ملاحده به فرقه‌ای از مسلمانان گفته می‌شود که در زمان جعفر صادق به وجود آمدند، روند پیدایش و انشقاق این فرقه از مذهب شیعه دوازده امامی بدین قرار بود که جماعتی در آغاز امامت جعفر صادق، بنا به دلایل نامعلوم به پیروی از برادر ایشان یعنی اسماعیل همت گماشتند، به همین سبب در ابتدا به اسماعیلیان شهره گشتند. اسماعیلیان افکار و عقاید جدیدی را بر شیعه اثناعشری افزودند که در آن دوران نوعی بدعت محسوب می‌شد. از آن جمله ملغی شدن امامت مسلمین، که با پایان یافتن حیات اسماعیل امامت نیز پایان می‌پذیرفت. به پیروی از همین اصل گاهی اسماعیلیان را شیعه پنج امامی نیز نامیده‌اند.

اسماعیلیان در خاورمیانه، مصر[۱] و به ویژه در ایران به عناوین و اسامی باطنی، فدایی، ملحد، زندیق، دهری و بسیاری دیگر از القاب توهین‌آمیز مزیّن شده‌اند.

تصور ذهنی مسلمانان از ملاحده ویرایش

حسن صباح بنیان‌گذار فرقهٔ ملاحده در ایران در یک سخن‌رانی در جمع پیروانش در دژ الموت چنین بیان می‌کند: خلیفهٔ بغداد مردم را نسبت به ما بدبین می‌کند و مسلمین تصور می‌کنند که ما گروهی فاسق و فاجر هستیم و شهر الموت بدتر از شهر لوت است[۲] و مردم در این شهر کاری ندارند جز اینکه اوقات خود را صرف تسکین کثیف‌ترین لذت‌های شهوانی و نفسانی کنند. در این رساله[۳] من [۴] به شکل دیوی هول‌انگیز توصیف شده‌ام که غذای من مثل ضحاک مغز انسان و خون دختران و پسران نا بالغ است و از بام تا شام جز کفر، چیزی از من شنیده نمی‌شود و العیاذبالله هر روز نسخه‌های قران را آتش می‌زنم و زبانم لال هر شب پیغمبر اسلام را سب می‌کنم[۵]. ای‌برادران، خلیفهٔ بغداد، دلش بر دین و آیین اسلام نمی‌سوزد برای اینکه خود او فاسق و فاجر است و کسی که خود مبادرت به فسق و فجور می‌کند، اهمیت نمی‌دهد که دیگران فاسق و فاجر باشند یا نباشند.

اگر تهمت‌هایی که در این رساله بر من زده‌اند درست بود، خلیفهٔ بغداد از بی‌دینی ما مضطرب نمی‌شد آنچه او را مضطرب کرده، هدف نهایی ما است. خلیفهٔ بغداد می‌داند که امروز ما در هفت ایالت از ایران، دارای شعبه هستیم و هر یک از آن شعب، در هر ایالت، یک الموت کوچک است. او پیش‌بینی می‌کند که شعبه‌های ما وسعت خواهد گرفت و ما در ایالات دیگر دارای شعبه خواهیم شد و طولی نخواهد کشید که در تمام شهرهای ایران دارای شعبه می‌شویم و قدرت رسمی یا اسمی خلیفه در سراسر ایران از بین می‌رود.

پانویس ویرایش

  1. فاطمیان مصر
  2. در نظر مسلمانان قومی یا شهری بنام لوط وجود داشت که مردم آنجا زشت‌ترین اعمال جنسی را انجام می‌دادند.
  3. رساله‌ای که خلیفهٔ بغداد آن را انتشار داده بود.
  4. یعنی حسن صباح
  5. از اظهارات حسن صباح معلوم است که پیامبر اسلام در بین مسلمین بسیار ارجمند بوده. اما در اروپای قرون وسطا، محمد در تصوّر عمومی بت یا خدا پنداشته می‌شده که توسط مسلمانان پرستیده می‌شود. پس از اصلاحات پروتستانی تصوّر غرب از محمد تغییر کرد، و در نگاه عمومی آنان به شخص متقلب، مکار و خودخواه تبدیل شد.

جستارهای وابسته ویرایش

منابع ویرایش

پیوند به بیرون ویرایش