تاریخ سندیکاهای ایران: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جزبدون خلاصۀ ویرایش
Kamix (بحث | مشارکت‌ها)
!
خط ۱:
{{ویکی‌سازی}}
جنبش [[سندیکا]]ئي واتحاديه اي ايران در دوران انقلاب مشروطيت توسط كارگراني كه در باكو و عشق اباد كار كرده و به وطن بازگشته بودند بنا نهاده شد. اين كارگران كه عموماً با افكار سوسيال دموكراسي اشنا بودند تاثير عميق خود را بر روي ديگر كارگران ايراني نيز گذاشتند. هم چنين حركتهاي انقلابي ۱۹٠۵ و ۱۹٠۷ تحولي ملموس در كارگران ايران به وجود اورند. در سال ۱٢٨۴ در چاپخانه اي كوچك در تهران نخستين اتحاديه كارگري تاسيس شد. هم زمان با اتحاديه كارگران چاپخانه ها در ديگر كارخانه ها نيز اين امر رو به نضج نهاد، تا اينكه كارگران مشهد، تبريز، انزلي و ديگر نقاط كشور را هم در بر گرفت. شعارهاي مزد عادلانه، هشت ساعت كار در روز، زمين براي دهقان و جمهوري سر داده شد.
{{بدون منبع}}
جنبش [[سندیکا]]ئيئی واتحاديهواتحادیه‌ای اي ايرانایران در دوران انقلاب مشروطيتمشروطیت توسط كارگرانيکارگرانی كهکه در باكوباکو و عشق اباد كارکار كردهکرده و به وطن بازگشته بودند بنا نهاده شد. ايناین كارگرانکارگران كهکه عموماً با افكارافکار سوسيالسوسیال دموكراسيدموکراسی اشنا بودند تاثيرتاثیر عميقعمیق خود را بر رويروی ديگردیگر كارگرانکارگران ايرانيایرانی نيزنیز گذاشتند. هم چنينچنین حركتهايحرکتهای انقلابيانقلابی ۱۹٠۵۱۹۰۵ و ۱۹٠۷۱۹۰۷ تحوليتحولی ملموس در كارگرانکارگران ايرانایران به وجود اورند. در سال ۱٢٨۴۱۲۸۴ در چاپخانهچاپخانه‌ای اي كوچكکوچک در تهران نخستيننخستین اتحاديهاتحادیه كارگريکارگری تاسيستاسیس شد. هم زمان با اتحاديهاتحادیه كارگرانکارگران چاپخانه هاچاپخانه‌ها در ديگر كارخانهدیگر هاکارخانه‌ها نيزنیز ايناین امر رو به نضج نهاد، تا اينكهاینکه كارگرانکارگران مشهد، تبريز،تبریز، انزليانزلی و ديگردیگر نقاط كشورکشور را هم در بر گرفت. شعارهايشعارهای مزد عادلانه، هشت ساعت كارکار در روز، زمينزمین برايبرای دهقان و جمهوريجمهوری سر داده شد.
با سركوبسرکوب انقلاب مشروطه از طرف استبداد، جنبش سنديكائيسندیکائی و اتحاديهاتحادیه‌ای اي نيزنیز مورد هجوم واقع گرديد،گردید، تا مانع از رسوخ افكارافکار پيشرفتهپیشرفته و سوسيالسوسیال دموكراسيدموکراسی و مشروطه خواهيخواهی شود. در ايناین بينبین منافع صنفيصنفی و طبقاتيطبقاتی كارگرانکارگران بطور اشكارااشکارا مورد تعرض قرار گرفت. كارگرانکارگران پيشروپیشرو ايرانيایرانی كهکه مدافعان حقيقيحقیقی استقلال، ازاديازادی و عدالت اجتماعياجتماعی بودند، پس از جرياناتجریانات انقلاب مشروطه تا سالهايسالهای قبل از پيروزيپیروزی انقلاب اكتبراکتبر آماج شديدشدید ترينترین حملات ارتجاع داخليداخلی و خارجيخارجی قرار داشتند، و ارتجاع سلطنتيسلطنتی قاجار، و روس و انگليسانگلیس از هيچهیچ گونه جنايتيجنایتی در حق آنان خودداري نميخودداری نمودندنمی‌نمودند.
 
