نیروهای مسلح مصر

نیروهای مسلح مصر (عربی: القوات المسلحة المصریة) نیروی نظامی کشور مصر است و وظیفهٔ آن، دفاع از مصر است. این نیرو از چهار نهاد جداگانه اصلی به نام‌های نیروی زمینی مصر، نیروی هوایی مصر، نیروی دریایی مصر و نیروهای پدافند هوایی مصر تشکیل می‌شود.[۳] رئیس‌جمهور مصر، فرمانده کل قوا در این کشور است.

نیروهای مسلح مصر
القُوّات المُسَلَّحَة المِصْرِیَّة
شعاریا پیروزی یا شهادت
بنیان‌گذاری۱۸۲۰
شکل کنونی۱۹۵۲
شاخه‌ها ارتش مصر
 نیروی دریایی مصر
 نیروی هوایی مصر
نیروهای پدافند هوایی مصر
ستادقاهره
وبگاه
رهبری
فرمانده کل قواعبدالفتاح سیسی
وزیر دفاع و فرماندهٔ ارتشمحمد احمد زکی
رئیس ستاد ارتشاسامه عسکر
نیروی انسانی
سن سربازی۱۸–۴۹
خدمت سربازی۱ تا ۳ سال، بر اساس شرایط
نیروی فعال۴۳۸٬۵۰۰[۱]
نیروی ذخیره۴۹۷٬۰۰۰[۱]
دخل و خرج
بودجه۷٫۴ تا ۱۱٫۱ میلیارد دلار (شامل ۱٫۳ میلیارد دلار، کمک سالانهٔ ایالات متحده[۲]
درصد تولید ناخالص داخلی۲ تا ۳ درصد (۲۰۱۹)[۲]
صنعت
تأمین کنندگان خارجی ایالات متحده آمریکا
 روسیه
 فرانسه
 آلمان
 چین
 ایتالیا
 بریتانیا
Former:
شوروی
جنگنده بمب‌افکن‌های نیروی هوایی مصر و نیروی هوایی آمریکا در حال انجام یک تمرین نظامی مشترک بر فراز مجموعه اهرام جیزه.
سربازان عضو تیپ گارد جمهوری.

هم‌چنین نهادهای نظامی و شبهه‌نظامی دیگری از جمله گارد جمهوری و نیروهای گارد ملی از جمله دیگر نهادهای تشکیل‌دهنده نیروهای مسلح مصر هستند.

این نیرو تاکنون در جنگ‌های بزرگ و مهمی در خاورمیانه حضور داشته‌است. به‌طور کلی، مردم مصر برای ارتش خود احترام قائل هستند و بسیاری از مردم، آن را «نیروی میهن‌پرست» می‌دانند. پرسنل رسمی نیروهای مسلح مصر بین ۳۴۰ هزار[۴] تا ۵۰۰ هزار[۵] تخمین‌زده می‌شود. دولت ایالات متحده آمریکا، سالانه معادل یک میلیارد و سیصد میلیون دلار «کمک نظامی» به ارتش مصر می‌کند.[۶]

در رده‌بندی قوی‌ترین ارتش‌های گلوبال فایرپاور ۲۰۲۴، نیروهای مسلح مصر رتبه سوم خاورمیانه را به خود اختصاص داد.[۷]

تاریخچه ویرایش

در اوایل دههٔ ۱۹۵۰، سیاست، به‌جای صلاحیت نظامی، معیار اصلی ارتقاء افسران ارتش مصر بود.[۸] فرماندهٔ مصری، فیلد مارشال عبدالحکیم عامر، منصوبی صرفاً سیاسی بود که موقعیت خود را مدیون دوستی نزدیک با جمال عبدالناصر بود. در جریان بحران سوئز، او خود را به‌عنوان ژنرالی به‌شدت بی‌کفایت نشان داد.[۹] این موضوع، منجر به «بی‌اعتمادی و تحقیر» متقابل بین افسران و افرادی می‌شد که زیر نظر آن‌ها خدمت می‌کردند.[۱۰] تسوراس می‌نویسد که اسرائیلی‌ها «ابتکار عمل را در طول کارزار سوئز به‌دست گرفتند و به سرعت دفاع مصر را نابود کردند.» هرچند که در برخی مناطق، نیروهای دفاعی مصر، به خوبی سازماندهی شده بودند و سرسختانه می‌جنگیدند، اما در کل تفاوت چندانی ایجاد نشد.[۱۱] ناصر دستور عقب‌نشینی از شبه‌جزیره سینا را صادر کرد که به اسرائیلی‌ها اجازهٔ پیشروی داد. در ۵ نوامبر، فرود چتربازهای بریتانیا و فرانسه در منطقه کانال سوئز آغاز شد، اما در ۷ نوامبر، فشار ایالات متحده باعث شد که نبرد پایان یابد.

