فتحعلی شیرازی

(تغییرمسیر از میرزا فتحعلی شیرازی)

میرزا فتحعلی شیرازی متخلص به حجاب شیرازی فرزند اقا محمد جعفر شیرازی از خوشنویسان و نستعلیق نویسان و حکاکان شیراز بود. محمد جعفر هر دو هنر را دارا بود .مهر هایی را که حکاکی میکرد مورد توجه هنر دوستان و امرا و شاهزادگان قرار می گرفت چنان که به قول میرزا احمددیوان بیگی .منحصر بفرد بود. و سلاطین و حکمام ایران بلکه هندوستان و سند و افغانستان هم از او مهر میخواستند. از کتاب (حدیقه الشعرا) صفحه 417 فتحعلی در چنین خانواده ای پرورده شده و از کودکی با هنر ها ی پدر اشنا و با انها بزرگ شد. محمد جعفر را میتوان یکی از هنر مندان زبردست قرن سیزدهم ه ق ایران بشمار اورد. فتحعلی در زمان محمد شاه و ناصرالدین شاه می زیسته در شعر حجاب تخلص می‌کرد و در خشنویسی فتحعلی رقم می‌کرد و از شاگردان میرزا کوچک وصال شیرازی بود وی نزد ایشان کمال و اخلاق وهنر و دانش اموخت حجاب شعر هم می سرود و ازاو دیوانی در شش هزار بیت باقی مانده وی نستعلیق را کامل می‌نوشت منظور از شش دانگ ٬ اندازه سطح مقطع قلم است که از ریزترین تا درشت‌ترین اندازه تراشیده می‌شود . ریزترین اندازه را در سطح مقطع قلم خوشنویسی ٬ غبار گویند که فتحعلی در این سبک دشوار بسیار استاد بود و در دیگر اندازهای قلم خطش چنان استادانه بود که گاه با میر عماد اشتباه می‌گرفتند. عمر حجاب چندان طولانی نبود و به پنجاه نرسیده. در سال ۱۲۶۹ ه ق برابر با ۱۸۷۱ میلادی در شیراز درگذشت و در بقعه شاه چراغ به خاک سپرده شد. فرصت الدوله شیرازی در مورد ایشان در کتاب آثار عجم در صفحه ۵۴۴ اینگونه می‌نویسد٬( نستعلیق می‌نوشت ه وصیت کمالش در این شیوه گوشزد جهانیان است که حاجت به وصف این فقیر نیست ).

  • از اثار میرزا فتحعلی حجاب شیرازی می‌توان این نمونه‌ها را برشمرد ٬
  • دفتر مثنوی مولوی متعلق به کاخ موزه گلستان .
  • ویک نسخه از لوایح جامی و تاریخ معجم در همان موزه .
  • وتعداد ده اثر در موزه اسناد وکتابخانه ملی شیراز.
  • تعداد یک جلد کتاب در موزه هنرهای اسلامی تهران .
نمونه ای از اثر فتحعلی شیرازی در موزه هنرهای اسلامی تهران
نمونه ای از اثر فتحعلی شیرازی در موزه هنرهای اسلامی تهران عکس از رضا (عرفان) حسین پور

منابع ویرایش

  • فضایلی، حبیب‌الله. اطلس خط. انتشارات مشعل اصفهان. چاپ دوم، اصفهان۱۳۶۲ش. ص ۵۶۷
  • شکیباپور، عنایت‌الله. اطلاعات عمومی. چاپ هفتم، کتابفروشی اشراقی، ۱۳۴۸ش. ص ۵۵
  • کتاب اثار عجم نوشته فرصت الدوله شیرازی چاپ اول ۱۲۷۲ خورشیدی ش. ص۵۴۴