به‌توپ بستن مجلس: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز چند صفحهٔ به‌توپ بستن مجلس را به به‌توپ‌بستن مجلس منتقل کرد |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۴:
| align = left
| direction = horizontal
| footer = [[محمدعلی شاه]] آمر و [[ولادیمیر لیاخوف]] عامل این واقعه بودند.
| footer_align = right
| image1 = Liakhov.jpg
خط ۱۱:
| width2 = 150
}}
[[پرونده:Tupbandi Majles.jpg|بندانگشتی|265px|بخشی از تخریب واردشده بر ساختمان مجلس]]
'''به‌توپ‌بستن مجلس'''<ref name="leghaei"/> یا '''توپ‌بندی مجلس'''<ref name="Browne">
{{یادکرد|فصل=CHRONOLOGY OF THE PERSIAN REVOLUTION|کتاب=The Press and Poetry of Modern Persia: Partly Based on the Manuscript Work of Mírzá Muhammad ʻAlí Khán "Tarbivat" of Tabríz|نویسنده =Edward Granville Browne|ناشر =CUP Archive|صفحه=315|سال=1914|زبان=en}}</ref> که از آن
SUNY series in Near Eastern studies|نویسنده =Said Amir Arjomand|ناشر =SUNY Press|ترجمه=Translated and Edited by [[حمید دباشی|Hamid Dabashi]]|صفحه=370|سال=1988|شابک=ISBN 0887066380, 9780887066382|زبان=en}}</ref> و توسط نیروهای [[بریگاد قزاق]] [[روسیه|روسی]] به رهبری [[سرهنگ|کلنل]] [[ولادیمیر لیاخوف]]، کشته‌شدن [[میرزا ابراهیم تبریزی]] و دستگیری سران [[جنبش مشروطه]] به پایان رسید.<ref name="Martin">Vanessa Martin, “CONSTITUTIONAL REVOLUTION ii. Events,” [[Encyclopædia Iranica]], Vol. VI, Fasc. 2, pp. 176-187; available online at http://www.iranicaonline.org/articles/constitutional-revolution-ii (accessed online at 13 December 2013).</ref>
== پیش‌زمینه ==
{{همچنین ببینید|استبداد صغیر}}
== چگونگی رویداد ==
در ساعت ۶ صبح ۲ تیر ۱۲۷۸، ۲۰ نفر از افراد [[بریگاد قزاق]] برای دستگیری سران [[جنبش مشروطه]] فرستاده‌شدند، اما با مقاومت و شلیک از سوی [[مسجد سپهسالار]] (در نزدیکی ساختمان مجلس) مواجه شدند.<ref name="Martin"/> دستور تیراندازی را [[آیت الله]] [[سید عبدالله بهبهانی]] صادر کرده بود.<ref name="leghaei">{{یادکرد وب |نویسنده =لقائی، آزيتا |نشانی=http://iichs.org/index.asp?id=531&doc_cat=1|عنوان=به‌توپ‌بستن مجلس، ۲ تير ۱۲۸۷ ش.| ناشر =[[مؤسسه مطالعات تاريخ معاصر ايران]]|تاریخ بازبینی=۱۳ دسامبر ۲۰۱۳}}</ref> در آن سو، نیروهای قزاق که اجازه تیراندازی نداشتند، تیر هوایی و تیر مشقی شلیک می‌کردند و مسجد و مجلس را محاصره کردند.<ref name="leghaei"/> چندی بعد نیروی کمکی بریگاد به همراه افسران روسی خود وارد عمل شدند.<ref name="Martin"/> با تیراندازی‌های مشروطه‌خواهان، عده‌ای از قزاق‌ها کشته می‌شوند.<ref name="leghaei"/> پس از شلیک توپ باروتی بدون گلوله توسط قزاق‌ها، تیراندازی اعضای انجمن‌ها، به طور مشخص اعضای انجمن آذربایجان<ref name="Martin"/> و انجمن مظفری<ref name="Martin"/> شدت می‌گیرد و پرتاب بمب توسط آن‌ها، تعدادی دیگر از افراد قزاق را می‌کشد<ref name="leghaei"/> که منجر به درگیری شدیدی می‌شود.<ref name="Martin"/>
قزاق‌ها با دریافت حکم تیر، به خانه [[ظل‌السلطان]] که مقر اصلی انجمن آذربایجان بود حمله می‌برند و نیروهای آن‌ها را فراری می‌دهند. به سرعت شرایط به نفع قزاق‌ها تغییر می‌کند و [[مسجد سپهسالار]] نیز به تصرف آن‌ها درمی‌آید. پس از فرار مشروطه‌خواهان به ساختمان مجلس، قزاق‌ها ساختمان مجلس را به توپ می‌بندند و مشروطه‌خواهان را شکست می‌دهند.<ref name="leghaei"/>
== پسایند ==
=== مشروطه‌خواهان ===
[[پرونده:Prisoners in Bagh-e Shah 1908.jpg|thumb|350px|left|تعدادی از مشروطه‌خواهان دستگیرشده در [[باغ شاه (تهران)|باغ شاه]] با غل‌وزنجیر بر دستان و گردن‌ها|265px]]
پس از شکست، عده‌ای از مشروطه‌خواهان به پارک امین‌الدوله در شمال [[میدان بهارستان]] فرار می‌کنند اما با لو رفتنشان، ۳۹ نفر از این مشروطه‌خواهان دستگیر شده و به [[باغ شاه (تهران)|باغ شاه]] منتق می‌شوند که ۴ نفر از آنان [[اعدام]] می‌شوند.<ref>{{یادکرد|کتاب=God and Juggernaut: Iran's Intellectual Encounter With Modernity|نویسنده =Farzin Vahdat|ناشر =Syracuse University Press|زبان=en|صفحه=65|سال=2002|شابک=ISBN 0815629222, 9780815629221}}</ref>
*[[میرزا ابراهیم تبریزی]] (در درگیری‌ها توسط قزاق‌ها کشته‌شد)<ref name="Browne"/>
*[[سید عبدالله بهبهانی]] (دستگیری و تبعید به عراق)<ref name="leghaei"/>
*[[سید محمد طباطبائی]] (دستگیری و تبعید به خراسان)<ref name="leghaei"/>
*[[ملک‌المتکلمین|میرزا نصرالله ملک‌المتکلمین]] (دستگیر و اعدام شد)<ref name="Martin"/>
*[[جهانگیرخان صور اسرافیل]] (دستگیر و اعدام شد)<ref name="Martin"/>
*[[صادق مستشارالدوله|میرزا صادق‌خان مستشارالدوله]] (دستگیر شد و پس از آزادی منشی محمدعلی‌شاه شد)
*[[سید جمال‌الدین واعظ اصفهانی]] (پس از فرار به بروجرد به قتل رسید)<ref name="Martin"/>
*[[میرزا اسماعیل‌خان ممتازالدوله]] (دریافت پناهندگی سیاسی از فرانسه)
*[[محمدناصر صفا]] (دستگیر شد)
*[[یحیی میرزا اسکندری]] (در توپ‌بندی زخمی شد و درگذشت)
*[[قاسم‌خان صور اسرافیل]]
*[[سیدحسن تقی‌زاده]] (پناهندگی به [[سفارت بریتانیا در تهران]])
*[[محمدعلی تربیت]] (فرار به باکو، وین و پاریس)
== منابع ==
{{پانویس}}
| |||