اسرائیل: تفاوت میان نسخه‌ها
| [نسخهٔ بررسی‌نشده] | [نسخهٔ بررسی‌نشده] |
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
حذف عربی چونان زبان رسمی https://www.theguardian.com/world/2018/jul/19/israel-adopts-controversial-jewish-nation-state-law |
مناقشه دولت/کشور |
||
خط ۴۸:
{{نوار یهودیت}}
'''اسرائیل''' {{به عبری|יִשְׂרָאֵל}}
[[پرونده:Foreign relations of Israel Map 2011.png|بندانگشتی|314x314پیکسل|وضعیت به رسمیت شناختن اسراییل به عنوان یک کشور ]]
36 کشور جهان اسراییل را به عنوان یک [[کشور]] به رسمیت نمیشناسند یا/و روابط دیپلماتیک ندارند.<ref>{{یادکرد خبر|کوشش=Brilliant Maps|تاریخ=2015-05-02|عنوان=These 36 Countries Don’t Recognize Israel|نشانی=https://brilliantmaps.com/israel-foreign-relations/|زبان=en-US|تاریخ بازبینی=2018-08-21}}</ref>از این رو در کشور خطاب کردن اسراییل مناقشه وجود دارد.
اسرائیل در ساحل شرقی [[دریای مدیترانه]] واقع شده و در شمال با [[لبنان]]، در شمال شرقی با [[سوریه]]، در شرق با [[اردن]] و در جنوب غربی با [[مصر]] مرز زمینی دارد. اسرائیل همچنین در شرق با [[کرانه باختری رود اردن]] و در جنوب غربی با [[نوار غزه]] مجاورت دارد. این کشور با وجود اندازه نسبتاً کوچک دارای ویژگی‌های جغرافیایی متنوع است.<ref name=autogenerated7>Skolnik 2007, pp. 132–232</ref>
اسرائیل تنها کشور با شهروندان عمدتاً [[یهودیت|یهودی]] در جهان است.<ref>{{cite web |url=http://www.freedomhouse.org/template.cfm?page=363&year=2007&country=7199 |work=Country Report |title=اسرائیل |publisher=[[خانه آزادی]] |year=۲۰۰۷ |accessdate=۱۵-۰۷-۲۰۰۷}}</ref>
بر پایه برآورد سال ۲۰۱۳ [[سازمان مرکزی آمار اسرائیل]]، این کشور در حدود ۸ میلیون و ۵۱ هزار نفر جمعیت داشته‌است که ۶٬۰۴۵٬۹۰۰ نفر از آنان را [[یهودیت|یهودیان]] و ۱٬۶۶۳٬۴۰۰ را [[عرب اسرائیلی|اعراب اسرائیلی]] تشکیل داده‌اند.<ref name="Haaretz">{{cite web |url=http://www.haaretz.com/hasen/spages/1138784.html |work=[[هاآرتص|Haaretz]] |title=Israel closes decade with population of 7.5 million |date=۳۱-۱۲-۲۰۰۹ |accessdate=۳۱-۱۲-۲۰۰۹}}</ref><ref name="autogenerated10">{{cite web |url=http://www1.cbs.gov.il/webpub/pub/text_page_eng.html?publ=93/ |publisher=[[سازمان مرکزی آمار اسرائیل|Israel Central Bureau of Statistics]]|title=Time Series-DataBank |accessdate=۲۰-۰۲-۲۰۰۹}}</ref> بیشتر اعراب اسرائیلی مسلمان و گروهی نیز [[مسیحی]] و [[دروزی]] هستند. [[مارونی‌ها]]، [[سامری‌ها]]، [[ارمنی‌ها]] و [[چرکسی‌ها]] از دیگر اقلیت‌های قومی ساکن این کشور هستند. اورشلیم با در نظر گرفتن [[قدس شرقی]] پایتخت و پرجمعیت‌ترین شهر اسرائیل است و تل‌آویو پایتخت سابق این کشور همچنان مرکز مالی اسرائیل و محل استقرار سفارتخانه‌های خارجی است. البته سازمان ملل این تغییر پایتخت را به رسمیت نشناخته است.<ref>{{cite news|url=http://www.un.org/apps/news/story.asp?NewsID=32762#.Vbpy5flVhBc|title=Jerusalem must be capital of both Israel and Palestine, Ban says|author=United Nations News Centre|work=UN News Centre|date=28 October 2009|accessdate=30 July 2015}}</ref>
