شهرستان گنبد کاووس: تفاوت میان نسخه‌ها

[[پرونده:Gabos_tower.JPG|left|140px|برج قابوس بن وشمگيروشمگیر]]

'''شهرستان گنبد کاووس''' یکی از شهرستانهای [[ایران]] است که در [[استان گلستان]] قرار گرفته است. جمعیت آن در سال ۱۳۹۰، برابر با ۳۲۵٬۷۸۹ نفر بوده است <ref name="آمار">{{یادکرد درگاه ملی آمار|۱۳۸۵}}</ref>.

اغلب ساکنان این شهرستان را ترکمن‌ها[[ترکمن‌های تشکیلایران|ترکمن‌های میایرانی]] تشکیل دهندمی‌دهند. همچنین مهاجرانی از مناطق دیگر از جمله [[سیستان و بلوچستان]]، [[آذربایجان]]، [[شاهرود]]، [[سمنان]] و [[خراسان]] در این شهرستان زندگی می کنندمی‌کنند.

گنبد یا گنبد کاووس یا گنبد قابوس که پیشتر جرجان یا گرگان خوانده می‌شد. گرگان (نام سابق گنبد کاووس) نام شهر و شهرستان و نیز نام سرزمینی باستانی در جنوب شرقی دریای خزر است. در زبان باستانی آن را گورگان و ورکان و در زبان یونانی هیرکان یا هیرکانیا و در زبان عربی جرجان می‌گفتند. (شهر و شهرستانی که امروز گرگان خوانده می‌شود تا سال ۱۳۱۶ شمسی موسوم به استرآباد بود، و کل منطقه گرگان قدیم، در تقسیمات کشوری امروز، استان گلستان نام دارد.)

کاوشهای باستان‌شناسی پیشینه تمدن این منطقه را ۵ تا ۶ هزار سال اعلام کرده‌اند. با این تمدن کهن، تاریخی پرفراز و نشیب، آثار و بقایای باستانی فراوان و با دانشمندانی نامدار و اقوامی مقتدر و نجیب، گرگان (کنبد کاووس) جایگاهی رفیع و سهمی ارزشمند در تاریخ و تمدن باشکوه ایران دارد. با ورود اسلام و در سده‌های آغازین آن ایالت گرگان جایگاه ارزشمندی در شکوفایی فرهنگ و تمدن اسلامی داشت. شهرهای جرجان و استراباد از این ایالت مهد دانشمندان بزرگ آن دوران بود. عنصرالمعالی کیکاوس (از آخرین امیران آل زیار و نگارنده کتاب گرانقدر قابوس‌نامه) و عبدالقاهر جرجانی (صاحب تألیفات گرانبها در صرف و نحو و معانی و بیان عربی) در تحول ادبیات فارسی و عربی نقش مهمی داشتند. قابوسنامه را، همچنین، مجموعه تمدن اسلام پیش از مغول نام نهاده‌اند.