مک‌دانل داگلاس اف/ای-۱۸ هورنت: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Rezabot (بحث | مشارکت‌ها)
جز ربات: حذف از رده:پیگیری ربات حذف کارکتر نادرست
جز ویرایش به وسیلهٔ ابزار خودکار ابرابزار
خط ۱۶:
|تولیدشده از تاریخ=
|تعداد تولیدات= مدل ای-دی ۱۴۸۰ فروند
|هزینه اجرا=۲۹-۵۷ میلیون دلار آمریکا (سال ۲۰۰۶)
|هزینه واحد=
|توسعه یافته= [[نورثروپ وای‌اف-۱۷]]
خط ۲۲:
}}
 
'''مک دانل داگلاس اف/ای-۱۸ هورنت''' {{انگلیسی|McDonnell Douglas F/A-18 Hornet}} جت [[جنگنده چندمنظوره]] [[سرعت فراصوت|فراصوت]] دوموتوره و تک سرنشینه‌ای است که در اواخر دهه ۱۹۷۰ بر اساس جنگنده آزمایشی [[وای‌اف-۱۷]] توسط شرکت [[مک‌دانل داگلاس]] و [[نورتروپ]] برای استفاده در [[نیروی دریایی ایالات متحده آمریکا|نیروی دریایی]] و [[تفنگداران دریایی ایالات متحده آمریکا|تفنگداران دریایی]] آمریکا طراحی شد. این هواپیما هم توانایی نبردهای هوایی و هم قابلیت حمله به اهداف سطحی را دارد و مهمترین ماموریت‌هایی که برای آن تعریف شده شامل [[دفاع هوایی]] از ناوگان‌های دریایی، اسکورت جنگنده‌های دیگر، سرکوب [[پدافند هوایی]] دشمن، حملات ضربتی و بمباران اهداف زمینی و دریایی، ماموریت‌های [[برتری هوایی]]، [[هواپیمای رهگیر|رهگیری]] جنگنده‌ها و بمب‌افکن‌ها و موشک‌های دشمن، [[پشتیبانی نزدیک هوایی]]، و [[هواپیمای شناسایی|شناسایی هوایی]] می‌شود. اف-۱۸ برای انجام ماموریت شبانه‌روزی در هر نوع شرایط آب‌وهوایی طراحی شده و قابلیت [[سوخت‌گیری در هوا]] و فرود و پرواز از [[ناو هواپیمابر|ناوهای هواپیمابر]] را دارد.
 
این [[جنگنده]] به سفارش نیروی دریایی آمریکا به عنوان جایگزینی برای جنگنده [[اف-۴ فانتوم]]، و [[هواپیمای تهاجمی|هواپیماهای تهاجمی]] ِ [[آ-۴ اسکای‌هاوک]] و [[آ-۷ کرسر]] و به عنوان مکملی برای جنگنده رهگیر [[اف-۱۴]] ساخته شد. اولین پرواز آزمایشی اف-۱۸ در سال ۱۹۷۸ انجام شد و از سال ۱۹۸۳ وارد فعالیت رسمی در نیروی دریایی آمریکا شد. در مجموع ۱۴۸۰ فروند از این هواپیما در مدل‌های آ، بی، سی و دی ساخته شده و به کشورهای کانادا، استرالیا، کویت، فنلاند، اسپانیا و سوئیس هم صادر شده است. همه‌کارگی و توانایی انجام ماموریت‌های متنوع و اعتمادپذیری بالا از امتیازات این جنگنده است اما به دلیل برد عملیاتی و ظرفیت حمل مهمات کم در مقایسه با جنگنده‌های دیگر مورد انتقاد قرار گرفته‌است . ابتدا نام اف-۱۸ هورنت (''Hornet'' به معنی [[زنبور سرخ]]) برای این جنگنده انتخاب شده بود اما پس از مدتی برای تاکید بر قابلیت‌های تهاجمی (حمله به اهداف سطحی) این هواپیما کد ''اف/ای'' (اف مخفف فایتر به معنی جنگنده و ای مخفف اتک به معنی تهاجمی) است برای نام‌گذاری این هواپیما انتخاب شد.
 
