نقض حقوق زنان توسط جمهوری اسلامی ایران
حقوق نقض شده زنان در جمهوری اسلامی
(تغییرمسیر از نقض حقوق زنان در جمهوری اسلامی ایران)
نقض حقوق زنان توسط نظام جمهوری اسلامی ایران از مسائلی است که همواره توسط رسانه‌ها و سازمان‌های مختلف مطرح شده است.
نقض حقوق زنان در قانون‌های اسلامی
ویرایش
زنان در جمهوری اسلامی ایران از حقوق برابر با مردان برخوردار نیستند. از جمله این نابرابری‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- پوشش اجباری سر و بدن[۳][۴][۵][۶][۷][۸][۹]
- برابری دو زن با یک مرد در موارد نیاز به شاهد در دادگاه‌ها[۱۰][۱۱]
- نداشتن اجازه خروج از کشور بدون اجازه شوهر[۱۲][۱۳]
- نصف بودن دیه زن نسبت به مرد[۱۴][۱۵]
- نصف بودن سهم الارث زن نسبت به مرد[۱۶][۱۷][۱۸]
- ممنوعیت ورود بانوان به ورزشگاه‌ها یا انتخاب گزینشی و محدود برای دسترسی به ورزشگاه[۱۹][۲۰][۲۱][۲۲][۲۳][۲۴][۲۵]
- ممنوعیت سقط جنین[۲۶][۲۷][۲۸] و توبکتومی و هیسترکتومی، ممنوع بودن وسایل جلوگیری از بارداری بجز قرص و کاندوم و آیودی[۲۹][۳۰]
- ممنوع بودن آواز خواندن زنان[۳۱][۳۲][۳۳]
- تبعیض جنسیتی در تحصیل و اشتغال و گذاشتن سهمیه کنکور و اشتغال برای مردان
- درآمد کاری کمتر و نابرابر با مردان[۳۴][۳۵][۳۶][۳۷]
- ممنوع بودن موتورسواری برای زنان و عدم صدور گواهینامه برای بانوان[۳۸][۳۹][۴۰][۴۱][۴۲][۴۳]
- ممنوعیت دوچرخه سواری برای بانوان[۴۴][۴۵][۴۶]
اعتراضات زنان در اسفند ۱۳۵۷
ویرایش
پس از پیروزی انقلاب ۱۳۵۷، دفتر روح‌الله خمینی قانون حمایت خانواده را لغو و حجاب را برای زنان کارمند اجباری کرد. در پی این تصمیم، زنان بسیاری دست به اعتراض زده و از ورود بدون حجاب به محل کار منع شدند. در ۸ مارس ۱۹۷۹، هم‌زمان با روز جهانی زن، هزاران زن در تهران علیه حجاب اجباری تظاهرات کردند که این اعتراضات شش روز ادامه یافت.[۴۷][۴۸]
بازداشت کنشگران حقوق زنان در سال ۱۳۸۵
ویرایشدر اسفند ۱۳۸۵ و ۵ روز مانده به روز زن، ۳۳ تن از فعالان حقوق زنان در ایران طی تجمعی آرام مقابل دادگاه انقلاب تهران بازداشت و به اوین منتقل شدند. بازداشت گروهی فعالان حقوق زنان واکنش‌های اعتراضی گسترده‌ای در داخل و خارج از ایران به دنبال داشت. لوئیز آربور کمیسیونر حقوق بشر سازمان ملل یکی از کسانی بود که به این دستگیری اعتراض کرد.[۴۹]
مخالفت خامنه‌ای با سند ۲۰۳۰ یونسکو
ویرایشدر تاریخ ۲۳ خرداد ۱۳۹۶ شورای انقلاب فرهنگی دولت ایران اجرای سند ۲۰۳۰ یونسکو را از دستور کار دولت خارج کرد. این تصمیم بعد از آن گرفته شد که سید علی خامنه‌ای رهبر نظام جمهوری اسلامی ایران در ۱۷ اردیبهشت ۱۳۹۶ اجرای این سند را «غیرمجاز» اعلام کرد. خامنه‌ای در انتقاد از از سند یونسکو همچنین گفته است: «اینجا جمهوری اسلامی ایران است و در این کشور مبنا اسلام و قرآن است. اینجا جایی نیست که سبک زندگی معیوب و ویرانگر و فاسد غربی بتواند اعمال نفوذ کند. در نظام جمهوری اسلامی پذیرش چنین سندی، معنا ندارد.»[۵۰]
سرکوب دختران معترض به حجاب اجباری اسلامی
ویرایشتحقیر زنان مخالف حجاب اجباری توسط خامنه‌ای
ویرایشعلی خامنه‌ای در سخنانی زنان مخالف حجاب اجباری اسلامی، را «حقیر» و «فریب‌خورده» خواند. او نیز درباره‌ی خیزش شهریور بیان کرد که: "آن‌همه هزینه، فکر و تبلیغات کردند که در نتیجه آن چند دختر فریب بخورند و در گوشه‌وکنار روسری از سر بردارند و همه تلاش‌هایشان در این نتیجه کوچک و حقیر خلاصه شد که این، مسئله‌ای نیست اما آنچه بنده را حساس می‌کند، طرح مسئله حجاب اجباری از دهان برخی خواص است."[۵۱][۵۲][۵۳]
اعتراض اینترنتی زنان و دختران ایران به حجاب اجباری اسلامی
ویرایشنقض حقوق زنان از جهت باروری
ویرایشبر پایه گزارش سازمان دیده‌بان حقوق بشر، طرحی که با نام «جوانی جمعیت و حمایت از خانواده» در دستور کار دولت جمهوری اسلامی، قرار گرفته، حقوق زنان را بیش از پیش، نقض می‌کند.[۵۴] این سازمان، همچنین، قانون مصوب مجلس شورای اسلامی ایران برای «افزایش جمعیت»، ناقض حقوق حقوق بانوان دانسته که تندرستی و زندگی‌شان را به خطر می‌اندازد. تشویق سران حکومت جمهوری اسلامی به افزایش جمعیت، در حالی است که ایران با چالش‌های عمده‌ای نظیر فقر، کم‌آبی و بیکاری… روبه‌روست.[۵۵]
ممنوعیت یا ورود محدود بانوان به ورزشگاه‌های ایران
ویرایش
کوتاهی در قانونی کردن لایحه تأمین امنیت زنان
ویرایش
دبیرکل حزب اتحاد ملت ایران اسلامی در توییتی نوشت: «مونا حیدری این بار در خوزستان، قربانی دیگر قتل‌های ناموسی می‌شود؛ چرا که لایحه تأمین امنیت زنان در ایران پس از سال‌ها رفت و برگشت بین نهادهای مسئول [جمهوری اسلامی] معطل مانده است». وی به سرانجام نرسیدن لایحه رومینا و تئوریزه و بازتولید شدن خشونت بر ضد زنان را از دلایل تکرار قتل‌های ناموسی دانست. .[۶۰]
برخی از فعالان حقوق زنان، متهم ردیف اول پرونده قتل مونا حیدری (قتل ناموسی در ایران) را حکومت دینی‌ای دانستند که این‌گونه قتل‌ها را مجاز می‌شمارد. بر طبق ماده ۳۰۲ قانون مجازات اسلامی ایران، در صورتی که شوهری، زن خود را هنگام رابطه جنسی با مرد بیگانه مشاهده کند و یقین داشته باشد که این رابطه جنسی، از روی اجبار نیست، می‌تواند با کشتن همسر خود و مرد بیگانه، از مجازات در امان باشد.[۶۱]
زن، زندگی، آزادی
ویرایشدر ایران، پس از کشته شدن مهسا (ژینا) امینی به دست مأموران گشت ارشاد و در خیزش سراسری پس از آن، این شعار از سوی معترضان سر داده شد. این شعار در میانه خاکسپاری مهسا امینی در سقز سر داده شد و در کمتر از چند ساعت در خیابان‌ها و صحن دانشگاه‌های ایران طنین انداخت و به سرعت به شناسنامه جنبشی جوان در ایران تبدیل شد.[۶۲] شعار «زن، زندگی، آزادی» (ژن، ژیان، ئازادی) نخستین بار توسط زنان مبارز کرد در کردستان ترکیه استفاده شد و سپس در جنگ علیه داعش به کار رفت. این شعار پس از کشته شدن مهسا امینی در اعتراضات سراسری ایران به یکی از شعارهای اصلی معترضان تبدیل شد و در تجمعات بین‌المللی نیز گسترش یافت. سازمان ملل سرکوب زنان ایران را مصداق جنایت علیه بشریت دانسته است. ریشه این شعار به جنبش آزادی‌بخش کردستان و ایدئولوژی عبدالله اوجالان بازمی‌گردد. همچنین در فیلم «دختران خورشید» و در زندان اوین توسط شیرین علم‌هولی، زندانی سیاسی اعدام‌شده، به کار رفته است.
