تی-۵۴/۵۵: تفاوت میان نسخه‌ها

|سازنده=

|قیمت واحد=

|تعداد=۸۶ تا ۱۰۰ هزار دستگاه

|مدل‌های مختلف=

|برچسب خصوصیات=

|وزن= ۳۶ تن

|طول قسمت=

|عرض= ۳٫۳۷ متر

|تسلیحات ثانویه = تیربار ۷٫۶۲ م‌م هم‌محور (در مدل‌های اولیه تی-۵۴ یک تیربار ۷٫۶۲ هم در قسمت راننده وجود داشت){{سخ}}تیربار ۱۲٫۷ م‌م [[دوشکا]] دفاع هوایی (در مدل‌های اولیه تی-۵۵ وجود نداشت)

|موتور= دیزلی ۱۲ سیلندر مدل وی-۵۵ ۳۸٫۸۸ لیتری

|نسبت قدرت/وزن=

|فرافرستادن=

|آویزش=

|ترافیک هوایی=

|هدایت=

|هدایت استیرینگ=

تی-۵۴ به عنوان جایگزینی برای [[تانک تی-۳۴]] طراحی شد که در [[جنگ جهانی دوم]] تانک اصلی ارتش سرخ بود. طراحی این تانک بر اساس تانک متوسط [[تی-۴۴]] صورت گرفت که خود بر اساس تی-۳۴ طراحی شده بود. یکی از ویژگی‌های منحصربه‌فرد تانک‌های خانواده تی-۵۴/۵۵ فاصلهٔ بین چرخ اول و دوم تانک است. این تانک اولین تانک روس‌ها بود که می‌توانست به راحتی در زیر آب حرکت کند و از رودخانه‌هایی به عمق بیش از ۵ متر بگذرد.<ref>[http://science.howstuffworks.com/t-54-t-55-main-battle-tank.htm T-54/T-55 Main Battle Tank] How Staf Work</ref> در دهه ۱۹۸۰ تانک‌های پیشرفته‌تر [[تی-۶۲]]، [[تی-۶۴]]، [[تی-۷۲]] و [[تی-۸۰]] جای آن را در خط مقدم و واحدهای موتوری ارتش سرخ گرفتند اما هنوز هم بسیاری از ارتش‌ها انواع بهینه‌سازی شده این تانک را در زرادخانه‌های خود به عنوان نیروی ذخیره نگاه داشته‌اند و برخی از کشورها حتی از آن‌ها به عنوان تانک اصلی در نیروهای فعال خود استفاده می‌کنند.

 

 

 

تی-۵۴ در اصل به عنوان جایگزینی برای [[تانک تی-۳۴]] طراحی شد که در [[جنگ جهانی دوم]] تانک اصلی ارتش سرخ بود. طراحی این تانک بر اساس تانک متوسط [[تی-۴۴]] صورت گرفت که خود بر اساس تی-۳۴ طراحی شده بود. یکی از ویژگی‌های منحصربه‌فرد تانک‌های خانواده تی-۵۴/۵۵ فاصلهٔ بین چرخ اول و دوم تانک است. این تانک اولین تانک روس‌ها بود که می‌توانست به راحتی در زیر آب حرکت کند و از رودخانه‌هایی به عمق بیش از ۵ متر بگذرد.<ref>[http://science.howstuffworks.com/t-54-t-55-main-battle-tank.htm T-54/T-55 Main Battle Tank] How Staf Work</ref>

در مجموع بیش از ۵۰ کشور از این تانک در نیروهای مسلح خود بهره برده‌اند و در بسیاری از [[جنگ|جنگ‌های]] پس از [[جنگ جهانی دوم]] از آن استفاده شده‌است. ارتش سرخ و کشورهای عضو پیمان ورشو از آن در [[حمله سال ۱۹۵۶ به مجارستان]] و [[حمله پیمان ورشو به چکسلواکی]] بهره جستند. در جنگ‌های [[جنگ شش‌روزه|۱۹۶۷]] و [[جنگ یوم کیپور|۱۹۷۳]] اعراب و اسرائیل تی-۵۴ مهمترین تانک ارتش‌های عربی بود. در جنگ‌های ویتنام، کامبوج، اوگاندا، [[جنگ ایران و عراق]]، [[حمله عراق به کویت]]، [[جنگ خلیج فارس]]، [[جنگ داخلی لیبی (۲۰۱۱)|جنگ داخلی ۲۰۱۱ لیبی]] و بسیاری از درگیری‌های نظامی دیگر نیز از این تانک استفاده شده‌است. در دهه ۱۹۸۰ تانک‌های پیشرفته‌تر [[تی-۶۲]]، [[تی-۶۴]]، [[تی-۷۲]] و [[تی-۸۰]] جای آن را در خط مقدم و واحدهای موتوری ارتش سرخ گرفتند اما هنوز هم بسیاری از ارتش‌ها انواع بهینه‌سازی شده این تانک را در زرادخانه‌های خود به عنوان نیروی ذخیره نگاه داشته‌اند و برخی از کشورها حتی از آن‌ها به عنوان تانک اصلی در نیروهای فعال خود استفاده می‌کنند.

