یحیی تارساز: تفاوت میان نسخه‌ها

هوانس آبکاریان معروف به یحیی تار ساز فرزند [[خاچیک نجارباشی]] از ارامنه اصفهان بود.<ref>هفته نامه عبدالحسین سپنتا، سری چهارم</ref> او به یحیی دوم<ref>کتاب سرگذشت موسیقی ایران، جلد اول، صفحه ۱۷۰</ref> نیز معروف است. وی ابتدا وسایل موسیقی و طرز ساخت آنها را از پدرش آموخت و کم کم پا را فراتر از الگوی پدر گذاشت و برای شروع کار از الگو و اندازه‏هایاندازه‌های تار [[استاد فرج الله]] تقلید کرد.

از ویژگی‏هایویژگی‌های تار یحیی نکته‏ا‏ینکته‌ای است که استادان قبل و بعد از او کمتر به آن توجه داشته‏اندداشته‌اند. یحیی اولین سازنده‏ا‏یسازنده‌ای بود که از ابتدای کار روند کیفی ثابت و مستمری (و به اصطلاح امروز استانداردی) را برای کار خود در نظر گرفت. مقایسهٔ آثار متعدد بر جای مانده از او حکایت از آن دارد که انحراف معیار در آثار متعدد استاد یحیی بسیار ناچیز و در حد صفر است. تمامی تارهای به جای مانده از او حتی از نظر کوچک‏ترینکوچک‌ترین معیارها و اندازه‏هایاندازه‌های فنی و الگو اختلاف چندانی با یکدیگر ندارند (البته، با در نظر گرفتن این نکته که یحیی در سه اندازهٔ بزرگ، متوسط و کوچک تار می‏ساختهمی‌ساخته)؛ امری که بیشتر از یک کارخانه با فن‏آوریفن‌آوری نوین مورد انتظار است تا از سازنده‏ایسازنده‌ای در کارگاهی کوچک و ابتدایی. [http://www.paymanonline.com/article.aspx?id=302EA084-4427-4864-B338-1C35DFD463CF فصل نامه پیمان]

خوش‏خوانیخوش‌خوانی و خوش‏دستیخوش‌دستی تار یحیی به چند عامل مهم دیگر نیز بستگی دارد که عبارت‏اندعبارت‌اند از: طرز ساخت کاسه، شیوهٔ نصب دسته به کاسه، عمل آوردن رو دسته، اندازه‏هایاندازه‌های نسبت کاسه به دسته، تناسب کاسهٔ بزرگ با کاسهٔ کوچک، نفیر داخل کاسه، تراش داخل کاسه، تناسب داخلی حجم کاسهٔ بزرگ و کوچک و... مهم‏ترمهم‌تر از همه اینکه یحیی خرکی را که اولین بار روی تار قرار می‏دادمی‌داد تا آن را امتحان کند اگر از نظر صدا دهی مقبول واقع می‏شد،می‌شد، دیگر آن را تغییر نمی‏دادنمی‌داد و این خرک را همیشه بر روی تار نگاه می‏داشتمی‌داشت.

تارهای یحیی به علت مرغوبیت خریداران فراوانی داشت. به همین دلیل کار او را تقلید می‏کردندمی‌کردند و به نام او می‏فروختندمی‌فروختند. همین موضوع استاد را واداشت تا نخستین بار برای نشان دادن اصالت کارش مهری بسازد. استاد مهر بیضی شکل کوچکی با اسم یحیی ساخت و آن را درون کاسهٔ ساز چسباند اما پس از چندی طبق روال گذشته مجدداً تارهایی تقلبی به نام او ساختند. لذا استاد تصمیم گرفت مهری دایره شکل با تاریخ بر روی دستهٔ تار بچسباند. در نهایت، استاد مهر سومی تهیه کرد که تاریخ و محل ساخت تار را نشان می‏دادمی‌داد. آن را به صورت مخفی در زیر سیمگیر بر روی کاغذی می‏زدمی‌زد و سپس، زیر استخوان سرپنجه می‏چسباندمی‌چسباند. اگر تاری این سه مهر را داشته باشد، خصوصاً مهر زیر استخوان سرپنجه را، محققاً ساختهٔ یحیی است. بعدها، این کار در بین سازندگان ساز رواج پیدا کرد.{{سخ}}

امروزه تعداد سازهای یحیی را ۱۵۰ عدد تخمین زده‌اند تارهای ساخت یحیی امروزه زینت‏زینت بخش موزه‏هاستموزه‌هاست و نمونه‏اینمونه‌ای از تار ساخت یحیی هم اکنون در موزهٔ [[کلیسای وانک]] جلفا در اصفهان نگه‏دارینگه‌داری می‏شودمی‌شود و در معرض دید عموم قرار دارد.<ref>روزنامه دنیای اقتصاد، شماره ۱۴۵۰</ref>