ادبیات پشتو: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Fatemibot (بحث | مشارکت‌ها)
جز ربات ردهٔ همسنگ (۲۶) +مرتب+تمیز (۸.۸): + رده:ادبیات پاکستان
خط ۶:
{{پشتون‌ها}}
آثار ادبی پیش از اسلام زبان [[پشتو]] بدست نیامده ولی بعد از قرن اول هجری اشعار و منظوماتی موجود است که بر حیات ادبی این زبان در اوائل اسلام دلالت می‌کند. کتاب [[پته خزانه]] (گنجینهٔ پنهان) که بسال ۱۱۴۲ ه‍. ق. ۱۷۲۹ م. در [[قندهار]] نوشته شده باستناد کتاب‌های قدیمی پشتو برخی از منظومات و اشعار پشتو را که به قرن دوم هجری تعلق دارد نقل کرده‌است. در طی قرون متمادی پشتو تنها در گفتار بکار می‌رفته و آثار ادبی به این زبان بسیار اندک بوده‌است. تنها از سی چهل سال پیش بود که دولت افغانستان پشتو را [[زبان رسمی]] کشور قرار داد و از آن پس روزنامه، کتاب و آثار ادبی به این زبان پدید آمد و تدریس آن در آموزشگاه‌ها معمول شد.
 
== شاعران ==
{{نوشتار اصلی|فهرست شاعران پشتو}}
شعرای قدیم پشتو که اشعارشان تاکنون بدست ما رسیده بقرار ذیل است:
قدیم‌ترین شاعر پشتو که یک منظومهٔ حماسی او را مؤلف کتاب پته خزانه به استناد [[تاریخ سوری]] نقل کرده [[امیر کرور]] (Krur) پسر امیر پولاد سوری است که بسال ۱۳۹ ه‍. ق./ ۷۵۶ م. در [[مندش]] [[غور|غورامیر]]امیر بود و بسال ۱۵۴ ه‍. ق./ ۷۷۰ م. در جنگلهای [[پوشنج]] [[هرات]] مرده‌است. دیگر از شعرای قدیم که اشعار وی را پته خزانه از کتاب [[لرغونی پشتانه]] (Larghoni Pashtanah) یعنی افغانهای قدیم نقل کرده ابومحمد هاشم‌بن زیاد السروانی بستی است که بسال ۲۲۳ ه‍. ق./ ۸۳۷ م. در سروان [[هلمند]] متولد شد وی بزبان پشتو کتاب [[دسالووزمه]] یعنی نسیم ریگستان را نوشته‌است. دیگر از شعرای قدیم پشتو [[شیخ رضی لودی]] برادرزادهٔ شیخ حمید لودی پادشاه [[ملتان]] است که در حدود سال هزار مسیحی میزیست. شعرای دیگر که پیش از سال هزار مسیحی درگذشته‌اند بقرار ذیل‌اند:
[[پرونده:Khushal-Khan-Khattak 140x190.jpg|thumbبندانگشتی|leftچپ|300px|<center>[[خوشحال‌خان ختک|خوشحال‌خان خَتَک]]، شاعر [[زبان پشتو|پشتوزبان]] سدۀ هفدهم میلادی</center>]]
* بیتنی (Bitnay) در حدود سال هزار مسیحی،
* اسماعیل سربنی در حدود سال هزار مسیحی،
خط ۸۵:
 
== منابع ==
{{پانویس}}
* ویکی‌پدیاهای پشتو و انگلیسی.
* مقالهٔ عبدالحی حبیبی در سالنامهٔ کابل سال ۱۳۲۵ – ۱۳۲۶ ه‍. ش. ص ۲۴۸ ببعد.
سطر ۹۱ ⟵ ۹۲:
[[رده:ادبیات افغانستان]]
[[رده:ادبیات بر پایه زبان|پشتو]]
[[رده:ادبیات پاکستان]]
[[رده:زبان پشتو]]
[[رده:فرهنگ در افغانستان]]