 

 

 

این تانک از زمان آغاز تولید خود تاکنون شاهد بهینه‌سازی‌ها و اصلاحات متعددی بوده و کپی‌های مختلفی چه تحت لیسانس یا بدون لیسانس از آن تولید شده‌است. تی-۵۵ که مهمترین بهینه‌سازی تی-۵۴ به شمار می‌رود و در سال‌های ۱۹۵۸ تا ۱۹۶۰ وارد ارتش شوروی شد؛ از یک سیستم محافظتی ساده در برابر حملات اتمی-میکروبی-شیمیایی برخوردار است، طراحی برجک آن تغییر کرده و [[تیربار]] متوسط روی بدنه تانک برای حمل مهمات بیشتر حذف شده‌است و از بقیه جهات دقیقاً مشابه تی-۵۴ است.

''رامسس ۲'' که در ارتش مصر فعال است، ''الضرار'' در ارتش پاکستان و ''تی‌آر-۸۵'' در ارتش رومانی از دیگر بهینه‌سازی‌های بسیار سنگین بر روی این تانک هستند.

 

سرعت مناسب، چابکی بسیار، سادگی، استحکام و ارزانی از مهمترین مزایای این تانک است. کار با این تانک در مقایسه با تانک‌های غربی بسیار ساده‌تر است و به آموزش و تمرین بسیار کمتری نیاز دارد. اندازهٔ نسبتاً کوچک تانک باعث می‌شود تا هدف کوچکی برای دشمن باشد. موتور آن در هوای سرد به خوبی روشن می‌شود. وزن نسبتاً کم آن هم که در مدل اصلی ۳۶ تن است و در تی-۵۵ تا ۳۸ تن افزایش یافته باعث شده تا قدرت تحرک خوبی پیدا کند، حمل‌ونقل آن با قطار و تریلی‌های بزرگ ساده‌تر شود و گذشتن از پل‌ها برای آن راحت‌تر باشد. شنی‌های عریض آن نیز باعث می‌شود که فشار کمتری بر زمین وارد کرده و در خاک‌های نرم و شنی راحت‌تر حرکت کند. هزینه تولید آن نیز در مقایسه با تانک‌های مدرن غربی بسیار کمتر است و حتی در مقایسه با تانک‌های دیگر شرقی، که عموماً از همتایان غربی خود ارزان‌ترند، نیز ارزان‌قیمت محسوب می‌شود. برای مثال قیمت [[تی-۶۲]] در زمان آغاز تولید خود بیش از دو برابر تانک تی-۵۴ بود و بیشتر ارتش‌های اروپای شرقی که معتقد بودند تفاوت ارزش جنگی این دو تانک چنین اختلاف قیمتی را توجیه نمی‌کند، از خرید آن خودداری کردند. همین قیمت پایین باعث شده است که تعداد تی-۵۴های تولید شده بسیار بیشتر از تانک‌های دیگر باشد و تولید آن حتی پس از توقف تولید تی-۶۲ در سال ۱۹۷۵ نیز ادامه پیدا کند (تا ۱۹۸۱ در شوروی و تا ۱۹۸۳ در چکسلواکی).

 

برجک کوتاه تانک نیز که آن هم برای سخت‌تر کردن هدف‌گیری دشمن طراحی شده باعث می‌شود تا حرکت سلاح اصلی تانک به پائین محدوده شده و بیش از ۵ درجه نباشد، در حالی که در تانک‌های غربی سلاح اصلی تانک به طور میانگین ۱۰ درجه به پائین حرکت می‌کند، این وضعیت قدرت آتش تانک در زمان حرکت در سرازیری را کاهش می‌دهد که به خضوض در وضعیت‌های دفاعی اهمیت دارد. دقت و [[قدرت شلیک]] تانک نیز در مقایسه با تانک‌های مدرن بسیار پائین است. شلیک دقیق در هنگام حرکت ممکن نیست هرچند در برخی از مدل‌های بهینه‌سازی شده این مشکل تا حدی حل شده‌است. همچنین توپ ۱۰۰ میلی‌متری که سلاح اصلی تانک است در مقایسه با تانک‌های مدرن‌تر که از توپ‌های پرقدرت‌تر ۱۰۵، ۱۲۰ و ۱۲۵ م‌م استفاده می‌کنند، ضعیف است و به همین جهت برای شکست تانک‌های دارای زره مناسب بایستی از مهمات خاص استفاده کرده و یا به قسمت‌های ضعیف‌تر آن‌ها مثل پشت تانک شلیک کند.

 

 

ضخامت زره تی-۵۴ در بخش‌های مختلف به این شرح است:<ref>[http://www.inetres.com/gp/military/cv/tank/T-54.html T-54/T-55 Main Battle Tank] Gary's Combat Vehicle Reference Guide</ref>

 

{{پانویس}}

 

 

[[رده:تانک‌های ایران]]

[[رده:تانک‌های جنگ ایران و عراق]]

[[رده:تانک‌های جنگ سرد]]