مناخم بگین

ششمین نخست‌وزیر اسرائیل (۱۹۹۲-۱۹۱۳)

مناخیم ولفوویچ بگین یا مِناحْیْم بیجِن (به عبری: מְנַחֵם בְּגִין، تلفظ: مِنَحْیْم بِيچِن menahém bégin) (زاده ۱۶ اوت ۱۹۱۳ در لهستان – مرگ ۹ مارس ۱۹۹۲ در تل آویو، اسرائیل)، ششمین نخست‌وزیر اسرائیل و برنده جایزه صلح نوبل بود. مناخیم بگین اولین نخست‌وزیر اسرائیل از حزب لیکود اسرائیل بود.

مناخم بگین
מנחם בגין
ششمین نخست‌وزیر اسرائیل
دوره مسئولیت
۲۱ ژوئن ۱۹۷۷ – ۱۰ اکتبر ۱۹۸۳
رئیس‌جمهورافاریم کاتزیر
اسحاق نافون
حییم هرزوگ
پس ازاسحاق رابین
پیش ازاسحاق شامیر
وزارت دفاع اسرائیل
دوره مسئولیت
۲۸ مه ۱۹۸۰ – ۵ اوت ۱۹۸۱
نخست‌وزیرخودش
پس ازعزر وایزمن
پیش ازآریل شارون
دوره مسئولیت
۱۴ فوریه ۱۹۸۳ – ۲۳ فوریه ۱۹۸۳
نخست‌وزیرخودش
پس ازآریل شارون
پیش ازموشه آرنس
اطلاعات شخصی
زاده۱۶ اوت ۱۹۱۳
برست، بلاروس، امپراتوری روسیه
درگذشته۹ مارس ۱۹۹۲ (۷۸ سال)
تل‌آویو، اسرائیل
حزب سیاسیهروت (۱۹۴۸–۱۹۸۸)
لیکود (۱۹۸۸–۱۹۹۲)
دیگر عضویت‌های سیاسیگاهال (۱۹۶۵–۱۹۸۸)
محل تحصیلدانشگاه ورشو
امضا
مناخیم بگین و موشه دایان در پشت سر او

اوایل زندگی ویرایش

 
مناخیم ولفوویچ بگین یا مِناحْیْم بیجِن در جمع همراهانش

در آن زمان بیشتر یهودیان روسیه، پیرو افکار ولادیمیر ژابوتینسکی بودند، خانواده بگین هم همچون ژابوتینسکی از طرفداران جنبش مسلحانه صهیونیسم برای ایجاد کشور اسرائیل بودند. مناخیم بلافاصله به سازمان بتار پیوست. یک سال بعد، مناخیم هفده ساله فرمانده بتار در شهر خودشان ـ برست لیتوفسک ـ شد. هم‌زمان بگین در دانشگاه ورشو درس حقوق خواند.

او در کنگره اعضای بتار در سال ۱۹۳۸ سوگند گروه را اینچنین قرار داد: «من اسلحه به دست می‌گیرم تا هم از قومم دفاع کنم و هم وطنم را به پیروزی برسانم». خیلی زود، او در جنبش ژابوتینسکی رشد کرد و در سال ۱۹۳۹ معاون عملیاتی بتار شد. جنگ جهانی دوم که شروع شد، آلمانی‌ها به ورشو حمله کردند. بگین مجبور شد از ورشو فرار کند. در این زمان بود که او به ارتش آندرس که در شوروی از لهستانی‌تبارها تشکیل شده بود، پیوست. سال ۱۹۴۲ نخست‌وزیر آینده اسرائیل از راه ایران به فلسطین رفت. او پس از ورود به فلسطین با گروه ایرگون ارتباط برقرار کرد. ایرگونی‌ها هم از تندروهای یهودی بودند که در فلسطین وقت کارهای مسلحانه می‌کردند. دو ماه بعد بگین، فرمانده ایرگون شد.

نخست‌وزیری ویرایش

تأسیس اسرائیل در ۱۹۴۸ فعالیت‌های سیاسی و نظامی بگین را محدود کرد. او حزب هیروت (آزادی) را تأسیس کرد؛ ولی طرفدار زیادی نداشت، تا آن که در جریان جنگ ۱۹۷۳، با ائتلاف با آریل شارون، لیکود را تأسیس کرد. محبوبیت شارون، بخت لیکود در انتخابات شد. ۲۱ ژوئن ۱۹۷۷ بگین نخست‌وزیر اسرائیل شد. وی در ۲۷ اکتبر ۱۹۷۸ با دیدار انورسادات رئیس‌جمهور مصر در اورشلیم، قرارداد صلحی را مبنی بر خروج کامل نیروهای اسرائیلی از صحرای سینا و نیز تشکیل حکومت خودگردان برای فلسطینها در اسرائیل را امضا کرد که بعدها به قرارداد کمپ دیوید مشهور گشت.

توافقنامه کمپ دیوید ۳ موضوع عمده را در بر می‌گرفت؛

بگین عاقبت بر اثر ضعف و ناتوانی و بیماری در ۱۵ سپتامبر ۱۹۸۳ استعفا کرد.[۱] مناخیم بگین در ۹ مارس ۱۹۹۲ در سن ۷۸ سالگی درگذشت.

