میدان مغناطیسی زمین
برای تأییدپذیری کامل این مقاله به منابع بیشتری نیاز است. |
هر یک از دو قطب میدان مغناطیس زمین را قطب مغناطیسی می‌نامند.
قطب شمال میدان مغناطیسی در آمریکای شمالی و قطب جنوب آن در منطقهٔ قطب جنوب واقع شده‌اند. قطب‌های مغناطیسی به‌طور ثابت در یک نقطه قرار ندارند و به تدریج تغییر مکان می‌دهند. محل قطب مغناطیسی شمال در سال ۱۹۹۷ در نزدیکی جزیره الف رینگنس واقع در کانادا به مختصات ۱۰۴ درجه باختری و ۷۹ درجه شمالی قرار داشته‌است و موقعیت قطب جنوب آن در سال ۱۹۹۵، در طول جغرافیایی ۱۰۸ درجه شرقی و عرض جغرافیایی ۷۹ درجه جنوبی، در جنوبگان قرار داشته‌است. نکته جالب این است که دو قطب شمال و جنوب مغناطیس هیچ‌گاه روی قطر کره زمین قرار نگرفته و خط پیونددهنده آن دو همواره از فاصله حدود ۱۲۰۰ کیلومتری مرکز زمین گذر می‌کند. بزرگی میدان مغناطیسی در سطح زمین بین ۲۵ تا ۶۵ میکرو تسلا (۰٫۲۵ تا ۰٫۶۵ گاوس) است.
اهمیت میدان مغناطیسی زمینویرایش
میدان مغناطیسی زمین بیشتر باد‌های خورشیدی را منحرف می‌کند، در غیر این صورت ذرات باردار خورشیدی لایه اوزون را که از زمین در برابر تشعشعات مضر فرابنفش محافظت می‌کند، نابود خواهند کرد. مطالعات نشان می‌دهد که دست دادن میدان مغناطیسی مریخ باعث از دست رفتن اتمسفر این سیاره شده است.
مطالعه میدان مغناطیسی گذشته زمین از اهمیت خاصی برخودار است. قطبیت میدان مغناطیسی زمین در سنگ‌های آذرین ثبت می‌شود، بنابراین وارونگی میدان را می‌توان به‌عنوان یک «نوار» با مرکز برآمدگی‌های میانی اقیانوس، جایی که بستر امتداد دارد، تشخیص داد. برای ردیابی حرکت گذشته قاره ها، وارونگی‌ها همچنین مبنایی برای مغناطیس چینه شناسی، راهی برای قدمت سنگ ها و رسوبات فراهم می کند. این میدان همچنین پوسته را مغناطیسی می کند و می توان از ناهنجاری‌های مغناطیسی برای جستجوی ذخایر سنگ های فلزی استفاده کرد.
انسان‌ها از قرن یازدهم پس از میلاد از قطب نما برای ناوبری و از قرن دوازدهم برای ناوبری استفاده می کردند. اگرچه انحراف مغناطیسی در طول زمان تغییر می کند، اما این تغغیرات آنقدر آهسته است که از یک قطب نما ساده می تواند برای ناوبری مفید باقی بماند. بسیاری موجودات مختلف، از باکتری گرفته تا کبوتر، از میدان مغناطیسی زمین برای جهت گیری استفاده می کنند.
قطب‌های مغناطیسی زمینویرایش
قطب جنوب میدان مغناطیسی زمین در قطب شمال جغرافیایی زمین واقع شده‌است و قطب شمال میدان مغناطیسی در قطب جنوب جغرافیایی زمین واقع شده‌است.
محل قطب‌های مغناطیسی زمین را با اندازه‌گیری زاویهٔ میدان مغناطیسی زمین، نسبت به سطح بدست می‌آید. محلی که زاویهٔ میدان ۹۰ درجه و به سمت داخل زمین است محل قطب شمال مغناطیسی زمین و محلی که زاویهٔ میدان ۹۰ درجه و به سمت بیرون زمین است، محل قطب جنوب مغناطیسی زمین است.
قطب‌های شمال و جنوب مغناطیسی زمین به صورت مستقل جابجا شده و دقیقا در روبروی هم بر روی کرهٔ زمین قرار ندارند. قطب شمال مغناطیسی زمین هر سال تا حدود ۴۰ کیلومتر جابجا می‌شود.
اندازهٔ میدان مغناطیسی زمینویرایش
شدت میدان مغناطیسی زمین در سطح زمین بین ۲۵ تا ۶۵ میکروتسلا (۰٫۲۵ تا ۰٫۶۵ گاوس) است. اندازهٔ ۶۴ میکروتسلا در حقیقت مقدار بسیار کوچکی است.
منابعویرایش
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Earth's magnetic field». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۹ ژوئن ۲۰۱۱.