نیروهای مسلح مصر در مداخله خود در جنگ داخلی یمن شمالی نیز متحمل شکست فاجعه‌باری شدند.

رابطه با ایران ویرایش

در طول جنگ یوم کیپور، محمدرضا شاه پهلوی کمک‌هایی را به ارتش مصر در مقابل ارتش اسرائیل به‌عمل آورد.[۱۲] به‌طور تقریبی حدود دو سوم ارتش مصر در جنگ ایران و عراق، با نیروهای مسلح عراق همکاری کردند. همچنین در سال‌های دههٔ ۱۹۸۰، صدها هزار کارگر مصری (بین ۱٫۲ میلیون تا ۵ میلیون تخمین زده شده) در بخش‌های مختلف عراق و از جمله در ارتش آن کشور به کار مشغول بودند.[۱۳][۱۴][۱۵]

انقلاب ۲۰۱۱ مصر ویرایش

 
برخی از واحدهای ارتش مصر که در طول اعتراضات سراسری مصر به میدان تحریر قاهره اعزام شده‌بودند، به معترضان اجازه دادند که بر روی تانک‌ها و نفربرهای‌شان شعارهایی برضد حُسنی مبارک، فرمانده سابق نیروی هوایی مصر و رئیس‌جمهور وقت آن کشور بنویسند.

نیروهای مسلح مصر، در تاریخ ۱ فوریه ۲۰۱۱ میلادی، طی بیانیه‌ای با اعلام بی‌طرفی اعلام کرد که علیه تظاهرکنندگان مصری که خواستار برکناری حکومت حسنی مبارک هستند، به‌نفع رژیم حاکم، به زور متوسل نخواهد شد و به «حقوق مشروع مردم» احترام می‌گذارد.[۱۶][۱۷]

حسنی مبارک، در تاریخ ۱۱ فوریه ۲۰۱۱ میلادی، (۲۲ بهمن ۱۳۸۹) از ریاست‌جمهوری مصر استعفا داد و حکومت را به «شورای عالی نیروهای مسلح مصر» واگذار کرد.[۱۸]

«شورای عالی نیروهای مسلح مصر» که پس از کناره‌گیری حسنی مبارک، اداره امور این کشور را در دست گرفت، در تاریخ ۱۳ فوریه ۲۰۱۱ میلادی، در بیانیه‌ای ضمن انحلال پارلمان مصر و تعلیق قانون اساسی این کشور، اعلام کرد که تا شش ماه دیگر «انتخابات آزاد برای انتقال قدرت به غیرنظامیان» برگزار خواهد شد.[۱۹][۲۰]

افسران ارتش مصر در ۳ ژوئیهٔ ۲۰۱۱ علیه دولت رئیس‌جمهور منتخب، محمد مرسی، دست به یک کودتا زدند. این کودتا در پی اعتراضات گسترده‌ای که مردم خواستار استعفای مرسی بودند، انجام گرفت.[۲۱] در ۸ ژوئیهٔ ۲۰۱۳، درگیری بین گارد جمهوری‌خواه و حامیان مرسی باعث کشته شدن ۶۱ معترض شد. در ۱۴ اوت ۲۰۱۳، ارتش مصر به همراه پلیس مصر، کشتار رابعه را مرتکب شدند. در این رخداد، ۲۶۰۰ نفر جان باختند.[۲۲][۲۳]

در مارس ۲۰۲۱، دیده‌بان حقوق بشر، ارتش مصر را به نقض قوانین بین‌المللی حقوق بشر و ارتکاب جنایات جنگی با تخریب بیش از ۱۲٬۳۰۰ ساختمان مسکونی و تجاری و ۶٬۰۰۰ هکتار زمین کشاورزی از سال ۲۰۱۳ در شمال منطقهٔ سینا متهم کرد.[۲۴]

فرماندهی ویرایش

بر اساس قانون اساسی مصر اداره ارتش مصر برعهده وزارت دفاع مصر می‌باشد. وزیر دفاع و فرمانده کل نیروهای مسلح مصر، از ژوئن ۲۰۱۸، سرهنگ محمد احمد زکی است. سپهبد اسامه عسکر، از اکتبر ۲۰۲۱ رئیس ستاد ارتش مصر است.[۲۵] افسران ارشد در ارتش مصر، می‌توانند در مواقع نیاز، تشکیل شورایی ۲۳نفره به‌نام شورای عالی نیروهای مسلح مصر دهند. به‌عنوان مثال، در روزهای انقلاب ۲۰۱۱ مصر، رئیس‌جمهور حسنی مبارک استعفا داد و قدرت را در ۱۱ فوریه ۲۰۱۱ به این نهاد منتقل کرد.[۲۶][۲۷]