در ۲۹ نوامبر ۱۹۴۷ میلادی، [[سازمان ملل متحد]]، [[قطعنامه ۱۸۱ مجمع عمومی سازمان ملل متحد|طرح تقسیم فلسطین]] به دو کشور اسرائیل و [[کشور فلسطین|فلسطین]] و اداره شهر [[اورشلیم]]، به صورت بین‌المللی را تصویب کرد.<ref>[http://www.yale.edu/lawweb/avalon/un/res181.htm United Nations General Assembly Resolution 181], The Yale University</ref> این طرح موافقت سران اسرائیلی را در پی داشت اما فلسطینیان و دولت‌های عرب منطقه، بی‌درنگ آن را رد کردند.<ref name=autogenerated5 /> در نتیجه از تاریخ ۳۰ نوامبر ۱۹۴۷ تا ۱۴ مه ۱۹۴۸ میان شبه‌نظامیان فلسطینی و یهودی، نبردهای خونینی درگرفت. نهایتاً در ۱۴ مه ۱۹۴۸ هم‌زمان با پایان [[قیومیت بریتانیا بر فلسطین]]، «دولت اسرائیل» با صدور [[منشور استقلال اسرائیل|منشور استقلال]]، اعلام موجودیت کرد.<ref>[http://www.guardian.co.uk/world/2008/apr/20/israelandthepalestinians?gusrc=rss&feed=fromtheobserver Israel: 60 years of hope and despair], The Guardian</ref> یک روز پس از اعلام استقلال، تمامی همسایگان عرب به‌طور هم‌زمان به اسرائیل [[جنگ اعراب و اسرائیل (۱۹۴۸)|حمله]] کردند که متحمل شکست شدند. از آن پس، [[نزاع اعراب و اسرائیل|مجموعه‌ای]] از درگیری‌های نظامی بین نیروهای اسرائیلی و کشورهای عرب رخ داده که [[جنگ ۱۹۴۸]]، [[جنگ ۱۹۵۶]]، [[جنگ شش‌روزه]] ۱۹۶۷ و [[جنگ یوم کیپور]] ۱۹۷۳ مهم‌ترین آن‌ها بوده‌اند.<ref>[http://www.britannica.com/EBchecked/topic/31439/Arab-Israeli-wars Arab-Israeli wars], Encyclopædia Britannica</ref>
سطر ۱۷۱ ⟵ ۱۷۳:
== تاریخ ==
{{اصلی|تاریخ اسرائیل}}
با شکل‌گیری جنبش سیاسی [[صهیونیسم]] در سال ۱۸۹۷ و [[بیانیه بالفور]] در سال ۱۹۱۷ میلادی، [[جامعه ملل]]، در پایان [[جنگ جهانی اول]] و پس از سقوط [[امپراتوری عثمانی]]، قیمومیت بر [[سرزمین‌های فلسطینی|فلسطین]] را به [[بریتانیا]] اعطا کرد،<ref name="autogenerated5">[http://www.bbc.co.uk/persian/worldnews/story/2008/05/080515_bd-mv-nakba.shtml «یوم النکبه»؛ روایت روزهای آغازین تأسیس یک کشور], [[بی‌بی‌سی فارسی]]</ref> با هدف این‌که قیمومیت بریتانیا «پیش‌زمینه‌های مطلوب سیاسی، اقتصادی و امنیتی برای تأسیس خانه ملی یهودیان را عهده‌دار شود و همچنین برای حفاظت از حقوق مدنی و حقوق مذهبی از همه ساکنان سرزمین فلسطین، صرف‌نظر از نژاد و مذهب» بکوشد.<ref>[http://avalon.law.yale.edu/20th_century/palmanda.asp The Palestine Mandate], The Yale University</ref>
=== شکل‌گیری صهیونیسم تا تشکیل دولت اسرائیل ===
سطر ۲۳۴ ⟵ ۲۳۶:
{{اصلی|آموزش عالی در اسرائیل}}