جنبش من هم در ایران
ویرایشدر سال ۲۰۱۷ هشتگ #MeToo علیه سوءاستفاده و آزار جنسی در سطح جهان ترند شد که مردم به‌وسیلهٔ آن جرایم جنسی افراد قدرتمند یا مشهور را در اینترنت برملا کردند. این جنبش دامن شخصیت‌های مشهوری چون هاروی واینستین را گرفت. علی‌رغم معدود هشتگ‌هایی که همان موقع حتی به فارسی زده می‌شد، مثلاً استفادهٔ آناهیتا همتیِ بازیگر از این هشتگ بدون ذکر هیچ روایتی، این جنبش در مجموع در آن برههٔ زمانی در ایران فراگیر نشد.[۶۶] مقالهٔ مهزاد الیاسی در روزنامهٔ شرق در سال ۱۳۹۶، اولین مقاله‌ای در ایران بود که ضمن پرداختن به جنبش جهانی من هم، تجربهٔ شخصی خود نویسنده را هم دربارهٔ آزارهای جنسی بیان می‌کرد که بنا بر آن الیاسیِ ۲۱ ساله در اوایل دههٔ ۱۳۸۰، پیشنهادهای جنسی یک کارگردان مطرح را — که در مقاله ناشناس می‌ماند — رد کرده بود. مقالهٔ الیاسی، جز یک مورد، هیچ واکنشی بر نینگیخت. الیاسی در مقالهٔ دیگری که چند ماه بعد باز در شرق منتشر کرد به اشتباه بودن روایتگری‌اش «اعتراف» کرد و نوشت «شاید هنوز برای ما [ایرانیان] زود است» و من هم، حداقل در این برهه، مختص سفیدپوستان ثروتمند است.[۶۷][۶۸][۶۹] سید علی خامنه‌ای، رهبر ایران، در سخنرانی ۱۷ اسفند ۱۳۹۶ به مناسبت میلاد فاطمهٔ زهرا ضمن اشاره به این جنبش، حجاب را بهترین راهکار برای جلوگیری از سوءاستفاده‌های جنسی رایج در غرب دانست. او گفت: «اسلام به وسیلهٔ حجاب در را بر روی آن مسیری که جنس زن را به این نقطهٔ انحراف برساند بسته است».[۷۰][۷۱] ویدئویی از این سخنرانی که ۳ اکتبر ۲۰۱۸ (۱۱ مهر ۱۳۹۷) به زبان انگلیسی و به مناسبت سالگرد افشاگری نیویورک تایمز از قضیهٔ هاروی واینستین در اکانت توئیتر خامنه‌ای منتشر شد، با واکنش منفی رسانه‌های غربی مواجه شد که مغایرت این اظهارات را با افزایش آمار آزار و تعرض جنسی در ایران طی سال‌های اخیر و نیز جنبش دختران خیابان انقلاب در اعتراض به حجاب اجباری برجسته کرده بودند.[۷۲][۷۳][۷۴] از جمله مواردی که ایرانیان در شبکه‌های اجتماعی از این هشتگ برای بیان روایت‌ها و اعتراف‌هایشان استفاده کردند، سر رسوایی جنسی در دبیرستان دکتر معین بود که خرداد ۱۳۹۷ رسانه‌ای شد.[۷۵]
سرکوب، بازداشت و زندان
ویرایش«آیا می‌دانید که جنایاتی در زندان‌های جمهوری اسلامی به نام اسلام در حال وقوعند که شبیه آن در رژیم منحوس شاه، هرگز دیده نشد؟! آیا می‌دانید که تعداد زیادی از زندانی‌ها تحت شکنجه توسط بازجویانشان کشته شده‌اند؟! آیا می‌دانید که در زندان [شهر] مشهد، حدود ۲۵ دختر به خاطر آنچه بر آنها رفته بود، مجبور به درآوردن تخمدان یا رحم شدند؟! آیا می‌دانید که در برخی زندان‌های جمهوری اسلامی، دختران جوان به زور، مورد تجاوز قرار می‌گیرند!»
نامه منتظری به خمینی پس از اطلاع از اعدام دسته‌جمعی زندانیان عقیدتی-سیاسی ایران در تابستان ۱۳۶۷.[۷۶]
- حوریه فرج‌زاده، خواهر شهرام فرج‌زاده، یکی از امضا کنندگان بیانیهٔ ۱۴ زن کنشگر درون ایران است که از بیانیه ۱۴ فعال سیاسی برای کناره‌گیری خامنه‌ای از حکومت و نیز گذار از حکومت جمهوری اسلامی پشتیبانی کرد[۷۷][۷۸][۷۹][۸۰][۸۱][۸۲][۸۳][۸۴][۸۵][۸۶][۸۷][۸۸][۸۹] و به همین دلیل، در تاریخ ۲۰ مرداد ۱۳۹۸ در مشهد بازداشت شد.[۹۰][۹۱][۹۲][۹۳][۹۴] او در مهر ۱۳۹۸ با قرار وثیقه آزاد شد؛[۹۵] ولی دوباره در تاریخ ۵ دی ۱۳۹۸، در حالی که برای برگزاری مراسم چهلم «پویا بختیاری» به بهشت سکینه کرج رفته بود، توسط نیروهای امنیتی، بازداشت شد.[۹۶][۹۷]
- شیما بابایی به دلیل اعتراضات گوناگون به حکومت جمهوری اسلامی و برخی از کنشگری‌هایی مدنی، بارها از سوی سازمان اطلاعات سپاه، اداره اطلاعات و نیز پلیس امنیت بازداشت شد؛[۹۸][۹۹][۱۰۰][۱۰۱][۱۰۲][۱۰۳][۱۰۴][۱۰۵][۱۰۶][۱۰۷][۱۰۸][۱۰۹][۱۱۰][۱۱۱]
- همسر عباس واحدیان شاهرودی یعنی شهلا جهانبین در روز (یکشنبه ۲۷ مرداد ۱۳۹۸) بازداشت شد.[۱۱۲]
- فاطمه سپهری در تاریخ ۱۴ مرداد ۱۳۹۸، یکی از امضا کنندگان بیانیهٔ ۱۴ زن کنشگر درون ایران[۱۱۳][۱۱۴][۱۱۵][۱۱۶][۱۱۷][۱۱۸] است که از بیانیه ۱۴ فعال سیاسی برای کناره‌گیری خامنه‌ای از حکومت و نیز گذار از حکومت جمهوری اسلامی ایران پشتیبانی کرد[۱۱۹][۱۲۰] و پس از آن، در ۲۰ مرداد ۱۳۹۸ به همراه برادرش محمد حسین سپهری به دست مأموران امنیتی در مشهد، بازداشت شد[۱۲۱][۱۲۲][۱۲۳][۱۲۴][۱۲۵][۱۲۶][۱۲۷][۱۲۸][۱۲۹] و ابتدا به بازداشتگاه ادارهٔ اطلاعات مشهد و سپس به زندان مرکزی (وکیل‌آباد) مشهد، منتقل شد.[۱۳۰]
- چهار فعال حقوق زنان به نام‌های مریم محمدی، ناهید شقاقی، اکرم نصیریان و اسرین درکاله، در ۱۹ آذر ۱۳۹۸ به اتهام «اجتماع و تبانی»، «تبلیغ علیه نظام» و «تظاهر به عمل حرام با مصداق بی‌حجابی» هر کدام به ۴ سال و ۲ ماه زندان محکوم شده بودند، که در روز سه‌شنبه ۲۷ اسفند ۱۳۹۸ برای اجرای حکم فراخوانده شدند.[۱۳۱]