از سال ۱۹۵۲ که افسران ارتش مصر به رهبری جمال عبدالناصر، حکومت سلطنتی را سرنگون کردند تمام رهبران این کشور از میان نظامیان برگزیده شده‌اند.[۲۸]

تجهیزات و صنایع نظامی ویرایش

تجهیزات نیروهای مسلح مصر، شامل تجهیزات ساخت کشورهای ایالات متحده، فرانسه، برزیل، بریتانیا، اتحاد جماهیر شوروی و جمهوری خلق چین است. این گسترهٔ متنوع از تجهیزات، می‌تواند باعث ایجاد مشکلاتی در سرویس‌دهی شود. تجهیزات اتحاد جماهیر شوروی به تدریج با تجهیزات مدرن‌تر ساخت ایالات متحده، فرانسه و بریتانیا جایگزین می‌شوند. بخش قابل‌توجهی از آن تجهیزات، مانند تانک‌های ام۱ آبرامز، تحت لیسانس کشور سازنده، در مصر تولید می‌شوند. مصر یکی از معدود کشورهای خاورمیانه و تنها کشور عربی دارای ماهواره شناسایی است.[۲۹]

پانویس ویرایش

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ IISS The Military Balance 2020, p.372
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ egypttoday 2019, p. 336.
  3. the CNN Wire Staff. "Egypt's military: Key facts" (به انگلیسی). Retrieved 2017-04-12.
  4. «جایگاه ارتش و نیروی امنیتی مصر در ناآرامی‌های این کشور». BBC News فارسی. ۲۰۱۱-۰۱-۲۹. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۲-۲۲.
  5. Egyptian army loyalties torn, The Financial Times
  6. ارتش مصر بر سر دو راهی تصمیم‌گیری، بی‌بی‌سی فارسی
  7. ترکیه، عصر (۲۰۲۴-۰۱-۳۱). «نیروهای مسلح ترکیه؛ قوی‌ترین ارتش خاورمیانه». عصر ترکیه. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۲-۰۸.
  8. Varble 2003, p. 17.
  9. Varble 2003, Pollack 2002
  10. Varble 2003, p. 18.
  11. Tsouras 1994, p. 127.
  12. مصر با فیلم «خمینی امام خون» به فیلم «اعدام فرعون» پاسخ می‌دهد بایگانی‌شده در ۱۱ اکتبر ۲۰۰۸ توسط Wayback Machine (العربیه فارسی)
  13. «Iran-Egypt Relations». بایگانی‌شده از اصلی در ۹ اکتبر ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۸ اوت ۲۰۱۴.
  14. «There and back again: Egyptian workers remember their time in Iraq». Egypt Independent's weekly. دریافت‌شده در ۸ اوت ۲۰۱۴.
  15. Saddam's War: An Iraqi Military Perspective of the Iran-Iraq War. دریافت‌شده در ۸ اوت ۲۰۱۴.
  16. ارتش مصر توسل به زور علیه معترضان را رد کرد، بی‌بی‌سی فارسی
  17. ارتش: دست به خشونت نخواهیم زد، دویچه‌وله فارسی
  18. مبارک کناره‌گیری کرد، بی‌بی‌سی فارسی
  19. تصمیم شورای نظامی مصر به انحلال پارلمان و تعلیق قانون اساسی، رادیو فردا
  20. انحلال مجلس و تعلیق قانون اساسی مصر، بی‌بی‌سی فارسی
  21. "Egypt's Brotherhood to hold 'march of anger'". Al Jazeera. 16 August 2013. Archived from the original on 16 August 2013. Retrieved 18 August 2013.
  22. "Egypt: Rab'a Killings Likely Crimes against Humanity". Human Rights Watch. 12 August 2014.
  23. Wedeman, Ben (4 July 2013). "Coup topples Egypt's Morsy; deposed president under 'house arrest'". CNN. Archived from the original on 8 April 2021. Retrieved 8 April 2021.
  24. "Egypt: Massive Sinai Demolitions Likely War Crimes". Human Rights Watch. 17 March 2021. Retrieved 17 March 2021.
  25. "Egypt's Sisi appoints new armed forces chief of staff - presidency". Reuters. Archived from the original on 26 March 2023. Retrieved 5 March 2022.
  26. "Minister of Defense". www.mod.gov.eg.
  27. Murdock, Heather (February 11, 2011). "Crowds rejoice as Egypt's Mubarak steps down, hands power to military". The Washington Times. Retrieved February 11, 2011.
  28. نمایه سیاسی مصر، بی‌بی‌سی فارسی
  29. "Egypt to launch first spy satelllite". The Jerusalem Post. Retrieved 2009-03-31.