عضدالدوله دیلمی: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
علی~fawiki (بحث | مشارکتها) خنثیسازی ویرایش آیپی: خرابکاری |
علی~fawiki (بحث | مشارکتها) جز ویرایش به وسیلهٔ ابزار خودکار ابرابزار |
||
خط ۵:
== دوران رکنالدوله ==
فناخسرو (پناه خسرو) در سال ۳۳۸ه ق / ۹۴۹ م پس از درگذشت عمویش [[عمادالدوله علی]]، هم به وصیت او، در حالی که سیزده سال سن داشت در [[شیراز]] به تخت نشست. در این هنگام پدرش [[رکنالدوله حسن]] هنوز زنده بود. رکنالدوله وارث لقب امیرالامرایی [[آل بویه]] گردید و فناخسرو عملاً تا مدتها نایب و عامل پدرش بود. به گواهی سکهای که تاریخ سال ۳۴۰ ه ق / ۲-۹۵۱ م را دارد.<ref>مجموعه سکهشناسی برلین</ref> به زودی فناخسرو لقب ''عضدالدوله'' را از خلیفه بغداد دریافت کرد. هر چند که به نظر میرسد که در ابتدا قصد آن بود که لقب ''تاجالدوله'' به فناخسرو داده شود، اما ظاهراً عموی فناخسرو یعنی [[معزالدوله احمد]]، امیر آل بویه در بغداد، لقب ''تاجالدوله'' (تاج حکومت) را برای برادرزاده اش زیادی دانسته و لاجرم خلیفه به لقب عضدالدوله (بازوی حکومت) اکتفا کرده است<ref>رسوم دارالخلافه، هلال الصابی</ref>
در بیشتر این دوران که بیش از ۲۵ سال به طول انجامید (به جز چند سال پایانی) وظیفه کشورداری و کشورگشایی عملاً بر دوش رکنالدوله بود و عضدالدوله در آرامش با ثبات فارس پرورش میافت تا به پادشاهی بزرگ تبدیل گردد که میبایست بعدها نقش مهمی در تاریخ ایران بازی کند. در حالی که امرای بزرگ اولین [[آل بویه]]، [[عمادالدوله علی]] و [[رکنالدوله حسن]] خزانه اندکی از دانش داشتند و شاید حتی با خواندن و نوشتن نیز آشنا نبودهاند، عضدالدوله کاتبی زبر دست بود و شعر گفتن میدانست. یکی از استادان عضدالدوله، وزیر او (و رکنالدوله) [[ابوالفضل ابن العمید]] بود.
خط ۲۷:
فعالیتهای شهرسازی عضدالدوله از مرزهای فارس فراتر میرود. منارهای در سیرجان (خرابههای آن در هشت کیلومتری شرق سعیدآباد باقیست) از یادگارهای دیگر اوست. توسعه جادهها در خوزستان و ساختن آبراههای میان کارون و فرات نمونههایی از تلاشهای عضدالدوله برای رونق تجارت در عصر [[آل بویه]] به دست میدهند.
عضدالدوله در بغداد نیز کاخ با شکوهی برآورد و طرح جاه طلبانهای برای بازسازی بغداد فراهم کرد. برای این مقصود به مالکین خانههای بغداد وام داد و پتههایی که به آنها داد شباهت عجیبی با اسکناسهای امروزی دارند. عضدالدوله همچنین در بغداد بیمارستان بزرگی برآورد که [[بیمارستان عضدی]] نام گرفت. این بیمارستان مجهز دارای داروخانه بزرگی نیز بوده است
== پانویس ==
خط ۳۵:
* ر. ن. فرای، تهران، تاریخ ایران کمبریج، انتشارات امیر کبیر، جلد چهارم.
* [[Donald Routledge Hill|Hill, Donald Routledge]], ''Islamic Science And Engineering'', Edinburgh University Press (۱۹۹۳), ISBN 0-7486-0455-
* مطالعات اجتماعی - ششم دبستان
== پیوند به بیرون ==
|