحنه رفته‌است
می‌خواستم اسب باشم ۱۳۸۴ انتشارات نیلا شابک ‎۹۷۸-۹۶۴-۸۵۷۳-۱۴-۵
  • متشکل از دو نمایش‌نامه است: می‌خواستم اسب باشم، نجواهای شبانه[۲۷]
  • تجدید چاپ: ۱۳۹۸ و ۱۳۹۹
نجواهای شبانه ۱۳۸۴ انتشارات نیلا شابک ‎۹۷۸-۹۶۴-۸۵۷۳-۱۴-۵
  • در مجلد می‌خواستم اسب باشم به‌چاپ رسیده است[۲۷]
  • تجدید چاپ: ۱۳۹۸ و ۱۳۹۹
کبوتری ناگهان[۲۸] ۱۳۸۴ انتشارات نیلا شابک ‎۹۷۸-۹۶۴-۸۵۷۳-۰۵-۳ تجدیدچاپ: ۱۳۹۸، ۱۳۹۰، ۱۳۹۲، ۱۳۹۴ و ۱۳۹۸
داستان دور و دراز و فراموش‌نشدنی و سراسر پند و اندرز سفر سلطان‌ابن‌سلطان و خاقان‌ابن‌خاقان به دیار فرنگ به‌روایت مرد مشکوک[۲۹] ۱۳۸۴ انتشارات نیلا شابک ‎۹۷۸-۹۶۴-۶۹۰۰-۶۵-۳
  • متشکل از دو نمایش‌نامه است: داستان دور و دراز… و آرامش در حضور دیگران
  • تجدید چاپ: ۱۳۹۳
آرامش در حضور دیگران ۱۳۸۴ انتشارات نیلا شابک ‎۹۷۸-۹۶۴-۶۹۰۰-۶۵-۳ در مجلد داستان دور و دراز… به‌چاپ رسیده است[۲۹]
سرزمین آسمان ۱۳۸۴ مجله هفت بازخوانی نمایشنامه ژاک و اربابش نوشته میلان کوندرا
عاشقانه‌های صفورا ۱۳۸۴
دلواپس من نباش ۱۳۸۴
کوچه اقاقیا ۱۳۸۴
گذر پرنده‌ای از کنار آفتاب ۱۳۸۵ انتشارات نیلا شابک ‎۹۷۸-۹۶۴-۶۹۰۰-۷۲-۱ تجدید چاپ: ۱۳۸۹، ۱۳۹۱ و ۱۳۹۴
مضحکه‌نامه دن‌کیشوت لامانچایی ۱۳۸۶ نشر قطره شابک ‎۹۷۸-۹۶۴-۳۴۱-۶۰۹-۶ بازخوانی رمان دن کیشوت سروانتس
رقص مادیان‌ها[۳۰] ۱۳۸۸ نشر نی شابک ‎۹۷۸-۹۶۴-۱۸۵-۰۵۳-۳ تجدید چاپ: ۱۳۹۰، ۱۳۹۳، ۱۳۹۴، ۱۳۹۶، ۱۳۹۷ و ۱۳۹۸
روایت عاشقانه‌ای از مرگ در ماه اردیبهشت ۱۳۸۸ نشر نی شابک ‎۹۷۸-۹۶۴-۱۸۵-۰۵۲-۶ تجدید چاپ: ۱۳۹۰، ۱۳۹۲، ۱۳۹۳، ۱۳۹۵ و ۱۳۹۸
پدر عزیزم ۱۳۸۸ عروسکی
حقایقی دربارهٔ یک ماهی مرده ۱۳۸۹ انتشارات نیلا شابک ‎۹۷۸-۶۰۰-۱۲۲-۰۰۴-۳
  • متشکل از دو نمایش‌نامه است: حقایقی دربارهٔ یک ماهی مرده، آسمان روزهای برفی
  • تجدید چاپ: ۱۳۹۰ و ۱۳۹۴
چشم‌های بسته از خواب ۱۳۹۱ انتشارات نیلا شابک ‎۹۷۸-۶۰۰-۱۲۲-۰۰۵-۰
  • متشکل از دو نمایش‌نامه است: چشم‌های بسته از خواب، عبدل‌میمون لات پاکوتاه
  • تجدید چاپ ۱۳۹۳ و ۱۳۹۸
عبدل‌میمون لات پاکوتاه ۱۳۹۱ انتشارات نیلا شابک ‎۹۷۸-۶۰۰-۱۲۲-۰۰۵-۰ در مجلد چشم‌های بسته از خواب به‌چاپ رسیده است
پروانه و یوغ[۳۱] ۱۳۹۲ نشر نی شابک ‎۹۷۸-۹۶۴-۱۸۵-۰۹۵-۳ تجدید چاپ ۱۳۹۵ و ۱۳۹۷
دیوبندان[۲۷] ۱۳۹۲ نشر نی شابک ‎۹۷۸-۹۶۴-۱۸۵-۲۵۹-۹
  • متشکل از سه نمایش‌نامه است: دیوبندان، زمان سکوت برای زندگان، شرفنامه یحیای تیره‌بخت
  • تجدید چاپ ۱۳۹۳، ۱۳۹۵ و ۱۳۹۷
شرف‌نامه یحیای تیره‌بخت ۱۳۹۲ نشر نی شابک ‎۹۷۸-۹۶۴-۱۸۵-۲۵۹-۹ در مجلد دیوبندان به‌چاپ رسیده‌اند[۲۷]
زمان سکوت برای زندگان ۱۳۹۲ نشر نی
۱۳۷۴ مجله نمایش در سال ۱۳۷۵ با کارگردانی سیروس کهوری‌نژاد به‌روی صحنه رفته‌است
۱۳۹۲ نشر نی شابک ‎۹۷۸-۹۶۴-۱۸۵-۲۵۹-۹ در مجلد دیوبندان به‌چاپ رسیده است[۲۷]
آخرین پر سیمرغ[۳۲] ۱۳۹۲ نشر نی شابک ‎۹۷۸-۹۶۴-۱۸۵-۲۵۸-۲
  • اقتباس از شاهنامه فردوسی
  • تجدید چاپ: ۱۳۹۳ و ۱۳۹۷
همه چیز می‌گذرد، تو نمی‌گذری[۳۳] ۱۳۹۳ انتشارات نیلا شابک ‎۹۷۸-۶۰۰-۱۲۲-۰۰۶-۷ تجدید چاپ: ۱۳۹۶ و ۱۳۹۸
شبی در طهران[۳۴] ۱۳۹۳ نشر قطره شابک ‎۹۷۸-۹۶۴-۳۴۱-۶۰۸-۹ تجدید چاپ: ۱۳۹۴
همین امشب[۳۵] ۱۳۹۳ انتشارات نیلا شابک ‎۹۷۸-۶۰۰-۱۲۲-۰۰۳-۶ متشکل از دو نمایش‌نامه است: همین امشب، خواب آهسته مرگ
آسمان روزهای برفی ۱۳۹۴ اقتباسی از فیلم آمریکایی بانی و کلاید به کارگردانی آرتور پن
سرگذشت عجیب خانم دبیری[۳۶] ۱۳۹۴ انتشارات نیلا شابک ‎۹۷۸-۶۰۰-۱۲۲-۱۵۶-۹ تجدید چاپ: ۱۳۹۶ و ۱۳۹۹
باغبان مرگ[۳۷] ۱۳۹۵ انتشارات نیلا شابک ‎۹۷۸-۶۰۰-۱۲۲-۱۶۰-۶
  • متشکل از چهار نمایش‌نامه است: باغبان مرگ، نامه‌هایی به تب، جاده طولانی مارپیچ و پدر عزیزم
  • تجدید چاپ: ۱۳۹۷
نامه‌هایی به تب ۱۳۹۵ انتشارات نیلا شابک ‎۹۷۸-۶۰۰-۱۲۲-۱۶۰-۶ در مجلد باغبان مرگ به‌چاپ رسیده است[۳۷]
تیستو[۳۸] ۱۳۹۶ انتشارات نیلا شابک ‎۹۷۸-۶۰۰-۱۲۲-۱۵۹-۰ متشکل از دو نمایش‌نامه است: تیستو، تن‌تن و راز قصر مونداس
تن‌تن و راز قصر مونداس ۱۳۹۶ انتشارات نیلا شابک ‎۹۷۸-۶۰۰-۱۲۲-۱۵۹-۰ در مجلد تیستو به‌چاپ رسیده است[۳۸]
عصر معصومیت[۳۹] ۱۳۹۷ نشر نو شابک ‎۹۷۸-۶۰۰-۸۵۴۷-۷۲-۳ اقتباس از رمان «فرانکشتاین» نوشته مری شلر
یوزف کا[۴۰] ۱۳۹۷ نشر نو شابک ‎۹۷۸-۶۰۰-۸۵۴۷-۸۶-۰ اقتباس از رمان «محاکمه» نوشته فراش کافکا
آمدیم، نبودید، رفتیم
واقعه‌خوانی جهاز جادو
می‌بوسمت و اشک بر اساس کتاب نامه‌های واتسلاوهاول به اولگا
قهوه قجری
در مصر برف نمی‌بارد ۱۳۸۱ شابک ‎۹۷۸۶۰۰۸۵۴۷۶۸۶
روز عزیز مرده
شاهزاده اندوه[۴۱] ۱۳۹۹ انتشارات نیلا شابک ‎۹۷۸-۶۰۰-۱۲۲-۱۵۷-۶ متشکل از سه نمایش‌نامه است: شاهزاده اندوه، افیلیا و مردی نشسته است بر یک چهارپایه
افیلیا ۱۳۹۹ انتشارات نیلا شابک ‎۹۷۸-۶۰۰-۱۲۲-۱۵۷-۶ در مجلد شاهزاده اندوه به‌چاپ رسیده است[۴۱]
مردی نشسته است بر یک چهارپایه ۱۳۹۹ انتشارات نیلا شابک ‎۹۷۸-۶۰۰-۱۲۲-۱۵۷-۶ در مجلد شاهزاده اندوه به‌چاپ رسیده است[۴۱]
بانوان، آقایان
یک دقیقه و سیزده ثانیه ۱۳۹۹ انتشارات نوآزما شابک ‎۹۷۸-۶۰۰-۹۷۹۶۴-۴-۱ نویسندگی مشترک با بهمن عباس‌پور و شهرام گیل‌آبادی
خاموشی ماه

