فلزکاری: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
جز خنثیسازی ویرایش 10762155 توسط 151.238.149.159 (بحث) |
ادغام مطلب |
||
خط ۱:
{{ویکیسازی}}
[[پرونده:Dreher an einer Drehbank.jpg|بندانگشتی|ماشینکاری یک نوار فلزی بر روی یک [[دستگاه تراش]].]]
'''فلزکاری''' صنعتی است که در آن انسان به سوا ساختن یک فلز از دیگر عناصر، شکلدادن محصولات فلزی بپردازد. فلزکاری بخش بزرگ از علوم و [[تمدن]] امروزه بشریت است. این علم مطالعه خاصیتهای تمامی فلزات را دربر میگیرد. این صنعت در دو بخش تقسیم گردیده است. قبل از جدا و خالص ساختن از سایر [[عناصر]] و دوم شکل دادن پس از [[ذوب]] شدن که چه شکل به ان دهند. همین اکنون بیش از (۷۰)فیصد فلزات مورد نیاز از سنگهای فلزخیز بعد از پروسه جداسازی در صنایع گوناگون به طور گسترده استفاده بعمل می اید. زیاده فلزات بشکل ترکیب کیماوی [[مرکبات]] کیماوی ویا مخاوط میباشند. مثلا [[مس]] در ۲۴۰ نوی سنگ پیدامیشودزیادترین آن در [[بورنیت]] CuFeS۴ (
صنف بندی صنعتی فلزات که گروپهای مشخص آنها را تعیین میکند، خیلی متفاوت بوده و تا حدودی میتواند به طور شرطی صورت گیرد، به موجت اینکه بر مبنای اصول و قواعد زیادی اساسگذاری میشوند گاهی حتا در یک صنف بندی، بخشها و یا ساحات گوناگون صنعت، خواص فزیکی و کیمیاوی، نحوههای گسترش و انتشار آنها را به گروپهای زیر جدا میسازند:
سطر ۱۱ ⟵ ۱۲:
در صنعت فلز کاری علاوه بر ظرافت دادن مقاومت به فلزات خیلی مهم اند بدین لحا ظ برای ازدیاد مقاومت یک فلز از فلزات دیگر مقاوم استفاده مینمایند.
== تاریخچه فلزکاری ==
این صنعت توسط دست هم صورت میگیرد. بنام صنایع فلزی دستی یاد میشود. رشته تراشکاری فرز کاری در صنایع خفیفه وظریفه بکار میرود بخصوص در فلز کاری طلا مس ونقره این رشتهها معروف اند. یکی از دورههای مهم این صنعت و هنر، [[فلزکاری دوره صفوی]] بوده است.▼
تحقیقات باستان شناسی نشان داده شده است که در عصر باستان و سپس آهن، سفال هنوز برتری خود را بر فلز نشان میدهد ولی به تدریج انسانها به قابلیتهای گوناگون و خواص متعدد فلزات از قبیل قابلیت گداز، سختی، استحکام و دوام پی برده و به قابلیت کاربردی فلزات آشتاتر گشتهاند. به طوری که در ساخت برخی از آلات ادوات شکار و جنگ و کشاورزی فلز را جانشین استخوان و سنگ و چوب و سفال نمودهاند. بنابراین از آغاز کاربرد فلز در هزاره هشتم پیش از میلاد، اشیاء فلزی در ترکیب بندی و شکل گیری تمدن بشری سهم عمدهای داشته و نقشخاصی را ایفا کرده و بعنوان جزئی از لوازم ضروری زندگی انسانها همواره با او بوده است. فلز بعلیت ثبات، دوام، مقاومت جنس، عدم ضربه پذیری وشکستن و باقی ماندن به صورت اولیه خود میتواند بعنوان مهمترین مدرک در پژوهشهای علمی، تاریخی، و باستان شناسی مورد استفاده قرار گیرد.
تنها موردی که باعث از بین رفتن اشیاء فلزی قدیمی گردیده سودجویی افراد بی اطلاع بوده که در طمع حال اشیاء فلزی گران بها را پس از حفاری ذوب کرده و به صورت شمش ناب در آورده و در بازارهای فروختهاند.
== صنایع دستی ==
▲این صنعت توسط دست هم صورت میگیرد. بنام صنایع فلزی دستی یاد میشود. رشته تراشکاری فرز کاری در صنایع خفیفه وظریفه بکار میرود بخصوص در فلز کاری
== هنر فلزکاری در ایران ==
کشف فلز و دست یابی به معادن آن، ازقدیمی ترین زمانها در ایران، صنعتی را پی افکند که مشخصاتی کاملا متفاوت با صنعتت روز یعنی سفالگری داشت.