اف/ای ۱۸ هورنت همچنین پایه‌ای برای طراحی جنگنده بزرگتر و پیشرفته‌تر [[اف/ای-۱۸ئی/اف سوپر هورنت]] بود. سوپر هورنت در دهه ۱۹۹۰ جایگزین [[جنگنده زمینی]] [[آ-۶ اینترودر]] و در سال ۲۰۰۶ جایگزین جنگنده‌های سالخورده [[اف-۱۴ تام‌کت]] در نیروی دریایی آمریکا شد.
 
حداکثر سرعت اف-۱۸ در ارتفاع ۱۲۱۹۰ متری به ۱.۸۱٫۸ ماخ معادل ۱۹۱۵ کیلومتر در ساعت می‌رسد. برد عملیاتی آن با دو موشک هوابه‌هوای کوتاه‌برد [[ایم-۹]] حدود ۲ هزار کیلومتر و شعاع عملیاتی آن در ماموریت‌های هوا به هوا ۷۴۰ کیلومتر است. نیروی محرکه هواپیما را دو [[موتور توربوفن]] ساخت شرکت [[جنرال الکتریک]] تامین می‌کنند. حداکثر ظرفیت حمل مهمات اف-۱۸ هم ۶۲۱۵ کیلوگرم است که می‌تواند شامل انواع موشک‌ها، راکت‌ها و بمب‌ها و یا مخزن سوخت اضافی باشد.
 
== تاریخچهٔ طراحی و توسعه ==
خط ۴۵:
برای اف/ای-۱۸ انبوهی از ماموریتهای گوناگون تعریف شده‌است: تصرف آسمان و ایجاد [[برتری هوایی]]، اسکورت جنگنده‌های دیگر، سرکوب دفاع هوایی دشمن، عملیات‌های جاسوسی و اکتشافی، هدایت عملیات هوایی، پشتیبانی دور و نزدیک هوایی و قابلیت عملیات در شب.
 
اف/ای-۱۸ به وسیله سیستم دیجیتالی پرواز با سیم <ref>Fly Bye Wire or FBW</ref> کنترل می‌شود که این امر کیفیت بسیار خوبی را در هدایت هواپیما سبب می‌شود و موجب می‌شود خلبان با سهولت بیشتری به هدایت جنگنده بپردازد. این سیستم به هنگام مانورهای سنگین، به خلبان اجازه می‌دهد تا تمرکز خود را بر روی عملیات و استفاده از تسلیحات از دست ندهد.
نسبت قدرت موتور به وزن این هواپیما در حالت خشک (بدون [[حالت پس‌سوز]]) نیز فوق‌العاده است و این جنگنده در هنگام برخورد با دشمن، از توانایی خوبی در استفاده از قدرت بالای موتور در حالت بدون پس‌سوز پیدا می‌کند و به این ترتیب می‌تواند از مصرف بیش از حد سوخت با روشن شدن پس‌سوز جلوگیری کند.
 
خط ۵۳:
== گونه‌های مختلف اف-۱۸ ==
 
=== مدل ای و بی ===
[[پرونده:Canadian CF-18.jpg|LEFT|بندانگشتی|اف-۱۸سی نیروی هوایی کانادا]]
 
در این مدل، عمده مشخصات و ریزه‌کاری‌های جنگندهٔ وای‌اف-۱۷ حفظ شده‌است، با این حال از دل این هواپیما، جنگندهٔ جدید اف-۱۸ سربرآورده است؛ جنگنده‌ای یک نفره، با قابلیت تهاجمی که انبوهی از تکنولوژی‌های جدید و سیستم‌های دیجیتالی کامپیوتری در آن به کار رفته‌است. در کابین این جنگنده، از یک جفت سیستم لولهٔ اشعهٔ کاتد به عنوان نمایشگر اطلاعات استفاده شده‌است و سیستم کنترل بر پایهٔ ارزیابی دستور خلبان، کنترل پرواز را شبیه‌سازی می‌کند. سیستم‌های تعبیه شده در این جنگنده هم برای دو ماموریت‌های هوابه‌هوا و هم ماموریت‌های زمینی - ضد کشتی در نظر گرفته شده‌اند.
 
در حین طراحی، نوع آموزشی (دو سرنشینه) نیز به تعداد اندک و به نام تی‌اف/ای-۱۸ بی ساخته شد. این نوع تنها شامل اندک تغییراتی نسبت به مدل تک‌سرنشینه شده و هرچند برای تمرین و آموزش خلبانان استفاده می‌شود اما قابلیت انجام عملیات نظامی را دارد.
 