- «فاطمه اسما اسماعیل‌زاده» همسر امیرمهدی ادیب موحد (زندانی سیاسی سابق) در ارتباط با پروندهٔ سیاسی همسرش، بارها از سوی اداره‌کل اطلاعات خراسان جنوبی تهدید، بازداشت و بازجویی شد، «سیده فاطمه اسما اسماعیل‌زاده» به اتهامات تبلیغ علیه نظام و توهین به رهبری، محاکمه گردیده و از ۵دی‌ماه ۱۳۹۸ تا ۷ تیرماه ۱۳۹۹، به مدت بیش‌از شش ماه بازداشت بوده است.[۱۳۲][۱۳۳][۱۳۴][۱۳۵][۱۳۶][۱۳۷][۱۳۸][۱۳۹][۱۴۰][۱۴۱][۱۴۲][۱۴۳]
- مریم ابراهیم وند، نویسنده، کارگردان و تهیه‌کننده سینما که به دلیل تهیه فیلم «۲۴ سپتامبر» از تاریخ ۳۱ تیر ۹۷ در زندان به‌صورت بلاتکلیف به‌سر می‌برد، از روز دوشنبه ۱ اردیبهشت ۱۳۹۹ در اعتراض به تداوم بازداشت و بلاتکلیفی، عدم برخورداری از حق داشتن وکیل، عدم اجازه مطالعه پرونده و دخالت نهادهای امنیتی در روند رسیدگی به پرونده دست به اعتصاب غذا زده است.[۱۴۴]
- نرگس محمدی از ۱۵ اردیبهشت ۹۴ برای سپری کردن محکومیت ۱۶ ساله خود زندانی است. شش سال این محکومیت به دلیل تبلیغ علیه نظام و ۱۰ سال دیگر به خاطر فعالیت او در کمپین «گام به گام تا لغو مجازات اعدام» صادر شده است.[۱۴۵]
- در ۱۷ اردیبهشت ۱۳۹۹ رها احمدی، فعال حقوق زنان، به اتهام «اجتماع و تبانی» به ۲ سال زندان محکوم شد. وی از ۹ ماه پیش در بازداشت موقت بوده و حتی یک روز هم به مرخصی نرفته است.[۱۴۶]
- در ۱۷ اردیبهشت ۱۳۹۹ نسرین جوادی، از بازداشت شدگان روز جهانی کارگر سال ۹۸، به اتهام «اجتماع و تبانی برای اقدام علیه امنیت کشور» به ۵ سال زندان محکوم شد.[۱۴۷]
- ۲۶ اردیبهشت ۱۳۹۹ ژیلا کرم زاده مکوندی، فعال مدنی به صورت غیابی و بدون تشکیل جلسه دادرسی به اتهام «اجتماع و تبانی به قصد برهم زدن امنیت کشور» و «فعالیت تبلیغی علیه نظام» به ۶ سال زندان محکوم شد.[۱۴۸]
- ۲۷ اردیبهشت ۱۳۹۹ فریبا عادل‌خواه به ۶ سال زندان به اتهام «اجتماع و تبانی برای اقدام علیه امنیت ملی» و «تبلیغ علیه نظام» محکوم شد.[۱۴۹]
- ۲۶ اردیبهشت ۱۳۹۹ مژگان کاوسی به ۵ سال و ۹ ماه زندان محکوم شد. وی در ۲۹ آبان ۱۳۹۸ در اعتراضات سراسری در خانه‌اش در نوشهر بازداشت شده بود.[۱۵۰]
- ۳ خرداد ۱۳۹۹ سهیلا حجاب به اتهام‌های «تبلیغ علیه نظام، اجتماع و تبانی، تشویش اذهان عمومی به قصد آشوب و تشکیل گروه غیرقانونی» در مجموع به ۱۸ سال زندان تعزیری محکوم شد. بنا بر گفته یک منبع مطلع به خبرگزاری هرانا، موقع خروج سهیلا حجاب از دادگاه در جلوی دادگستری مأموران اطلاعات سپاه او را دستگیر و مورد ضرب و شتم قرار دادند، به‌طوری که یکی از آنها که بازجوی سابق وی بوده موهای او را گرفته و روی زمین کشیده و داخل ماشین سپاه می‌اندازد و به زندان قرچک ورامین منتقل می‌کنند.[۱۵۱] از سه‌شنبه ۲۷ خرداد ۱۳۹۹ سهیلا حجاب در اعتراض به نگهداری خود در زندان قرچک ورامین و عدم انتقال به زندان اوین دست به اعتصاب غذا زده است.[۱۵۲]
- ۱ خرداد ۱۳۹۹ سپیده فرهان به اتهام اجتماعی و تبانی علیه امنیت کشور به ۲ سال زندان تعزیری محکوم شد. وی در ۱۱ دی ۱۳۹۸ بازداشت شده بود و هم‌اکنون در زندان اوین زندانی می‌باشد.[۱۵۳]
- ۲ مرداد ۱۳۹۹ یاسمین حنیفه طباطبایی، فعال سیاسی و از اعضای شورای جبهه دموکراتیک ایران، در حالی که در ۲۲ تیر به صورت غیرعلنی و بدون حضور وکیل محاکمه شده بود، به اتهام «تبانی و تبلیغ علیه نظام» به یک سال زندان، چهار ماه کار اجباری در خانه سالمندان، و دو سال محرومیت از فعالیت سیاسی، شرکت در احزاب، و دسته‌جات محکوم شد.[۱۵۴]
- شهین خاکپور، فعال سیاسی ساکن شیراز، به ۱۸ سال زندان محکوم و در ۵ مهر ۱۳۹۹ این حکم به اجرا گذاشته شد. حکم وی در ۲۰ شهریور تأیید شده بود.[۱۵۵]
- ۲۲ آذر ۱۳۹۹ دو فعال حقوق زنان به نام‌های هدی عمید، وکیل دادگستری و فعال حقوق زنان، به هشت سال زندان و دو سال محرومیت از برخی حقوق اجتماعی از جمله اشتغال به وکالت دادگستری، و نجمه واحدی، دانش‌آموخته جامعه‌شناسی و فعال حقوق زنان، به هفت سال زندان و دو سال محرومیت از برخی فعالیت‌های اجتماعی به اتهام «همکاری با دولت متخاصم آمریکا علیه جمهوری اسلامی در موضوع زنان و خانواده» محکوم شدند.[۱۵۶]
- صبا کردافشاری به اتهام نداشتن حجاب (اسلامی)، بازداشت و از سوی دادگاه انقلاب به ۲۴ سال زندان، محکوم شد.[۱۵۷]
- زهرا محمدی، به پنج سال زندان به اتهام تشکیل دسته و جمعیت به قصد برهم زدن امنیت ملی محکوم شده بود. در ۱۹ دی ۱۴۰۰ وی در مراجعه به دایره اجرای احکام زندان سنندج بازداشت شد و برای اجرای ۵ سال حکم حبس به بند زنان زندان سنندج منتقل شد.[۱۵۸][۱۵۹]
- عالیه مطلب‌زاده، عکاس و فعال حقوق زنان به اتهام «اجتماع و تبانی علیه امنیت کشور و تبلیغ علیه نظام» به سه سال حبس محکوم شده و از مهر ۱۴۰۰ در زندان به‌سر می‌برد. وی را در روز دوشنبه ۲۱ دی از زندان اوین به زندان قرچک ورامین تبعید کردند.[۱۶۰]
