سد مسجدسلیمان: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۱٬۵۹۸ بایت اضافه‌شده ،  ۹ سال پیش
بدون خلاصۀ ویرایش
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
ایفا (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۳:
|محل= <small> ۲۵ کیلومتری شمال شرقی{{سخ}}[[مسجد سلیمان]] در{{سخ}}[[استان خوزستان]]</small>
|نزدیک‌ترین شهر= [[اندیکا]]
|نوع‌سد= سنگریزه‌ای با{{سخ}}هستهٔ رسی قائم
|ارتفاع‌ازپی= ۱۷۷ متر
|طول‌تاج= ۴۹۷ متر
|عرض‌درپی= ۷۸۰ متر
|عرض‌تاج= ۱۵ متر
|نوع‌سرریز= سرسره‌ای دریچه‌دار با تاج استاندارد WES
|ظرفیت تخلیه‌سرریزها= ۲۱٬۷۰۰۲۱۷۰۰ <small>متر مكعبمترمکعب بر ثانیه</small>
|تاریخ‌آغاز= [[۱۳۷۰]]
|تاریخ‌پایان= فروردین [[۱۳۸۰]]
|حجم‌مخزن = ۲۶۱۲۶۱۵۹۷ <small>میلیون متر مکعب</small>
|مساحت‌دریاچه= ۷.۴۹ کیبومترکیلومتر مربع
|طول‌دریاچه= ۲۷۲۶ کیلومتر
|پانویس= بلندترین سد خاکی ایران<ref name="MasjedSoleyman">[http://fa.iwpco.ir/MasjedSoleiman/default.aspx وب‌گاه شرکت توسعه منابع آب و نیروی ایران]</ref>
}}
'''سد مسجد سلیمان''' در [[استان خوزستان]] ، در ۲۵٫۵ کیلومتری شمال شرقی شهر [[مسجد سلیمان]]<ref name="MasjedSoleyman"/>و در ۱۶۰ کیلومتری شمال شرق [[اهواز]] بر روی رودخانه [[کارون]] احداث شده است.<ref name="کتابچه معرفی">{{یادکرد کتاب|عنوان=کتابچه معرفی طرح‌های شرکت توسعه منابع آب و نیروی ایران|سال=۱۳۹۱|ناشر=روابط عمومی شرکت توسعه منابع آب و نیروی ایران|مکان=تهران}}</ref> سد مسجد سلیمان با ۱۷۷ متر ارتفاع از نوع سدهای خاکی می باشد. از ویژ‌گی‌های بارز این سد دریچه‌های قطاعی سرریز آن است که بزرگترین در جهان محسوب می‌شود. همچنین نیروگاه این سد بزرگترین نیروگاه جریانی کشور به حساب می‌آید. ظرفیت این نیروگاه ۲۰۰۰ مگاوات است که در دو فاز ۱۰۰۰ مگاواتی اول و ۱۰۰۰ مگاواتی طرح توسعه اجرا شده است. مراحل احداث این سد در تابستان سال ۱۳۷۰ آغاز شده و سال ۱۳۸۰ به پایان رسیده است. فاز نخست نیروگاه آن در سال ۱۳۸۱ و ۱۳۸۲ و فاز طرح توسعه آن نیز طی سال‌های ۱۳۸۶ و ۱۳۸۷ وارد مدار شده است. تولید انرژی سالیانه این نیروگاه زیرزمینی ۳۷۰۰ میلیون کیلووات ساعت است. <ref name="کتابچه معرفی">{{یادکرد کتاب|عنوان=کتابچه معرفی طرح‌های شرکت توسعه منابع آب و نیروی ایران|سال=۱۳۹۱|ناشر=روابط عمومی شرکت توسعه منابع آب و نیروی ایران|مکان=تهران}}</ref>نیروگاه مسجدسلیمان در سال ۱۳۹۲ برای سومین سال متوالی موفق به کسب مقام نخست تولید انرژی الکتریکی برق آبی کشور شد.<ref name="وب‌گاه سد">{{یادکرد وب|عنوان=کسب مقام نخست تولید انرژی الکتریکی برق آبی کشور در سه سال متوالی توسط نیروگاه مسجدسلیمان|نشانی=http://www.mis-dam.ir/default.aspx?tabid=88&ArticleId=54|ناشر=شرکت مدیریت تولید و بهره برداری سد و نیروگاه مسجد سلیمان|تاریخ بازبینی=۲۵ مارس ۲۰۱۴}}</ref>
'''سد مسجد سلیمان''' در [[استان خوزستان]] ، در ۲۵٫۵ کیلومتری شمال شرقی شهر [[مسجد سلیمان]] و بر روی رودخانه [[کارون]] احداث شده است.<ref name="MasjedSoleyman"/>
 
