محمود جم: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۰:
محمود جم در [[۱۲۵۹]] در [[تبریز]] به دنیا آمد. پدرش محمدصادق کرمانی از کارمندان دولت بود که‌ از [[کرمان]] به [[تبریز]] مهاجرت کرده بود. تحصیلات خود را در مدارس جدید در [[تبریز]]، از جمله مدرسه میسیونری [[تبریز]]، به پایان برد. چون زبان [[فرانسوی]] را در مدرسه مبلّغان مذهبی [[مسیحی]] به خوبی فراگرفته بود، نزد کوپن داروساز [[فرانسوی]] و پزشک مخصوص [[محمدعلی میرزا]] مشغول به کار شد و از این راه به نزد [[ولیعهد]] راه یافت. در [[۱۲۸۸]] از [[تبریز]] عازم [[تهران]] شد. ابتدا به‌عنوان مترجم در [[گمرک]] تهران، و سپس به واسطه نفوذ [[حسینقلی نواب]] [[وزیر امور خارجه]] دولت [[مستوفی‌الممالک]] (که از بستگان او بود)، به عنوان منشی در سفارت [[فرانسه]] در تهران مشغول به کار شد. در ۱۲۹۸ به دستور [[وثوق‌الدوله]] به [[وزارت مالیه]] انتقال یافت و رئیس انبار غله دولتی شد، و در همان سال به پیشنهاد [[وثوق‌الدوله]] و تصویب [[احمدشاه قاجار]]، لقب مدیرالملک به او داده شد. سال بعد در دولت [[میرزا حسن خان مشیرالدوله]] به ریاست خزانه‌داری کل کشور رسید.
 
دورهٔ اصلی زندگی سیاسی محمود جم از زمان [[کودتای سوم اسفند ۱۲۹۹]] آغاز شد. او در جریان کودتا بازداشت شد، و سپس آزاد شد و در دولت [[سید ضیاءالدین طباطبایی]] [[وزیر امور خارجه]] گردید. طی سال‌های بعد، عهده‌دار سمت‌های [[وزارت مالیه]] در دولت [[مشیرالدوله]]، [[وزارت مالیه]] در دو دولت [[رضا خانرضاخان سردار سپه]]، معاونت نخست‌وزیر در دولت های [[محمدعلی فروغی]] و [[میرزا حسن مستوفی‌الممالک]]، استانداری [[کرمان]] و [[خراسان]] (۱۳۰۸)، [[وزارت فواید عامه]] در دولت [[مخبرالسلطنه هدایت]]، و [[وزارت داخله]] (کشور) در دولت دوم [[محمدعلی فروغی]] از ۱۳۱۲ تا ۱۳۱۴ بود.
 
در آذر [[۱۳۱۴]] پس از سقوط دولت [[محمدعلی فروغی|فروغی]]، محمود جم مأمور تشکیل دولت شد. محمود جم از ۱۳۱۴ تا ۱۳۱۸ نخست‌وزیر بود. دورهٔ نخست‌وزیری جم یکی از طولانی ترین دوره‌های نخست وزیری در حکومت رضاشاه بود، و شاهد بسیاری از رویدادهای سیاسی و اجتماعی بود که از مهم‌ترین آنهاست: واقعهٔ [[کشف حجاب]]، قرارداد تقسیم آب [[هیرمند]] میان ایران و [[افغانستان]] در ۱۳۱۷، خودکشی [[علی‌اکبر داور]] وزیر مالیه، امضای پیمان عدم تعرض بین چهار دولت [[ایران]]، [[عراق]]، [[افغانستان]] و [[ترکیه]]، به نام [[پیمان سعدآباد]]، و پایان احداث راه‌آهن سراسری ایران.
خط ۴۰:
* سالنامه دنیا، خاطرات محمود جم
* زهرا شجیعی، ''نخبگان سیاسی ایران: از انقلاب مشروطیت تا انقلاب اسلامی''، ج۳: هیئت وزیران‌ ایران در عصر مشروطیت، تهران۱۳۷۲
* ''دولت های ایران از میرزا نصراللّهنصرالله خان مشیرالدوله تا میرحسین موسوی، بر اساس دفتر ثبت کابینه‌های نخست وزیری''، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمان چاپ و انتشارات، ۱۳۷۸
* ''دائرةالمعارف بزرگ اسلامی'': جم، محمود