ممفیس (عربی مصری: ممفيس؛ ‏یونانی: Μέμφις) پایتخت باستانی مصر سفلی و پادشاهی کهن مصر باستان از آغاز پیدایش تا ۲۲۰۰ پیش از میلاد بود. پس از آن در پادشاهی نو در سراسر زمان باستان به مرکزی اداری بدل گشت. ویرانه‌های ممفیس امروزه در ۲۰ کیلومتری جنوب قاهره در کرانهٔ باختری نیل جای دارد.

ممفیس
Mit Rahina
خرابه‌های تالار ستون‌دار رهینا
ممفیس در مصر واقع شده
ممفیس
موقعیت در مصر
مکانMit Rahina, استان جیزه، مصر
منطقهمصر سفلی
مختصات۲۹°۵۰′۴۱″ شمالی ۳۱°۱۵′۳″ شرقی / ۲۹٫۸۴۴۷۲°شمالی ۳۱٫۲۵۰۸۳°شرقی / 29.84472; 31.25083
گونهتوافق
تاریخ
سازندهناشناخته، قبلاً در زمان سلطنت ایری هور وجود داشت
ساخته‌شدهاوایل قرن ۳۱ قبل از میلاد
رهاشدهقرن هفتم میلادی
دوره‌هادوره آغازین دودمانی مصر تا سده‌های میانی آغازین
نام رسمیممفیس و گورستان آن – میدان‌های هرمی از اهرام جیزه به دهشور
گونهCultural
معیارi, iii, vi
تاریخ ثبت1979 (3rd کمیته میراث جهانی یونسکو)
شماره ثبت86
منطقهفهرست میراث جهانی یونسکو در کشورهای عربی
نقشهٔ مصر باستان، پایتخت‌های مصر با ستاره نموده شده‌اند.

تاریخچه

ویرایش

ممفیس در دوران دودمان ششم مصر به اوج شکوفایی خود رسید و به گونهٔ مرکز آیین پتاح درآمد. با برپایی شهر تِبِس از رونق آن کاسته‌شد. با چیرگی ایران بر مصر ، ممفیس یک ساتراپی و رونقش بازگردانده شد.

با برپایی اسکندریه باز این دوران شکوفایی به سر آمد و اهمیتش پس از این شهر قرار گرفت. با روی کار آمدن روم باز هم ممفیس پس از اسکندریه دومین شهر مهم مصر بود. وضعیت تا پدیدآمدن فسطاط در ۶۴۱ (میلادی) به همین ترتیب بود. در این زمان شهر رو به فراموشی سپرده شد و سنگ‌های این شهر برای ساخت زیستگاه‌هایی در گرداگردش به کاربرده شد.

ریشهٔ نام

ویرایش

نام مصر باستانی این شهر اینِب هِج (Ineb Hedj) به معنای دیوارهای سپید بود. نام ممفیس ریخت یونانی دگرگون‌شدهٔ از نام هرم فرعون مصر پپی یکم بود که مِن‌نه‌فِر (Men-nefer) در زبان قبطی بود. (ⲙⲉⲛϥⲉ) همچنین در مصر باستان بدین شهر عنخ تاوی (Ankh Tawy) به معنای به بندکشندهٔ دو شهر هم می‌گفتند. این نام بر وضعیت استراتژیک این شهر در میان مصر علیا و پایین تأکید دارد.

mn
n
nfrf
r
O24niwt
Memphis
(mn nfr)
به هیروگلیف

نگارخانه

ویرایش

منابع

ویرایش

Wikipedia contributors, "Memphis, Egypt," Wikipedia, The Free Encyclopedia, http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Memphis,_Egypt&oldid=216613703 (accessed June 23, 2008).