'''مهرانیان''' [[مهری]] فرمانروایان محلی ایرانی‌تبار آران (آلبانیای قفقاز) در دوران امویان بودند. این خاندان نیاکان خود را از ساسانیان میدانستندمی‌دانستند ولی برخی منابع این خاندان را [[پارتی]] شمرده است<ref name="Bosworth">[http://www.iranicaonline.org/articles/arran-a-region Encyclopædia Iranica. C. E. Bosworth. Arran]</ref><ref name="Chaumont">[http://www.iranicaonline.org/articles/albania-iranian-aran-arm Encyclopædia Iranica. M. L. Chaumont. Albania.]</ref><ref name="Bosworth" /><ref name="Chaumont" />.
[[آلبانیای قفقاز]] در دوره‌یدورهٔ مادها و هخامنشیان تحت تابعیت ایران قرار داشت. این حکومت در دوره‌یدورهٔ زمامداری «سلوکیان» استقلال بیش‌تری داشت. از قرن اول پیش از میلاد تا قرن چهارم میلادی، آلبانیا چندین بار به دست ایران و روم فتح شد. در سال ۴۶۹ میلادی با انقراض پادشاهی آلبانیا، این منطقه به تصرف ایران درآمد ولی پس از مدتی ارانشاهان در این منطقه قدرت را در دست گرفتند. پس از ظهور مهرانیان در اواخر قرن ششم که از خویشاوندان «[[خسرو پرویز]]» بودند، ارانشاهان منقرض شدند. پس از ورود اعراب و انقراض حکومت مهرانیان، از سوی خلفا والی برای اداره‌یادارهٔ این منطقه تعیین می‌شد.<ref>[http://iranbasirat.persianblog.ir/tag/%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86 فرهنگ ایرانی جمهوری آذربایجان - بصیرت ایرانی]</ref>