نمایشنامه‌های چاپ‌نشده ویرایش

آثار چرمشیر بسیار زیادند و این نویسنده هر ساله چند نمایشنامه در حال اجرا داشته است. اما تعداد آثار چاپ‌شده از او به‌طرز قابل‌توجهی کمتر از آثار چاپ‌شده هستند. این موضوع مخصوصاً دربارهٔ نمایشنامه‌های قدیمی‌تر او صادق است؛ داستان‌هایی از قبیل دادگاه نورنبرگ، خروس و روباه، قتل در پیاده‌رو، برجاماندگان یحیی، حریم خلوت دل، داستان کوتاه شب گل و فیلمنامه من آن ستاره را دیدم.

برخی آثار چاپ نشده چرمشیر عبارتند از:[۴۲]

نمایشنامه‌های منتشرنشدهٔ چرمشیر
سال نگارش نـام توضیحات
۱۳۶۲ دادگاه نورنبرگ
۱۳۶۳ خروس و روباه
۱۳۶۳ قتل در پیاده‌رو
۱۳۶۳ حریم خلوت دل
۱۳۶۵ شرحی کشاف در باب زندگی و مرگ نابهنگام زنی در مطبخ
۱۳۶۶ برجاماندگان یحیی
۱۳۶۷ چکامه نخست (صفر)
۱۳۶۷ باز باران
۱۳۶۷ تراژدی
۱۳۶۸ من اشتباه کردم
۱۳۶۹ متوری
۱۳۷۰ وصله بر سوسوی فانوس نیاویخته بر این درخت زیتون
۱۳۷۰ بی‌بی سرباز ول
۱۳۷۱ تنگنا
۱۳۷۱ غزل در حریر در سال ۱۳۷۳ به کارگردانی سیروس کهوری‌نژاد به‌روی صحنه رفته‌است
۱۳۷۳ ساعت مکاشفه (افسانه ماه رنگ پریده)
۱۳۷۳ چهل گیس
۱۳۷۳ شهود
۱۳۷۴ وقتی که شهر شلوغ می‌شه قورباغه...
۱۳۷۴ خلوتگاه
۱۳۷۴ دوچرخه و سیرک
۱۳۷۵ تو را دریا خوابی است در همان سال، به کارگردانی امیر دژاکام به‌روی صحنه رفته‌است
۱۳۷۵ آبی که گاوی خورد شیر می‌شود در همان سال، به کارگردانی آتیلا پسیانی به‌روی صحنه رفته‌است
۱۳۷۶ کوچه اقاقیا در سال ۱۳۷۹ به کارگردانی حسین محب‌اهری به‌روی صحنه رفته‌است
۱۳۷۷ رضا موتوری در همان سال، به کارگردانی معصومه تقی‌پور به‌روی صحنه رفته‌است
۱۳۷۷ عاشق کشون در همان سال، به کارگردانی سیاوش طهمورث به‌روی صحنه رفته‌است
۱۳۷۸ در شب سرد زمستانی
۱۳۷۸ دشنه و دل
۱۳۷۹ سفرنامه مرجان (ما بودیم که آن‌ها آمدند)
۱۳۸۰ زمین صفر در سال ۱۳۸۳ به کارگردانی آتیلا پسیانی به‌روی صحنه رفته‌است
۱۳۸۲ خم می‌شوم و ماه را می‌بوسم در سال ۱۳۸۵ به کارگردانی آروند دشت‌آرای به‌روی صحنه رفته‌است
۱۳۸۳ دلواپس اشک‌های من نباش
۱۳۸۵ بر بال‌های کلاغ شب بازخوانی یادداشت‌های فروید
عرق خورشید، اشک ماه
هملت
بیتل‌ها
کالیگولا، شاعر خشونت
با سکوت در خوابی کوتاه عروسکی
ساز سحرآمیز عروسکی
(نفرین) یا پژهان‌های مردی که خانه‌اش ویران بود، اقتباس از گوئرنیکا نوشته آرابال
بهجت
تنها خدا حق دارد بیدارم کند اقتباسی از داستان اسکار و مامان صورتی نوشته اریک ایمانویل اشمیت
دیگر کدام ما زندگی کردن را دوست دارد؟
سگ‌دو
اصفهان، شهر بچه‌های لهستان
بوی خواب
روزهای شیشه‌ای
خانه‌ای در انتهای خیابان بهار
من باید برم، خیلی دیرم شده
مرغ‌هایی که از تخم‌مرغ‌های پخته به دست می‌آیند
فانوس خیس
آنگاه که ماه بالا می‌آید
قدم زدن روی ابر با چشمان بسته
مرگ و پنگوئن[۴۳]

مقاله‌ها ویرایش

برخی از مقاله‌های چرمشیر عبارتند از:

