'''گلجام''' یا '''گل شاه عباسی''' در فرش بافی گلی است که هزاران سال است که فکر مردمان [[چین]]،[[مصری]]را به خود جلب کرده است. و نشانه ینشانهٔ [[طراوت]]بوده است،ودراست، ودر عهد قدیم در آسیا مورد قبول بوده است و نماد [[خورشید]] در بین این مردمان بوده است،دراست، در آثاری که به دست آمده است از استان [[همدان]] با جام برنزی بر می خوریممی‌خوریم که گل شاه عباسی اولیه نقش بسته شده است. و با یک بند به همدیگر متصل می شدهشده‌اند. اند.از آثاری که بدست آمده می توانمی‌توان گفت که این گل به دوره [[هخامنشیان]] باز میمی‌گردد. گردد.عالی ترین نمونه گل هایگل‌های شاه عباسی را می توانمی‌توان در گچ بری هایبری‌های حراب مسجد [[مارلیک]] کرمان مشاهده کرد.<ref>{{یادکرد کتاب |نام خانوادگی= شعبانی خطیب|نام= صفرعلی|کتاب=فرهنگنامه تصویری آرایه و نقشه فرش هایفرش‌های ایرانی | ناشر=سپهر اندیشه |سال=صفحه43}}</ref>
گل
== تاریخچه ==
این طرح یکی از طرح هایطرح‌های اصلی فرش ایران میمی‌باشد. باشد.چون در دوره شاه عباس صفوی به اوج خود رسیده است. عباس اول که لقب شاه عباس بزرگ داشت. از پادشاهان قدرتمند و پر نفوذ صفوی بوده است،شاهاست، شاه عباس با [[ازبک]]ها ،[[عثمانی]] ها‌ها و [[پرتغالی]] ها‌ها جنگید و پیروز شد،تنهاشد، تنها به هدف حفظ سرزمین اجدادیش. در دوره یدورهٔ حکومت این پادشاه به دلیل آنکه ساختمانساختمان‌های هایمجلل، مجللمساجدشکوهمند، ،مساجدشکوهمند،وو گسترش عظیم بازرگانی بسیار متمایز از سایر پادشاهان حکومت صفوی بوده است،اواست، او برای بافت فالی و پارچه کارگاه هایکارگاه‌های بزرگ و زیادی تاسیس کرد. که بافت این دستبافته هادستبافته‌ها هم دارای تزیین بسیار دل پذیر بوده است. این دستبافته هایدستبافته‌های ایرانی علاوه بر اینکه باعث زیبای کاخ هایکاخ‌های سلطنتی می شده بودند،بهبودند، به بعضی از سرزمین هایسرزمین‌های دیگر اهدا می شده است.حدود300تخته حدود۳۰۰تخته قالی ابریشمی بافته شده است در این دوره،بیشتردوره، بیشتر در شهر هایشهرهای [[اصفهان]]،[[کاشان]]،بافته، بافته می شده اندشده‌اند..<ref>{{یادکرد کتاب |نام خانوادگی=اربابی |نام=بیژن |کتاب= فرهنگنامه فرش شرق| ناشر= |سال=}}</ref> .
== متن ==
شاه عباسی یکی از گل های میگل‌های باشدمی‌باشد که به دوره قبل از اسلام باز میمی‌گردد. گردد.که با نام هاینام‌های [[گل اناری]]،[[پنچه پلنگی]] نیز مشهور بوده است. چون این گل در نزد ایرانیان قدیم تقدس خاصی برخوردار می شده است. نقوش شاه عباسی به دو صورت غالب و مغلوب در شکلشکل‌های های 4پر،5پر،6پردر۴پر،۵پر،۶پردر زمینه فرش با حاشیه هایحاشیه‌های فرش به کار می روندمی‌روند.<ref>{{یادکرد کتاب |نام خانوادگی=نیرومند |نام= پوران دوخت|کتاب= آموزش هنر قالیبافی| ناشر=انتشارات بازتاب |سال=صفحه168}}</ref>در این طرح هاطرح‌ها ی شاه عباسی از بند های[[ختایی]] و گاهی بند های[[اسلیمی]] استفاده می کندد.<ref>{{یادکرد کتاب |نام خانوادگی= ژوله|نام=تورج |کتاب= پژوهشی در فرش ایران| ناشر=انتشارات یساولی |سال=صفحه20}}</ref>گل شاه عباسی که در گردش هایگردش‌های ختایی شکل میمی‌گیرد. گیرد.ختایی طرح و نقش هانقش‌ها و دسته هایدسته‌های باریک و پیچ گل است،کهاست، که نمداری از شاخه طبیعی گیاهی است. یک ختایی را نمی تواننمی‌توان ختایی [[گل مرغی]] یا [[پروانه ایپروانه‌ای]] یا گل شاه عباسی خواند چون تعداد گل هایگل‌های ریز و درشت و گل هایگل‌های اصلی یک ختایی رانمونه یرانمونهٔ شاه عباسی تشکیل داد. اساسا فقط آرایه و گل شاه عباسی تکرار نمینمی‌شود، شود،طرح هایطرح‌های شاه عباسی با گردش هایگردش‌های ختایی معنا پیدا میمی‌کند، کند،ختاییختایی هم مانند اسلیمی ها قانوناسلیمی‌ها هاقانون‌ها و مبانی خاص تکنیکی و بصریخود را دارند. که حفظ و رعایت آن موجب زیبایی،لطافت،وزیبایی، لطافت، و بداعت در آثار طرح هایطرح‌های شاه عباسی می شودمی‌شود.<ref>{{یادکرد کتاب |نام خانوادگی=شعبانی خطیب |نام= صفر علی|کتاب= فرهنگنامه تصویری آرایه و نقشه هاینقشه‌های ایرانی| ناشر= سپهر اندیشه|سال=صفحه101}}</ref>
