م. آزاد

محمود مشرف آزاد تهرانی (زاده ۱۸ آذر ۱۳۱۲ در تهران – درگذشته ۲۹ دی ۱۳۸۴ در تهران)، شناخته شده با نام هنری م.آزاد شاعر معاصر ایرانی بود.

نشسته از چپ (ردیف اول): سیمین بهبهانی، مهدی اخوان ثالث، ابوالحسن نجفی، محمدعلی سپانلو و شهرزاد سپانلو؛ ایستاده: اسماعیل نوری‌علاء؛ نشسته از چپ (ردیف دوم): نعمت آزرم، حسن پستا، محمود مشرف آزاد تهرانی، ۱۳۵۹

زندگی

م.آزاد در سال ۱۳۱۲ در تهران به دنیا آمد. در سال ۱۳۳۶ از دانشکده ادبیات و زبان فارسی دانشگاه تهران لیسانس گرفت و دوره دانشسرای عالی تهران را نیز گذراند. سپس ۱۰ سال به آموزگاری ادبیات فارسی پرداخت و در سال ۱۳۴۶ به استخدام کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان درآمد. او علاوه بر ترجمه اشعار شاعران سرزمین‌های دیگر، در زمینه زندگی نامه، نقد ادبی، و قصه به شعر و نثر برای کودکان کتاب چاپ کرده‌است. آشنایی او با شعر کلاسیک و شعر نو، و  تجربه اندوزی در شعر بزرگسالان پیش از پرداختن به ادبیات کودکان سبب شد که بازآفرینی های ارزشمندی از شاهنامه ی فردوسی، مثنوی معنوی مولانا، کلیله و دمنه، منطق الطیر عطار نیشابوری و نیز از ادبیات فلکلوریک ایران برای کودکان، هنگامی که مواد خواندنی برای کودکان ایرانی اندک بود، پدید آورد. از م. آزاد، بیش از ۴۰ کتاب کودک و بیش از ۱۴ کاست، شعر و قصه برای کودکان منتشر شده است.

او در تاریخ ۲۹ دی ماه ۱۳۸۴ در هفتاد و دو سالگی درگذشت.

آرامگاه م. آزاد

خانواده

حسن تهرانی برادر اوست.

آثار

کتاب‌های شعر:

1. دیار شب (۱۳۳۴)
2. قصیدهٔ بلند باد و دیدارها، تهران: انتشارات مروارید، ۱۳۴۵
3. آئینه‌ها تهی‌ست، تهران: جوانه، ۱۳۴۶
4. با من طلوع کن، تهران: انتشارات اشرفی، ۱۳۵۲
5. گزینهٔ اشعار، تهران: انتشاران مروارید، ۱۳۷۴
6. گل باغ آشنایی (مجموعه اشعار)، تهران: نشر علم، ۱۳۷۸
7. باید عاشق شد و رفت (گزیده)، تهران: نشر ماه‌ریز، ۱۳۷۹
8. بهارزائی آهو (گزیده)، تهران: دارینوش، ۱۳۸۵
9. باید عاشق شد و خواند: زندگی و شعر م. آزاد، محمد مفتاحی، تهران: نشر ثالث، ۱۳۸۸

ترجمه و تألیف:

1. پریشادخت شعر (زندگی و شعر فروغ فرخ‌زاد)
2. شعرهای کارل سندبرگ
3. بعل زبوب (خداوندگار مگس‌ها)
4. سفرهای شگفت ادیسه
5. دن آرام (میخائیل‌الکساندروویچ شولوخوف)

ادبیات کودکان

نزدیک به پنجاه عنوان داستان و شعر:

1. طوقی
2. عمو نوروز
3. کی از همه پر زورتره
4. لی‌لی–لی‌لی حوضک
5. شعرهایی برای کودکان
6. از شاهنامه
   1. زال و سیمرغ (۱۳۵۱)
   2. زال و رودابه (۱۳۵۲)
   3. هفت خوان رستم (۱۳۵۷)
   4. کاوه آهنگر
7. خاله سوسکه
8. خاله موندگار
9. گنجشکک اشی مشی و لک‌لک باغبون باشی
10. گزیده داستان‌های مثنوی
11. نمایشنامه‌ای منظوم برای کودکان (کاست)
12. طوطی و بازرگان
13. خاله سوسکه کجا میری؟
14. بز بز قندی
15. جم جمک برگ خزون (ترانه)
16. بچه‌ها بهار (ترانه)
17. پیره‌زن گل پیرهن
18. شهربازی

نامگذاری خیابان

در ۲۷ آبان ۱۳۹۹، کوچه یکم در محدوده خیابان کلاهدوز به نام م _آزاد تغییر نام یافت.

منابع

• زندگینامه م.آزاد