وجیه‌الله میرزا
وجیه‌الله میرزا (۱۲۷۱–۱۳۲۲ ه.ق) شاهزادهٔ قاجار و از دولتمردان دوران ناصرالدین‌شاه و مظفرالدین‌شاه بود. او در دوران مظفرالدین‌شاه سپهسالار و فرمانده کل ارتش ایران بود.[۲]
وجیه‌الله میرزا سیف‌الملک امیرخان سردار | |
|---|---|
 پرتره‌ای از وجیه‌الله میرزا، اثر کمال‌الملک | |
| وزیر جنگ | |
| دوره مسئولیت جمادی‌الاول ۱۳۱۵ – ۱۲ ذیقعده ۱۳۲۲ | |
| پادشاه | مظفرالدین‌شاه قاجار |
| صدراعظم | علی امین‌الدوله محسن مظاهر (سرپرست) میرزا علی‌اصغر اتابک عبدالمجید عین‌الدوله |
| پس از | عبدالحسین میرزا فرمانفرما |
| پیش از | کامران میرزا |
| حاکم خمسه | |
| دوره مسئولیت ۱۳۱۱ – ؟۱۳۱۳ | |
| پادشاه | ناصرالدین‌شاه قاجار |
| حاکم لرستان و بروجرد | |
| دوره مسئولیت ۱۳۰۸ – ؟ | |
| پادشاه | ناصرالدین‌شاه قاجار |
| حاکم استرآباد | |
| دوره مسئولیت رجب ۱۳۰۴ – ؟ | |
| پادشاه | ناصرالدین‌شاه قاجار |
| اطلاعات شخصی | |
| زاده | ۱۲۷۱ |
| درگذشته | ۱۲ ذیقعده ۱۳۲۲ تهران، ممالک محروسه ایران |
| آرامگاه | حرم شاه عبدالعظیم، شهر ری |
| ملیت | ایرانی |
| خویشاوندان | احمد عضدالدوله (پدر) عبدالمحمد سیف‌الدوله (برادر) عبدالمجید عین‌الدوله (برادر) |
| جایزه‌های غیرنظامی | نشان فرانتس یوزف[۱] |
| خدمات نظامی | |
| وفاداری | ممالک محروسه ایران |
| خدمت/شاخه | قشون ایران |
| درجه | سپهسالار |
| فرمانده | فوج منصور |
| نشان‌های نظامی | نشان شیر و خورشید (درجه ۱) نشان تمثال همایونی |
در سال ۱۲۷۱ ه.ق زاده شد. در دوران ناصرالدین‌شاه شجاعت بسیاری در سرکوب ترکمن‌هایی که به غارت کاروان‌های زوار امام رضا می‌پرداختند نشان داد که باعث ترقی‌های آینده او شد. اعتماد السلطنه در کتاب خاطرات خود می نویسد که وجیه الله میرزا در جنگ با تراکمه در استراباد شکست خورد اما رتبه یافت [*]در دوران مظفرالدین‌شاه چندین بار مأمور سرکوب شورش‌ها در شهرهای مختلف ایران شد و چندی نیز به حکومت استرآباد و زنجان برقرار گشت. از ماموریت‌های خارجی او، شرکت در مراسم تشییع الکساندر سوم تزار روسیه و تهنیت به جانشین او نیکلای دوم و مأمور شرکت در مراسم شصتمین سالگرد سلطنت ملکه ویکتوریا بود. در سال ۱۳۱۵ قمری وزیر جنگ شد.[۳] در سال ۱۳۱۷ قمری ملقب به سپهسالار گشت و به فرماندهی کل قشون ایران رسید و اختیار عزل و نصب تمام رؤسای نظام به عهده او گذاشته شد.[۴] او در سال ۱۳۲۲ قمری در پنجاه و یک سالگی درگذشت و در باغ طوطی شاه عبدالعظیم به خاک سپرده شد.[۳] پس از درگذشت او سپهسالار جدیدی تعیین نشد و مظفرالدین‌شاه برای قشون دوازده سردار تعیین کرد که عبارت بودند از: امیربهادر، محمدباقر خان امیرنظام، عزیزالله میرزا ظفرالسلطنه، زین‌العابدین خان امیرافخم، محمدصادق‌خان امیرتوپخانه قجر، محمدعلی سردار افخم، وزیرنظام، ظفرالدوله، احمدخان علاءالدوله، غلامرضاخان اینانلو (آصف‌الدوله)، عبدالله‌خان ناظم‌السلطنه و محمدولی‌خان تنکابنی.[۵]
وجیه‌الله میرزا ثروت هنگفتی از خود برجای گذاشت. بیمارستان هاجر کنونی (۵۰۱ سابق ارتش) واقع در جنوب یوسف‌آباد توسط او احداث و وقف شده است.[۲]
از القاب او سپهسالار، سیف‌الملک، سردار معظم و امیرخان سردار بوده‌است.[۶] وجیه‌الله میرزا با علاءالحاجیه دختر عبدالله خان علاءالملک ازدواج کرد. نصرت‌الله میرزا امیراعظم فرزند او بود.
پانویس ویرایش
- ↑ Buyers, Christopher. "The Qajar Dynasty (Azodi, Azodi Ghajar, Azodi Kadjar) GENEALOGY" (به انگلیسی). The Royal Ark. Retrieved 10 April 2019.
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ مرآت‌الوقایع مظفری، ج۲، ص۷۳۱-۷۳۲
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ محمدرضا بهزادی. شاهزاده وجیه‌الله میرزا سپهسالار. مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران بایگانی‌شده در ۲۶ مارس ۲۰۱۳ توسط Wayback Machine
- ↑ مرآت‌آلوقایع مظفری، ج۱، ص۴۲۴ و ۴۲۶
- ↑ مرآت‌الوقایع مظفری، ج۲، ص۷۷۶
- ↑ القاب رجال دوره قاجاریه، صفحهٔ ۴۰. [۱]
*روزنامه خاطرات ، اعتماد السلطنه ،ص667-8