۳۳۸
ویرایش
تغییرات
اصلاح ارقام، اصلاح نویسه، اصلاح فاصلهٔ مجازی، اصلاح نویسه‌های عربی، اصلاح سجاوندی، ابرابزار
{{در دست ویرایش ۲|ماه=اوت|روز=۲۶|سال=۲۰۱۳|چند = 2۲}}
{{جعبه اطلاعات کتاب
| عنوان = مفاتیح العلوم
'''مفاتیح‌العلوم''' [[دانشنامه]]ای است که [[ابوعبدالله خوارزمی]] (''ابوعبداله محمد بن احمد بن یوسف کاتب خوارزمی'') بین سال‌های [[۳۷۶ (قمری)|۳۷۶]]-[[۳۷۲ (قمری)|۳۷۲]] هجری قمری نوشته است.▼
| عنوان اصلی =
| برگرداننده =
| تصویر = Mafatih ul-Oloom-First page.jpg
| زیرنویس تصویر = صفحۀ نخست مفاتیح العلوم ، چاپ ۱۹۳۰ م در مصر
| نویسنده = [[ابوعبدالله خوارزمی]]
| تصویرگر =
| طراح جلد =
| زبان = [[عربی]]
| مجموعه =
| موضوع = دایرة المعارف
| سبک =
| ناشر =
| ناشر فارسی =
| محل انتشارات =
| تاریخ نشر =
| تاریخ نشر فارسی =
| محل ناشر فارسی =
| نوع رسانه =
| صفحه =
| شابک =
| پس از =
| پیش از =
}}
▲'''مفاتیح‌العلوم''' (به معنی:گشایندهٔ دانش‌ها، کلید دانش‌ها) [[دانشنامه]]ای است که [[ابوعبدالله خوارزمی]] (''ابوعبداله محمد بن احمد بن یوسف|ابوعبدالله کاتب خوارزمی'')]] بین سال‌های [[۳۷۶ (قمری)|۳۷۶]]-[[۳۷۲ (قمری)|۳۷۲]] هجری قمری نوشته است و یکی از کهن‌ترین دانشنامه‌های دوره اسلامی را به زبان عربی نوشت.
در آغاز این خودآموز دانش آورده‌است:
{{نقل قول|این کتاب را مفاتیح‌العلوم (کلیدهای دانش) نام نهادم برای آن‌که مدخل دانش است و برای بیش‌تر دانش‌ها در حد کلید است. پس هر کسی آن را بخواند و مطالبش را به خاطر بسپارد و سپس در کتاب‌های علمی به دقت بنگرد، با آن علوم آشنا می‌شود و به رازهای آن‌ها پی می‌برد. اگرچه با آن علوم بیگانه باشد و با اهل آن دانش‌ها مصاحبت و هم‌نشینی نکرده باشد... کتابی که کلید همهٔ دانش‌ها باشد و دشواری‌های صنعت‌های پیشین را آسان کند و رمزها و اصطلاح‌های هر گروه از دانشمندان را برداشته باشد، همان رمزها و اصطلاح‌هایی که فرهنگ‌های موجود از وجود آن‌ها خالی است.}}
== ساختار ==
این کتاب را در دو بخش (مقاله) تدوین شده. بخش اول، شامل [[شریعت|علوم شریعت]] و آن مقدار از علوم عربی ([[ادبیات]] و [[زبان‌شناسی]] عرب و [[تاریخ]]) است که به این مبحث مربوط می‌شود. بخش دوم در علوم عجم (مردم غیرعرب) است؛ یعنی علوم [[ایرانی‌ها]]، [[یونانی‌ها]] و دیگر ملت‌ها.
مقاله اول: شش باب دارد با بیست و پنج فصل:۱. علم [[فقه]]، یازده فصل ۲. علم [[کلام]]، هفت فصل۳. علم [[نحو]]، دوزاده فصل.۴. علم [[دبیری]] یا [[نویسندگی]]؛ در هشت فصل.۵. علم [[شعر]] و [[عروض]]، پنج فصل.۶. علم [[اخبار]]، در نه فصل.
مقاله دوم: نه باب است که به چهل و یک فصل تقسیم می‌شود.۱. فلسفه، سه فصل.۲. منطق، نه فصل.۳. در علم طب، هشت فصل.۴. علم عدد، در پنج فصل.۵. در علم هندسه، چهار فصل.۶. علم نجوم، چهار فصل.۷. علم موسیقی، سه فصل.۸. علم حیل، دو فصل.۹. علم کیمیا، سه فصل
== پیوند به بیرون ==