ملا باقر بالک

شاعر ایرانی

ملا باقر بالک (۱۲۷۴–۱۳۵۰) (به کردی: مەلا باقر موده ریسی بالک) مشهور به مدرس کردستانی فقیه، مفسر و محقق و شاعر کرد است.[۱] برای وی ۲۰۰ اثر در قالب کتاب و رساله و بیش از ۳۰۰ شاگرد ذکر نموده‌اند.[۱][۲][۳] وی از نوادگان والیان اردلان بوده‌است.[۴]

زندگی ویرایش

وی در سال ۱۲۷۴ در روستایی در نزدیک سنندج به دنیا آمد. پس از پایان تحصیل علوم دینی به روستای چور (مریوان) و در آنجا برای مدتی در آنجا سکنی گزید. سپس به روستای بالک مریوان رفت و تا پایان عمر خود در آنجا به تحصیل و تدریس پرداخت. ملا باقر عارفی زبده نیز بود و در نقشبندیان دارای اعتبار بسیار بود به طوری که از نزدیکترین اشخاص به شیخ محمد عثمان سراج الدین دوم و از خلفایش بود. موفقیّت او در تدریس مراحل عالیه به آنجا رسیده‌است که نزدیک به سیصد طلبهٔ فارغ‌التحصیل در محضر او به اخذ «اجازه‌نامه» و حکم افتا و تدریس نایل آمده‌اند و غالب رجال برجسته و شخصیّتهای علمی در ایران و عراق از تحصیلکردگان مدرسهٔ آن استاد علاّمه بوده‌اند و موفقیت او نیز در تألیف کتب به آنجا رسیده‌است که بیش از پنجاه جلد کتاب و رساله را در علوم عقلی و نقلی و مطالب فقه شافعی به رشتهٔ تحریر درآورده است و دو جلد کتاب کلامی او که متن و شرحش هر دو به قلم آن استاد علامه نوشته شده‌است و متنش را «دُرر الجلالیه» به نام یکی از شاگردانش «جلال الدین» و شرحش را «الالطاف الالهیه» نامیده‌است چند سال قبل در ترکیه چاپ و در جوامع اشاعره در عراق و ایران منتشر گردید. این اثر ایشان در علم کلام، کتابی است مفصل و مشتمل بر دیدگاه‌های خاص مؤلّف در مسائل علم کلام، استاد علاّمه در سال ۱۳۵۰ متوفی گردید و در دامنهٔ تپهٔ مشرف به مسجد و حجرهٔ تدریسش در بالک به خاک سپرده شد.[۵]

برخی آثار ویرایش

  • مه‌حموودیه (کردی)
  • حقیقة البشر (عربی)
  • دیوان اشعار (عربی، فارسی و کردی)
  • رساله در علم بیان
  • رساله در علم وضع
  • تحریر المقاصد
  • رساله فی العقائد
  • ارمغان جوانان
  • شرح قصیدة بردیه
  • مقدمة المنطق
  • تعلیقات بر سیوطی
  • تعلیقات بر تفسیر بیضاوی
  • حواشی بر جامی
  • تعلیقات بر شرح عقائد عضدیه
  • حواشی بر شرح عقائد نسفیه
  • شرح ارکان طریقت نقشبندیه
  • الشهب الثاقبه فی رد المبتدعة الکاذبه
  • فن الوضع
  • شرح کتاب الإمام الربانی فی مبحث القضاء و القدر
  • رساله در اقسام ادراک

جستارهای وابسته ویرایش

منابع ویرایش

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ": علّامه ملا محمد باقر بالک مدرس کردستانی، هانا پرس". Archived from the original on 14 April 2015. Retrieved 28 April 2015.
  2. ": علّامه ملا محمد باقر بالک مدرس کردستانی، پایگاه اطلاع‌رسانی نور". Archived from the original on 5 March 2016. Retrieved 28 April 2015.
  3. "حقیقة البشر، محمد باقر المشهور باالمدرس الکردستانی،" دارسة و التحقیق: مسعود محمد علی فرج، المرکز الثقافی پیر عمر، 1389.
  4. "مقدمه "جامع الفتاوی"، محمد باقر المشهور باالمدرس الکردستانی،" ضبطه: نبذة من علماء مریوان، انتشارات امام ربانی، 1387.
  5. مقدمه دیوان مدرّس کردستانی ملا محمّدباقر بالک مریوان متخلص به غریق، به اهتمام محمّدعارف مدرسی، چاپ اول، ۱۳۶۴