 
پروژه آبرسانی به شهر مسجدسلیمان از جمله پروژه‌های مهمی است که در حاشیه این طرح انجام شده است. به این منظور یک تونل به طول ۱۱۶۰ متر حفاری شده و یک خط لوله انتقال آب از دریاچه سد به آبگیر آب آشامیدنی شهر مسجدسلیمان به طول ۲۷۰۰ متر احداث گردیده است. <ref name="کتابچه معرفی">{{یادکرد کتاب|عنوان=کتابچه معرفی طرح‌های شرکت توسعه منابع آب و نیروی ایران|سال=۱۳۹۱|ناشر=روابط عمومی شرکت توسعه منابع آب و نیروی ایران|مکان=تهران}}</ref>
== اهداف طرح ==
*افزایش توان تولیدی انرژی برق‌آبی کشور؛ و
*تامین بخشی از قدرت شبکه در بار پیک. <ref name="کتابچه معرفی"></ref>
 
==اقتصاد طرح==
طبق برآورد هزینه‌های اجرای پروژه بالغ بر ۶۶۲۰ میلیارد ریال بوده (طبق آخرین توافق‌نامه) که از طریق منابع منابع عمومی، تسهیلات خارجی (فاینانس، وام و...)، سایر منابع (منابع داخلی، تسهیلات بانکی داخلی، اوراق مشارکت و...) تامین گردیده است. نرخ بازگشت داخلی طرح ۱۰/۱۶ درصد می‌باشد. منافع حاصل از تولید برق متعلق به این طرح طی برآورد اولیه، درآمد سالانه بالغ بر ۲۳۷۵ میلیارد ریال (بر حسب هر کیلووات ساعت ۶۴۲ ریال)بوده و درآمد حاصل از فروش برق از زمان بهره‌برداری تا سال ۱۳۹۲ برابر ۱۳۱۸۳ میلیارد ریال می‌باشد. این طرح سالانه ۱۷۰۹ میلیارد ریال صرفه‌جویی حاصل از عدم مصرف سوخت‌های فسیلی در تولید برق و ۳۰۷ میلیارد ریال صرفه‌جویی حاصل از عدم تولید آلاینده‌ها در تولید برق به همراه آورده است. <ref name="کتابچه معرفی"></ref>
 
==ویژگی‌های طرح==
* یکی از بلندترین سدهای خاکی ایران با ارتفاع ۱۷۷ متر از پی؛
* جذب سرمایه خارجی و استفاده از وام کم بهره موسسه JBIC ژاپن؛
* دارای بلندترین دریچه های قطاعی سرریز در جهان؛ و
* دارای بزرگترین سرریز در کشور با ظرفیت 21700 مترمکعب در ثانیه. <ref name="کتابچه معرفی"></ref>
 
