حدیقةالحقیقه: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
خط ۵:
ناگفته نماند که در ادب فارسی و ادبیات عرفانی به اثری دیگر نیز به همین نام بر می خوریم که در شمار آثار خانقاهی [[شیخ احمد جام]] (ژنده پیل) است. این حدیقه منثور است و به قلم قطب الدین محمد بن مطهر بن احمدجام نامقی (۵۷۷ - ۶۶۷ هجری) نگاشته شده است.
== حدیقه ای دیگر! ==
در گسترهٔ ادب فارسي و به ویژه در قلمرو ادبيات عرفاني، اثري ديگر ـ و البتّه مهم و قابل توجّه اهل نظر ـ به نام [[حديقة الحقيقة]] وجود دارد كه قریب به یک قرن پس از حدیقهٔ سنایی به قلم یکی از نوادگان دانشی شیخ جام به نام [[قطب‌الدّين محمد بن مطهر جامي]] تصنیف گردیده است.
این اثر علاوه بر هم‌نامي با اثر گران‌سنگ سنايي، از جهت مضمون و هدفِ كلّي نيز با حدیقهٔ سنایی همانندي‌هايي دارد. این «حدیقه» نيز گنجینه و مجموعه‌اي از مسایل حكمت عملي و جلوه‌ها و آراي عرفاني است كه به ضرورت زمان و براي دستگيري و رهجويي مريدان و هدايت طالبان نگارش يافته است.
امّا جز اين شباهتِ نام و همانندی كلّي در مضمون و هدف، اين دو اثر در زبان و ساختار تفاوت‌هایي در خور توجّه دارند. اساساً «حديقهٔ قطب‌الدّين محمد» به نثر است كه البتّه نويسنده در لابلاي نثر سليس و گرم آن به مناسبت موضوع و به تناسب حال و مقام از زبانِ شعر ـ بخصوص اشعار [[شيخ جام]] و فرزندان وي ـ بهره جسته است.
علاوه بر این تفاوت زبانی، این دو اثر از نظر ساختار و تعداد باب‌ها نیز با یکدیگر متفاوتند. حدیقهٔ [[سنایی]] دارای یک مقدمه و دَه باب است در حالی‌که حدیقهٔ قطب‌الدّین علاوه بر مقدمة مصنّف دارای چهارده باب با فصل‌های متعدد و متنوع است.
نهایتاً لازم به یادآوری است که شخصيّت و اشعار [[سنايي غزنوي]] همواره در بين خاندان [[شیخ احمد جام ژنده پیل]] مورد تكريم و توجّه بوده است و بعيد نيست كه اين نوادهٔ دانشيِ [[ژنده‌پيل]] خواسته است طرحي ديگر از حديقه را كه مقرون به زمان و زبان و نيازهاي فكري عصر خود باشد، دراندازد.
(برگرفته از مقدمهٔ حدیقة الحقیقه [[قطب الدین محمد بن مطهر]] / [[دکتر حسن نصیری جامی]])
== مولانا و الهی‌نامه ==
یاران [[مولانا]] که در مدرسه او جمع می‌آمدند، گاهی به مطالعهٔ الهی‌نامهٔ
== منابع ==
| |||