  • «صورت خوان (۱)»، مجله ادبیات داستانی، بهار ۱۳۷۶، شماره ۴۲ (صص ۴۵–۴۰)[۴۴]
  • «شرف‌نامه یحیی تیره بخت»، مجله نمایش، مرداد ۱۳۷۷، شماره ۶ (صص ۷۲–۷۷)[۴۵]
  • «نسلی که سر از غار بیرون می‌کند»، مجله کتاب صحنه، تابستان ۱۳۷۷، شماره ۲ (صص ۴۳–۲۸)[۴۶]
  • «یک بوته گل برای لیلا»، مجله کتاب صحنه، تابستان ۱۳۷۷، شماره ۲ (صص ۱۴۴–۱۳۶)[۴۷]
  • «دفتر نمایشنامه: اسب»، مجله سینما تئاتر، آبان ۱۳۷۷، شماره ۲۵ (صص ۶۳–۶۰)[۴۸]
  • «به‌مناسبت برگزاری هشتمین همایش نمایشگران سوره: همایش هشتم»، مجله: کتاب صحنه، پاییز ۱۳۷۷، شماره ۳ (صص ۳۷–۳۶)[۴۹]
  • «میراث زنده»، مجله کتاب صحنه، پاییز ۱۳۷۷، شماره ۳ (صص ۱۴۶–۱۶۳)[۵۰]
  • «کتابگزاری»، مجله کتاب صحنه، پاییز ۱۳۷۷، شماره ۳ (صص ۱۸۵–۱۸۲)[۵۱]
  • «گفتگوی بی‌پایان مادر ستاره»، هنگام مرگ، مجله ادبیات داستانی، زمستان ۱۳۷۷، شماره ۴۵ (صص ۳۷–۳۴)[۵۲]
  • «مرغ‌هایی که از تخم‌مرغ‌های پخته به‌دست می‌آیند»، مجله کتاب صحنه، زمستان ۱۳۷۷، شماره ۴ (صص ۲۶۸–۲۶۱)[۵۳]
  • «کتابگزاری»، مجله کتاب صحنه، زمستان ۱۳۷۷، شماره ۴ (صص ۲۳۲–۲۲۸)[۵۴]
  • «قلاده برای یک سگ مرده»، مجله بایا، فروردین و اردیبهشت و خرداد ۱۳۷۹، شماره ۱۰، ۱۱ و ۱۲ (صص ۵۹–۵۵)[۵۵]
  • «از مرگ حرف نزنیم، آینه در راه است؛ یاد جمیله شیخی»، مجله کتاب صحنه، پاییز ۱۳۷۹، شماره ۹ و ۱۰ (صص ۲۵–۲۴)[۵۶]
  • «عبور از غبار به بهانه شب سیزدهم»، مجله کتاب صحنه، پاییز ۱۳۷۹، شماره ۹ و ۱۰ (صص ۹۰–۸۸)[۵۷]
  • «سکوت متعارف گروهی غیرمتعارف، نگاهی به شکسپیر آوریل ۱۹۹۹»، مجله: کتاب صحنه، پاییز ۱۳۷۹- شماره ۹ و ۱۰ (صص ۹۲–۹۰)[۵۸]
  • «زمان برای سکوت زندگان»، مجله نمایش، فروردین و اردیبهشت ۱۳۸۰، شماره ۳۸ و ۳۹ (صص ۹۹–۹۳)[۵۹]
  • من نمایشنامه‌نویس و رمان و قصه، مجله ادبیات داستانی، آبان و آذر ۱۳۸۰، شماره ۵۷ (صص ۲۷–۲۶)[۶۰]
  • «نمایشنامه‌ها: خاموشی ماه»، مجله کتاب صحنه، مرداد ۱۳۸۱، شماره ۲۰ (صص ۶۹–۶۴)[۶۱]
  • «نمایشنامه کوتاه/گفتگوی نه چندان طولانی عصر»، مجله کتاب صحنه، مهر و آبان ۱۳۸۲، شماره ۳۱ (ص ۴۷)، نویسنده: خرقانی، علی‌رضا؛ چرمشیر، محمد[۶۲]
  • «بازخوانی نمایش‌نامه ژاک و اربابش نوشته میلان کوندرا: سرزمین آسمان»، مجله هفت، اردیبهشت ۱۳۸۵، شماره ۲۸ (صص ۷۳–۶۸)[۶۳]
  • «درس‌های «سهراب‌کشی»، مجله سیمیا، زمستان ۱۳۸۶، شماره ۲ (صص ۱۳۵–۱۲۹)[۶۴]
  • «بیضایی ناشناخته»، مجله سیمیا، زمستان، ۱۳۸۶ شماره ۲ (صص ۷۰–۶۵)[۶۵]

هجویه ویرایش

  • «البته واضح و مبرهن است که…» (یک هجویه طربناک)، مجله سینما تئاتر، فروردین ۱۳۷۶، شماره ۲۰ (صص ۸۷–۸۳)[۶۶]

مصاحبه ویرایش

  • بازی آدم بزرگ‌ها، مجله هفت، بهمن ۱۳۸۲، شماره ۸ (صص ۵۶–۶۵)؛ (مصاحبه‌کننده: اسلامی، مجید؛ ملکوتی، بی تا؛ مصاحبه‌شونده: پسیانی، آتیلا؛ چرمشیر، محمد)[۶۷]

فیلم‌نامه ویرایش

  • من آن ستاره را دیدم (فیلم‌نامه)[۶۸]
  • صبح چهلمین روز (فیلم‌نامه)[۶۸]

داستان ویرایش

  • شب گل (داستان کوتاه)، ۱۳۵۸[۶۸]

آثار دیگر ویرایش

اجراها ویرایش

نمایشنامه‌های چرمشیر را کارگردانانی مانند علی رفیعی، آتیلا پسیانی، فرهاد مهندس‌پور، حسن معجونی، محمد عاقبتی، عباس غفاری، رضا حداد و… روی صحنه برده‌اند و شماری از بازیگران شناخته‌شده نظیر رضا کیانیان، رؤیا تیموریان، سیامک صفری، سهیلا رضوی، پانته‌آ بهرام، علیرضا خمسه، افشین هاشمی، هدایت هاشمی، ستاره اسکندری، نوید محمدزاده، ستاره پسیانی، نگار عابدی، بابک حمیدیان، داریوش موفق، هومن برق‌نورد و علی سلیمانی و… شخصیت‌های آثار او را جان بخشیده‌اند.[۱]

در زیر فهرستی از اجراهای صحنه‌ای نمایشنامه‌های چرمشیر آمده است:

