نشان شاهنشاهی ایران

نشان شاهنشاهی ایران نشان رسمی دودمان پهلوی بین سال‌های ۱۳۱۱ تا ۱۳۵۷ خورشیدی بود.[۱] نشان شاهنشاهی اختصاص به مقام شاهنشاه داشت و شهبانو به همراه ولیعهد دارای نشان‌های مخصوص به خود بودند. در بیشتر مواقع نشان‌های شخصی شاهنشاه، شهبانو و ولیعهد بر پارچه‌ای به رنگ فیروزه‌ای نقش می‌بست و به عنوان پرچم سلطنتی استفاده می‌شد.[۲]

نشان شاهنشاهی ایران
نشان شاهنشاهی ایران
پذیرفته‌شده۱۳۱۱ خورشیدی
تاجتاج پهلوی
نویسارچهارگانه
نگهدارهادو شیر با شمشیر در دست
شعارمرا داد فرمود و خود داور است
سایر عناصرنشان پهلوی
نسخه‌های پیشیننشان شاهنشاهی دودمان قاجار

تاریخچه ویرایش

این نشان در سال ۱۳۱۱ طراحی گردید و جایگزین نشان سلطنتی قاجاریان شد. نمونه قاجاری شیر و خورشیدی بود احاطه شده میان یک شاخه بلوط و یک شاخه زیتون که تاج ویژه شاهان قاجار معروف به تاج کیانی بالای آن قرار می‌گرفت.[۳]

با روی کار آمدن رضاشاه حکومت جدید با وجود این که نشان شیر و خورشید را به عنوان نماد ملی ایران حفظ کرد اما در این دوره چهره شیر به صورت واقع‌بینانه‌تری ترسیم شد و چهره زنانه خورشید نیز حذف گردید. همچنین تاج پهلوی به عنوان نماد سلطنت جدید جای تاج کیانی را در بالای شیر و خورشید گرفت.[۴] با این حال نقش تاج کیانی تا انقراض سلطنت پهلوی بر روی نشان تاج که از نشان‌های افتخار مهم ایران در آن دوره بود باقی ماند.[۵]

مشخصات ویرایش

در وسط نشان یک سپر گرد قرار دارد که از چهار ربع تشکیل شده: ربع اول شیر و خورشید، ربع دوم فروهر، ربع سوم شمشیر ذوالفقار، ربع چهارم سیمرغ ساسانی و نگاره وسط سپر دماوند و خورشید در حال طلوع است. بر فراز سپر تاج پهلوی قرار دارد و در اطرافش زنجیر نشان پهلوی. در دو طرف سپر دو شیر نگه‌دار با شمشیر از سپر نگهبانی می‌کنند. در زیر نشان نیز شعار رسمی دودمان پهلوی یعنی مرا داد فرمود و خود داور است دیده می‌شود.

نگارخانه ویرایش

منابع ویرایش

  1. "Order of Pahlavi" (PDF). Department of State. May 1975. Retrieved 23 October 2016.
  2. «Iranian Empire (Pahlavi dynasty): Imperial standards». www.crwflags.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۷-۲۰.
  3. http://www.crwflags.com: Iranian Empire (Qajar dynasty, 1905-1925).
  4. Encyclopædia Iranica: FLAGS i. Of Persia.
  5. "Order of the Crown of Iran (Nishan-i-Taj-i-Iran)". Medal Medaille. Retrieved 4 September 2013.