ناخدا (درجه نظامی)

ناخُدا درجه‌ایست برای افسران ارشد نیروی دریایی. «ناخدا سوم» هم‌سنگ سرگرد، «ناخدا دوم» همسنگ سرهنگ دوم و «ناخدا یکم» هم‌سنگ سرهنگ در نیروی زمینی است.

ناخدا
ناخدا یکم نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران
ناخدا دوم نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران
کشور	ایران
شاخه خدمات	نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی نیروی دریایی شاهنشاهی ایران
درجه ناتو	OF-5
شکل گرفته	۱۳۱۴
رتبه بالاتر بعدی	دریادار دوم
رتبه پایین‌تر بعدی	ناخدا دوم
درجه‌های معادل	سرهنگ ناوسالار

درجه‌های ارتش ایران
نیروها
زمینی و هوایی	دریایی
ارتشبد	دریابد
سپهبد	دریاسالار
سرلشکر	دریابان
سرتیپ	دریادار
سرتیپ دوم	دریادار دوم
سرهنگ	ناخدا یکم
سرهنگ دوم	ناخدا دوم
سرگرد	ناخدا سوم
سروان	ناوسروان
ستوان ۳، ۲ و ۱	ناوبان ۳، ۲ و ۱
استوار ۲ و ۱	ناواستوار ۲ و ۱
گروهبان ۳، ۲ و ۱	مهناوی ۳، ۲ و ۱
سرجوخه	سرناوی
سرباز ۲ و ۱	ناوی ۲ و ۱
سرباز	ناوی

واژه ناخدا از ریشه پهلوی آن ناوخدای گرفته شده که معنی دارنده و صاحب کشتی را می‌داده‌است. در فارسی جدید این واژه به گونه ناخدا درآمد.

درجات در نیروی دریایی

درجات در نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران

• 
  ناخدا یکم
  Captain
• 
  ناخدا دوم
  Commander
• 
  ناخدا سوم
  Lieutenant Commander

درجات در نیروی دریایی شاهنشاهی ایران

• 
  ناخدا یکم
  Captain
• 
  ناخدا دوم
  Commander
• 
  ناخدا سوم
  Lieutenant Commander

سردوشی‌های ناخداهای کشورهای گوناگون

• 
  بریتانیا
• 
  مصر
• 
  یونان
• 
  لهستان
• 
  اسپانیا
• 
  ایالات متحده آمریکا
• 
  آلمان
• 
  هلند