- در بهمن ۱۴۰۰ شکیلا منفرد، زندانی سیاسی در زندان قرچک ورامین، در پی «پرونده‌سازی» در دوران حبس و با طرح اتهام‌هایی چون «نشر اکاذیب» و «عضویت در گروه‌های مخالف نظام» به دو سال و هشت ماه زندان و پرداخت ده میلیون تومان جزای نقدی محکوم شد.[۱۶۱]
- سمانه نوروز مرادی (با نام کاربری «زئوس»)؛ کنشگر سیاسی پادشاهی‌خواه به حکم دادگاه انقلاب تهران به ۸ سال حبس محکوم شد.[۱۶۲]
- روز سه‌شنبه ۳۰ آبان ۱۴۰۲ آتفه چهارمحالیان، شاعر و فعال مدنی، خبر داد که به دلیل اینکه در یک سال حبس تعلیقی نه عفو را پذیرفته و نه قلم از کف نهاده است، به اجرای ۲ سال و ۸ ماه حبس تعزیری محکوم شد.[۱۶۳]
- ۲۵ بهمن ۱۴۰۲ دو زندانی سیاسی هوادار سازمان مجاهدین خلق ایران، مرضیه فارسی ۵۸ ساله و فروغ تقی‌پور ۲۹ ساله متهم به «بغی» و ظن «عضویت در گروه‌های مخالف نظام» به ۱۵ سال حبس محکوم شدند.[۱۶۴][۱۶۵][۱۶۶]
تجاوز جنسی به زنان
ویرایشتجاوز جنسی به زندانیان در ایران در دوره‌های مختلف به عنوان ابزاری برای شکنجه و سرکوب گزارش شده است. در دهه ۶۰، حسینعلی منتظری به تجاوز به دختران زندانی اعتراض کرد و در بازداشتگاه کهریزک نیز مواردی از آزار جنسی ثبت شده است. بازداشت‌شدگان اعتراضات ۸۸ و متهمان پرونده وبلاگ‌نویسان نیز از تهدید و تعرض جنسی خبر داده‌اند. این اقدامات آسیب‌های روانی شدیدی بر قربانیان داشته و بسیاری از آنها از بیان تجربه خود خودداری کرده‌اند. حکومت ایران در مواردی مانند پرونده زهرا کاظمی نیز به اعمال تجاوز برای شکنجه متهم شده است. این اتهامات همواره واکنش‌های گسترده‌ای را به دنبال داشته است.
«عکس‌های پزشکی قانونی زنجان، نشان می‌دهد که تن من از شانه و سینه تا بازو و ران پا چگونه توسط مردان [زندانبان] دریده شده بود…. من بارها و بارها، چه در سلول‌های انفرادی و چه در بند عمومی زندان اوین، حتی در بند عادی زنان زندان زنجان، روایت‌هایی از تعرض‌های [جنسی] مردان حکومت جمهوری اسلامی ایران نسبت به زنان را شاهد بوده‌ام و شنیده‌ام». نرگس محمدی[۱۶۹]
کشتار
ویرایش- مهسا امینی در ۲۲ شهریور ۱۴۰۱ پس از ضرب و جرح به‌دست مأموران نیروی انتظامی در خودروی گشت ارشاد و بازداشتگاه وزرا به کما رفت.[۱۷۰] و چند روز بعد بر اثر ضربات متعدد باتوم ماموران گشت ارشاد در بیمارستان کسری تهران درگذشت.[۱۷۱]
- در ۳۰ آبان ۱۴۰۱، عاطفه نعامی که در جریان خیزش ۱۴۰۱ ایران حضور فعال داشته‌بود، پیکر بی‌جان وی در تاریخ ۵ آذر در آپارتمانش پیدا شد. مأموران حکومتی، پیکرش را با «صحنه‌سازی خودکشی» در بالکن آپارتمانش واقع در منطقه عظیمیه کرج قرار دادند. خانواده نعامی خودکشی را به‌طور قطع تکذیب کرده‌اند.[۱۷۲] با وجود اینکه آثار ضرب و جرح بر پیکر او مشهود بود، مقامات امنیتی، دستور دفن فوری وی را صادر کردند. درنهایت، در ۷ آذر ۱۴۰۱، مأموران امنیتی پیکر عاطفه نعامی را مخفیانه، در سکوت خبری و با وجود مخالفت اعضای خانواده در بهشت‌آباد اهواز به خاک سپردند.
- نیکا شاکرمی، نوجوان معترض در خیزش ۱۴۰۱ ایران، در ۲۹ شهریور همان سال توسط نیروهای سپاه پاسداران[۱۷۳] ربوده شد. او پس از شکنجه، تجاوز و ضرب‌وشتم شدید، به قتل رسید و پیکرش پس از ۱۰ روز در کهریزک شناسایی شد. مأموران امنیتی سپس پیکر او را ربوده و مخفیانه به خاک سپردند. برخی گزارش‌ها از سرقت اعضای داخلی بدن او نیز خبر داده‌اند. بی‌بی‌سی در آوریل ۲۰۲۴ اعلام کرد که شواهدی از قتل او با باتوم در یک کامیون یخچال‌دار توسط سه مأمور سپاه پاسداران به دست آورده است.[۱۷۴][۱۷۵]
- زهرا کاظمی، خبرنگار کانادایی-ایرانی، در سال ۲۰۰۳ هنگام تهیه گزارش از تجمع خانواده‌های زندانیان مقابل زندان اوین بازداشت شد. او به دستور سعید مرتضوی و برخلاف نظر وزارت اطلاعات دستگیر شد و پس از ۱۸ روز در بازداشت، بر اثر ضربه مغزی جان باخت. مقامات دلیل مرگ را غش و برخورد سر با زمین اعلام کردند، اما این ادعا مورد تردید قرار گرفت. پرونده او به نتیجه‌ای نرسید و تنها متهم آن تبرئه شد. مرگ او باعث تنش دیپلماتیک بین ایران و کانادا شد.
کتاب‌شناسی
ویرایش- سی و پنج سال در حجاب؛ نقض گسترده حقوق زنان در ایران.[۱۷۶]
جستارهای وابسته
ویرایشمنابع
ویرایش- ↑ "جایزه نوبل". ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد. 2025-01-03.
- ↑ "Shirin Ebadi | Biography, Nobel Prize, & Facts | Britannica". www.britannica.com (به انگلیسی). Retrieved 2025-02-25.
- ↑ «طرح «نور» برای اعمال حجاب؛ روایت‌ها از خشونت پلیس و مقاومت زنان». BBC News فارسی. ۲۰۲۴-۰۴-۱۵. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۲-۲۵.
- ↑ «زنانی که به حجاب اجباری عادت نکردند». BBC News فارسی. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۲-۲۵.