==دوران رشد سنديكائيسندیکائی پس از پيروزيپیروزی انقلاب اكتبراکتبر==
 
هنگاميهنگامی كهکه ارتجاع داخليداخلی و همدستان خارجيخارجی شان جنبش سينديكائيسیندیکائی و اتحاديهاتحادیه‌ای اي ايرانایران را دفن شده مي پنداشتند،می‌پنداشتند، زحمتكشانزحمتکشان ايرانایران با خيزشيخیزشی مجدد سر بر افراشتند. و با تأثيرتأثیر پذيريپذیری از انقلاب اكتبراکتبر به بسط جنبشجنبش‌های هاي سنديكاييسندیکایی دست زدند. در سال ۱٢۹۹تعداد اتحاديه۱۲۹۹تعداد هاياتحادیه‌های كارگريکارگری تهران به ۱۵ رسيدهرسیده بود، در سال۱۳٠٠سال۱۳۰۰ شورايشورای مركزيمرکزی اتحاديهاتحادیه‌های هايحرفه‌ای حرفهکارگران ايایجاد كارگرانگردید ايجاد گرديد كهکه هدف ان رهبريرهبری جنبش سنديكائيسندیکائی و اتحاديه اياتحادیه‌ای در سطح كشورکشور بود. در عرض ۴ سال بيشبیش از۳٠از۳۰ هزار كارگرکارگر و كارمندکارمند زيرزیر پرچم شورايشورای مركزيمرکزی اتحاديهاتحادیه‌های هاي حرفه ايحرفه‌ای گرد امدند. تحت تأثيرتأثیر همينهمین جنبش بود كهکه در فاصلهفاصلهٔ يسالهای سالهاي ۱۳٠۴۱۳۰۴-۱۳٠٠۱۳۰۰ چندينچندین اعتصاب بزرگ، از جمله اعتصاب ۱۴ روزه كارگران چاپخانهکارگران هاچاپخانه‌ها و اوليناولین اعتصاب كارگرانکارگران نفت ابادان انجام گرفت. دولت وثوق الدوله روزانه٨روزانه۸ ساعت كار،کار، آزاديآزادی فعاليتفعالیت سنديكاهاسندیکاها و جشن اول مه را قبول نمود.
 
كارگرانکارگران با طرح خواستخواست‌های هاي سياسيسیاسی و دفاع از ازاديازادی‌های هاي دمكراتيكدمکراتیک بر عليهعلیه تسلط استعمار امپرياليسمامپریالیسم به مبارزه برخاستند. از مهم ترينترین وقايعوقایع كارگريکارگری ايناین دوره وصل شدن كارگرانکارگران ايرانایران به انترناسيونالانترناسیونال كارگريکارگری بود. شوراي مركزي اتحاديهشورای هايمرکزی حرفهاتحادیه‌های ايحرفه‌ای ايرانایران به عضويتعضویت سازمان بينبین الملليالمللی كارگرانکارگران سنديكايسندیکای جهانيجهانی كارگرانکارگران پذيرفتهپذیرفته شدند.
 
== جنبش سنديكائيسندیکائی در سالهايسالهای (۱۳٢٠۱۳۲۰-۱۳٠۴۱۳۰۴) ==
 
سركوبسرکوب جنبش سنديكائيسندیکائی واتحاديه ايواتحادیه‌ای و جلوگيريجلوگیری از فعاليتفعالیت‌های هاي سنديكائيسندیکائی و اتحاديه اياتحادیه‌ای و غيرغیر قانونيقانونی ساختن فعاليتفعالیت حزب كمونيست،کمونیست، در فاصلهفاصلهٔ ي ۱۳۱٠۱۳۱۰- ۱۳٠۴۱۳۰۴ به تصويبتصویب قانونيقانونی معروف به ”قانون سياهسیاه ”انجاميد”انجامید. رضاخان با راهبري هايراهبری‌های اربابان انگليسيانگلیسی اش مدافعان ازاديازادی و استقلال و ترقيترقی كشورکشور را آماج حملات خود ساخت، اما جنبش سنديكائيسندیکائی واتحاديه ايواتحادیه‌ای در زيرزیر ضربات سنگينسنگین با اعتصابات و اعتراضات در شركتشرکت نفت و صنايعصنایع نساجينساجی و سايرسایر كارخانجاتکارخانجات به مبارزه عليهعلیه استبداد و امپرياليسمامپریالیسم انگلستان و عليهعلیه چپاولگران و زور گويانگویان ادامه دادند و پايپای ننشستند. در اوج سالسال‌های هايدیکتاتوری، ديكتاتوري،کارگران كارگران شركتشرکت نفت ساعت كارکار را به ۹ ساعت در روز تقليلتقلیل دادند. اتحاديهاتحادیهٔ يمخفی مخفي كارگرانکارگران راه آهن با برگزاريبرگزاری اعتصاب ٨٠٠ نفري،۸۰۰ نمونهنفری، اينمونه‌ای از قدرت يابيیابی مجدد و رو به رشد كارگرانکارگران ايرانيایرانی را به نمايشنمایش گذاشت. رضاخان در سوم شهريورشهریور توان و قدرت نيروينیروی مصمم و پايداريپایداری را كهکه بسان آتشيآتشی از زيرزیر خاكسترخاکستر سر بر آورده بود را به عينهعینه لمس كردکرد.
 