تاریخ ۷۰۰ سال فلزکاری درایران گواه روشنی بردستیابی هنروران ایران به هنری تازه و تکامل آن در طی دها قرن گذشته است.
براساس بررسیهای باستان شناختی و کشف اشیاء متنوع فلزی دوران تاریخی را میتوان دوران شکوفائی هنر فلزکاری در ایران دانست. زیرا تنوع فلزات استفاده از نقوش و طرحهای زیبا، غنای تازهای در این دوران به این هنر بخشیده است.
درمیان بارزترین و مهم ترین دستاوردهای هنر و فن آوری ایرانیان باستان باید از اشیاء ساخته شده ازطلا، نقره و برنز نام برد که از طرف و سلاح گرفته تا جواهرات، زیورهای لباس و سایز زیورآلات شخصی را دربرمی گیرد.
آثار فلزی خلق شده در دورههای مختلف حاصل سنتهای فرهنگی مشترک بوده که در ان عناصر ایرانی اغلب با عناصر نواحی همجوار تلفیق شده و سبکهای جدیدی را بوجود آورده است.
;دوره هخامنشی
امپراطوری هخامنشیان توسط سلسله پادشاهان هخامنشی ایران که سرزمین اصلی شان ایالت پارس واقع در جنوب غربی ایران دست بنیان گذاری گردید. در امپراطور ی گسترده هخامنشی طلا، نقره، برنز و آهن به منظور ساخت ظروف، اسلحهو زیورهای شخصی مورد استفاده قرار میگرفتند انواع متعددی از اشیاء و گونههای تزئینی متفاوت، از میراثهای فلزکاری آسیای غربی یا ایران اولیه اقتباس شده است.
این نمونه عبارتند از :کاسههای نوشیدنیو (لبه دار کم عمق و پیاله) زیورهای لباس که با بریدن ورقه فلز ساخته میشوند، تزئینات حیوان نما. از دیگر تولیدات این دوره میتوان ریتونرا نام برد. که بخشی از ان به شکل شیپور به منظور نوشیدن مایعات ساخته شده است، این شیپور به قسمت قدامی حیوان متصل شده و از ابداعات هنری دوره هخامنشی محسوب میگردد.
در اواسط قرن ۶ ق م هنگامی که امپراطوری شکل گرفت میراثهای فلزکاری از جایگاه ویژه بر خوردار شدند آن چنان که در منابع تاریخیآورده شده برخی از نمونه کارهای فلزی توسط دربار هخامنشی یا به منظور دربار هخامنشی ساخته میشدند و اغلب به صورت پیشکش توسط کشورهای تابعهٔ شاهنشاهی هخامنشی به دربار هدیه میشدند.
;دوران سلوکی و اشکانی (۳۱۲ پیش از میلاد-۲۲۴ پس از میلاد)
به دنبال کشور گشایی اسکندر گستره سرزمینهای آسیایی امپراطوری هخامنشی به زیر سلطه سلوکوس و جانشینان او در آمد. درقرنسوم پیش از میلاد ارشک ایالت پارت را در شمال شرقی ایران به تصاحب در آورد. و روی به سوی عرب پیش روی نمود. تنها چند نمونه از اشیاء موجود در مجموعه هایفریر و ساحکر را میتوان متعلق به این دوران دانست و اغلب انها نیز غیر عادی به نظر میرسند.
;دوره ساسانی (۲۲۴-۶۵۱ پیش از میلاد)
از میان موضوعات فلزی کهن ایرانی که در مجموعههای گالری سالکر و فریر قرار دارند سی نمونه شیء از میان کل اشیاء به این دوره تعلق دارد. اغلب نمونه کارهای فلزی ساسانیان در این مجموعهها، ظروف نقره هستند و به طور کلی ظروف نقره ساسانی از روی نمونههای رومی و بیزانسی و تا حدی کمتر از روی نمونههای اولیه آسیای شرقی یا مرکزی الگو برداری شدهاند.
به دلیل نزدیکی بسیار زیادی که دو دوره اشکانی و ساسانی به هم دارند تشخیص دقیقی آثار فلزی این دو دوره از یکدیگر بسیار مشکل است. اغلب ظروفنقره ساسانیان با موضوعات انسانی، که مفاهیم سیاسی و مذهبی دادند، تزئین گشتهاند.
== منابع ==
* هنرفلزکاری اسلامی، فلزکاری ایران در دوران هخامنشی اشکانی، ساسانی (نویسنده سی. گانتر- پل جت) ، (مترجم شهرام حیدر آبادیان)
* هنر اسلامی (نویسنده سی. گانتر- پل جت) ، (مترجم شهرام حیدر آبادیان)
== منابع ==
|