اولین پرواز اف/ای-۱۸ در نوامبر ۱۹۷۸ انجام شد. F/A-۱۸ و نوع دوسرنشینه نیز مورد آزمونهای گوناگون پروازی در مرکز آزمون نیروی دریایی <ref>Naval Air Test Center</ref> قرار گرفت.
در حین این آزمونها، بر روی نقاط ضعف و مشکلات جنگنده (به خصوص قطعات جدید) تمرکز زیادی انجام گرفت و این ارزیابی، باعث شد قطعاتی که به نوعی مشکلاتی در طراحی داشتند، با طراحی مجدد، مشکلشان حل شود. اغلب قطعاتی که مورد تغییر قرار گرفتند، قطعات ساخت‌افزاری و مکانیکی هواپیما بودند و سیستم‌های دیجیتالی، دستخوش تغییر نگشتند.
 
اف/ای-۱۸ ای (یک نفره) و اف/ای-۱۸ بی (دو نفره) از سال ۱۹۸۳ به تدریج جایگزین جنگنده‌های اف-۴بی و ای-۷ در ناوهای هواپیمابر نیروی دریایی و [[تفنگداران دریایی ایالات متحده آمریکا|نیروی تفنگداران دریایی]] شدند.
 
این جنگنده‌ها به دلیل قابلیتهایشان (قابلیت انجام ماموریتهای متنوع و میزان آمادگی بالا)، به سرعت نقش اصلی را در ماموریتهای نظامی برعهده گرفتند. قابلیت اطمینان و سهولت تعمیر و نگهداری، از مواردی بودند که به هنگام طراحی این جنگنده، مورد توجه قرار گرفتند. برای مثال اف/ای-۱۸ها، برای آزمایش از اطمینان سیستم‌ها، سه بار و هر بار ساعتها پرواز کردند در حالی که نیمی از زمان مورد نیاز برای تعمیر اساسی‌شان گذشته بود. هورنت، بارها در میدان نبرد واقعی مورد آزمایش قرار گرفت .
 
اف/ای-۱۸ها نقش مهمی را در جریان حمله به لیبی در سال ۱۹۸۶ ایفا کردند. آنها از روی عرشهٔ ناو هواپیمابر [[یواس‌اس کورال‌سی]] به پرواز درآمدند و پدافند هوایی لیبی را با پرتاب [[موشک ضد رادار|موشکهای ضد رادار]] سرعت بالای [[هارم (موشک)|هارم]] نابود ساختند به طوری که هنگام بمباران [[بنغازی]]، پدافند هوایی لیبی، برای جلوگیری از انتشار امواج رادار و بمباران توسط دشمن کاملاً خاموش شده و از کار افتاده بود.
 
=== اف/ای-۱۸ سی و دی ===
به دنبال موفقیت در استفاده از ۴۰۰ فروند مدل ای و بی ،بی، نیروی دریایی ایالات متحده، به تاریخ سپتامبر ۱۹۸۷، نوع پیشرفته‌تر هورنت را به نام اف/ای-س۱۸ سی (یک نفره) واف/ای-۱۸ دی (دو نفره) مورد آزمایش قرار داد. این هورنت‌ها می‌توانستند موشکهای میان‌برد هوابه‌هوای جدید [[آمرام]] و انواع جدید موشکهای هوا به زمین حرارت‌یاب هدایت تلویزیونی [[ماوریک]] را حمل و پرتاب کنند.
[[پرونده:fa-18c.hornet.j5003.swissaf.jpg|بندانگشتی|راست|اف-۱۸ سی نیروی هوایی سوئیس]]
 
دو سال بعد، مدلهای سی و دی به قابلیت عملیات در شب مجهز شدند. ضمنن اجزاء جدیدی نیز اضافه شدند: غلاف ناوبری حرارت‌یاب حرارت‌یاب،<ref>([url=http://www.thales-optronics.com/dos/products/air/details/navflir.shtml]NAVFLIR[/url])</ref>، تعبیهٔ جایگاهی برای [[نمایشگر سربالا]]، عینک ویژهٔ دید در شب، چراغ‌های مخصوص درون آلات دقیق جهت عدم تداخل با عینک دید در شب، یک نقشهٔ دیجیتالی از منطقهٔ نبرد به همراه نمایشگر رنگی مخصوص آن.
 
