نبرد مارتقوپی
نبرد مارتقوپی (گرجی: მარტყოფის ბრძოლა) جنگی بود که در سال ۱۶۲۵ میلادی بین پادشاهی گرجستان کارتلی و ایران صفوی رخ داد. گرجی‌ها به فرماندهی گیورگی ساآکادزه قوای ایرانی شاه عباس اول را شکست دادند.
| جنگ مارتقوپی | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| بخشی از شورش کارتلی کاختی (۱۶۲۵) | |||||||||
| |||||||||
| طرف‌های درگیر | |||||||||
 پادشاهی کارتلی |
 ایران صفوی | ||||||||
| فرماندهان و رهبران | |||||||||
|
گیورگی ساآکادزه زوراب اریستاوی | قرچغای خان † | ||||||||
| قوا | |||||||||
| ۳۰۰۰۰[۱] | |||||||||
| تلفات و خسارات | |||||||||
| کم | ۲۷۰۰۰[۱] | ||||||||
در بهار ۱۶۲۵، شاه عباس اول برای جلوگیری از شورش پیش رو، قوای خود را به فرماندهی قرچغای خان به گرجستان فرستاد. او تلاش کرد تا سیاست قتل‌عام و تبعید را در کارتلی اجرا کند. طبق برنامه‌های رهبران شورش، گرجی‌ها قرار بود زودتر از زمان برنامه‌ریزی شده به اردوگاه دشمن حمله کنند. در سحرگاه ۲۵ مارس ۱۶۲۵، گرجی‌ها به اردوگاه ایران نزدیک شدند. با شنیدن صدا، نگهبانان شیپور جنگ زدند. گرجی‌ها پس از پیروزی، تفلیس تحت کنترل صفوی را تصرف کردند.
سال‌شمار جنگ‌های شاه عباس بزرگ
→ جنگ‌های شاه محمد خدابنده
| ۱۵۷۸ | جنگ ایران و عثمانی (۱۵۹۰–۱۵۷۸) (نتیجه: عهدنامه فرهاد پاشا) | |
| ۱۵۸۰ | جنگ‌های خراسان | |
| ۱۵۸۱ | محاصره قلعه نیشابور (تاجگذاری شاه عباس توسط قزلباش‌ها) | |
| ۱۵۸۲ | محاصره قلعه تربت | |
| ۱۵۸۳ | نبرد تیرپل | |
| ۱۵۸۵ | جنگ سوسفید (جنگ داخلی قزلباش) | |
| ۱۵۸۵ | اشغال تبریز | |
| ۱۵۸۷-۱۵۸۸ | حمله ازبک‌ها به خراسان | |
| ۱۵۸۸ | ↓↓↓ آغاز پادشاهی شاه عباس یکم ↓↓↓ | |
| ۱۵۸۸-۱۵۸۹ | سقوط قلعه هرات | |
| ۱۵۹۰-۱۵۹۱ | حمله ازبک‌ها به سیستان | |
| ۱۵۹۲ | جنگ ایران با ازبک‌ها | |
| ۱۵۹۵ | جنگ ایران با ازبک‌ها | |
| ۱۵۹۸ | جنگ ایران با ازبک‌ها | |
| ۱۶۰۳-۱۶۱۸ | جنگ ایران و عثمانی (۱۶۱۸–۱۶۰۳) (نتیجه: عهدنامه سراب) | |
| ۱۶۰۳ | فتح تبریز | |
| ۱۶۰۴ | نبرد ایروان | |
| ۱۶۰۴ | نبرد ارومیه | |
| ۱۶۰۵ | محاصره قندهار | |
| ۱۶۰۶-۱۶۰۷ | بازپسگیری شروان | |
| ۱۶۰۹ | نبرد قلعه دم‌دم | |
| ۱۶۱۵ | نبرد تسیتساموری | |
| ۱۶۱۶ | فتح تفلیس | |
| ۱۶۱۶ | نبرد گوگجه | |
| ۱۶۱۸ | نبرد تبریز | |
| ۱۶۲۲ | فتح هرمز | |
| ۱۶۲۲ | جنگ صفویه با گورکانیان | |
| ۱۶۲۳-۱۶۳۹ | جنگ ایران و عثمانی (۱۶۳۹–۱۶۲۳) (نتیجه: عهدنامه زهاب) | |
| ۱۶۲۳ | فتح بغداد | |
| ۱۶۲۵ | نبرد بغداد | |
| ۱۶۲۵ | نبرد آقایانی | |
| ۱۶۲۵ | نبرد مارتقوپی | |
| ۱۶۲۵ | نبرد مارابدا | |
| راهنمای الگو | ||
| جنگ داخلی | ||
| با کردها | ||
| با گرجی‌ها | ||
| با ازبک‌ها | ||
| با پرتغال | ||
| با گورکانیان | ||
| با عثمانی |
منابع
ویرایش- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Battle of Martqopi». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۷ ژانویه ۲۰۲۳.