نمایش‌ها
نام نمایش کارگردان مکان اجرا زمان اجرا توضیحات
خداحافظ ۱۳۶۴ گروه دانشجویی
حسین جعفری[۷۰] تئاتر شهر (تالار قشقایی) ۱۳۶۷
برجاماندگان یحیی حسین جعفری ۱۳۶۶
چکامه نخست (صفر) حسین عاطفی ۱۳۶۷
شهود مریم کاظمی[۷۱] تئاتر شهر (تالار کوچک) ۱۳۷۷
مسیح هرگز نخواهد گریست جمشید اسماعیل‌خانی تالار چهارسو[۷۲] ۱۳۶۶
مهدی احمدی آزرم[۷۳] مجتمع فرهنگی و هنری آیت‌الله بهاری شهر بهار اسفند ۱۴۰۰ گروه نمایشی روزنه آبی
میثم ملازینل[۷۴] ۱۳۸۴ ششمین همایش تئاتر جوان استان قزوین
گریه در آب حسین خلیلی‌فر ۱۳۶۶
برجاماندگان یحیی حسین جعفری[۶۸] ۱۳۶۶
چکامه نخست (صفر) حسین عاطفی[۶۸] ۱۳۶۷
اسماعیل اسماعیل ۱۳۶۹
متوری شهره لرستانی[۶۸] ۱۳۶۸
واقعه‌خوانی جهاز جادو آتیلا پسیانی ۱۳۷۰ دهمین جشنواره تئاتر فجر، اولین همکاری با آتیلا پسیانی
یادگار سال‌های شن علی رفیعی ۱۳۷۱
تعزیه شازده کوچولو حسین احمدی‌نسب ۱۳۷۱
بودن یا نبودن آتیلا پسیانی ۱۳۷۲
مرغ‌هایی که از تخم‌مرغ‌های پخته به دست می‌آیند سیروس کهوری‌نژاد[۷۵] تئاتر شهر ۱۳۷۶ نهمین جشنواره نمایش‌های سنتی و آیینی
شهود مریم کاظمی[۷۶] تئاترشهر (تالار شماره دو) ۱۳۷۷
ساز سحرآمیز ستاره پسیانی تئاتر شهر (سالن اصلی) ۱۳۷۷ جشنواره عروسکی
رومئو و ژولیت علی رفیعی ۱۳۷۹
می‌بوسمت و اشک محمد عاقبتی ۱۳۸۱
محمد عاقبتی آلمان ۱۳۸۳ فستیوال جهانی «دیس بادن»[۷۷]
در مصر برف نمی‌بارد علی رفیعی ۱۳۸۲
بحرالغرایب آتیلا پسیانی ۱۳۸۲
اسبی که از پای نمی‌افتد آروند دشت‌آرای ۱۳۸۳ گروه تئاتر ویرگول
من باید برم، خیلی دیرم شده محمد عاقبتی ۱۳۸۳[۷۸] بیست و سومین جشنواره تئاتر فجر
محمد عاقبتی کارگاه نمایش تئاتر شهر ۱۳۸۴[۷۹]
جلیله هیبتان سالن استاد انتظامی، خانه هنرمندان ۱۳۸۹[۸۰] تلفیقی از تئاتر زنده و عروسکی
روزهای شیشه‌ای سجاد افشاریان تالار استاد هودی، شیراز ۱۳۹۰[۸۱]
سجاد افشاریان سالن استاد انتظامی، خانه هنرمندان ۱۳۹۱[۸۲]
ایمان دبیری تماشاخانه استاد سپاسدار، شیراز ۱۳۹۶[۸۳]
یاسر عودی پردیس تئاتر مستقل ۱۳۹۸[۸۴]
بوی خواب سهراب سلیمی تئاتر شهر (تالار قشقایی) ۱۳۹۶[۸۵]
اصفهان، شهر بچه‌های لهستان رکسانا مهرافزون پلاتو اجرای تئاتر شهر آذر ۱۳۹۶[۸۶]
سگ‌دو عباس غفاری تئاتر شهر (سالن سایه) ۱۳۹۸
گفت‌وگوی بی‌پایان ستاره با مادرش در وقت مردن ۱۳۹۶[۸۷] هفدهمین جشنواره بین‌المللی نمایش عروسکی تهران مبارک
دیگر کدام ما زندگی کردن را دوست دارد؟ عباس غفاری تئاتر شهر (سالن سایه) ۱۳۹۲[۸۸]
تنها خدا حق دارد بیدارم کند محسن عمادی خمینی‌شهر ۱۳۹۶[۸۹]
محمد عاقبتی تماشاخانه هامون، رشت ۱۳۹۶[۹۰][۹۱]
شاهین رمضانپور تماشاخانه سه نقطه ۱۳۹۶[۹۲]
عسل نائینی‌نژاد سمنان ۱۴۰۲[۹۳] نمایشنامه‌خوانی
خانه‌ای در انتهای خیابان بهار ندا هنگامی[۹۴] تماشاخانه ایرانشهر ۱۳۹۵
بهجت زهرا صبری فرهنگسرای نیاوران (سالن گوشه) ۱۳۹۲[۹۵]
حسین حسام‌نژاد[۹۶] دامغان ۱۴۰۰ تئاتر مقاومت دامغان
شرف‌نامه یحیای تیره‌بخت ۱۳۷۴[۹۷]
زمان سکوت برای زندگان سیروس کهوری‌نژاد[۹۸] تئاترشهر (تالار چهارسو) بهمن ۱۳۷۴
آسمان روزهای برفی محمد عاقبتی[۹۹] ۱۳۸۷ بیست و هفتمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر
مهیار عسگری[۱۰۰] ۱۳۹۲ سی و دومین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر
سرگذشت عجیب خانم دبیری آروند دشت‌آرای[۱۰۱] ۱۳۹۰ مونولیو
یوزف کا مهدی جعفری[۱۰۲] تماشاخانه مهر شهرکرد ۱۴۰۰
روز رستاخیز فرهاد مهندس‌پور[۱۰۳] تئاترشهر (تالار قشقایی) ۱۳۸۱
آمدیم، نبودید، رفتیم رضا حداد[۱۰۴] ۱۳۹۰
قلاده‌ای برای سگ مرده آتیلا پسیانی[۱۰۵] تئاتر شهر ۱۳۷۹
شیرین سامی[۱۰۶] آمفی‌تئاتر اداره ارشاد، بندرانزلی ۱۳۹۶
شاهپور قپانوری[۱۰۷] همدان مرداد ۱۳۹۷ گروه میلاد
رضا همتی[۱۰۸] پردیس تئاتر تهران ۱۳۹۹
محمد فرامرزی[۱۰۹] پلاتوی حیاتی مهر، کرج ۱۴۰۱
حامد هادوی[۱۱۰] صحنه آبی، تهران ۱۴۰۲
مهردادخان[۱۱۱] فرهنگسرای بهاران، نصیر شهر ۱۴۰۲
شاهزاده اندوه محمد عاقبتی[۱۱۲] سالن شماره ۲ تماشاخانه سپند ۱۳۹۸
عرق خورشید، اشک ماه آتیلا پسیانی[۱۱۳] سالن اصلی تئاتر شهر آبان ۱۳۹۲
خواب بی‌وقت حوریه ۱۳۷۲ جشنواره دفاع مقدس[۱۱۴]
عباس غفاری[۱۱۵] تئاتر شهر، کارگاه نمایش ۱۳۸۷ سی و نهمین دوره از جشنواره تئاتر فجر
پشت شیشه‌ها فرهاد طوفان[۱۱۶] تماشاخانه سه نقطه ۱۳۹۵
یک دقیقه و سیزده ثانیه شهرام گیل‌آبادی[۱۱۷] پردیس تئاتر شهرزاد ۱۳۹۷
هملت رضا گوران[۱۱۸] تماشاخانه ایرانشهر (سالن استاد سمندریان) ۱۳۹۱
بیتل‌ها نینا نفیسی[۱۱۹] فرهنگسرای نیاوران ۱۳۹۵
کالیگولا، شاعر خشونت آتیلا پسیانی[۱۲۰] تالار شماره دو تئاترشهر ۱۳۸۱ توسط گروه تئاتر بازی
آتیلا پسیانی[۱۲۰] ۱۳۸۲
آرامش در حضور دیگران عباس غفاری[۱۲۱] ۱۳۹۲ سی و دومین جشنواره تئاتر فجر
باغبان مرگ آروند دشت‌آرای[۱۲۲] تماشاخانه ایرانشهر ۱۳۹۲ سی و دومین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر
کسی نیست همه داستان‌ها را به یاد آورد رضا حداد[۱۲۳] سالن سایه ۱۳۸۲
دیر راهبان فرهاد مهندس‌پور[۱۲۴] سالن سایه ۱۳۸۰
رؤیای بسته‌شده به اسبی که از پا نمی‌افتد آروند دشت‌آرای[۱۲۵] کارگاه نمایش تئاتر شهر ۱۳۸۴
فاطمه عنبر آتیلا پسیانی[۱۲۶] ۱۳۷۳ جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر
یادگاری‌ها رؤیا کاکاخانی[۱۲۷] سالن کوچک ۱۳۸۱
آرش بنایی زنوزی[۱۲۸] ۱۳۹۱ شانزدهمین جشنواره بین‌المللی تئاتر دانشگاهی
با دهان‌بند سکوت رضا حداد[۱۲۹] تالار نو تئاتر شهر ۱۳۸۳
رضا حداد[۱۳۰] لهستان ۱۳۹۵ المپیک تئاتر ۲۰۱۶ لهستان
روزگار نازنین طلعت مهربان سیروس کهوری‌نژاد ۱۳۷۷ شانزدهمین جشنواره سراسری تئاتر فجر[۱۳۱]
نجواهای شبانه عباس غفاری[۱۳۲] تئاترشهر (تالار کوچک) ۱۳۸۵
آخرین پر سیمرغ اشتفان وایلند[۱۳۳] تالار اصلی تئاترشهر ۱۳۸۸
پروانه و یوغ آروند دشت‌آرای[۱۳۴] کارگاه نمایش ۱۳۸۴ کار مشترک ایران وفرانسه
مراد اسکندری[۱۳۵] تماشاخانه مشایخی ۱۳۹۶
امیرمحمد دشتگلی[۱۳۶] تئاتر شهر (تالار سایه) ۱۴۰۲
همین امشب بهنام پناهی[۱۳۷] سالن استاد صادقی تبریز ۱۳۹۶
مهدی ملکی[۱۳۸] دی ۱۳۹۷
عبدل‌میمون لات پاکوتاه کهبد تاراج[۱۳۹] تماشاخانه سنگلج ۱۳۹۷
مادام کامیون مهدی گلیج[۱۴۰] خانه نمایش شماره دو ۱۳۹۱
تیستو محمد عاقبتی[۱۴۱] تماشاخانه ایرانشهر ۱۳۸۹
روز عزیز مرده عباس غفاری[۱۴۲] ۱۳۹۴ جشنواره مونولیو
بحرالغرایب آتیلا پسیانی[۱۴۳] تئاتر شهر مهر ۱۳۸۲ جشنواره نمایش‌های آیینی وسنتی
شبی در طهران گلاب آدینه[۱۴۴] آذر ۱۳۷۷ گروه مروارید
خاموشی ماه رویا کاکاخانی[۱۴۵] خرداد ۱۳۸۱ گروه نردبان
فانوس خیس آناهیتا اقبال‌نژاد[۱۴۶] تئاترشهر (سالن کوچک) آبان ۱۳۷۹
باز باران علی امیدوار[۱۴۷] شهریور ۱۳۶۹ جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر
حشمت بهرام عظیم پور[۱۴۸] فروردین ۱۳۷۷ جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر
باغ آلبالو آتیلا پسیانی[۱۴۹] مهر ۱۳۹۴
همه چیز می‌گذرد تو نمی‌گذری محمدرضا حیدری[۱۵۰] مرداد ۱۳۹۷
یادگار سال‌های شن[۱۱] علی رفیعی
مرگ و پنگوئن[۴۳] پیام دهکردی تئاترشهر (تالار چهارسو) شهریور ۱۳۹۷

