۵۰٬۲۸۴
ویرایش
(اصلاح فاصلهٔ مجازی، اصلاح نویسه، اصلاح ارقام، اصلاح سجاوندی) |
|||
شیلکا برای یافتن تهدیدهای هوایی و هدایت آتش توپهای خود به یک رادار باند جی مجهز شده که بشقاب آن در قسمت عقب خودرو قرار گرفته و به داخل خودرو جمع میشود. شیلکا با تیربار چهارلول خود که فشنگهایی مشابه فشنگهای ضد هوایی دولول [[زو-۲۳-۲]] را شلیک میکنند، توانایی کشف، پیگیری و درگیری با هواگردهای مهاجم در ارتفاع پایین را داشته و همچنین قادر به درگیری با خودروهای زمینی در حال حرکت است. با توجه به سرعت واکنش و نواخت تیر بالا معمولا وظیفهٔ سرکوب سکوهای شلیک [[موشک ضد تانک]] (مثل خودروهای مسلح به [[موشک تاو]]) هم به شیلکاها سپرده میشود. تیربارهای این سیستم تا مسافت حداکثر ۳ هزار متر برد مفید دارند. شیلکاها در مجموع ظرفیت حمل ۲ هزار فشنگ را دارند که در نوارهای حداکثر ۵۰ تایی داخل خشاب گذاشته شده و نوع مهمات هم معمولا یک گلوله زرهشکاف پس از سه گلوله انفجاری است.<ref>[http://www.fas.org/man/dod-101/sys/land/row/zsu-23-4.htm ZSU-23-4 Shilka 23MM Antiaircraft Gun] FAS</ref>
رادار شیلکا تا حداکثر ۲۰ کیلومتر را پوشش میدهد و از توانایی ردیابی خوبی برخوردار است، ضمن اینکه کشف آن نیز توسط دشمن نسبتاً مشکل میباشد و مقاومت خوبی نیز نسبت به اخلال الکترونیکی دشمن دارد. اما این رادار نقاط ضعفی هم دارد از جمله اینکه در پیدا کردن اهداف با ارتفاع پایین تر از ۶۰ متر با مشکل مواجه میشود و ممکن است گاهی امواج بازگشتی کاذب دریافت کند که این امر موجب ایجاد برفک بر روی صفحه رادار میشود. مشکل دیگر شیلکا این است که سیستم خنککننده مایع آن قادر نیست که به سرعت دمای لوله سلاح را پایین بیاورد و این امر علاوه بر داغکردن سلاح گاهی باعث شلیک خودبخود آن میشود. مانورپذیری و قدرت تحرک شیلکا در خارج از جاده قابل قبول است اما قدرت موتور آن برای خودرویی با این وزن کافی نیست و این باعث کاهش سرعت شیلکاها به ویژه در سربالاییها میشود.
با توجه به عمر زیادی که از فعالیت شیلکاها میگذرد، برنامههای بهینهسازی متعددی برای آنها اجرا و پیشنهاد شدهاست. یک بهینهسازی اوکراینی شامل یک سیستم رادار جدید به علاوه یک غلاف حسگر که در بردارندهٔ یک دوربین دید روز و شب است، یک [[مسافتیاب لیزری]]، و شش لانچر موشکهای [[شلیک و بعد هیچ]] روسی [[سام-۱۸]] میشود، تا این خودرو به سبک بسیاری از خودروهای ضد هوایی غربی به ترکیبی از توپ ضد هوایی و موشک گرمایاب برای درگیری با تهدیدهای هوایی مجهز باشد.
