گرمابه پهنه

اثر ثبت‌شده در فهرست آثار ملی ایران

حمام حضرت یا حمام پهنه بین مسجد جامع و امامزاده یحیی در سمنان واقع شده‌است. در سال ۸۵۶ هجری قمری در زمان سلطنت ابوالقاسم بابر خان پادشاه تیموری و به دستور وزیر وی خواجه غیاث الدین بهرام سمنانی ساخته شده‌است. این حمام در سال ۱۳۱۲ هجری قمری در اوایل سلطنت مظفرالدین شاه و به دستور حاج ملاعلی حکیم الهی، نسبت به تعمیر و تجدید بنای آن اقدام شد. یکی از قسمتهای جالب توجه این حمام، سر در زیبا و کاشیکاری شده آن است و در بالای در ورودی اشعاری به خط نستعلیق خوانا و استادانه نوشته شده‌است. این حمام از موقوفات مسجد جامع است.

گرمابه پهنه
Map
نامگرمابه پهنه
کشورایران
استاناستان سمنان
شهرستانسمنان
اطلاعات اثر
کاربریحمام
کاربری کنونیموزه مردم شناسی
دیرینگیدوره تیموری
دورهٔ ساخت اثردوره تیموری، دوره قاجار
اطلاعات ثبتی
شمارهٔ ثبت۱۰۲۲
تاریخ ثبت ملی۳۰ دی ۱۳۵۳
فضای داخلی گرمابه حضرت (پهنه)

حمام پهنه به مساحت تقریبی ۱۰۰۰ متر مربع در شمال غربی تکیه پهنه ساخته شده و دو در ورودی آن برای ورود آقایان و خانم‌ها پیش‌بینی گردیده‌است. در مردانه که دارای دو صفه می‌باشد از سه طرف دارای کاشیکاری است در بالای در نیز کتیبه ای از کاشی به رنگ سفید بر زمینه لاجوردی وجود دارد. بر سر در این ورودی علامت شیر و خورشید با کاشی‌های زرد رنگ در دو لچک و به صورت یک نیم دایره مشخص می‌باشد. در دو طرف این در تصویر دو سرباز قاجار کاشیکاری شده‌است که در آن جمله (عمل زین العابدین سمنان ۱۳۳۰) به چشم می‌خورد.[۱]

این اثر در تاریخ ۳۰ دی ۱۳۵۳ با شمارهٔ ثبت ۱۰۲۲ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.[۲]

موزه مردم‌شناسی ویرایش

حمام پهنه در تاریخ ۱۳۷۳ بعد از یک سری مرمت و بازسازی تبدیل به موزه محلی باستان‌شناسی مردم‌شناسی شد.[۳]

جستارهای وابسته ویرایش

منابع ویرایش

  1. 10 (۲۰۱۸-۰۲-۲۸). «گرمابه پهنه سمنان میراثی به قدمت تاریخ». ایرنا. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۸-۳۱.
  2. «دانشنامهٔ تاریخ معماری و شهرسازی ایران‌شهر». وزارت راه و شهرسازی. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۶ اکتبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۰ اکتبر ۲۰۱۹.
  3. http://mirassemnan.ir/HomePage.aspx?TabID=4946&Site=DouranPortal&Lang=fa-IR