یاسی‌ها
یاسی‌ها (مجاری: Jász) گروهی از مردمان ایرانی از نسب سکاها[۱][۲] هستند که در قرن سیزدهم از ناحیه قفقاز به سمت مجارستان مهاجرت نموده‌اند. آنها تا قرن پانزدهم به گویش یاسی از زبان آسی سخن می‌گفتند ولی امروز با اینکه به زبان مجاری سخن می‌گویند، موجودیت خود را حفظ کرده‌اند. جمعیت یاسی‌ها در حدود ۲۰۰٬۰۰۰ است.[۳][۴][۵][۶]
 | |
| کل جمعیت | |
|---|---|
| ۲۰۰٬۰۰۰ نفر | |
| مناطق با جمعیت قابل توجه | |
| مجارستان (یاس-نادی‌کون-سولنوک) | |
| زبان‌ها | |
| مجاری (اورالی، فینو) و قبلاً یاسی (هند و اروپایی، ایران) | |
| دین | |
| کلیسای کاتولیک | |
| گروه‌های قومی مرتبط | |
| مردم آسی و دیگر مردمان ایرانی |
تنها نمونه از زبان یاسی یک صفحه از لغات با ترجمهٔ لاتین آنها است که در سال ۱۹۵۷ در پشت یک سند قدیمی در سازمان اسناد ملی مجارستان کشف شد. تاریخ این متن که مربوط به سیزدهم ژانویهٔ ۱۴۲۲ است، با عبارت: «روز به خیر صاحب[مزرعه]» شروع می‌شود و فهرستی از مواد لازم برای تهیهٔ غذا به همراه معادل لاتین دارد. صاحب آن احتمالاً در حال رفتن به روستای یاس‌فالو برای تهیهٔ مواد بوده‌است. ترک‌شناس مجار دیولا نِمِت با کمک زبان آسی متن را رمزگشایی کرده و یک واژه‌نامه از اسم، تعارفات و فرمول ضمائر ملکی تهیه کرده‌است.[۷]
شاخ لِهِل
تنها نمونه از زبان یاسی (نسخهٔ چاپی از موزهٔ یاس‌برنی)
یاس‌شاگ منطقهٔ تاریخی یاسی‌ها در شمال غربییاس-نادی‌کون-سولنوک
جستارهای وابستهویرایش
منابعویرایش
- ↑ François Sulpice Beudant. Travels in Hungary, in 1818. London: R. Phillips and Co. p. 6.
- ↑ Vasily Abaev; Harold Walter Bailey (15 December 1985). "ALANS". Iranica. I (Fasc. 8): 801–803.
- ↑ https://tabnakjavan.com/fa/news/3139/شهری-در-اروپا-با-مردمی-باهوش-که-خود-را-ایرانی-می-دانند
- ↑ https://persiadigest.com/en/news/6966/jászberény-–-a-european-city-with-citizens-of-iranian-origin
- ↑ http://www.yazd.com/features/Jaszbereny/Jaszberenyyazd.htm
- ↑ http://illyria.proboards.com/thread/9230/jassic-people-hungarians-iranian-origin
- ↑ "JÁSZ NYELVEMLÉK (زبان‌های یاسی)" (به مجاری). Archived from the original on 14 December 2018.