گور (شهر باستانی): تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
خط ۸۲:
* '''[[آتشکده فیروزآباد|منار میلو (طِربال)]]''': ستونی است چهارگوش از جنس [[سنگ خارا]] و ملاط گچ که درست در کانون هندسی دایره شهر قرار دارد. امروزه بلندی آن ۳۳ متر و هر ضلع قاعده آن ۱۱ متر است. کاربری منار میلو معلوم نیست. به گزارش [[اصطخری]] بر سر آن [[آتشکده|آتشکده‌ای]] بوده و از کوه مجاور آبراهی به شهر کشیده بودند که آب را مانند فواره تا بالای منار می‌رسانید.<ref>اصطخری. مسالک. صفحه ۱۲۴</ref> به گمان [[دیتریش هوف]] (Dietrich Huff) این بنا بقایای یک برج پله‌دار است که در زمان آبادانی حدود ۷۸ متر ارتفاع داشته و شاید تجسم قدرت و اقتدار شاه بوده است.<ref>Huff, Dietrich. Zur Rekonstruktion des Turmes von Firuzabad. Istanbuler Mitteilungen 19.20, 1969.70, pp. 319-38</ref>
* '''تخت نشین ([[گنبد کیرمان]])''': بنای دیگری است در یکصد متری جنوب شرقی منار که اکنون جز شالوده‌ای از آن بر جا نمانده است. معمولا کاربری آن را [[نیایشگاه]] یا کاخ فرض می‌کنند. در دی‌ماه ۱۳۸۴ باستان‌شناسان در بخش شرقی تخت نشین توانستند دروازه ای سنگی به سبک معماری [[پارسه]] همراه با سنگفرش بنا را کشف کنند.<ref>[http://www.chn.ir.news./?section=2&id=28169 میراث خبر: دروازه تخت نشین شهر دایره‌ای ایران کشف شد.]</ref>
* '''[[رصدخانه شهر گور|رصدخانه]]''': سازه خشتی مدوری است به قطر ۶۵/۵ متر که درون آن دوازده سکو با نشانه‌های نجومی وجود دارد و به باور باستان‌شناسان بقایای [[رصدخانه|رصدخانه‌ای]] از سده‌های نخستین اسلامی است.<ref>[http://www.jamejamonline.ir/newstext.aspx?newsnum=100004145379 جام جم آنلاین: قدیمی‌ترین رصدخانه ایران در دل خاک پنهان بود.]</ref> این سازه در جریان کاوش‌های هیئت مشترک باستان‌شناسی ایران و آلمان در سال ۱۳۸۴ کشف شد.
خط ۹۰:
* '''[[قلعه دختر (فیروزآباد)|قلعه دختر]]''': [[دژ]]-[[کاخ|کاخی]] در ارتفاعات فیروزآباد است که بنای آن را به اردشیر بابکان نسبت می‌دهند. در بلندترین بخش این قلعه، بقایای تالاری با [[ایوان]] بزرگ و سقف [[گنبد|گنبدی]] وجود دارد<ref>[http://www.livius.org/fa-fn/firuzabad/firuzabad_castle.html Livius: Firuzabad Castle]</ref> که احتمالا ویژه اقامت اردشیر و خانواده‌اش بوده است. مجموعه قلعه دختر و باروهای اطراف آن بخشی از استحکامات گور به شمار می‌رفتند.
* '''[[کاخ اردشیر بابکان]]''' : بنای شکوهمندی است در شمال گور <ref>http://www.livius.org/a/1/maps/firuzabad_map.gif</ref>که احتمالا اقامتگاه و تالار بار عام اردشیر شاه بوده است. ویژگی‌های بنیادین [[معماری یادمانی]] ساسانی همچون ایوان بزرگ ورودی، حیاط داخلی با ایوان‌های روبرو و اتاقهای گنبدپوش در این ساختمان به خوبی دیده می‌شود.<ref>بویل، اندرو. تاریخ ایران، صفحه ۵۵۷</ref> کشف چهار دیوارنگاره از شاهزادگان ساسانی در سال ۱۳۸۴ توجه زیادی را به این محل جلب کرد.<ref>[http://www.chn.ir/NSite/FullStory/News/?Id=92824&Serv=3&SGr=22 میراث خبر: شمایل ۴ شاهزاده ساسانی بر دیوارنگاره شهر گور رؤیت شد.]</ref> <ref>[http://www.chn.ir/NSite/FullStory/News/?Id=94417&Serv=3&SGr=22 میراث خبر: شهر گور مملو از نقش مدفون شاهزادگان ساسانی است.]</ref>
*'''[[پل ساسانی فیروزآباد|پل مهرنرسه]]''': پلی بود در گذرگاه تنگاب، نزدیک '''نقش تاج‌ستانی اردشیر''' ''(پایین را ببینید)'' که به دستور [[مهر نرسه]] وزیر مقتدر ساسانی ساخته شد. از این پل که در زمان خود بیش از ۵۰ متر درازا، یک دهانه اصلی و چند دهانه فرعی داشته،<ref>[http://arianica.com/sites/default/files/article/Architecture/Bridge%20&%20Dam/ca024000-1036-0000-0000-000000000010fa.htm دانشنامه آریانیکا: پل مهرنرسه (فیروزآباد)]</ref> اکنون یک پایه سنگی بزرگ باقی مانده است.<ref>[http://arianica.com/%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D9%88%DB%8C%D8%B1/%D8%A8%D9%82%D8%A7%DB%8C%D8%A7%DB%8C-%D9%BE%D9%84-%D9%85%D9%87%D8%B1-%D9%86%D8%B1%D8%B3%D9%87-%D9%81%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%B2%D8%A2%D8%A8%D8%A7%D8%AF-%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3 دانشنامه آریانیکا: تصویری از پایه پل]</ref> بدنه این پایه برساخته از لاشه‌سنگ و [[ساروج]] و نمای آن تکه‌سنگهای تراشیده است که با بست‌های آهنی به هم متصل شده‌اند. مهرنرسه که خود زاده یکی از روستاهای اردشیرخوره بود در این ناحیه فعالیت‌های عمرانی زیادی انجام داد. او در [[کتیبه مهرنرسه|کتیبه پهلوی کوتاهی]] که کنار نقش اردشیر نویسانده خود را به عنوان بانی پل معرفی و از مسافران و رهگذران طلب دعای خیر کرده است.<ref>[http://www.ihp.sinica.edu.tw/~asiamajor/pdf/1954/1954-98.pdf Inscription of Firuzabad by W. B. Henning]</ref>
[[دو نقش برجسته|دو نگارکند]] نیز بر دیواره‌های صخره‌ای تنگاب دیده می‌شود:<ref>بویل، اندرو. تاریخ ایران صفحه‌های ۵۸۶و ۵۸۷</ref>
| |||