محکمه الاولی نام فرقه‌ای منشعب شده از خوارج و بنا بر قولی نام دیگر فرقه خوارج است (اعم از هر نوع فرقه و انشعابی). گروهی این فرقه را شعبه ای از اباضیه دانسته‌اند.[۱] این گروه را محکمه الاولی گویند به جهت آنکه حکم به حکمیت میان علی و معاویه را آنان مطرح کردند و به آن رای مطرح شده در حکمیت، پایبند بودند. به باور گروهی دیگر، اباضیان نیز به جهت حکم به تولا و دوستی نسبت به کسانی که در محکمه اولی حاضر و یا به آن رای داده اند، به محکمه اولی نسبت داده شده‌اند.[۲][۳]

علاوه بر دیدگاه های فوق، ابن جوزی این فرقه را انشعابی از حروریه دانسته است که معتقدند هر کس نزد مخلوق به محاکمه رود، کافر خواهد بود.[۳] این فرقه اکنون طرفدارانی ندارد.[۴]

رهبران فرقه

ویرایش

رهبران اولیه این فرقه، عروة بن حدیر و یزید بن عاصم محاربی بوده اند که در ماجرای جنگ صفین، بر علی بن ابی طالب اعتراض کردند و از خوارج شدند.[۴]

پانویس

ویرایش
  1. «دانشنامه کلام اسلامی - جمعی از محققین - کتابخانه مدرسه فقاهت». lib.eshia.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۸-۲۱.
  2. «دانشنامه بزرگ اسلامی - مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی - کتابخانه مدرسه فقاهت». lib.eshia.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۸-۲۱.
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ «محکّمه - دائرةالمعارف فرق اسلامی». www.wikiferaq.org. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۸-۲۱.
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ «فرهنگ فرق اسلامی - مشکور، محمد جواد؛ مدیرشانه چی، کاظم - کتابخانه مدرسه فقاهت». lib.eshia.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۸-۲۱.