==فعالیت‌های طرح در حوزه توسعه منطقه‌ای ==
* احداث خط انتقال آب شرب به تصفیه‌خانه شهر مسجدسلیمان؛
* احداث پل جدید بر روی رودخانه کارون، مسیر شهر اندیکا؛
* احداث ۱۴ کیلومتر جاده مسجدسلیمان به ایذه از طریق مسیر روستای پیان؛
* احداث پست ۴۰۰ به ۱۳۲ کیلوولت که با تقویت شبکه شمال خوزستان موجب جلوگیری از قطعی برق شد؛
* احداث پاسگاه نیروی انتظامی قلعه خواجه؛ و
* بهسازی جاده سه‌راهی مسجدسلیمان تا محل سد. <ref name="کتابچه معرفی"></ref>
 
==ابزار دقیق==
سیستم کنترل و ابزار دقیق نیروگاه به صورت غیرمتمرکز در چهارسطح کنترل شامل تابلوهای کنترل محلی، تابلو کنترل واحد، اتاق کنترل مرکزی و مرکز دیسپاچینگ، طراحی و اجراء شده است. به اینصورت که به لحاظ کنترلی،بالاترین اولویت در سطح محلی تعریف شده و به ترتیب از محل UCB ،CCR و دیسپاچینگکاهش می‌یابد. رایج‌ترین سطح بهره‌برداری مرکز دیسپاچینگ و پس از آن اتاق کنترل مرکزی بوده و سطوح UCB و محلی محدود به مصارف خاص تست، تعمیر و نگهداری است. ازطریق سیستم کنترل و با کمک اینترفیس‌های ایجاد شده بین سیستم کنترل و تجهیزات مختلف، امکان کار هر یک از واحدها در یکی از مدل های LINE CHARGING MODE ,SYNCH–CONDENSER ,GENERATOR ,STANDBY ROLLING STANDSTILL فراهم است. تجهیزات سنکرون کردن برای هر واحد در تابلو کنترل آن تعبیه شده و امکان سنکرون کردن واحدهااز UCB ،CCR و مرکز دیسپاچینگ فراهم شده است. از مرکز دیسپاچینگ و CCR امکان کنترل هر یک از واحدهای نیروگاهی به صورت منفرد موجود بوده و در عین حال می‌توان مجموعه‌ای از واحدها را در قالب JOINT CONTROL هدایت نمود. DATA SERVERها دراتاق کنترل امکان ثبت طولانی مدت حوداث و اتفاقات نیروگاه را مهیا کرده‌اند و اپراتورهای بهره‌بردار از طریق کامپیوترهای موجود در اتاق کنترل امکان بازخوانی اطلاعات و رویت آنها و انجام پردازش‌های مختلف و گزارش‌گیری را نیز دارند.<ref name="کتابچه معرفی"></ref>
 
==منابع قرضه ومشخصات آن==
به این منظور چهار نقطه در نظر گرفته شد که از میان این چهار نقطه در نهایت محل قرضه سیم بند انتخاب شد زیرا مقدار سنگ موجود در آن زیاد و دارای خواص مناسب بود.مقدار سنگ موجود در این محل بیش از سه میلیون متر مکعب برآورد شده بود. محل قرضه سیم بند در فاصله ۸ کیلومتری ساختگاه سد و در امتداد جاده همگانی موجود واقع شده است. برای بدست آوردن شن و ماسه برای ساخت بتن از معادن حوالی شوشتر و سنگ حفاری شده معدن کوشک استفاده شده است.<ref name="کتابچه معرفی"></ref>
 