آموزش در اسرائیل، یکی از مهم‌ترین بخش‌های [[فرهنگ]] و زندگی در اسرائیل است. مدارس و دانشگاه‌های اسرائیل، از [[سکولاریسم|سیستم سکولاریسم]] (ممانعت از دخالت دین در امور عمومی جامعه) پیروی می‌کنند. دولت اسرائیل، همچنین هر ساله بیش از ده درصد [[بودجه عمومی کشور]] را به آموزش و توسعه مدارس، موسسات علمی و تحقیقاتی و دانشگاه‌های اسرائیل اختصاص می‌دهد. رشته‌های فرهنگ عربی و اسلام، ریاضی - فیزیک و علوم تجربی، جزء سه رشته مقطع دبیرستان اسرائیل محسوب می‌شود. البته تعداد فارغ‌التحصیلان رشته فرهنگ عربی و اسلام نسبت به دو رشته دیگر پایین است.<ref>[http://www.radiofarda.com/content/F10_Arabic_Learning_Got_Mandatory_For_Israeli_Students/2136394.html یادگیری زبان عربی برای دانش‌آموزان اسرائیلی اجباری شد
۹۷٫۱٪ اسرائیلی‌ها باسواد هستند.<ref>[https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/print/is.html The World Factbook]، آمار و ارقام آژانس اطلاعات مرکزی آمریکا</ref> این رقم یکی از بالاترین ارقام در میان تمامی کشورهای جهان و بالاترین در [[منطقه خاورمیانه]] است.<ref>[http://www.mfa.gov.il/MFA/Facts+About+Israel/[http://www.newswise.com/articles/iowa-state-ames-laboratory-technion-scientist-wins-nobel-prize-in-chemistry Technion Scientist Wins Nobel Prize]te.htm Literacy rate]، وب‌گاه رسمی [[وزارت امور خارجه اسرائیل|Ministry of Foreign Affairs (Israel)]]</ref> در مقایسه با تمامی کشورهای جهان، به نسبت جمعیت، اسرائیل دومین کشور از نظر میزان چاپ کتاب و سرانه کتاب‌خوانی است.
سطر ۲۷۷ ⟵ ۲۷۹:
منتقدان اسرائیل ادعا می‌کنند که این کمک‌ها از ابتدای آغاز آن (۱۹۴۹) تا به حال، به ۱۰۸ میلیارد دلار بالغ شده‌است که [[آی‌پک]] (کمیته روابط عمومی آمریکایی اسرائیلی) نقش مهمی در جمع‌آوری این کمک‌ها داشته‌است.<ref>[http://www.washington-report.org/archives/July_2006/0607016.htmlمقالهٔ مجله واشینگتن نیوز آن میدل ایست در مورد کمک آمریکا به اسرائیل]</ref>{{مدرک|بهبود منبع}}
اما از سوی دیگر مدافعان اسرائیل از جمله [[کمیته روابط عمومی آمریکایی اسرائیلی]]<ref name="autogenerated1">[http://www.aipac.org/Publications/AIPACAnalysesIssueBriefs/BriefingBook.pdf جزوه سال ۲۰۰۷ آی‌پک]</ref> مدعی هستند که ارقامی همچون کمک ۱۰۸ میلیارد دلار کمک از آغاز تشکیل اسرائیل تاکنون، آماری نیست که موجب سازندگی و آبادانی و حاصل پیشرفت‌های گسترده یک کشور درگیر جنگ در زمینه‌های مختلف بوده باشد، بلکه تلاش خود ملت و ابتکار و میهن‌پرستی و سخت کوشی مردمان آن عامل دستاوردهای گسترده [[علمی]]، [[صنعتی]]، [[کشاورزی]]، [[بهداشتی]]، [[پزشکی]]، [[هنری]] و [[ادبی]] آن بوده‌است.<ref name=autogenerated1 />
گفتنی است که امروزه اسرائیل به نسبت جمعیت خود دارای صادرات قابل توجهی است و تکنولوژی و محصولاتی با تکنولوژی بالا را حتی به کشورهای [[ایالات متحده آمریکا]] و کشورهای بزرگی چون [[هند]]<ref name="autogenerated4">[http://meria.idc.ac.il/journal/1998/issue2/jv2n2a6.html Middle Rast Review of International Affaris]</ref> و [[چین]]<ref name="autogenerated3">[http://www.israeltrade.org.cn/english/2006/07/16/22.50.24/ سفارت اسرائیل در پکن (جمهوری خلق چین)]</ref> صادر می‌کند.