- ↑ «حجاب اجباری در ایران؛ افزایش تهدیدهای مقام‌های حکومت و ادامه سر باز زدن زنان». BBC News فارسی. ۲۰۲۳-۰۴-۰۹. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۲-۲۵.
- ↑ «حجاب اجباری و ترویج خشونت علیه زنان». BBC News فارسی. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۲-۲۵.
- ↑ «سالگرد اعتراض‌های ایران؛ تصاویری از جدال ۴۴ ساله حکومت دینی و زنان بر سر حجاب اجباری». BBC News فارسی. ۲۰۲۳-۰۹-۱۵. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۲-۲۵.
- ↑ «حجاب اجباری – DW». dw.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۲-۲۵.
- ↑ پوشش زنان در جمهوری اسلامی؛ گاهشمار یک اجبار – DW – ۱۴۰۱/۶/۲, retrieved 2025-02-25
- ↑ «چرا شهادت یک مرد با شهادت دو زن مساوی است؟/پاسخی به یک شبهه - تسنیم». خبرگزاری تسنیم | Tasnim. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۲-۲۵.
- ↑ «چرا شهادت یک مرد با شهادت دو زن مساوی است؟ - گنجینه پاسخ ها». اسلام کوئست - مرجعی برای پاسخگویی به سوالات دینی، اعتقادی و شرعی. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۲-۲۵.
- ↑ «شرایط خروج اضطراری زنان متاهل بدون رضایت همسر از کشور». خبرگزاری مهر | اخبار ایران و جهان | Mehr News Agency. ۲۰۲۴-۰۸-۰۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۲-۲۵.
- ↑ «ارسال رضایتنامه صدور گذرنامه و خروج همسر و فرزندان- وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران». mfa.gov.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۲-۲۵. کاراکتر soft hyphen character در
|عنوان=در موقعیت 12 (کمک) - ↑ مصطفی, کافی (2007-01-01). "علل تفاوت دیه مرد و زن از دیدگاه اسلام" (1).
{{cite journal}}: Cite journal requires|journal=(help) - ↑ میزان، خبرگزاری (۱۴۰۰/۰۷/۰۶ - ۱۷:۴۴). «حقوق زنان در قوانین ایران/ دیه زنان برابر دیه مردان پرداخت می‌شود». fa. دریافت‌شده در 2025-02-25. تاریخ وارد شده در
|تاریخ=را بررسی کنید (کمک) - ↑ ««حق ارث زنان» سرگردان بین قم و تهران – DW – ۱۳۸۷/۱۱/۱۱». dw.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۲-۲۵.
- ↑ ««ارث‌بری زن از زمین گام بزرگی‌ست در جهت برقراری عدالت» – DW – ۱۳۸۷/۹/۱۲». dw.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۲-۲۵.
- ↑ «دستاوردها و چالش‌های جنبش زنان ایران». BBC News فارسی. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۲-۲۵.
- ↑ دیدارنیوز، پایگاه خبری تحلیلی (۱۴۰۳/۱۱/۰۱ - ۱۳:۵۶). «ذوب‌آهن - پرسپولیس؛ ورود زنان ممنوع است!». fa. دریافت‌شده در 2025-02-25. تاریخ وارد شده در
|تاریخ=را بررسی کنید (کمک) - ↑ «ممنوعیت ورود زنان به ورزشگاه های فوتبال در فصل جدید!». پایگاه خبری جماران. ۲۰۲۵-۰۲-۲۵. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۲-۲۵.
- ↑ جهان، Fararu | فرارو | اخبار روز ایران و (۱۴۰۲/۰۴/۱۰ - ۱۸:۲۸). «دلیل ممنوعیت حضور زنان در ورزشگاه اعلام شد». fa. دریافت‌شده در 2025-02-25. تاریخ وارد شده در
|تاریخ=را بررسی کنید (کمک) - ↑ «زنان در ورزشگاه‌های ایران؛ تندروها به دنبال فتح سنگر به سنگر برای ممنوعیت». BBC News فارسی. ۲۰۲۴-۰۵-۰۵. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۲-۲۵.
- ↑ «محدودیت ورود زنان ایرانی به ورزشگاه؛ فیفا می‌گوید 'زمان تغییر' رسیده». BBC News فارسی. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۲-۲۵.
- ↑ «ماجرای حضور "گزینشی" تماشاگران زن در دیدار ایران مقابل عراق – DW – ۱۴۰۰/۱۱/۹». dw.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۲-۲۵.
- ↑ «جامعه مدرسین قم: مانع ورود زنان به ورزشگاه‌ها شوید – DW – ۱۴۰۰/۱۱/۶». dw.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۲-۲۵.
- ↑ «قانون جوانی جمعیت ایران بر «برخورد قاطعانه» با سقط جنین تأکید کرده است». BBC News فارسی. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۲-۲۵.
- ↑ «جوانی جمعیت؛ قانونی برای تشویق زنان به سقط جنین غیرقانونی – DW – ۱۴۰۳/۱۰/۵». dw.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۲-۲۵.
- ↑ ««رویداد نفس» برای مقابله با سقط جنین در ایران». BBC News فارسی. ۲۰۲۴-۱۱-۱۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۲-۲۵.
- ↑ رادیوفردا (۲۰۱۴-۰۸-۱۰). «با تصویب مجلس: جراحی پیشگیری از بارداری ممنوع شد». رادیو فردا. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۲-۲۵.
- ↑ «ممنوعیت پیشگیری از بارداری؛ جان زنان در خطر است». BBC News فارسی. ۲۰۱۴-۰۶-۲۸. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۲-۲۵.
- ↑ «ممنوعیت آوازخوانی زنان در ایران؛ «خاموشی» نیمی از موسیقی آوازی کشور برای چهار دهه». euronews. ۲۰۲۲-۱۰-۲۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۲-۲۵.
- ↑ حیدری، فهیمه خضر (۲۰۱۹-۰۷-۱۶). «حکم ۴۰ سال حبس برای آواز زنان! چرا؟». رادیو فردا. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۲-۲۵.
- ↑ «خوانندگي زنان و مساله حاكميت قانون». روزنامه اعتماد. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۲-۲۵.
- ↑ «سهم ۴ برابری مردان در بازار اشتغال در ایران». BBC News فارسی. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۲-۲۵.
- ↑ هرندی, فاطمه; فلاح محسن خانی, زهره (2006-12-10). "بررسی وضعیت نابرابری جنسیتی در بازار کار ایران (با استفاده از نماگرهای کار شایسته)". فصلنامه برنامه ریزی و بودجه. 11 (5): 77–99.
- ↑ کشاورز حـداد, غلامرضا; قدسی قاراب, محمـد (2014-06-22). "نابرابری دستمزد مردان و تمایل به ازدواج زنان در ایران". پژوهش‌های اقتصادی ایران. 19 (59): 73–116. ISSN 1726-0728.
- ↑ «نابرابری جنسیتی در بازار کار و شرایط دشوار زنان در ایران – DW – ۱۴۰۲/۶/۲۶». dw.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۲-۲۵.
- ↑ «موتورسواری زنان؛ پلیس تهران: ممنوع است، چون گواهینامه ندارند». BBC News فارسی. ۲۰۲۲-۰۲-۱۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۲-۲۵.
- ↑ «موتورسواری زنان در ایران غیرقانونی است؟». BBC News فارسی. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۲-۲۵.
- ↑ «موتور سواری زنان؛ قانون ساکت است؛ شرع منع کرده است». BBC News فارسی. ۲۰۱۹-۰۸-۰۷. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۲-۲۵.
- ↑ «موتورسواری زنان: اصفهان ممنوع، تهران نامعلوم – DW – ۱۴۰۰/۵/۵». dw.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۲-۲۵.
