نماز شب از مهم‌ترین و بهترین نماز‌های مستحب در دین اسلام است که ۱۱ رکعت دارد و وقت آن پس از نیمه شب شرعی تا طلوع فجر است.[۱]

وقت نماز شب ویرایش

وقت نماز شب از نیمه شب شرعی است تا اذان صبح و بهتر است نزدیک اذان صبح خوانده شود.[۲]

در روایات به خواندن قضای نماز شب هم تاکید شده است.[۳]

نماز شب در قرآن ویرایش

در قرآن در آیه ۷۹ سوره أسراء وَمِنَ اللَّيْلِ فَتَهَجَّدْ بِهِ نَافِلَةً لَكَ عَسَىٰ أَنْ يَبْعَثَكَ رَبُّكَ مَقَامًا مَحْمُودًا[۱۷–۷۹]

ترجمه: و بعضی از شب را به خواندن قرآن (در نماز) بیدار و متهجّد باش، که نماز شب خاص توست، باشد که خدایت تو را به مقام محمود (شفاعت کبری) مبعوث گرداند.

و آیه ۶ سوره مزّمل إِنَّ نَاشِئَةَ اللَّيْلِ هِيَ أَشَدُّ وَطْئًا وَأَقْوَمُ قِيلًا[۷۳–۶]

ترجمه: بی تردید عبادت [ی که در دل] شب [انجام می گیرد] محکم تر و پایدارتر و گفتار در آن استوارتر و درست تر است.

به نماز شب اشاره شده‌است.

در سوره فجر به نماز شفع و نماز وتر اشاره شده‌است.

نماز شب در سخنان اهل بیت ویرایش

  • پیامبر اسلام: بر شما باد به شب زنده داری که آن شیوه شایستگان پیش از شماست و شب زنده داری مایه تقرب به خدا و بازداشتن از گناه است.[۴]
  • ابن عباس به نقل از پیامبر اسلام می گوید: «شریف ترین افراد امت من دو گروه هستند: ۱ - حاملان و حافظان قرآن. ۲- اصحاب شب (شب زنده داران)».[۵]
  • علی ابن ابی‌طالب: شب زنده داری مایه سلامت بدن و خشنودی پروردگار و قرار گرفتن در معرض رحمت خدا و چنگ زدن به اخلاق پیامبران است.[۶]
  • امام جعفر صادق: نماز شب چهره را سفید و نورانی می‌کند، نماز شب انسان را خوشبو می‌کند، نماز شب روزی می‌آورد.[۷]

چگونگی نماز شب ویرایش

نماز شب ۱۱ رکعت است که به این ترتیب خوانده می‌شود[۸]:

  1. هشت رکعت به صورت چهار نماز دو رکعتی به نیت نافله شب.
  2. دو رکعت به نیت نماز شَفع که مستحب است در رکعت اول آن سوره حمد و سوره ناس، و در رکعت دوم سوره حمد و سوره فلق خوانده شود.
  3. یک رکعت به نیت نماز وَتر که بهتر است پس از سوره حمد، سه مرتبه سوره توحید و یک مرتبه سوره‌های فلق و ناس قرائت شود. به طولانی کردن قنوت این نماز سفارش بیشتری شده است.

نماز شب در آثار هنرمندان ویرایش

 
تابلو نقاشی آتش- اثر: یوسف عبدی‌نژاد - با موضوع نماز شب

برخی از هنرمندان با دستمایه قرار دادن موضوع نماز و نماز شب، آثاری را خلق کرده‌اند. از آن جمله می‌توان به تابلو آتش اثر هنرمند ایرانی یوسف عبدی نژاد اشاره کرد.

جستارهای وابسته ویرایش

پانویس ویرایش

  1. «زمان نماز شب و آداب مخصوص به آن». hawzah.net. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۲-۲۰.
  2. «زمان نماز شب و آداب مخصوص به آن». hawzah.net. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۲-۲۰.
  3. «آیا می‌توان قضای نماز شب را بجا آورد؟ - گنجینه پاسخ ها». اسلام کوئست - مرجعی برای پاسخگویی به سوالات دینی، اعتقادی و شرعی. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۲-۲۰.
  4. محمد محمدی نیک ری‌شهری (۱۳۸۴منتخب میزان الحکمه، ترجمهٔ حمید رضا شیخی، به کوشش تلخیص سید حمید حسینی.، سازمان چاپ و نشر دارالحدیث، ص. حدیث شماره ۳۶۵۷، شابک ۹۶۴-۷۴۸۹-۸۲-X
  5. «احادیثی در فضیلت نماز شب و اهمیت آن». hawzah.net. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۲-۲۰.
  6. همان، حدیث شماره ۳۶۶۱
  7. همان، حدیث شماره ۳۶۶۶
  8. «زمان نماز شب و آداب مخصوص به آن». hawzah.net. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۲-۲۰.

(با استفاده از تحریر الوسیله ج ۱ ص ۱۲۳ خمینی و کتاب خودسازی (تزکیه و تهذیب نفس) آیت الله ابراهیم امینی ص ۲۸۱–۲۷۹).