چهار حقیقت شریف: تفاوت میان نسخه‌ها

! رنج {{سخ}} {{grey|Dukkha}}

| valign=top | بودا می‌گوید: «زائیده شدن رنج است؛ پیری رنج است؛ بیماری رنج است؛ مرگ رنج است؛ اندوه، زاری و درد، پریشانی و ناامیدی رنج‏اند. نرسیدن به آنچه شخص دوست می‏دارد رنج است؛ سخن، کوتاه پنج بخش دلبستگی رنج است.» {{سخ}}

ویژگی رنج، یکی از [[سه نشانه هستی]] ^{trilakṣaṇa} است. دوکَه، نه تنها بر رنج به معنای احساس‌‏هایاحساس‏های ناخوشایند دلالت دارد، بلکه اشاره است به هر چیزی، چه مادی و چه روانی، که مشروط است، و دستخوش پیدایش و از میان رفتن است، و شامل پنج [[انبوهه]] ^skandha است، و حالت رهایی نیست. پس هر لذت معرفتی رنج است زیرا دستخوش پایان‏‌یافتگیپایان‏یافتگی است.

! خاستگاه رنج {{سخ}} {{grey|Samudaya}}

| دلیل رنج دیدن، [[تمایلات نفسانی]] است. دوُکه به دلیل میل و [[تشنگی (بودیسم)|تشنگی]] ^tṛṣṇā پیدا می‌‏شودمی‏شود. سه نوع تشنگی (میل) قابل بازشناسی است: ۱ - تشنگی کام ^{kama tanha} که تشنگی حواس پنج‌گانه و تمایل به لذت‌های جسمانی است. ۲-تشنگیِ بودن ^{bhava tanha} تمایل به وجود و بقا و باقی ماندنباقی‌ماندن وضعیت حاضر و هم‌چنین تمایل به وجوددر وضعیت‌هایی دیگر که با واژه‌هایی چون «ای کاش» بیان می‌شود. ۳- تشنگیِ نبودن ^{vibhava tanha} که تمایل به نبودن در وضعیت کنونی و هم‌چنین تمایل به نبودن در وضعیتی دیگر است و با واژه‌هایی چون «ای کاش هیچ‌وقت ... نباشم.» تمایل به مرگ نیز در این زمره می‌گنجد. تمامی رنج انسانی پیامدی است از این سه شکل از تمایل. این سه تمایل به نوبه خود در پی ناآگاهی و نادانی به وجود می‌آیند، ناآگاهی‌ای که به تشکیل مفهوم «من» در انسان انجامیده است.

! توقف رنج {{سخ}} {{grey|Nirodha}}

! راه توقف رنج {{سخ}} {{grey|Magga}}

* Schumann, Hans Wolfgang (1997), Boeddhisme. Stichter, scholen en systemen. Rotterdam: Asoka