== دوران شكوفاييشکوفایی جنبش سنديكائيسندیکائی در ايرانایران (۱۳۳٢۱۳۳۲-۱۳٢٠۱۳۲۰) ==
 
جنبش كارگرانکارگران ايرانایران از سال ۱۳٢٠۱۳۲۰ اليالی ۱۳٢۶۱۳۲۶ فعاليتيفعالیتی علنيعلنی داشت و تعداد كارگرانکارگران صنايعصنایع ماشينيماشینی بيشترشدهبیشترشده بود. با بكارگيريبکارگیری تجربياتتجربیات گذشته طيطی آن سال ها گامسال‌ها هايگام‌های مهميمهمی درراه گسترش سنديكاهاسندیکاها برداشته شد. در ايناین سالها ابتدا اتحاديه هاياتحادیه‌های مختلف كارگريکارگری و سنديكاهاسندیکاها شكلشکل گرفتند و از اتحاد آنها شورايشورای مركزيمرکزی اتحاديهاتحادیه كارگرانکارگران ايرانایران با ۳٠۳۰ هزار عضو در ۱۳٢۱۱۳۲۱ با پا به عرصه وجود گذاشت. بالاخره شورايشورای متحده مركزيمرکزی اتحاديهاتحادیه كارگرانکارگران و زحمتكشانزحمتکشان ايرانایران در اول ماه مه ۱۳٢۳۱۳۲۳ تاسيستاسیس گرديدگردید. كهکه ايناین امر متقابلاً در تسريعتسریع تشكيلتشکیل سنديكاهاسندیکاها و اتحاديه هاياتحادیه‌های كارگريکارگری در بخشهايبخشهای مختلف نقش بسزاييبسزایی داشت. از آن جمله تشكيلتشکیل سنديكايسندیکای كارگرانکارگران نفت و پيوستنپیوستن آن به شورايشورای متحده مركزيمرکزی تحت نام سنديكايسندیکای كارگرانکارگران نفت خوزستان، دستآورد مهميمهمی بود. بدينبدین ترتيبترتیب وحدت كاملکامل جنبش سنديكاييسندیکایی ايرانایران در سراسر كشورکشور تامينتامین گرديدگردید. بيشبیش از ۳٠٠هزار۳۰۰هزار كارگرکارگر ايرانيایرانی زيرزیر پرچم شورايشورای متحده مركزيمرکزی اتحاديهاتحادیه كارگرانکارگران و زحمتكشانزحمتکشان ايران،ایران، به عنوان مهم ترينترین سازمان سنديكاييسندیکایی ايرانایران و خاور ميانهمیانه گرد هم آمدند. ايناین تشكلتشکل در سال ۱۳٢۵۱۳۲۵ از طرف فدراسيونفدراسیون جهانيجهانی كارگرانکارگران مورد شناسائيشناسائی قرار گرفت و به عضويتعضویت فدراسيونفدراسیون سنديكائيسندیکائی جهان در آمد. در آن زمان احزاب كارگريکارگری و مليملی كشور،کشور، حتيحتی دولت و وزارت كار،کار، شورايشورای متحده مركزيمرکزی را به رسميترسمیت شناختند و حق نمايندگينمایندگی در شورايشورای عاليعالی كارکار به شورايشورای متحده مركزيمرکزی داده شد.
 
