محمود دفتری معروف به عین‌الممالک، (زاده ۱۲۴۳ه. ق – درگذشت ۱۳۱۷ه. ش) از قضات وزارت دادگستری ایران در دوره پهلوی اول (۱۳۰۶ تا ۱۳۱۷ه. ش) و معاون وزارت مالیه در دوره قاجار (از ۱۲۸۸ه. ش) بود. او پسر ارشد میرزا محمدحسین وزیردفتر و پدر احمد متین‌دفتری و سرلشکر محمد دفتری بود و تا هنگام مرگ در سال ۱۳۱۷ در سمت مستشار دیوان عالی کشور بود.[۱]

زندگی‌نامه

ویرایش

محمود دفتری بعد از پایان تحصیلات ابتدایی و عالی، چند سال به تحصیل ادبیات عرب و ریاضیات مشغول شد و بعدها به خدمت در وزارت مالیه که پدربزرگش میرزا هدایت الله وزیردفتر آن بود پرداخت و مراحل پیشرفت و ترقی را پیمود و سپس به مقام مستوفی‌گری رسید و قبل از مشروطیت به معاونت وزارت مالیه رسید.

وی در ۱۳۰۹ ه. ق به لقب اعتضاد لشکر و در ۱۳۱۹ه. ق به لقب عین‌الممالک مفتخر شد و در دوره پهلوی اول وارد وزارت دادگستری شد.

ازدواج و فرزندان

ویرایش

میرزا محمود عین الممالک در جوانی با شوکت خانم دختر «میرزا حمزه» از خاندان بهزادی‌های مازندران وصلت نمود. حاصل این ازدواج چهار پسر و یک دختر بود:[۲]

تبارنامهٔ خاندان آشتیانی، شاخهٔ میرزا کاظم آشتیانی
میرزا محسن آشتیانی
میرزا کاظم آشتیانیمیرزا هاشممیرزا آقاسی‏‌بیگ
میرزا حسنمیرزا محمدعلی مایلمیرزا حسینفیروز میرزا
پسر عباس میرزا
میرزا یوسف
آشتیانی
دخترمیرزا هدایت‌الله
وزیر دفتر
نجم‏‌السلطنهعبدالحسین
میرزا فرمانفرما
حسن مستوفی‌الممالکمیرزا محمدحسین
وزیر دفتر
میرزا علی
موفق‏‌السلطنه
محمد مصدقآمنه
دفترالملوک
فیروز نصرت‌الدوله
میرزا محمود
عین‏‌الممالک
مظفر فیروزمریم فیروز
احمد متین‌دفتریعبدالعزیز
فرمانفرمائیان
منوچهر
فرمانفرمائیان
ستاره
فرمانفرمائیان
خداداد
فرمانفرمائیان
محمدحسین
فیروز
اسکندر فیروز

منابع

ویرایش
  1. شرح حال رجال سیاسی و نظامی معاصر ایران، باقر عاقلی.
  2. دفتر انساب خانوادگی بهزادی، چاپ خانه اسلامیه، ۱۳۱۹، صفحه ۳۸