کامن لا: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱:
[[پرونده:LegalSystemsOfTheWorldMap.png|thumb|left|300px|نقشهٔ نظام‌های حقوقی مختلف.{{سخ}} آبی: [[رومی-ژرمنی]]، قرمز: کامن لا، سبز: حقوق عرفی، نارنجی: فقه (حقوق اسلامی)]]
 
'''نظام حقوقی کامن لا''' {{انگلیسی|Common law}} که به '''نظام رویهٔ قضایی''' و '''سابقهٔ قضایی''' هم معروف است، نوعی نظام حقوقی است که از سال ۱۰۶۶ میلادی به بعد توسط دادگاه‌های شاهی انگلستان ایجاد شد. کامن لا که در زبان فرانسوی قضایی (زبان گفتاری حقوق‌دانان انگلیسی تا قرن هفدهم) کومون‌لی تلفظ می‌شد به معنی حقوق مشترک است. صفت مشترک در این کلمه به اجرای آن در تمامی قلمرو کشور انگلستان اشاره دارد با توجه به اینکه پیش از پیدایش این نظام دادگاه‌های محلی بر اساس عرف‌های محلی حکم می‌دادند. نظام حقوق کامن‌لا اساساً حقوق ساختهٔ دست قضات است تا قوانین مصوب [[قوه مقننه|قوهٔ مقننه]] و اقدامات اجرایی [[قوه مجریه|قوهٔ مجریه]].{{سخ}}
 
 
[[قاضی]] در نظام حقوقی کامن لا به هنگام مطرح شدن دعوی جدید و در مواردی که طرفین در ماهیت دعوی اختلاف دارند به جای استفاده از مواد قانونی و اصول کلی حقوقی به مقایسهٔ عناصر دعوی مطرح شده با دعوی‌های رسیدگی شدهٔ قبلی می‌پردازد و در صورت شباهت بین عناصر دو دعوی حکم مشابه صادر می‌نماید.
در غیر این صورت اگر قاضی تشخیص دهد که دعوی اخیر اساساً با دعوی سابق متفاوت است از آن قاعده عدول کرده و رأی جدید صادر می‌کند و چه بسا این رأی سابقهٔ جدیدی ایجاد نماید. این رویه'' [[پیروی از آرای گذشته]]'' ([[بگذار حکم جاری شود]]) {{انگلیسی|stare decisis}} نام دارد.<ref name=enwiki>{{یادکرد-ویکی