ایرلند شمالی: تفاوت میان نسخه‌ها

امروزه، برای بسیاری مردم عادی در بریتانیا، پدیده‌ای به نام "مسئله ایرلند" بیشتر یادآور سه دهه ناآرامی و کشتار ناشی از عملیات اغلب پنهانی گروه‌های چریکی مسلح جمهوریخواه طرفدار یکپارچگی ایرلند از یک طرف، و پروتستان‌های طرفدار وحدت با بریتانیا از طرف دیگر است که با حضور گسترده [[ارتش بریتانیا]] دراستان ایرلند شمالی جریان داشت.

تصمیم اولیه لندن به "عملیات تروریستی" خواندن این عملیات پنهانی، و بازداشت بدون مدت و محاکمه فعالان "آر- آی- ای" (ارتش جمهوریخواه ایرلند) و وحدت طلبان مسلح، به [[حل مسئله]] کمکی نکرد.

فعالیت مسلحانه [[ارتش سری]] جمهوریخواه ایرلند علیه بریتانیا، به صورت بمب گذاری در هدف‌های نظامی و اماکن عمومی، در دهه ۱۹۸۰ از ایرلند شمالی به خاک اصلی بریتانیا و [[شهر لندن]] نیز رسید.

خبرسازترین عملیات مسلحانه (آی- آر- ای) علیه بریتانیا، توطئه ترور مارگارت تاچر، [[نخست وزیر]] پیشین بریتانیا و کابینه او بود که در تابستان ۱۹۸۴ با انفجار بمبی در هتل محل اقامت اعضاء دولت درکنفرانس سالانه [[حزب محافظه کار بریتانیا]] در شهر ساحلی برایتون صورت گرفت. خانم تاچر از آن واقعه جان سالم بدر برد ولی به کشته شدن یک وزیر و مجروح شدن شماری دیگر منجر شد.

نهایتأ، [[مارگارت تاچر]] که به متلاشی کردن آر- آی - ای کمر بسته بود، به توصیه مشاوران خود برای انجام مذاکرات محرمانه با جمهوریخواهان ایرلند شمالی موافقت کرد.

مذاکرات محرمانه با شین فین در باقیماندهباقی‌مانده سال‌های صدارت خانم تاچر و جانشین او، [[جان میجر]] هم به نتیجه نرسید.

سرانجام، تونی بلر، نخست وزیر دولت حزب کارگر با تصمیم متهورانه خود به عفو تمام اعضاء زندانی گروه‌های جمهوریخواه، این مذاکرات را با امضاء موافقت نامه "جمعه نیک" در سال ۱۹۹۸ به نتیجه رساند. در این سند، تمام گروه‌های [[شبه نظامی]] خلع سلاح را پذیرفته و متعهد شدند که آرمان‌های سیاسی خود را فقط از راههای سیاسی و گفتگو و تفاهم دنبال کنند.

با وجود اهمیت تاریخی برقراری صلح بین دشمنان مسلح سابق در ایرلند شمالی که به ترک ارتش از این استان نیز منجر شد، هنوز برای موافقت دولت بریتانیا با سفر رسمی ملکه به جمهوری ایرلند، یک مانع بزرگ حقوقی وجود داشت که دو ماده از [[قانون اساسی]] جمهوری ایرلند بود.

ماده ۲ قانون اساسی جمهوری ایرلند، مورخ ۱۹۳۷ میلادی، هر فردی را که در جزیره ایرلند بدنیا آمده باشد دارای کلیه [[حقوق شهروندی]] جمهوری ایرلند می‌شناخت.

۱۹۲۱: بخش جنوبىجنوبی ايرلند اعلام دولت آزاد كردکرد. در پى آن دو سال جنگ داخلى درگرفت. شمالى ها به دولت بريتانيا وفادار ماندند.

۱۹۸۱: ده زندانى IRA در اعتراض به وضعيت زندانيان سياسى دست به [[اعتصاب غذا]] زدند و مردند.

۱۹۹۴: IRA اعلام آتش بس كرد. دولت بريتانيا اولين اجلاس علنى را با شين فين در عرض ۷۰ سال برگزاربر‌گزار كردند.

۱۹۹۶: IRA به آتش بس خاتمه داد. مذاكرات چندجانبه درباره آينده ايرلند شمالى بدون حضور شين فين برگزاربر‌گزار شد.

۱۹۹۸: پس از انجام يك دوره طولانى مذاكرات، قرارداد صلح «جمعه خوب» به منظور پايان دادن به درگيرىها و قانون شكنىها امضا شد. انتخابات براى انتخاب يك شوراى جديد براى ايرلند شمالى برگزاربر‌گزار شد. رهبر حزب پروتستان «UUP» ديويد تيمبر به عنوان نخستين وزير انتخاب شد. انفجار يك خودروى بمب گذارى شده در ايرلند شمالى منجر به كشته شدن ۲۹ نفر شد. اين انفجار خونين ترين ناآرامى در ۳۰ سال گذشته پيش از اين حادثه محسوب مى شد.

۲۰۰۴: [[تونی بلر]] و آهرن نشستى به منظور دستيابى به توافق برگزاربر‌گزار كردند. مبارزان ارتش آزاديبخش از عكسبردارى از خلع سلاح شان جلوگيرى كردند.