- ↑ «پلیس ایران: صدور گواهینامه موتور برای زنان منع قانونی دارد – DW – ۱۴۰۰/۷/۲۱». dw.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۲-۲۵.
- ↑ «فدراسیون موتورسواری: صدور گواهینامه برای زنان هیچ‌گونه ضرری ندارد». fa. ۲۰۲۴-۱۱-۱۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۲-۲۵.
- ↑ «ممنوعیت دوچرخه‌سواری زنان در مشهد به بهانه "نقض هنجارها" – DW – ۱۳۹۹/۵/۱۴». dw.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۲-۲۵.
- ↑ «مخالفت با دوچرخه سواری زنان در ایران؛ "دختر تهرانی مثل دختر چینی نیست"». BBC News فارسی. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۲-۲۵.
- ↑ «هیئت دوچرخه‌سواری خراسان رضوی: لباس‌های زننده موجب محرومیت زنان شد». BBC News فارسی. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۲-۲۵.
- ↑ "جنبش حقوق زنان در ایران (کتاب)". ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد. 2020-06-27.
- ↑ «Women's Field :: Meydaan». www.brussels-hotels.net. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۲-۲۵.
- ↑ سال زندان برای همه، وبگاه رادیو فردا
- ↑ سند ۲۰۳۰ یونسکو توسط شورای عالی انقلاب فرهنگی «کنار گذاشته شد»
- ↑ «اهانت رهبر جمهوری به آزادیخواهان و زنان معترض به حجاب اجباری در روز جهانی زن». timesofisrael.
- ↑ «آیت‌الله خامنه‌ای اعتراضات به حجاب اجباری را 'حقیر' خواند». BBC News فارسی. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۲-۲۵.
- ↑ «اعتراض به حجاب اجباری؛ آیا سخنان اخیر رهبر، فرمان "آتش به اختیار" بود؟». BBC News فارسی. ۲۰۱۸-۰۳-۱۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۲-۲۵.
- ↑ «دیده‌بان حقوق بشر: عاملان کشتار و سرکوب معترضان در ایران از «مصونیت» برخوردارند». voanews.
- ↑ «دیده‌بان حقوق بشر: قانون «جوانی جمعیت» حقوق زنان ایران را نقض می‌کند». voanews.
- ↑ جهان، Fararu | فرارو | اخبار روز ایران و. «واکنش‌ها به خودسوزی سحر "دختر آبی"؛ "دختر آبی" کیست؟». fa.
- ↑ «آتش "دختر آبی" به خارج از کشور زبانه کشید – DW – ۱۳۹۸/۶/۱۹». dw.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۲-۲۵.
- ↑ «سر بریدن دختر ۱۴ ساله در ایران؛ نام عامل قتل ناموسی در آگهی ترحیم چاپ شد | Euronews». web.archive.org. ۲۰۲۰-۰۶-۱۷. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۲-۲۵.
- ↑ «پدر رومینا قبلاً در مورد مجازات خود «تحقیق کرده بود»». web.archive.org. ۲۰۲۰-۰۵-۳۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۲-۲۵.
- ↑ «قتل ناموسی در ایران؛ نمایش سر بریده زن در اهواز و توقیف خبرگزاری به دلیل انتشار تصاویر». bbc.
- ↑ «جنایت اهواز؛ پخش تصویر و فیلم قتل مونا حیدری ممنوع اعلام شد». دویچه وله آلمان.
- ↑ «ژن، ژیان، آزادی: از مردی تنها در سلول انفرادی تا خیابان‌های ایران». BBC News فارسی. ۲۰۲۲-۱۰-۱۴. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۳-۲۵.
- ↑ «اختصاصی ایران‌اینترنشنال: سی‌تی‌اسکن مهسا نشانگر شکستگی جمجمه، خونریزی و اِدِم مغزی است». fa. ۲۰۲۲-۰۹-۱۹. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۲-۲۵.
- ↑ فردا، رادیو (۲۰۲۲-۰۹-۱۶). «سکوت پلیس درباره مرگ مغزی مهسا امینی «بر اثر ضرب‌وجرح به‌دست ماموران گشت ارشاد»». رادیو فردا. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۲-۲۵.
- ↑ فردا، رادیو (۲۰۲۳-۱۰-۲۰). «جایزه عالی حقوق بشری اتحادیه اروپا به مهسا امینی و جنبش «زن، زندگی، آزادی» اهدا شد». رادیو فردا. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۲-۲۵.
- ↑ Rezaian، Yeganeh. «What it means when #MeToo reaches Iran» (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۳-۲۵.
- ↑ «Magiran | روزنامه شرق (1396/08/15): # من هم همین‌طور». www.magiran.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۳-۲۵.
- ↑ "Iran's #MeToo movement challenges patriarchy and western stereotypes". openDemocracy (به انگلیسی). Retrieved 2023-03-25.
- ↑ «Magiran | روزنامه شرق (1397/02/08): جنبشی به پهنای اقیانوس ترومن شو». www.magiran.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۳-۲۵.
- ↑ «بیانات در دیدار مداحان اهل‌بیت علیهم‌السلام - سخنان خامنه ای در سال 96».
- ↑ Monnis، Di Monica (۲۰۲۰-۰۸-۳۰). «Le donne iraniane iniziano a fare davvero squadra ed è una buona notizia potente per tutte e tutti». ELLE (به ایتالیایی). دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۳-۲۵.
- ↑ «#MeToo: the debacle of countless sexual assaults on Western women and Islam's solution for it».
- ↑ «Veil-Safe Plan: Iran's Khamenei Sees The Hijab As The Answer To #MeToo Woes». www.rferl.org. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۳-۲۵.
- ↑ «Khamenei's #MeToo Video Draws Critique of His Record ...».
- ↑ «Why Iranians are sharing their #MeToo moments». BBC News (به انگلیسی). ۲۰۱۸-۰۶-۰۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۳-۲۵.
- ↑ «موضع‌گیری مقامات وقت دربارهٔ اعدامهای دهه ۶۰». بی‌بی‌سی. ۲۱ شهریور ۱۳۹۲. دریافت‌شده در ۲۵ فروردین ۱۳۹۹.
- ↑ «هشت امضاکننده نامه درخواست استعفای خامنه‌ای، در مجموع به ۷۲ سال زندان محکوم شدند». voanews.
- ↑ «درخواست استعفای خامنه‌ای و تغییر قانون اساسی از سوی جمعی از فعالان مدنی ایران». voanews.
- ↑ «محکومیت قطعی چهار نفر از امضاکنندگان نامه درخواست استعفای خامنه‌ای به بیش از ۴۰ سال زندان». voanews.
- ↑ «رضا مهرگان یکی از امضا کنندگان درخواست استعفای خامنه‌ای به زندان و شلاق محکوم شد». voanews.
- ↑ «همسران محمد نوریزاد و هاشم خواستار بعد از تحصن مقابل دادسرا، بازداشت شدند». voanews.
- ↑ «رضا مهرگان، از امضاءکنندگان درخواست استعفای خامنه‌ای، در دادگاه تجدیدنظر به ۶ سال زندان محکوم شد». voanews.
- ↑ «برخی دیگر از فعالان سیاسی و امضاء کنندگان بیانیه درخواست استعفای خامنه‌ای بازداشت شدند». voanews.
- ↑ «وضعیت جسمی محمد نوریزاد، فعال مدنی زندانی «وخیم» است». voanews.
- ↑ «زرتشت احمدی‌راغب، از نویسندگان نامه به خامنه‌ای، بازداشت شد». voanews.
- ↑ «حوریه فرج زاده، فعال مدنی با تودیع قرار وثیقه آزاد شد». خبرگزاری هرانا (ارگان خبری مجموعه فعالان حقوق بشری در ایران).