در خرداد ۱۳٢۴۱۳۲۴ اوليناولین اعتصاب۶ روزه يكیک هزار كارگرکارگر نفت در كرمانشاهکرمانشاه صورت گرفت. سال بعد ۱٠هزار۱۰هزار نفر از كارگرانکارگران نفت آغاجاريآغاجاری به مدت ۱۴ روز در اعتصاب بودند. عدم رسيدگيرسیدگی به خواستخواست‌های هايکارگران كارگران ٢۲ ماه بعد موجب اعتصابياعتصابی ۱٠٠هزار۱۰۰هزار نفرينفری گرديد،گردید، كهکه علاوه بر خواستخواست‌های هايصنفی صنفيخواست‌های خواست هاي سياسيسیاسی از جمله عدم دخالت عمال انگليسيانگلیسی در شركتشرکت نفت را در پيپی داشت. فعاليتفعالیت و نقش حزب توده يتودهٔ ايرانایران در ايناین جرياناتجریانات كاملاًکاملاً مشهود بود.
 
محمد رضا پهلويپهلوی پس ازشكستازشکست فرقهفرقهٔ يدمکرات دمكراتآذربایجان آذربايجان فرصتيفرصتی مناسب برايبرای يورشیورش به تشكل هايتشکل‌های سنديكائيسندیکائی را بدست آورده بود. ارتجاع سلطنت به ياريیاری امپرياليستامپریالیست‌های هاي انگليسانگلیس و امريكاامریکا در سال ۱۳٢۶۱۳۲۶ به صورت وحشيانهوحشیانه‌ای اي شورايشورای متحده مركزيمرکزی اتحاديهاتحادیه كارگرانکارگران و زحمتكشانزحمتکشان ايرانایران و سنديكا هايسندیکاهای سراسر كشورکشور را مورد تهاجم خود قرار داد. در سال ۱۳٢۷۱۳۲۷ با صحنه سازيسازی ترور شاه، فعاليتفعالیت شورايشورای متحده مركزيمرکزی اتحاديهاتحادیه كارگرانکارگران و زحمتكشانزحمتکشان ايرانایران و سنديكا هايسندیکاهای كارگريکارگری و حزب توده ايرانایران را ممنوع و غيرغیر قانونيقانونی اعلام نمودند.
 
طبقهطبقهٔ يکارگر كارگر ايرانایران با تشديدتشدید مبارزات و اعتصابها در منطقه نفت خيزخیز خوزستان و در سايرسایر نقاط كشورکشور منجمله كارگرانکارگران كارخانهکارخانه شاهيشاهی در ۱۳٢۹۱۳۲۹ مقاومت شايانشایان توجهيتوجهی از خود نشان دادند. مقاومت قهرمانانه كارگرانکارگران نفت در سال ۱۳٢۹۱۳۲۹ كمكکمک موثريموثری به مليملی شدن نفت توسط دولت مصدق نمود. در جريانجریان ايناین اعتصابات ۱٨۱۸ كارگرکارگر و۳ كودكکودک به هلاكتهلاکت رسيدندرسیدند. بالاخره بدنبال مبارزات و افت و خيزهايخیزهای مكرر،مکرر، انقلاب بهمن سال ۱۳۵۷ با شور و شوق عظيمعظیم كارگرانکارگران و زحمتكشانزحمتکشان ايرانایران به بار نشست.
 
== تشكلتشکل‌های هاي كارگريکارگری بعد از انقلاب ۵۷ ==
 
با اوج گيريگیری انقلاب در سال ۵۷۵۷، ،كارگرانکارگران در پيشاپيش تودهپیشاپیش هايتوده‌های ميهنمیهن مان به حركتحرکت در آمدند، و با سازمان دهيدهی كميته هايکمیته‌های اعتصاب در مراكزمراکز كارکار اعتصاب سراسريسراسری را در كشورکشور به راه انداختند. با پيوستنپیوستن كارگرانکارگران نفت به اعتصاب در تيرتیر ماه ۵۷ حركاتحرکات كارگريکارگری به اوج خود رسيدرسید. از درون كميتهکمیته‌های هاي مخفيمخفی اعتصاب شوراهايشوراهای كارگريکارگری در اكثراکثر كارخانجاتکارخانجات و موسسات صنعتيصنعتی شكلشکل گرفت، ودر كوتاهکوتاه ترينترین زمان شوراهايشوراهای كارگريکارگری كارخانجاتکارخانجات توانستند مديريتمدیریت موسسات و كنترلکنترل توليدتولید و توزيعتوزیع را بدست گيرندگیرند. از بهم پيوستنپیوستن شوراهايشوراهای سازمانيسازمانی كارگريکارگری تحت نام ” خانه كارگر“کارگر“ متولد شد. تشكيلاتتشکیلات ” خانه كارگر“کارگر“ محل تجمع فعالينفعالین كارگريکارگری تهران و شهرستان هاشهرستان‌ها گرديدگردید.
 
