خسرو چهارم: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
خط ۱۴:
}}
 
'''فرخزاد خسرو''' یا '''خسرو چهارم''' یا '''خوره‌زاذ خسرو''' یا '''خوره‌زاد خسرو''' از اعقاب [[خسرو پرویز]] بود و پس از [[هرمز پنجم]] به [[پایتخت ایران]] [[تیسفون]] دست یافت. فرخو یا فرخ، صفت فر است که خود صورتی است از خور به معنی عظمت و شوکت<ref>{{پک|کریستن سن|۱۳۶۷|ک=ایران در زمان ساسانیان|ص=۵۲۲}}</ref> فرخزاد خسرو به مدت شش ماه یا یکسال بر تخت بود و بنام ''خسرو چهارم'' فرمانروایی کرد. چنین برمی‌آید که بزرگان در آن زمان به دو گروه تقسیم شده بودند. یکی طرفدار فرخزادخسرو یا خسرو چهارم و دیگری گروه طرفداران یزدگرد سوم بودند که [[رستم فرخزاد]] در رأس آنها قرار داشت. از خسرو چهارم سکه‌هائی ضرب شهرهای [[تیسفون]] به دست آمده که حاکمیت او را بر پایتخت ثابت می‌نماید اما همزمان نواحی فارس و [[بین‌النهرین]] یعنی نقاط مهم کشور در دست [[یزدگرد سوم]] و نایب‌السلطنه او رستم فرخزاد بوده‌است. در زمانی که پایتخت در دست خسرو چهارم بود طرفداران یزدگرد در شهر استخر یعنی خاستگاه ساسانیان تاج بر سر او نهادند، در حقیقت در مدت کوتاهی دو فرمانروای ساسانی بر [[ایران زمین]] حکومت کردند. تاکنون سکه‌ای از سال اول سلطنت یزدگرد که ضرب تیسفون باشد به دست نیامده است. در اواخر سال اول پایتخت به تصرف یزدگرد سوم درآمد و فرخ زاد به قتل رسید بنابر این از سال دو سلطنت یزدگرد ضرب شهرهای تیسفون موجود‌استموجوداست.<ref>{{پک|آورزمانی|آذر و دی ۱۳۶۹|ک=ماهنامهٔ فروهر|جلد = ۳۲۲|ص=۱۶}}</ref>
 
روایات تاریخی در مورد نام و مدت زمان حکومت این شاه ساسانی کافی نبوده و نمی‌تواند ما را در این مورد راهنمایی کند. به روایت طبری آخرین شاهزاده ای که پیش از یزدگرد بر تخت سلطنت ایران تکیه زد، شخصی بنام فرخزاد خسرو پسر خسرو پرویز است. احتمال می‌رود که خسرو چهارم خود را شاه خوانده باشد و در شهرهای [[وه‌از‌آمیدکواتوه‌ازآمیدکوات]] و ایران در سال دوم حکومت به نام خود سکه زده‌است. از خسرو چهارم سکه‌هایی از هفت سال سلطنت وی در شهرهای مرکزی و جنوب غربی ایران در دست است.<ref>{{پک|پاکزادیان|۱۳۸۴|ف=تاریخ و گاهشماری در سکه‌های ساسانی|ص=۲۲۶}}</ref>
 
در [[تاریخ طبری]] آمده‌است، فرخزاد خسرو هنگامی که [[شیرویه]] برادران خود را می‌کشت به یکی از بزرگان پارسی بنام زاذی پناه برد. زاذی در منطقهٔ [[نصیبین]] در محلی بنام دژسنگ، به کار اسیران می‌رسید. وی فرخزاد خسرو را به [[تیسفون]] آورده و فرخزاد بمدت کوتاهی پادشاهی کرد. بعد از وی [[یزدگرد سوم]] بپادشاهی رسید.<ref>{{پک|طبری|۱۳۶۲|ک=تاریخ طبری|ص=۷۸۴}}</ref>
خط ۲۵:
 
== نظریه یکسان ندانستن خسرو چهارم و فرخزاد خسرو ==
[[ملک ایرج مشیری]] خسرو چهارم و فرخزاد را دو شاه جداگانه دانسته و نوشته است، از خسرو چهارم جز نام یا همان سکه چیزی نمی‌دانیم و احتمالاً در قسمتی از [[امپراتوری ایران]] سلطنت کرده‌است و سکه‌های او را تا سال هفتم شناسایی کرده‌است. سپس نوشته‌است پس از [[آزرمیدخت]]، فرخزاد خسرو یکی از نوادگان [[خسرو پرویز]]، در تیسفون تاج سلطنت بر سر نهاد. بزرگان شاهنشاهی نوهٔ دیگر خسرو پرویز یعنی پسر شهریار را کودکی بیش نبود و در استخر میهن اصلی ساسانیان می‌زیست به عنوان شاهنشاه انتخاب نمودند. اطرافیان یزدگرد به کمک رستم فرخزاد به تیسفون حمله برده و فرخزاد خسرو را به قتل رسانیدند. در نتیجه پایتخت برای به تخت نشاندن یزدگرد تسخیر شد و او بر تخت نشست.<ref>{{پک|مشیری|اسفند ۱۳۵۲|ک=نشریه انجمن فرهنگ ایران باستان|ص=۳۴}}</ref>
 
{| align="center" cellpadding="2" border="2"
خط ۳۶:
 
== پانویس ==
{{پانویس}}
 
== منابع ==
خط ۵۰:
 
[[رده:شاهنشاهان ساسانیان]]
[[رده:ویکی‌سازی رباتیک]]