== گردشگری ==
سطر ۲۸۸ ⟵ ۲۹۰:
== آزادی‌های اجتماعی و رسانه‌ای ==
قوانین کشور اسرائیل مبتنی بر اصول [[دموکراسی]] و [[سکولاریسم]] نوشته شده‌است.<ref>[http://www.radiofarda.com/content/f35_Judaism_Islam_Women/1603934.html زن در ایران، زن در اسرائیل]، رادیو فردا</ref>
این کشور از لحاظ آزادی‌های اجتماعی و روند دمکراسی پیشروترین کشور در [[منطقه خاورمیانه]] محسوب می‌شود، با این حال دولت اسرائیل مجوز چنین آزادی را در [[سرزمین‌های فلسطینی تحت اشغال]] نمی‌دهد. به گفته سازمان گزارشگران بدون مرز سربازان اسرائیلی علیه خبرنگاران عربی که برای رسانه‌های محلی یا دیگر کشورهای عربی کار می‌کنند تبعیض قائل شده و با آنان بدرفتاری می‌کنند. در خود اسرائیل نیز بحث آزادی بیان خصوصاً زمانی مفهوم پیدا می‌کند که قرار است در مورد مسئله فلسطین سخن گفته شود. در اسرائیل قانون خاصی برای مطبوعات وجود ندارد و در صورتی هم که رسانه‌ها با اعتراض و اقامه دعوا روبرو شوند در دادگاه‌های عادی به جرایم آن‌ها رسیدگی می‌شود.<ref name="autogenerated2">[http://www.bbc.co.uk/persian/worldnews/story/2007/05/070509_fb_israel_media.shtml Separ - Access Denied<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref>
تمامی [[جراید اسرائیلی]] مستقل هستند. [[سازمان گزارشگران بدون مرز]]، که یک سازمان بین‌المللی دفاع از مطبوعات است، در گزارشی که در سال ۲۰۰۵ منتشر کرد، رسانه‌های اسرائیلی را «مقتدر و مستقل» خواند اما افزود [[ارتش اسرائیل]] به کرات مانع فعالیت روزنامه‌نگاران فلسطینی و خارجی شده‌است. قابل ذکر است متن تمام روزنامه‌های فلسطینی قبل از چاپ باید توسط مقامات اسرائیلی مورد بازبینی قرار گیرد.<ref name=autogenerated2 />
سطر ۳۱۲ ⟵ ۳۱۴:
== امکانات جامعه ==
۶۵ درصد اسرائیلی‌های ۱۸ ساله به بالا، مالک خانه خودشان هستند؛ ۸۴ درصد افراد بالای پنجاه سال به بالا نیز، مالک خانه‌شان هستند.<ref>[http://www.radiofarda.com/content/f12-israeli-in-66th-years-independence/25379933.html جامعه اسرائیل؛ ۶۶ سال پس از استقلال]، رادیو فردا</ref> در مورد مالکیت زمینها، تبعیضی بین اعراب و یهودیان وجود دارد، چرا که حدود ۱۳ درصد از زمین‌های اسرائیل در مالکیت سازمان Jewish National Fund است و اعراب اجازه خرید این زمینها را ندارند<ref>*
*
*
== توان نظامی ==
سطر ۳۲۲ ⟵ ۳۲۴:
[[نیروهای دفاع اسرائیل]] که اسم مخفف آن به [[عبری]] «تزاحال» نامیده می‌شود، متشکل از سه نیروی [[نیروی زمینی اسرائیل|زمینی]]، [[نیروی هوایی اسرائیل|هوایی]] و [[نیروی دریایی اسرائیل|دریایی]] است که زیر نظر مستقیم [[ستاد کل نیروهای دفاعی اسرائیل|ستاد کل فرماندهی و عملیات]] اداره می‌شوند.
اسرائیل خود را توان نظامی برتر خاورمیانه می‌داند و راهبرد اصلی این کشور بر این اصل استوار است که هیچ کشوری درمنطقه نباید از او پیشی گیرد، و مقابله اسرائیل با توان هسته‌ای ایران نیز از این راهبرد سرچشمه می‌گیرد.<ref name="autogenerated9">[http://www.radiofarda.com/content/F7_Janes_Defense_estimates_Israel_becomes_worlds_6th_nuclear_power/2008543.html هفته‌نامه جینز: اسرائیل احتمالاً یکصد تا سیصد کلاهک هسته‌ای دارد - © 2010تمام حقوق این وب‌سایت بر اساس قانون کپی‌رایت برای رادیو فردا محفوظ است<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref>
=== صنایع نظامی ===
| |||