- ↑ «اعتراض خانواده سه تن از امضا کنندگان نامه درخواست استعفای خامنه‌ای: بازداشت موقت، شکنجه است». melliun.
- ↑ «بیانیه مشترک چهار سازمان سیاسی: تشدید فضای پلیسی را محکوم می‌کنیم». kayhan.london.
- ↑ «تلاش برای بریدن رگ دست منتقد رهبر». آزادگی؛ شبکه مدافعین حقوق بشر در ایران.
- ↑ «حوریه فرج‌زاده طارانی». اطلس زندان‌های ایران.
- ↑ «بازداشت یکی دیگر از امضا کنندگان نامه استعفای خامنه‌ای». kalemeh. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۴ ژوئن ۲۰۲۱.
- ↑ «قوه قضائیه ایران درخواست مخالفان خامنه‌ای و حکومت اسلامی را برای داشتن وکیل رد می‌کند». ch1.cc. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۴ اکتبر ۲۰۲۰.
- ↑ «بازداشت نرگس منصوری، از امضا کنندگان بیانیه «استعفای خامنه‌ای»». radiofarda.
- ↑ «متن بیانیه ۱۴ فعال مدنی سیاسی داخل کشور». رادیو پیام کانادا.
- ↑ «جمعی از امضا کنندگان نامه درخواست استعفای آیت‌الله خامنه‌ای بازداشت شدند». بی‌بی‌سی فارسی. ۲۰ مرداد ۱۳۹۸.
- ↑ «بازداشت ده‌ها نفر از شرکت‌کنندگان در چهلم کشته‌شدگان اعتراضات سراسری». ایران اینترنشنال. ۶ دی ۱۳۹۸.[پیوند مرده]
- ↑ «بازداشت حوریه فرج‌زاده طارانی». توئیتر توانا. ۵ دی ۱۳۹۸.
- ↑ «زندانی: شیما بابایی». اطلس زندان‌های ایران.
- ↑ «شیما بابایی بازداشت و به زندان اوین منتقل شد».
- ↑ «تبعید ابراهیم بابایی از بند ٣۵٠ به زندان رجایی شهر». هرانا.
- ↑ «شیما بابایی از فعالان مدنی در ایران بازداشت شد».
- ↑ «دستگیری شیما بابایی، فعال مدنی در تهران». دویچه وله فارسی.
- ↑ ««شیما بابایی» توسط سازمان اطلاعات سپاه پاسداران بازداشت شد». بایگانی‌شده از اصلی در ۴ ژوئیه ۲۰۱۶.
- ↑ «شیما بابایی، فعال مدنی، بازداشت شد». رادیو زمانه.
- ↑ «ادامه برخورد قضایی با فعالان مدنی در ایران؛ ۹ فعال مدنی به اتهام «تبلیغ علیه نظام» ۲۱ فروردین محاکمه می‌شوند».
- ↑ «آزادی شیما بابایی زیدی، فعال مدنی، با وثیقه یکصد میلیون تومانی». رادیو فردا.
- ↑ «دستگیری شیما بابایی، فعال مدنی در تهران». دویچه وله.
- ↑ «شیما بابایی از زندان اوین آزاد شد».
- ↑ «حکم ۴۲ سال حبس برای هفت فعال مدنی». دویچه وله فارسی.
- ↑ «شیما بابایی: اتهام ما برنامه‌ریزی برای براندازی نظام جمهوری اسلامی در ایام دهه فجر عنوان شد». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۶ آوریل ۲۰۲۰.
- ↑ «شیما بابایی فعال مدنی بازداشت شد». کمپین دفاع از زندانیان سیاسی.
- ↑ «شهلا جهانبین، بازداشت شد». خبرگزاری هرانا (ارگان خبری مجموعه فعالان حقوق بشری در ایران). بایگانی‌شده از اصلی در ۱۴ سپتامبر ۲۰۱۹.
- ↑ «محکومیت قطعی چهار نفر از امضاکنندگان نامه درخواست استعفای خامنه‌ای به بیش از ۴۰ سال زندان». صدای آمریکا.
- ↑ «چهارده کنشگر زن طی بیانیه‌ای خواهان استعفای خامنه‌ای و گذار از جمهوری اسلامی شدند». ایران اینترنشنال. بایگانی‌شده از اصلی در ۹ نوامبر ۲۰۲۰.
- ↑ «شش تن از چهارده زن امضاکننده «بیانیه استعفای خامنه‌ای» طی دو هفته بازداشت شدند». ایران اینترنشنال. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۵ سپتامبر ۲۰۲۰.
- ↑ «تداوم بازداشت هشت زن امضاکننده «بیانیه برای استعفای خامنه‌ای» بدون دسترسی به وکیل». ایران اینترنشنال.
- ↑ «دادگاه پرونده درخواست کنندگان استعفای خامنه‌ای برگزار می‌شود». کمپین دفاع از زندانیان سیاسی و مدنی.
- ↑ «بازداشت کمال جعفری یزدی؛ امضاکننده بیانیه نه به جمهوری اسلامی». کمپین دفاع از زندانیان سیاسی و مدنی.
- ↑ «فاطمه سپهری». اطلس زندان‌های ایران.
- ↑ «فاطمه سپهری کیست که یک تنه در برابر خامنه ای ایستاده است؟!». ایران گلوبال.
- ↑ «بازداشت ۳ تن از چهارده زن امضاءکننده «بیانیه برای استعفای خامنه‌ای»». ایران اینترنشنال.[پیوند مرده]
- ↑ «یک زن دیگر از امضا کنندگان بیانیه درخواست استعفای آیت‌الله خامنه‌ای بازداشت شد». بی‌بی‌سی.
- ↑ «جمعی از امضا کنندگان نامه درخواست استعفای آیت‌الله خامنه‌ای بازداشت شدند». بی‌بی‌سی.
- ↑ «محمدحسین سپهری و فاطمه سپهری محاکمه شدند». human rights in iran.
- ↑ ««خواست استعفای خامنه‌ای علی‌رغم بازداشت‌ها ادامه پیدا می‌کند»». دویچه وله.
- ↑ «وزارت اطلاعات دستگیری ۱۴ فعال مدنی در مشهد را تأیید کرد». دویچه وله.
- ↑ «بازداشت شماری از فعالان مدنی و صنفی در مشهد». خبرگزاری هرانا (ارگان خبری مجموعه فعالان حقوق بشری در ایران).
- ↑ «تداوم بازداشت و اعتصاب غذای فعالین مدنی و صنفی بازداشت شده در مشهد». خبرگزاری هرانا.
- ↑ «بازداشت چند فعال سیاسی در مقابل دادگاه انقلاب مشهد». کمپین دفاع از زندانیان سیاسی و مدنی.
- ↑ «کرونا در زندان وکیل‌آباد؛ انتقال فاطمه سپهری به بندی دیگر – گفتگو با فاطمه ملکی». رادیو زمانه.
- ↑ چهار فعال حقوق زنان در ایران برای اجرای حکم زندان احضار شدند
- ↑ «دکتر روان‌شناس زن به دلیل ناتوانی در پرداخت وثیقه راهی زندان می‌شود».
- ↑ RV, Hrana. "خبرگزاری هرانا | فاطمه اسماء اسماعیل‌زاده با تودیع قرار وثیقه از زندان بیرجند آزاد شد - خبرگزاری هرانا" (به انگلیسی). Retrieved 2023-10-13.
- ↑ «درخواست ٢٠ نهاد بین‌المللی برای آزادی فوری زندانیان سیاسی زن در ایران». ANF News. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۱۰-۱۳.