جوایز ویرایش

علی‌رغم فعالیت‌های زیاد چرمشیر در حوزه تئاتر و نمایشنامه‌نویسی، جوایز کمی دریافت کرده است. او در مراسم هفتاد و پنجمین زادروز اکبر رادی، هنگام دریافت لوح تقدیر خطاب به حمیده‌بانو عنقا همسر رادی، یادآور شد: من بر خلاف همکارانم در این چند سال که فعالیت تئاتری می‌کنم، جایزه‌ای نگرفته‌ام و تنها یک مدال نوشین و این لوح را دارم که برایم بسیار مهم هستند.[۱۵۱]

  • مدال نوشین (پدر تئاتر معاصر ایران)، ۱۳۸۳[۱۵۲]
  • نمایشنامه برگزیده سی و نهمین جشنواره تئاتر فجر برای نمایش سگدو، ۱۳۹۹[۱۵۳]
  • جایزه بهترین نمایشنامه به‌خاطر نمایشنامه روزگار و نغمه‌هایش در دومین دوره جشنواره تئاتر مقاومت، ۱۴۰۱[۱۵۴]

پانویس ویرایش

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ «نویسنده‌ای که «رستم» را عاشق کرد». خبرگزاری ایسنا. ۲۱ شهریور ۱۴۰۲.
  2. «بیضایی و چرمشیر از شرکت در جشنواره تئاتر فجر انصراف دادند». دریافت‌شده در ۲۹ مهر ۱۳۸۸.
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ «با محمد چرمشیر، دربارهٔ شیوه‌های آموزش نمایش نامه‌نویسی». ایران تئاتر. ۲۲ فروردین ۱۳۸۵.
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ ««پروانه و یوغ» چرمشیر در فرانسه چاپ می‌شود». خبرگزاری مهر. ۱۳ دی ۱۳۸۴.
  5. ۵٫۰ ۵٫۱ «یادداشت اشتفان وایلند کارگردان آلمانی به‌مناسبت سالروز تولد محمد چرمشیر». وزارت فرهنگ و ارشاد، اداره کل امور هنرهای نمایشی. ۲۰ شهریور ۱۳۹۰.
  6. ۶٫۰ ۶٫۱ «نمایشنامه‌نویسان ایرانی در ارمنستان حضور می‌یابند». همشهری آنلاین. ۱۰ آبان ۱۳۹۱.
  7. ۷٫۰ ۷٫۱ ۷٫۲ ۷٫۳ ۷٫۴ ۷٫۵ ۷٫۶ خرمی، امین (۲۰ شهریور ۱۳۹۱). ««چرمشیر»، معنابخش نمایشنامه‌نویسی مدرن ایران». خبرگزاری جمهوری اسلامی.
  8. «چرمشیر در نقش جهان سخنرانی می‌کند». خبرگزاری مهر. ۴ آبان ۱۳۸۹.
  9. «نگاهی به زندگی و آثار محمد چرم‌شیر به بهانه سالروز تولدش 21 شهریورماه». theater.ir. ۱۳۸۸.
  10. کیومرثی، پریسا؛ رسولی، محمدرضا (۱۳۹۶). «تحلیل گفتمان سکوت از منظر توماس برونو در نمایشنامه‌های محمد چرمشیر (بررسی موردی: نمایشنامه‌های مروارید و فاطمه عنبر) مقاله». تحقیقات جدید در علوم انسانی (۷): ۱۸.
  11. ۱۱٫۰ ۱۱٫۱ ۱۱٫۲ «بیوگرافی محمد چرمشیر». خانه هنر فروردین.
  12. «نگاهی به زندگی و آثار محمد چرم‌شیر به بهانه سالروز تولدش ۲۱ شهریورماه». ایران تئاتر.
  13. «کارگاه نمایشنامه‌نویسی با حضور «محمد چرمشیر» در تالار هنر اصفهان برگزار می‌شود». برنا. ۶ بهمن ۱۳۹۴.
  14. "دهمین جشنواره تئاتر فجر".
  15. "آثار حاضر در دهمین جشنواره تئاتر فجر".
  16. سایت محمد یعقوبی. تاریخ بازدید ۱۳۹۱
  17. ۱۷٫۰ ۱۷٫۱ «دو نمایشنامه همراه: مسیح هرگز نخواهد گریست و باغ آرزوها». دانشگاه هنر. ۲۴ خرداد ۱۳۸۵.
  18. چرمشیر، محمد (۱۳۸۴). روزگار نازنین طلعت مهربان. شورآفرین. شابک ۹۶۴۹۶۳۷۲۴۹.
  19. چرمشیر، محمد؛ مهندس‌پور، فرهاد (۱۳۸۳). روز رستاخیز. انتشارات دو رود. صص. ۹۴. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۹۴۴۰۲-۴-۸.
  20. چرمشیر، محمد (آبان ۱۳۷۶). «دفتر نمایشنامه: اسب». سینما تئاتر (شماره ۲۵): ۶۰–۶۳.
  21. چرمشیر، محمد (۱۳۸۱). باد اسب است و ده نمایشنامه دیگر. صنوبر. صص. ۱۶۸. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۶۰۵۲-۲۴-۶.
  22. چرمشیر، محمد (۱۳۸۱). کسی نیست همهٔ داستان‌ها را به یاد آورد: به همراه یازده نمایشنامه دیگر. شبکه آیینه آفتاب کیش. صص. ۲۱۴. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۰۶-۲۳۲۹-۹.
  23. چرمشیر، محمد؛ پسیانی، آتیلا (۱۳۸۱). فلز و شیشه. شبکه آیینه آفتاب کیش. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۰۶-۲۳۳۰-۵.
  24. چرمشیر، محمد؛ مهندس‌پور، فرهاد (۱۳۸۱). دیر راهبان. صنوبر.
  25. ۲۵٫۰ ۲۵٫۱ چرمشیر، محمد (۱۳۸۱). فاطمه عنبر و سه نمایش‌نامه دیگر. نشر روزبهان. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۵۵۲۹-۷۲-۵.
  26. چرمشیر، محمد (۱۳۸۱). «نمایشنامه‌ها: خاموشی ماه». کتاب صحنه (شماره ۲۰): ۶۴–۶۹.
  27. ۲۷٫۰ ۲۷٫۱ ۲۷٫۲ ۲۷٫۳ ۲۷٫۴ «دیوبندان و دو نمایشنامه دیگر». خانه کتاب و ادبیات ایران.
  28. چرمشیر، محمد (۱۹ اردیبهشت ۱۳۸۴). کبوتری ناگهان. تهران: نیلا. صص. ۲۴. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۸۵۷۳-۰۵-۳.
  29. ۲۹٫۰ ۲۹٫۱ «داستان دور و دراز و فراموش‌نشدنی و سراسر پند و اندرز سفر سلطان‌ابن‌سلطان و خاقان‌ابن‌خاقان به دیار فرنگ به روایت مرد مشکوک». ketab.ir.
