علی‌قلی بیگ گورکان شاملو: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱:
'''علی‌قلی‌بیگ گورکان شاملو''' (درگذشت: ۹۶۸ خورشیدی، [[۱۵۸۹ میلادی]]) فرزند [[سلطان حسین‌خان شاملو]] و [[خانی‌خان خانم]]، از رجال سیاسی نظامی [[دوره صفوی]] بود. وی از امرای [[قزلباش]] طایفه [[ایل شاملو|شاملو]] در دوره [[شاه اسماعیل دوم]] و [[شاه محمد خدابنده]] بود. پدر بزرگش [[دورمیش‌خان شاملو]] به هنگام سلطنت [[شاه اسماعیل اول صفوی]] مقام سپهسالاری داشت و علی‌قلی‌بیگ گورکان شاملو همچون جدش در حکومت [[شاه طهماسب اول صفوی]] از نظامیان ارشد سپاه وی بود. وی با ''زینب‌بیگم'' خواهر شاه اسماعیل دوم وصلت کرد. شاه اسماعیل دوم وی را امیرالامرای هرات کرده بود و به او فرمان داده بود به محض رسیدن به [[هرات]] شاهزاده عباس میرزا (بعدا" [[شاه عباس یکم]]) را به قتل برساند ولی وی تمایلی به کشتن عباس میرزا نداشت، زیرا مادرش [[خانی‌خان خانم]] مدت‌ها در حرمسرای [[شاه محمد خدابنده|سلطان محمد میرزا]] به عنوان [[قابله]] و دایه [[حمزه میرزا]] و سایر فرزندان وی، خدمت کرده بود، به همین دلیل چند روز پیش از قتل شاه اسماعیل دوم، از قزوین عازم خراسان شد و سفر را بدون شتاب رفت و ۲۶ روز مسافت را طول داد. بعدا" با قتل شاه اسماعیل دوم این امر محقق نشد و شاهزاده عباس میرزا زنده ماند.<ref>پس از مرگ [[شاه اسماعیل دوم]]، سلطان حسین‌خان شاملو پدر علی‌قلی‌بیگ گورکان شاملو، یکی از خدمتکاران خود به نام ''محمود بیگ'' را، که برای کارهای مخدوم خویش در [[قزوین]] مانده بود، مامور کرد با شتاب به [[هرات]] برود و خبر کشته شدن شاه اسماعیل دوم را به علی برساند و اگر عباس میرزا (بعدا" [[شاه عباس یکم]]) را نکشته باشند از این کار جلوگیری کند.</ref>
 
علی‌قلی‌بیگ گورکان شاملو بعد از قتل شاه اسماعیل دوم از طرف [[شاه محمد خدابنده]] عنوان [[للگی|لـله]] و نایب السلطنه [[شاه عباس یکم|شاهزاده عباس میرزا]] را کسب نمود و دوباره حاکم هرات و قسمت بزرگی از [[خراسان]] شد. از طرف [[خیرالنساء‌بیگمخیرالنساء‌ بیگم]] نیز برای او تاج و کمری مرصع به عنوان خلعت فرستادند. با وجود و نفوذ وی در دربار قزوین، [[طایفه شاملو]] به مقامات بالا رسیدند. سرانجام وی طی منازعات سیاسی با رقیبان خود، خصوصاً [[مرشد قلی خان استاجلو]]، جان خود را از دست داد. وی نقش مهمی را در به سلطنت رساندن [[شاه عباس یکم]] داشت.
 
پس از قتل شاه اسماعیل دوم برنامه کشتن عباس میرزا ناکام ماند. این رویداد باعث شد علی‌قلی‌بیگ گورکان شاملو جشنی بر پا کند و خود را لـله عباس میرزا معرفی کند.<ref>{{یادکرد|فصل=|کتاب=زندگانی [[شاه عباس اول|شاه عباس اوّل]]|نویسنده=[[نصرالله فلسفی]]|ترجمه=|ناشر=انتشارات نگاه|چاپ=اول|شهر=تهران|کوشش=فرید مرادی|ویرایش=|صفحه=۶۵|سال=۱۳۹۱|شابک=ISBN 9789643517267}}</ref>