بگین و تروریسم ویرایش

 
ماگ‌شات سازمان امنیت استالین از مناخیم بگین در زمان دستگیری در سال ۱۹۴۰ میلادی

بگین مدتی در دهه ۴۰ میلادی رهبری سازمان نظامی ملی در سرزمین اسرائیل (ایرگون) را که از سوی قیومیت بریتانیا بر فلسطین، «تروریست» خوانده شده بود را بر عهده داشت.[۲][۳][۴][۵][۶]

این گروه در سال ۱۹۴۷ در «هتل کینگ دیوید» بمبی گذاشت که منجر به کشته شدن ۹۱ نفر شد.[۷] او یکی از سخنرانی‌هایش در نیویورک را با این جمله آغاز کرد «من یک تروریست سابق هستم!»[۸]

انتقادات ویرایش

بگین در سال ۱۹۴۸ هنگامی که رهبر حزب آزادی بود، برای درخواست کمک مالی سفری به ایالات متحده انجام داد.[۹] در طول آن سفر، هانا آرنت و برخی دیگر از روشنفکران یهودی، در نامه‌ای سرگشاده به روزنامهٔ نیویورک تایمز[۱۰] وی را رهبر حزبی خواندند که «به‌شدت در سازماندهی، روش‌ها، فلسفهٔ سیاسی و خواستهٔ اجتماعی مشابه حزب‌های نازی و فاشیست است». در این نامه به کشتار دیریاسین که طی آن ۲۴۰ نفر ساکنان روستایی کشته شدند، اشاره شده‌است. این نامه از جمله توسط آلبرت انیشتین، برندهٔ جایزهٔ نوبل فیزیک، امضا شد.[۱۱][۱۲][۱۳][۱۴][۱۵]

جایزه صلح نوبل ویرایش

امضای توافقتنامه کمپ دیوید آغاز صلحی پایدار در منطقه خاورمیانه را تضمین کرد؛[۱۶] به همین دلیل، بنیاد نوبل در سال ۱۹۷۸ جایزه صلح خود را به‌طور مشترک به انور سادات از مصر و مناخیم بگین از اسرائیل تقدیم کرد.

جستارهای وابسته ویرایش

منابع ویرایش

  1. اطلاعات عمومی (تاریخ معصر)، دنیای دانش، ۱۳۷۶ |شابک=964-5732-17-4
  2. BBC NEWS | Americas | Profile: Rahm Emanuel
  3. Menachem Begin 'backed plot to kill German Chancellor' - Times Online
  4. British anger at terror celebration - Times Online
  5. IRGUN'S HAND SEEN IN ALPS RAIL BLAST; Polish Jew Confesses He Was Look... - Free Preview - The New York Times
  6. IRGUN BOMB KILLS 11 ARABS, 2 BRITONS; Missile Thrown From a Taxi in Je... - Free Preview - The New York Times
  7. نشریه تایمز
  8. گفتگوی اوریانا فالاچی با شارون. اوریانا فالاچی. غلامرضا امامی. (ISBN 964-369-124-1) نشر افق. ۱۳۸۳ تهران
  9. The State of Israel. "Menachem Begin (1913-1992)" (به انگلیسی).
  10. ... with a number of other prominent Jewish intellectuals, including Hannah Arendt and Sidney Hook, Einstein signed an open letter calling attention to what the group considered among "the most disturbing political phenomena of our times". Einstein on Politics, David E. Rowe, Robert J. Schulmann, Princeton University Press, 2007, p. 350 (see on Google Book).
  11. Among the most disturbing political phenomena of our times is the emergence in the newly created state of Israel of the "Freedom Party" (Tnuat Haherut), a political party closely akin in its organization, methods, political philosophy and social appeal to the Nazi and Fascist parties. New York Times, December 4, 1948 بایگانی‌شده در ۹ اکتبر ۲۰۰۷ توسط Wayback Machine
  12. Aschheim, Steven, Hannah Arendt in Jerusalem, p. 188, University of California Press, 2001
  13. Benhabib, Seyla, The Reluctant Modernism of Hannah Arendt, p. 57, Rowman & Littlefield, 2000
  14. "The Gun and the Olive Branch" p 472-473, David Hirst, quotes Lilienthal, Alfred M. , The Zionist Connection, What Price Peace?, Dodd, Mead and Company, New York, 1978, pp.350-3 - Albert Einstein joined other distinguished citizens in chiding these `Americans of national repute' for honouring a man whose party was `closely akin in its organization, methods, political philosophy and social appeal to the Nazi and Fascist parties'. See text at Harvard.edu بایگانی‌شده در ۱۷ دسامبر ۲۰۰۷ توسط Wayback Machine and image here بایگانی‌شده در ۴ ژوئیه ۲۰۰۹ توسط Wayback Machine. Verified 5th Dec 2007.
  15. Albert Einstein had already publicly denounced the Revisionists in 1939; at the same time Rabbi Stephen Wise denounced the movement as, "Fascism in Yiddish language or Hebrew language." See Rosen, Robert N. , Saving the Jews: Franklin D. Roosevelt and the Holocaust, Thunder's Mouth Press, New York, 2006, p. 318.
  16. Greenspan, Jesse (October 21, 2019). "How Jimmy Carter Brokered a Hard-Won Peace Deal Between Israel and Egypt". www.history.com. Retrieved September 6, 2023.

پیوند به بیرون ویرایش