  30. «رقص مادیان‌ها». خانه کتاب و ادبیات ایران.
  31. چرمشیر، محمد (۷ اسفند ۱۳۹۲). پروانه و یوغ بازخوانی: نامه‌های ونسان ونگوگ. نشر نی. صص. ۵۶. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۱۸۵-۰۹۵-۳.
  32. چرمشیر، محمد (۱۳۹۲). آخرین پر سیمرغ. نشر نی. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۱۸۵-۲۵۸-۲.
  33. چرمشیر، محمد (۵ آبان ۱۳۸۹). همه چیز می‌گذرد، تو نمی‌گذری. انتشارات نیلا. صص. ۲۴. شابک ۹۷۸-۶۰۰-۱۲۲-۰۰۶-۷.
  34. «نمایش «شبی در تهران» به زودی در پردیس تئاتر شهرزاد». خبرگزاری برنا. ۲۹ آذر ۱۴۰۱.
  35. چرمشیر، محمد (۱۰ اردیبهشت ۱۳۹۳). همین امشب. نیلا. صص. ۹۶. شابک ۹۷۸-۶۰۰-۱۲۲-۰۰۳-۶.
  36. چرمشیر، محمد (۱۳۹۴). سرگذشت عجیب خانم دبیری. انتشارات نیلا. صص. ۲۴.
  37. ۳۷٫۰ ۳۷٫۱ چرمشیر، محمد (۱۳۹۵). باغبان مرگ. انتشارات نیلا. شابک ۹۷۸-۶۰۰-۱۲۲-۱۶۰-۶.
  38. ۳۸٫۰ ۳۸٫۱ چرمشیر، محمد (۱۳۹۶). تیستو. صص. ۱۴۸. شابک ۹۷۸-۶۰۰-۱۲۲-۱۵۹-۰.
  39. چرمشیر، محمد؛ مهندس‌پور، فرهاد. رضا کوچک‌زاده، ویراستار. عصر معصومیت: بازخوانی رمان فرانکنشتاین. فرهنگ نشر نو. صص. ۵۶. شابک ۹۷۸-۶۰۰-۸۵۴۷-۷۲-۳.
  40. چرمشیر، محمد؛ مهندی‌پور، فرهاد (۱۳۹۷). رضا کوچک‌زاده، ویراستار. یوزف کا: بازخوانی رمان محاکمه. فرهنگ نشر نو. صص. ۱۰۴. شابک ۹۷۸-۶۰۰-۸۵۴۷-۸۶-۰.
  41. ۴۱٫۰ ۴۱٫۱ ۴۱٫۲ چرمشیر، محمد (۱۳۹۹). شاهزاده اندوه. انتشارات نیلا. شابک ۹۷۸-۶۰۰-۱۲۲-۱۵۷-۶.
  42. «هویت در نمایش‌نامه «همین امشب» محمد چرمشیر». نمانامه. ۱۱ شهریور ۱۴۰۲.
  43. ۴۳٫۰ ۴۳٫۱ «بفروش بودن یا نبودن مسئله نیست، کار تئاتر تولید اندیشه است». ایران تئاتر. ۲۰ شهریور ۱۳۹۷.
  44. چرمشیر؛ محمد، «صورت خوان» (نورمگز)، مجله ادبیات داستانی، بهار ۱۳۷۶، شماره ۴۲
  45. چرمشیر؛ محمد، «شرف‌نامه یحیی تیره بخت (نورمگز)»، مجله نمایش، مرداد ۱۳۷۷، شماره ۶
  46. چرمشیر؛ محمد، «نسلی که سر از غار بیرون می‌کند (نورمگز)»، مجله کتاب صحنه، تابستان ۱۳۷۷، شماره ۲
  47. چرمشیر؛ محمد، «یک بوته گل برای لیلا (مطالعه در نورمگز)»، مجله کتاب صحنه، تابستان ۱۳۷۷، شماره ۲
  48. چرمشیر؛ محمد، «دفتر نمایشنامه: اسب (نورمگز)»، مجله سینما تئاتر، آبان ۱۳۷۷، شماره ۲۵
  49. چرمشیر؛ محمد، «به‌مناسبت برگزاری هشتمین همایش نمایشگران سوره: همایش هشتم (مطالعه در نورمگز)»، مجله: کتاب صحنه، پاییز ۱۳۷۷، شماره ۳
  50. چرمشیر؛ محمد، «میراث زنده» (مطالعه در نورمگز)، مجله کتاب صحنه، پاییز ۱۳۷۷، شماره ۳
  51. چرمشیر؛ محمد، «کتابگزاری (نورمگز)»، مجله کتاب صحنه، پاییز ۱۳۷۷، شماره ۳
  52. چرمشیر؛ محمد، «گفتگوی بی‌پایان مادر ستاره مطالعه در نورمگز)»، هنگام مرگ، مجله ادبیات داستانی، زمستان ۱۳۷۷، شماره ۴۵
  53. چرمشیر؛ محمد، «مرغ‌هایی که از تخم‌مرغ‌های پخته به‌دست می‌آیند (نورمگز)»، مجله کتاب صحنه، زمستان ۱۳۷۷، شماره ۴
  54. چرمشیر؛ محمد، «کتابگزاری (نورمگز)»، مجله کتاب صحنه، زمستان ۱۳۷۷، شماره ۴
  55. چرمشیر؛ محمد، «قلاده برای یک سگ مرده (نورمگز)»، مجله بایا، فروردین و اردیبهشت و خرداد ۱۳۷۹، شماره ۱۰، ۱۱ و ۱۲
  56. چرمشیر؛ محمد، «از مرگ حرف نزنیم، آینه در راه است؛ یاد جمیله شیخی (نورمگز)»، مجله کتاب صحنه، پاییز ۱۳۷۹، شماره ۹ و ۱۰
  57. چرمشیر؛ محمد، «عبور از غبار به بهانه شب سیزدهم (نورمگز)»، مجله کتاب صحنه، پاییز ۱۳۷۹، شماره ۹ و ۱۰
  58. چرمشیر؛ محمد، «سکوت متعارف گروهی غیرمتعارف، نگاهی به شکسپیر آوریل ۱۹۹۹ (نورمگز)»، مجله: کتاب صحنه، پاییز ۱۳۷۹- شماره ۹ و ۱۰
  59. چرمشیر؛ محمد، «زمان برای سکوت زندگان (نورمگز)»، مجله نمایش، فروردین و اردیبهشت ۱۳۸۰، شماره ۳۸ و ۳۹
  60. چرمشیر؛ محمد، «من نمایشنامه‌نویس و رمان و قصه (نورمگز)»، مجله ادبیات داستانی، آبان و آذر ۱۳۸۰، شماره ۵۷
  61. چرمشیر؛ محمد، «نمایشنامه‌ها: خاموشی ماه (نورمگز)»، مجله کتاب صحنه، مرداد ۱۳۸۱، شماره ۲۰
  62. چرمشیر؛ محمد، خرقانی؛ علی‌رضا، «نمایشنامه کوتاه/گفتگوی نه چندان طولانی عصر (نورمگز)»، مجله کتاب صحنه، مهر و آبان ۱۳۸۲، شماره ۳۱
  63. چرمشیر؛ محمد، «بازخوانی نمایش‌نامه ژاک و اربابش نوشته میلان کوندرا: سرزمین آسمان» (نورمگز)، مجله هفت، اردیبهشت ۱۳۸۵، شماره ۲۸
  64. چرمشیر؛ محمد، «درس‌های «سهراب‌کشی»(نورمگز)، مجله سیمیا، زمستان ۱۳۸۶، شماره ۲
