آریزانتایی‌ها: تفاوت میان نسخه‌ها

|پانویس =

}}

{{جعبه_اطلاعات_قومیت‌های_ایران|

کشورهایی که مردم ایرانی در آنها زندگی می‌کنند: «ایران، افغانستان، ترکیه، عراق، پاکستان، سوریه، آذربایجان، تاجیکستان، ازبکستان، ترکمنستان، روسیه، قزاقستان، گرجستان، ارمنستان، عمان، چین(سینکیانگ)، هند، انگلستان، آلمان و ایالات متحده آمریکا».

}}

 

 

تنها مورد استعمال مجاز آریا<ref> آن هم چون کلمهٔ مزبور بر اثر سوء استفادهٔ غیر علمی از آن بی‌اعتبار گشته غیر مطلوب است</ref> دربارهٔ اقوامی است که در ازمنهٔ باستانی خود خویشتن را [[اریا]]<ref>arya</ref> می‌نامیدند. هندیان <ref>عادتاً در [[ودا]] و غیره</ref> و ایرانیان و [[پارسیان]]<ref>[[داریوش یکم]] در کتیبهٔ نقش رستم « a» میگوید که او هخامنشی و پارسی و فرزند پارسی و آریایی و از خاندان آریایی‌هاست</ref> و [[مادها]] و [[اسکیت‌ها]] و [[آلان‌ها]] و اقوام ایرانی زبان [[آسیای میانه]] خود را '''آریا''' می‌خواندند، ولی دیده نشده است که حتا اقوامیکه به یکی از دیگر گروه‌ها و یا خانواده‌های زبانی منتسب باشند خویشتن را به این نام بخوانند.

 

حدسی که [[ای. علیوف]] نیز هوادار آن است<ref>ای. علیوف. ''دربارهٔ جامعه‌ٔ مادی جمهوری آذربایجان شمالی</ref> بسیار محتمل می‌باشد، به این معنی که همین اصطلاح در کلمهٔ '''آری‌بی'''<ref>Aribi</ref> عرب‌های مشرق که یکبار در متن آشوری در مورد بخشی از مردم [[ماد]] بکار رفته مستتر باشد و « آری‌بی » را بتوان چنین توجیه کرد که مرکب است از « آری » به اضافهٔ پسوند عیلامی « په ». یعنی «آری‌ها»، ولی اگر این حدس درست باشد، فقط حاکی از آن است که [[آشوریان]] از طریق [[عیلامی]] ها با این اصطلاح آشنا شدند و مسلماً مستلزم آن نیست که [[آریایی]] ها عیلامی زبان بوده‌اند.باری نتیجه این می‌شود که آریا و آریایی‌ها نام تمام قبایل و اقوامی است که به دو دستهٔ فرعی گروه زبان‌های [[هندوایرانی]] منتسب بوده‌اند<ref>یعنی هندی و ایرانی</ref> و قبایل و اقوام مزبور خود خویشتن را چنین می‌خواندند. و این دلیل غیر قابل بحث و قطعی است که آریزانت‌ها<ref>قبیلهٔ آریایی‌ها</ref> از لحاظ زبان بدین گروه<ref>و در این مورد به گروه زبان‌های ایرانی</ref> تعلق داشتند.

 

ولی نکتهٔ دیگری از این مقدمه استنتاج می‌شود که چون آریزانت‌ها در میان دیگر قبایل بنام قبیلهٔ آریایی‌ها مشخص گشته‌اند<ref> واین به قدر کفاف خصوصیات ایشان را نشان می‌داده</ref> پس دیگر قبایل [[ماد]] نمی‌توانستند منشأ [[آریایی]] داشته باشند، به دیگر سخن چنانکه انتظار می‌رفت، تودهٔ اصلی مادها از [[کوتیان]] و [[عیلامی]] زبانان، و بر روی هم قبایل [[کاسپیان]] که زبان نو رسیدگان هندواروپایی را کسب کرده بودند تشکیل می‌شد، نه اینکه ساکنان آن خطه بالکل تعویض شده باشند.

 

مردم آریا، [[گروه قومی]] از تبار اقوام ایرانی‌زبان باستان‌اند و به یکی از [[زبانهای ایرانی]] گویش می‌کنند. این گروه قومی در سراسر [[فلات ایران]]٫ از [[هندوکش]] تا [[آناتولی]] مرکزی و از [[آسیای میانه]] تا [[دریای پارس]] - منطقه‌ای که [[ایران بزرگ]] - یا ایران‌زمین نامیده می‌شود، پراکنده شده‌اند.

 

 

در نوشته‌های تاریخی و ادبی، ایرانیان با کشیدن مرزهایی بین خود و بیگانگان خویش را از دیگران متمایز کرده‌اند. برای نمونه:

 

زمانی [[اقوام ایرانی‌زبان]] را می‌شد در سرتاسر [[اوراسیا]] از [[بالکان]] تا غرب [[چین]] پیدا کرد. بخش عمدهٔ [[اقوام ایرانی‌زبان]] کنونی و اقوام آریایی‌تبار با هم مشترک است ولی تفاوت‌هایی نیز وجود دارد. همانگونه که مشخص است اقوام آریایی‌تبار محدود به مرزهای کنونی کشور [[ایران]] نیستند.

 

 

 

همچنین پژوهشگران معتقداند آیین‌های گوناگونی از مردمان ایرانی تبار مانند [[مزدیسنا]] و [[آیین مانی]] تاثیرات بسیار مهم فلسفی را بر مفاهیم [[یهودیت]] و [[مسیحیت]] داشته‌اند.

اقوام ایرانی باستان نیای مردمان بسیاری مانند: [[کرد]]، [[پشتون]]، [[لر]]، [[تاجیک]]، [[بلوچ]] و... هستند.

 

{{درگاه|ماد}}

 

{{هندواروپایی‌ها}}

{{مباحث و موضوعات ایران}}

 

[[رده:آریایی‌ها]]

[[رده:اقوام خاورمیانه]]

[[رده:اهالی ایران]]

[[رده:قومیت]]

[[رده:مادها]]

[[رده:مردمان ایرانی‌تبار]]

[[رده:مردمان باستانی]]

[[رده:مردمان هندواروپایی]]