== اطلاعات فنی نیروگاه ==
{| class="wikitable"
|-
!colspan="3" align="center"|مشخصات کلی نیروگاه
|-
|نوع نیروگاه||colspan="2" align="center"|زیر زمینی
|-
|موقعیت||colspan="2" align="center"|تکیه‌گاه راست سد
|-
|ظرفیت نیروگاه||colspan="2" align="center"| ۲۰۰۰ مگاوات
|-
|انرژی متوسط سالیانه||colspan="2" align="center"| ۳۷۰۰ میلیون کیلووات ساعت
|-
|نوع توربین||colspan="2" align="center"| فرانسیس با محور عمودی
|-
|rowspan="3" align="center"|تراز بهره‌‌برداری||حداقل بحرانی||۳۶۳+
|-
|معمول||۳۶۹+
|-
|حداکثر||۳۷۲+
|-
!colspan="3" align="center"|مشخصات تجهیزات نیروگاه
|-
|rowspan="2" align="center"|تعداد توربین||اصلی||۴ واحد
|-
|توسعه||۴ واحد
|-
|قدرت هر توربین||colspan="2" align="center"| ۲۵۴ مگاوات
|-
|rowspan="2" align="center"|حداکثر راندمان توربین|||اصلی||۹۴ درصد
|-
|توسعه||۹۶/۲۳ درصد
|-
|ارتفاع طراحی توربین||colspan="2" align="center"| ۱۴۰ متر
|-
|دبی طراحی هر واحد||colspan="2" align="center"| ۱۹۰ متر مکعب بر ثانیه
|-
|rowspan="2" align="center"| سازنده توربین||اصلی||<small>هاربین چین و آذر آب ایران</small>
|-
|توسعه||<small>فویت اتریش و آذرآب ایران</small>
|-
|نوع ژنراتورها||colspan="2" align="center"|سنکرون
|-
|rowspan="2" align="center"|تعداد ژنراتور||اصلی||۴ واحد
|-
|توسعه||۴ واحد
|-
| قدرت خروجی هر ژنراتور||colspan="2" align="center"| ۲۶۳ مگاولت آمپر
|-
|ولتاژ اسمی هر ژنراتور||colspan="2" align="center"| ۱۵/۷۵ کیلوولت
|-
|سرعت چرخش ژنراتور||colspan="2" align="center"| ۱۸۷/۵ دور دردقیقه
|-
|rowspan="2" align="center"|سازنده ژنراتور||اصلی||<small>الین اتریش و پارس ژنراتور ایران</small>
|-
| توسعه||<small>GE کانادا و پارس ژنراتورایران</small>
|-
!colspan="3" align="center"|مشخصات مغار نیروگاه
|-
|طول ||colspan="2" align="center"|۲۶۷ متر
|-
|عرض ||colspan="2" align="center"|۳۰ متر
|-
|ارتفاع||colspan="2" align="center"|۴۹/۶
|-
|حجم کل حفاری||colspan="2" align="center"|۳۱۶ هزارمترمکعب
|-
|حجم کل بتن‌ریزی||colspan="2" align="center"|۱۱۶ هزارمترمکعب
|-
!colspan="3" align="center"|مشخصات مغار ترانسفورماتور
|-
|طول ||colspan="2" align="center"|۲۲۰ متر
|-
|عرض ||colspan="2" align="center"|۱۴ متر
|-
|ارتفاع||colspan="2" align="center"|۲۳ متر
|-
|حجم کل حفاری||colspan="2" align="center"|۷۱هزار و ۵۰۰ مترمکعب
|-
|حجم کل بتن‌ریزی||colspan="2" align="center"|۷۱هزار و ۵۰۰ مترمکعب
|-
!colspan="3" align="center"|پانویس <ref name="کتابچه معرفی"></ref>
|}
 
== اهداف و منافع ==
* تولید ۳۷۰۰ میلیون کیلووات ساعت انرژی در سال
* درآمدی معادل ۱۸۵ میلیون دلار از تولید انرژی برق در سال<ref name="MasjedSoleyman"/>
 
== مشخصات نیروگاه ==
* نوع نیروگاه: زیرزمینی
* ابعاد مغار نیروگاه فاز یک و دو: به طول ٢٥٦ متر، عرض ۳۰ متر و ارتفاع ۴۹٫۶ متر
سطر ۶۱ ⟵ ۱۷۰:
== منابع ==
{{پانویس}}
[http://www.mis-dam.ir پایگاه اطلاع رسانی سد مسجد سلیمان]
 
{{نیروگاه‌های ایران}}
۱۳۵

ویرایش