  65. چرمشیر؛ محمد، «بیضایی ناشناخته» (نورمگز)، مجله سیمیا، زمستان، ۱۳۸۶ شماره ۲
  66. چرمشیر؛ محمد، «البته واضح و مبرهن است که...» (نورمگز)، مجله سینما تئاتر، فروردین ۱۳۷۶، شماره ۲۰
  67. چرمشیر؛ محمد، «بازی آدم بزرگ‌ها» (نورمگز) مجله هفت، بهمن ۱۳۸۲، شماره ۸
  68. ۶۸٫۰ ۶۸٫۱ ۶۸٫۲ ۶۸٫۳ ۶۸٫۴ ۶۸٫۵ «چرمشیر، نمایشنامه‌نویسی که شعرهایش بوی سخاوت می‌دهد». ایبنا. ۲۱ شهریور ۱۳۹۳.
  69. «تنها روی صحنه ۲». Goodreads.
  70. «خداحافظ». ایران تئاتر.
  71. «شهود». ایران تئاتر.
  72. «نویسنده‌ای که رستم را عاشق کرد». روزنامه ابتکار. ۲۲ شهریور ۱۴۰۲.
  73. «نمایش «مسیح هرگز نخواهد گریست» در شهر بهار به‌روی صحنه می‌رود». تئاتر همدان. ۲۴ اسفند ۱۴۰۰.
  74. «چند خبر کوتاه از تئاتر قزوین». خبرگزاری مهر. ۲۷ تیر ۱۳۸۴.
  75. «نهمین جشنواره نمایش‌های سنتی و آیینی». انجمن هنرهای نمایشی ایران.
  76. «شهود». ایران تئاتر.
  77. «می‌بوسمت و اشک برای سومین بار به آلمان می‌رود». ایران تئاتر. ۱۴ اردیبهشت ۱۳۸۴.
  78. «نگاهی به نمایش «من باید بروم خیلی دیرم شده» به کارگردانی محمد عاقبتی». ایران تئاتر. ۴ بهمن ۱۳۸۳.
  79. ««من باید بروم خیلی دیرم شده» در کارگاه نمایش». ایسنا. ۳ مرداد ۱۳۸۴.
  80. «چرم‌شیر نمایش «من باید برم خیلی دیرم شده» را دید». ایسنا. ۲۳ مهر ۱۳۸۹.
  81. «نمایش «روزهای شیشه‌ای» در شیراز برگزار می‌شود». خبرگزاری مهر. ۱۱ آبان ۱۳۹۰.
  82. ««روزهای شیشه‌ای» محمد چرم‌شیر». باشگاه خبرنگاران جوان. ۳۰ آبان ۱۳۹۱.
  83. «گفتگو با ایمان دبیری کارگردان نمایش روزهای شیشه‌ای». انجمن هنرهای نمایشی ایران. ۱۱ تیر ۱۳۹۶.
  84. «روزهای شیشه‌ای پردیس تئاتر مستقل». شهرآرا نیوز. ۶ شهریور ۱۳۹۸.
  85. ««بوی خواب» سهراب سلیمی روی صحنه تئاتر شهر+ویدئو». تسنیم. ۲۲ مهر ۱۳۹۶.
  86. «یک اجرای ایرانی «مُد روز» / نگاهی به نمایش «اصفهان شهر بچه‌های لهستان»». هنر آنلاین. ۱۱ آذر ۱۳۹۶.
  87. «آخرین خبرها از آثار پذیرفته شده جشنواره تئاتر عروسکی». ایسنا. ۱۵ اسفند ۱۳۹۶.
  88. «دیگر کدام ما زندگی کردن را دوست دارد؟». همشهرس آنلاین. ۲۷ فروردین ۱۳۹۲.
  89. ««تنها خدا حق دارد بیدارم کند» را در خمینی‌شهر ببینید». ایمنا. ۲۵ تیر ۱۳۹۶.
  90. ««تنها خدا حق دارد بیدارم کند» در رشت روی صحنه می‌رود». پانا. ۱۷ مهر ۱۳۹۶.
  91. ««تنها خدا حق دارد بیدارم کند» در رشت روی صحنه می‌رود». خبرگزاری جمهوری اسلامی. ۱۷ مهر ۱۳۹۶.
  92. ««تنها خدا حق دارد بیدارم کند» افتتاح می‌شود». خبرگزاری مهر. ۱۳ دی ۱۳۹۶.
  93. «مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی سمنان به تماشای نمایشنامه‌خوانی «تنها خدا حق دارد بیدارم کند» نشست». وزارت فرهنگ و ارشاد. ۱۲ شهریور ۱۴۰۲.
  94. «نمایش «خانه‌ای در انتهای خیابان بهار» در تماشاخانه ایرانشهر». خبرگزاری جمهوری اسلامی. ۱۸ بهمن ۱۳۹۵.
  95. «نمایش «بهجت» در حمایت از یک بیمار دیالیزی به صحنه رفت». ایسنا. ۲۸ آبان ۱۳۹۲.
  96. «بازبینی نمایش برگزیده تئاتر مقاومت دردامغان». وزارت فرهنگ و ارشاد. ۲۷ مهر ۱۴۰۰.
  97. «سه نمایشنامه از چرمشیر در یک کتاب جیبی». ایبنا. ۶ اردیبهشت ۱۳۹۲.
  98. «زمان سکوت برای زندگان». ایران تئاتر.
  99. «با نگاهی به «بانی و کلاید»، محمد عاقبتی «آسمان روزهای برفی» را به تئاتر فجر می‌برد». ایسنا. ۱۳ آبان ۱۳۸۷.
  100. ««آسمان روزهای برفی» به صحنه رفت». هنر آنلاین. ۱ اسفند ۱۳۹۲.
  101. «ادامه فستیوال مونولیو با «سرگذشت عجیب خانم دبیری»». ایران تئاتر. ۱۷ آبان ۱۳۹۰.
  102. «نمایش «یوزف کا» در شهر کرد به صحنه رفت». تئاتر چهارمحال و بختیاری. ۶ اسفند ۱۴۰۰.
  103. «روز رستاخیز». ایران تئاتر.
  104. «نگاهی به نمایش «آمدیم، نبودید، رفتیم» نوشته محمد چرم‌شیر و کارگردانی رضا حداد». وزارت ارشاد (اداره کل امور نمایشی). ۱۵ اسفند ۱۳۹۰.
  105. «آتیلا پسیانی با دو نمایش، «درددل با سگ» و «قلاده برای یک سگ مرده»». ایسنا. ۱۷ تیر ۱۳۷۹.
  106. «قلاده‌ای برای یک سگ مرده بر صحنه تئاتر انزلی». خبرگزاری جمهوری اسلامی. ۱۹ دی ۱۳۹۶.
  107. «قلاده‌ای برای یک سگ مرده». ایران تئاتر.
  108. «دومین روز جشنواره تئاتر استان تهران با اجرای نمایش «قلاده‌ای برای سگ مرده» آغاز شد». برنا. ۲۳ آذر ۱۳۹۹.
  109. «نمایش «قلاده‌ای برای یک سگ مرده» در کرج به‌روی صحنه رفت». وزارت فرهنگ و ارشاد. ۱۸ اسفند ۱۴۰۱.