== تاریخچه عملیاتی ==
شیلکا از موفقترین جنگافزارها در کلاس خود بود که قابلیتهای بسیار بالاتری در مقایسه با سیستمهای مشابه خود داشت. ابتدا قرار بود این سیستم در کنار سیستم خودکششی ۵۷ مم زسو-۵۷-۲ در ارتش شوروی فعالیت کند اما نیروهای شوروی بسیار از شیلکا راضیتر بودند و به همین جهت زسو-۵۷-۲ خیلی زود در دهه ۱۹۶۰ از ارتش این کشور کنار گذاشته شد.▼
شیلکا جنگهای متعددی را به خود دیدهاست که [[جنگ یوم کیپور]] و دیگر نزاعهای کشورهای عربی و اسرائیل، و [[جنگ ایران و عراق]] از مهمترین آنها هستند. در جنگ یوم کیپور شیلکا بسیار موفق ظاهر شد چرا که خلبانهای اسرائیلی برای گریز از موشکهای [[سام-۶]] در ارتفاع پایین پرواز میکردند و در آنجا شکار شیلکاها میشدند.
شیلکاها با توجه به توانایی آتش سریع خود در جنگهای شهری هم بسیار استفاده شدهاند. علاوه بر جنگهای افغانستان، چچن و لبنان در [[جنگ داخلی سوریه]] هم ارتش این کشور بارها از توپهای شیلکا در جنگهای شهری بهره برده است.▼
===شوروی===
▲شیلکا از موفقترین جنگافزارها در کلاس خود بود که قابلیتهای بسیار بالاتری در مقایسه با سیستمهای مشابه خود داشت. ابتدا قرار بود این سیستم در کنار سیستم خودکششی ۵۷ مم زسو-۵۷-۲ در ارتش شوروی فعالیت کند اما نیروهای شوروی بسیار از شیلکا راضیتر بودند و به همین جهت زسو-۵۷-۲ خیلی زود در دهه ۱۹۶۰ از ارتش این کشور کنار گذاشته شد.
شورویها در [[جنگ شوروی در افغانستان|جنگ افغانستان]] هم به طور گستردهای از این توپ ضد هوایی بهره بردند. با این که دشمن آنها در این نبرد مجهز به نیروی هوایی و هیچ نوع هواگرد نبود اما با توجه به اینکه [[مجاهدین افغان]] عمدتا در مناطق کوهستانی مستقر شده بودند، تیربار پرقدرت چهارلول زسو-۲۳-۴ سلاح مناسبی برای حمله به سنگرهای آنها بود چرا که این سلاح درجه بالاروی بسیار بیشتری در مقایسه با سلاحهای زرهپوشهای دیگر روسها مثل [[تی-۵۵]]ها و [[تی-۶۲]]ها، نفربرهای خانوادهٔ [[بیتیآر]] و و [[بیامپی-۱]]ها داشت. به همین دلیل روسها در [[جنگ چچن]] هم از این سیستم برای سرکوب مخالفان خود در این منطقه کوهستانی بهره بردند.
شورویها از سال ۱۹۸۲ جایگزینی شیلکا را با ضدهواییهای [[۹کا۲۲ تونگوسکا]] آغاز کردند. تونگوسکا هم مثل شیلکا یک توپ ضدهوایی خودکششی مجهز به رادار است که بر روی یک شاسی زرهی تانکمانند سوار شدهاست. اما به جای توپ ۲۳ مم به یک توپ دولول ۳۰ مم مسلح شده و هشت موشک هدایت چشمی - رادیویی ۹ام۳۱۱ هم در اختیار داشت که برد موثر آن را تا ۹ کیلومتر افزایش میداد. البته شیلکاها با توجه به هزینه بسیار بیشتر تونگوسکا همچنان در ارتش شوروی و کشورهای وارث آن عملیاتی باقی ماندهاند. هماکنون ۱۳۳ دستگاه شیلکا در ارتش روسیه فعال مانده است که تفنگداران دریایی این کشور از آن استفاده میکنند.<ref>[http://warfare.be/db/catid/240/linkid/1569/ ZSU Shilka self-propelled AD system] Russian Military Analysis</ref>
▲شیلکاها با توجه به توانایی آتش سریع خود در جنگهای شهری هم بسیار استفاده شدهاند. علاوه بر جنگهای افغانستان، چچن و لبنان در [[جنگ داخلی سوریه]] هم ارتش این کشور بارها از توپهای شیلکا در جنگهای شهری بهره برده است.
== منابع ==
|