- ↑ زندان، Zanan in اخبار (۲۰۲۰-۰۶-۲۸). «فاطمه اسماء اسماعیل‌زاده با تودیع قرار وثیقه از زندان بیرجند آزاد شد». کمیته دفاع از حقوق زنان. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۱۰-۱۳.
- ↑ «نامه سرگشاده به آقای آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل دربارهٔ وضعیت زنان زندانی عقیدتی در ایران و ضرورت اقدام جهت آزادی و برای نجات جان از کووید ١٩». Iran Transition Council. ۲۰۲۰-۰۵-۱۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۱۰-۱۳.
- ↑ شهر، طوفان (۲۰۲۰-۰۴-۰۶). «گزارشی از آخرین وضعیت فاطمه اسماء اسماعیل‌زاده در زندان بیرجند». صدای بازداشت‌شدگان. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۱۰-۱۳.
- ↑ «فاطمه‌اسما اسماعیل‌زاده - ارتباطات خانوادگی». ipa.united4iran.org. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۱۰-۱۳.
- ↑ زندانیان، Aghvam in اخبار (۲۰۲۰-۰۴-۰۶). «گزارشی از آخرین وضعیت فاطمه اسماء اسماعیل‌زاده در زندان بیرجند». کمیته دفاع از حقوق اقوام و ملل ایرانی. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۱۰-۱۳.
- ↑ «ایران: زندانیان عقیدتی زن باید آزاد شوند؛ ویروس کرونا زندان‌ها را فراگرفته است – SOS Iran». ۲۰۲۰-۰۴-۲۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۱۰-۱۳.
- ↑ RV, Hrana. "خبرگزاری هرانا | گزارشی از آخرین وضعیت فاطمه اسماء اسماعیل‌زاده در زندان بیرجند - خبرگزاری هرانا" (به انگلیسی). Retrieved 2023-10-13.
- ↑ «ایران: زندانیان عقیدتی زن باید آزاد شوند؛ ویروس کرونا زندان‌ها را فراگرفته است». فدراسیون بین‌المللی حقوق بشر. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۱۰-۱۳.
- ↑ «زندانیان عقیدتی زن باید آزاد شوند؛ ویروس کرونا زندان‌ها را فراگرفته است». اخبار روز - سایت سیاسی خبری چپ. ۲۰۲۰-۰۴-۲۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۱۰-۱۳.
- ↑ تداوم اعتصاب غذای مریم ابراهیم وند در بند زنان زندان اوین
- ↑ نرگس محمدی: سال دیگری از حبس ظالمانه‌ام را آغاز می‌کنم
- ↑ حکم دو سال زندان یک فعال حقوق زنان در دادگاه تجدیدنظر تأیید شد؛ جرم: اعتراض به حجاب اجباری
- ↑ دادگاه تجدید نظر؛ نسرین جوادی به تحمل ۵ سال حبس محکوم شد
- ↑ ژیلا کرم زاده مکوندی به ۶ سال حبس تعزیری محکوم شد
- ↑ پس از یک سال بازداشت، فریبا عادل‌خواه به پنج سال زندان محکوم شد
- ↑ صدور حکم جلب مژگان کاوسی در دادگاه انقلاب نوشهر
- ↑ سهیلا حجاب بازداشت و به زندان قرچک ورامین منتقل شد
- ↑ اعتصاب غذای سهیلا حجاب در زندان قرچک ورامین
- ↑ سپیده فرهان
- ↑ یاسمین حنیفه طباطبایی، فعال سیاسی به زندان محکوم شد؛ محکومیت به خاطر رفتن به پاسارگاد در روز کوروش!
- ↑ تاوان شعارنویسی علیه خامنه‌ای؛ محاکمه بدون وکیل و صدور حکم ۱۸ سال زندان برای شهین خاکپور
- ↑ دو فعال حقوق زنان ایران در مجموع به ۱۵ سال زندان محکوم شدند
- ↑ «تأیید حکم ۲۴ سال زندان صبا کردافشاری به خاطر پیاده‌روی بدون حجاب». radiofarda.
- ↑ زهرا محمدی، مدرس زبان کردی، بازداشت و زندانی شد
- ↑ زهرا محمدی جهت تحمل حبس راهی کانون اصلاح و تربیت سنندج شد
- ↑ عالیه مطلب‌زاده، فعال حقوق زنان، به زندان قرچک ورامین تبعید شد
- ↑ شکیلا منفرد، زندانی سیاسی، بار دیگر به حبس و جزای نقدی محکوم شد
- ↑ «حال سمانه نوروزی زندانی سیاسی مشروطه‌خواه متهم به فعالیت در «کمپین بازگشت شاهزاده رضا پهلوی» وخیم است!». khabargar. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۶ فوریه ۲۰۲۲.
- ↑ «آتفه چهارمحالیان، شاعر، از حکم دادگاه برای اجرای حکم حبسش خبر داد». رادیو فردا. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۱۱-۲۲.
- ↑ «مرضیه فارسی و فروغ تقی‌پور، زندانیان سیاسی، هریک به ۱۵ سال حبس محکوم شدند». صدای آمریکا. ۲۰۲۴-۰۲-۱۶. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۲-۱۷.
- ↑ «مرضیه فارسی و فروغ تقی‌پور، متهمان سیاسی، هر یک به ۱۵ سال حبس محکوم شدند». ایران اینترنشنال. ۲۰۲۴-۰۲-۱۷. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۲-۱۷.
- ↑ "محکومیت زندانیان هوادار مجاهدین، فروغ تقی‌پور و مرضیه فارسی هر یک به ۱۵سال و زهرا صفایی به ۵سال حبس". hambastegimeli.com (به انگلیسی). Retrieved 2024-02-18.
- ↑ «نیکا شاکرمی؛ تعرض جنسی و جزئیات قتل دختر معترض در سند محرمانه نیروهای امنیتی ایران». BBC News فارسی. ۲۰۲۴-۰۴-۳۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۲-۲۵.
- ↑ «بی‌بی‌سی اسناد چگونه کشتن نیکا شاکرمی را چه طور به دست آورد و صحت‌سنجی کرد؟». BBC News فارسی. ۲۰۲۴-۰۴-۳۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۲-۲۵.
- ↑ «اعتراض نرگس محمدی به 'تعرض' به زنان زندانی». bbc.
- ↑ «روایت شاهدان عینی از برخورد خشن گشت ارشاد؛ دختر ۲۲ ساله سقزی در کما». www.radiozamaneh.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۹-۱۶.
- ↑ «مهسا امینی پس از کما در بازداشت، در بیمارستان «جان باخت»». BBC News فارسی. ۲۰۲۲-۰۹-۱۶. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۹-۱۶.
- ↑ «ماموران پیکر زن بازداشت‌شده را پس از مرگ در اثر شکنجه با صحنه خودکشی در خانه‌اش قرار دادند». ایران اینترنشنال. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۲-۰۶.
- ↑ «بی‌بی‌سی اسناد چگونه کشتن نیکا شاکرمی را چه طور به دست آورد و صحت‌سنجی کرد؟». BBC News فارسی. ۲۰۲۴-۰۴-۳۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۲-۲۵.
- ↑ «نیکا شاکرمی؛ تعرض جنسی و جزئیات قتل دختر معترض در سند محرمانه نیروهای امنیتی ایران». BBC News فارسی. ۲۰۲۴-۰۴-۳۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۲-۲۵.
- ↑ «مادر نیکا شاکرمی: دخترم بدون اجازه خانواده دفن شد و تصاویر صدا و سیما مربوط به او نیست». euronews. ۲۰۲۲-۱۰-۱۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۰-۱۱.
- ↑ «سی و پنج سال در حجاب؛ نقض گسترده حقوق زنان در ایران» (PDF). justice4iran.