  110. «ماجرای آخرین روز زندگی مردی که خودش را سگ می‌دانست». خبرگزاری مهر. ۱۷ آذر ۱۴۰۲.
  111. «اجرای نمایش «قلاده‌ای برای یک سگ مرده» در رباط کریم». وزارت فرهنگ و ارشاد. ۲۲ مهر ۱۴۰۲.
  112. ««هملت، شاهزاده اندوه» به کار خود پایان می‌دهد». خبرگزاری مهر. ۱۲ خرداد ۱۳۹۸.
  113. «نمایش عرق خورشید، اشک ماه». هنر آنلاین. ۱۱ مهر ۱۳۹۲.
  114. «روایت محمد چرمشیر از نمایشنامه «خواب بی‌وقت حوریه» | در ایدئولوژی و فرهنگ ما جنگ یک کار مردانه است». هنر آنلاین. ۶ اسفند ۱۳۹۹.
  115. «خواب بی‌وقت حوریه». ایران تئاتر.
  116. «عروسک‌هایی که زنده می‌شوند/ روایت زندگی ماشینی آدم‌ها». خبرگزاری مهر. ۱۸ مهر ۱۳۹۵.
  117. ««یک دقیقه و سیزده ثانیه» + تیزر». ایسنا. ۹ تیر ۱۳۹۷.
  118. «آتیلاپسیانی و صابر ابر در «هملت» رضا گوران». اعتماد. ۱۵ آذر ۱۳۹۱.
  119. ««بیتل‌ها» به نیاوران می‌آیند». ایران تئاتر. ۲۹ تیر ۱۳۹۵.
  120. ۱۲۰٫۰ ۱۲۰٫۱ «نقد و بررسی «کالیگولا شاعر خشونت» یک منتقد: این نمایش همانند نخستین شعر «نو» فضا را شکست آتیلا پسیانی: نمایش ما دربارهٔ دنیای مردگان است». ایسنا. ۸ بهمن ۱۳۸۱.
  121. ««آرامش در حضور دیگران» برای فجر آماده می‌شود». هنر آنلاین. ۳ مهر ۱۳۹۲.
  122. ««باغبان مرگ» به پسیانی و طباطبایی رسید». خبرگزاری مهر. ۲۶ خرداد ۱۳۹۲.
  123. «کسی نیست همه داستان‌ها را به یاد آورد». ایران تئاتر.
  124. «اینجا «دیر راهبان» است/ یک نمایش خاطره‌انگیز از فرهاد مهندس‌پور». خبرگزاری مهر. ۳ فروردین ۱۴۰۱.
  125. «رؤیای بسته‌شده … بر اساس متد جان ماتین شکل گرفته است». خبرگزاری مهر. ۳۰ فروردین ۱۳۸۴.
  126. «فاطمه عنبر». ایران تئاتر.
  127. «رؤیا کاکاخانی پس از اجرای «یادگاری‌ها»: کوشیدیم طرح را تغییر دهیم اما نشد». ایسنا. ۱۱ بهمن ۱۳۸۱.
  128. «نتایج بازبینی مرحله اول نمایش‌های صحنه‌ای دانشجویان تئاتر اعلام شد». باشگاه خبرنگاران جوان. ۱۲ اسفند ۱۳۹۱.
  129. ««با دهان بند سکوت» به روی صحنه می‌رود». ایسنا. ۲۱ تیر ۱۳۸۳.
  130. ««دهان بند سکوت» نماینده ایران در المپیک تئاتر ۲۰۱۶ لهستان». اعتماد. ۱۹ آبان ۱۳۹۵.
  131. «روزگار نازنین طلعت مهربان». ایران تئاتر.
  132. ««نجواهای شبانه» عنوان نمایشی است نوشته محمد چرم‌شیر که از یکشنبه سوم دی ماه به کارگردانی عباس غفاری در تالار کوچک مجموعه تئاترشهر به صحنه می‌آید». ایران تئاتر. ۲۸ آذر ۱۳۸۵.
  133. «سالن اصلی تئاتر شهر میزبان نمایش آخرین پر سیمرغ می‌شود». خبرگزاری جمهوری اسلامی. ۲۷ دی ۱۳۸۸.
  134. «نمایش «پروانه و یوغ» کار مشترک ایران و فرانسه به‌روی صحنه می‌رود». خبرگزاری جمهوری اسلامی. ۱۳۷۸.
  135. «مردی که در بیداری رؤیا می‌بیند». ایران تئاتر. ۲۷ اردیبهشت ۱۳۹۶.
  136. ««پروانه و یوغ»؛ یک نمایش چندوجهی». خبرگزاری میزان. ۱۰ خرداد ۱۴۰۲.
  137. «نمایش «همین امشب» به‌روی صحنه رفت». خبرگزاری برنا. ۶ اردیبهشت ۱۳۹۶.
  138. «همین امشب». انجمن هنرهای نمایشی ایران.
  139. «نمایش «عبدل میمون، لات پاکوتاه» در تماشاخانه سنگلج». هنر آنلاین. ۱۲ شهریور ۱۳۹۷.
  140. «کارگردان نمایش «مادام کامیون»: اعتقادی به کمدی کلامی ندارم». ایران تئاتر. ۱ خرداد ۱۳۹۱.
  141. ««تیستو» با بازنویسی محمد چرم‌شیر در تماشاخانه ایرانشهر». خبر آنلاین. ۱۱ تیر ۱۳۸۹.
  142. ««روز عزیز مرده» به صحنه می‌رود». باشگاه خبرنگاران جوان. ۲۰ آذر ۱۳۹۴.
  143. «دوازدهمین جشنواره نمایش‌های آیینی و سنتی». انجمن هنرهای نمایشی ایران.
  144. «شبی در طهران». انجمن هنرهای نمایشی ایران.
  145. «خاموشی ماه». انجمن هنرهای نمایشی ایران.
  146. «فانوس خیس». انجمن هنرهای نمایشی ایران.
  147. «باز باران». انجمن هنرهای نمایشی ایران.
  148. «حشمت». انجمن هنرهای نمایشی ایران.
  149. «باغ آلبالو». انجمن هنرهای نمایشی ایران.
  150. «همه چیز می‌گذرد تو نمی‌گذری». انجمن هنرهای نمایشی ایران.
  151. «محمد چرمشیر دومین جایزه خود را گرفت/ هادی مرزبان دیپورت شد». خبرگزاری مهر. ۱۹ مهر ۱۳۹۳.
  152. «با اعطای مدال نوشین در مراسم سومین سالگرد تأسیس انجمن منتقدان و نویسندگان خانه تئاتر ایران؛ محمدعلی کشاورز، محمد چرمشیر و نرمین نظمی تجلیل می‌شوند». ایسنا. ۱۶ مرداد ۱۳۸۳.
  153. «سی و نهمین جشنواره تئاتر فجر». انجمن هنرهای نمایشی ایران.
  154. «مروری بر ادوار جشنواره تئاتر مقاومت |درخشش محمد چرم‌شیر و نادر برهانی‌مرند». تسنیم. ۳۰ آبان ۱۴۰۱.

منابع ویرایش

پیوند به بیرون ویرایش