همراه با ايناین تشكلتشکل سراسري،سراسری، در شهررهايشهررهای بزرگ كشورکشور ” انجمن همبستگي“همبستگی“ كارگرانکارگران عمدتاً از تجمع كارگرانکارگران صنوف و كارگاهکارگاه‌های هايتولیدی توليديکوچک كوچك شكلشکل گرفت. مبارزه عليهعلیه طرحطرح‌های هاي ارتجاعيارتجاعی و واپسگرايانهواپسگرایانه قانون كارکار كهکه در قانون كارکار پيشنهاديپیشنهادی احمد توكليتوکلی وزيروزیر كارکار وقت متجلي ميمتجلی گرديدمی‌گردید و برايبرای تصويبتصویب قانون كارکار مترقيمترقی و متناسب با خواست كارگرانکارگران از اقدامات عمليعملی و موثر ايناین دو تشكلتشکل كارگريکارگری بود.
 
با شروع جنگ خانمان سوز كهکه هديههدیه‌ای ايآسمانی آسمانيبرای برايجمهوری جمهوري اسلامياسلامی بشمار مي رفت،می‌رفت، فرصت لازم برايبرای سركوبسرکوب جنبش مستقل كارگريکارگری بدست آمد. احزاب و سازمان هايسازمان‌های مدافع كارگريکارگری غيرغیر قانونيقانونی و سنديكاهاسندیکاها و اتحاديهاتحادیه‌های هاي كارگريکارگری منحل شدند. نشرياتنشریات كارگريکارگری توقيف،توقیف، فعالينفعالین كارگريکارگری از كارکار اخراج و تحت پيگردپیگرد قرار گرفتند. هزاران كارگرکارگر مبارز دستگيردستگیر و بيشبیش از پانصد كارگرکارگر به جوخه هايجوخه‌های اعدام سپرده شدند. عده گثيريگثیری از كارگرانکارگران نيزنیز مجبور به تركترک محل كارکار و زندگيزندگی خود شده يایا به تبعيدتبعید رفتند. شوراهايشوراهای كارگريکارگری يكيیکی پس از ديگردیگر منحل و با تصويب لايحهتصویب ايلایحه‌ای قانونيقانونی شوراهايشوراهای اسلامياسلامی كارکار جايگزينجایگزین آنها شدند. با تهاجم قداره بندان وچماق بدستان مافيايمافیای حاكمحاکم به خانه كارگرکارگر ايناین نهاد مستقل كارگريکارگری از دست كارگرانکارگران در آمده، در اختياراختیار مزدوران كارگرستيزکارگرستیز رژيمرژیم قرار گرفت. از آن پس اشخاصياشخاصی همچون محجوب، كمالي،کمالی، ربيعي،ربیعی، سرحديسرحدی زاده كهکه هر كدامکدام بعدها به وزارت و نمايندگينمایندگی مجلس رسيدند،رسیدند، هدايتهدایت ايناین تشكيلاتتشکیلات دولتيدولتی شده را بر عهده گرفتند.
 
طيطی سه دهه مافيايمافیای حاكمحاکم بر تشكلتشکل‌های هايرسمی رسمي كارگريکارگری بعنوان عامل تفرقه و سركوبسرکوب جنبش هايجنبش‌های مستقل كارگريکارگری عمل نموده. از آن جمله استجمله‌است حمله سنديكايسندیکای مستقل شركتشرکت واحد و سركوبسرکوب فعالينفعالین كارگري،کارگری، همكاريهمکاری با ارگان هايارگان‌های اطلاعاتياطلاعاتی و امنيتيامنیتی در تقابل با حركتحرکت كارگرانکارگران ايرانایران خودرو ديزل،دیزل، لاستيكلاستیک سازيسازی البرز، نيشكرنیشکر هفت تپه
 
با شكلشکل گيريگیری تشكل هايتشکل‌های مستقل كارگريکارگری و كميتهکمیته‌هایی هاييبرای براياحیاء احياء سنديكاهاسندیکاها و اتحاديه هاياتحادیه‌های كارگريکارگری و كارگرانکارگران بيكار،بیکار، گسترش اعتراضات كارگريکارگری از جمله اعتصابات كارگريکارگری كهکه عليرغمعلیرغم منع قانونيقانونی بلاانقطاع در سراسر كشور،کشور، همگيهمگی نشان از آيندهآینده جنبش كارگريکارگری دارد.