ناداستان
ناداستان یا ادبیات غیرداستانی (کتاب غیرداستانی) یک غلط مصطلح است. این واژه برگردان (برابرنهادِ) کلمه Nonfiction است. در ادبیات غرب، نثر به دو گونه fiction و nonfiction تقسیم بندی شده. این واژه‌ها در فارسی به غلط ، داستان و ناداستان ترجمه شده‌اند. درحالی‌که باید «افسانه» و «راستینه» یا ادبیات «واقعیت‌محور» و «غیرواقعیت‌محور» ترجمه شوند. اتفاقا در نوشته‌های واقعیت‌محور (یا همان غیرداستانی) به تناوب از داستان استفاده می‌شود ولی داستان‌هایی که عناصر تشکیل دهنده آن‌ها را ما‌به‌ازاء‌های واقعی تشکیل داده‌اند مثلا: انسان‌ها، اماکن، تاریخ‌ها، آمار، اطلاعات و هرآنچه در نوشته واقعیت‌محور (یا همان غیرداستانی) می‌خوانیم، همگی مستند و واقعی هستند. این درحالی است که در افسانه یا نوشته‌غیر‌واقعیت محور، همه یا بخشی از اطلاعات صورت‌بندی واقعی ندارد و زاده طرح و تخیل نویسنده است. نوشته واقعیت‌محور چه بلند باشد مثل کتاب و چه کوتاه مثل مقاله و جُستار، محتوایی است که گاه به شکل روایت و گاهی به شکلی غیر‌روائی نگاشته می‌شود. در این گونه، نویسنده با نیت خیر، برای توسعه حقیقت، تشریح وقایع، معرفی اشخاص، یا ارائه اطلاعات، مسئولیت می‌پذیرد.[۱] در مقابل، در نوشته‌های غیرواقعیت‌محور (داستان)، خالق اثر صریحاً یا تلویحاً از واقعیت سرباز می‌زند و این گونه به عنوان ادبیات داستانی (غیرواقعیت‌محور) طبقه‌بندی می‌شود.[۱][۲]
هدف ادبیات غیرداستانی تعلیم عامه مردم است(البته نه به معنای آموزش کلاسیک و کاملاً علمی و تخصصیِ عاری از ملاحظات زیباشناختی)، همچنین تغییر و اصلاح نگرش، رشد افکار، ترغیب، یا بیان تجارب و واقعیات از طریق مکاشفهٔ «مبتنی بر واقعیت». ژانر ادبیات غیرداستانی به مضمون‌های بی‌شماری می‌پردازد و فرم‌های متنوعی دارد. برخی از انواع ادبی غیر داستانی را می‌توان در بخش نثر تعلیمی که خود زیرمجموعه ادبیات تعلیمی است طبقه‌بندی کرد.
انواع ادبی غیرداستانی
- زندگی‌نامه‌ها
- دانش‌نامه‌ها
- فرهنگ‌ها
- اطلس‌ها و کتاب‌های جغرافیایی
- کتاب‌های تاریخی
- کتاب‌های درسی
- نوشته‌های کمک‌درسی
- کتاب‌های علمی-آموزشی
- طرح درس‌ها
- مقاله‌های پژوهشی
- خبرها
- گزارش‌های ویژه
- یادداشت‌ها
- گفت‌وگو
- یادداشت‌های روزانه
- سفرنامه‌ها
- نامه‌ها
- سندها
- نوشته‌های دین‌شناسی
- نقدهای ادبی
جستارهای وابسته ویرایش
منابع ویرایش
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ Farner, Geir (2014). "Chapter 2: What is Literary Fiction?". Literary Fiction: The Ways We Read Narrative Literature. Bloomsbury Publishing USA. Archived from the original on 3 August 2016. Retrieved 16 September 2016.
- ↑ Culler, Jonathan (2000). Literary Theory: A Very Short Introduction. Oxford University Press. p. 31.
Non-fictional discourse is usually embedded in a context that tells you how to take it: an instruction manual, a newspaper report, a letter from a charity. The context of fiction, though, explicitly leaves open the question of what the fiction is really about. Reference to the world is not so much a property of literary [i.e. fictional] works as a function they are given by interpretation.
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Non-fiction». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۱۶ سپتامبر ۲۰۱۶.
پیوند به بیرون ویرایش
| در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ ناداستان موجود است. |