رادار اف/ای-۱۸سی مجهز به سنسوری جهت شبیه‌سازی زمین است که این امر توسط امواج [[رادار داپلر]] از سطح زمین انجام می‌شود. این نقشهٔ تهیه شده، به خلبان این امکان را می‌دهد تا به اهداف زمینی در شرائط نامساعد جوی یا در حالتی که دید ضعیفی وجود دارد، حمله کند. ضمن اینکه با توجه به نقشه و اهداف مشخص شناسایی شده روی آن، موقعیت دقیق هواپیما در آسمان مشخص میشود،می‌شود، همچنین این نقشه، قابلیت بمباران دقیق و موثر را بیشتر می‌کند.
 
انواع جدیدتر ساخته شدهٔ اف/ای-۱۸سی از سال ۱۹۹۴ به بعد، به رادار ارتقاء یافتهٔ <ref>[url=https://wrc.navair-rdte.navy.mil/warfighter_enc/weapons/SensElec/RADAR/anapg73.htm]APG-73[/url]</ref> مجهز شدند که این رادار دقت بیشتری داشت و تصاویر بسیار تمیزتری در صفحهٔ اسکن خود به نمایش می‌گذاشت.
 
=== مدل ئی و اف: سوپر هورنت ===
{{اصلی|بوئینگ اف/ای-۱۸ سوپر هورنت}}
جنگندهٔ چندماموریتهٔ اف/ای-۱۸ اف/ئی موسوم به «[[سوپر هورنت]]» در واقع مدلی ارتقاء یافته و بزرگتر شده از جنگنده‌های مدل سی و دی می‌باشد که پیشتر قابلیت عملیات در شب به آنها افزوده شده بود. سوپرهورنت‌ها که تقریبا هم‌اندازهٔ [[اف-۱۵]]های نیروی هوایی هستند، فرماندهی گروه عملیات رزمی هواپیماهای ناونشین را فراهم خواهد آورد زیرا دارای برد پروازی بیشتر و قابلیت حمل مهماتی است که قبلا توسط هواپیماهای تهاجمی بازنشستهٔ [[ای-۶ اینترودر]] حمل می‌شد.
خط ۱۱۰:
;'''تاریخچه اولین پرواز'''
 
* اف-۱۸ ای به تاریخ ۱۸ نوامبر ۱۹۷۸
* اف-۱۸ سی به تاریخ ۳ سپتامبر ۱۹۸۶
* اف-۱۸ دی به تاریخ ۶ می۱۹۸۸
 
;'''ورود به خدمت'''
* اف-۱۸ ای به تاریخ ۷ ژانویه ۱۹۸۳
* اف-۱۸ دی به تاریخ نوامبر ۱۹۸۹
 
;'''خدمه'''
* اف/ای-۱۸ سی و ای = یک نفر
* اف-۱۸دی و بی = دو نفر (یک خلبان و یک افسر تسلیحات)
 
;'''قیمت''': ۲۹ تا ۵۷ میلیون دلار (سال ۲۰۰۶) برای مدل اف/ای-۱۸ ئی
خط ۱۲۶:
;'''ابعاد'''
 
* طول: ۱۷٫۰۷ متر
* فاصلهٔ دو سر بالها: ۱۱٫۴۳ متر
* ارتفاع: ۴٫۶۶ متر
* مساحت بالها: ۳۷٫۱۶ متر مربع
 
;'''وزن'''
 
* وزن خالی: ۱۰٫۴۵۵ کیلوگرم
* وزن عادی برای برخاستن: ۱۶٫۶۵۰ کیلوگرم (جهت ماموریت نبرد هوایی)
* ۲۲٫۳۳۰ کیلوگرم (جهت عملیات تهاجمی)
* حداکثر وزن قابل برخاست: ۲۵٫۴۰۰ کیلوگرم
 
;'''حجم مخازن سوخت'''
 
* مخزن داخلی: ۴٫۹۲۵ کیلوگرم
* مخزن خارجی اضافی: ۳٫۰۵۵ کیلوگرم
* حداکثر سوخت و مهمات قابل بارگیری= ۷۰۳۰ کیلوگرم
 
;'''پیشرانه'''
 
* دو [[موتور توربوفن]] ساخت [[جنرال الکتریک]] از نوع اف-۴۰۴-۴۰۰ با قابلیت [[پس‌سوز]]
* قدرت هر موتور: ۱۱ هزار پاوند نیرو (۴۹.۸۴۹٫۸ کیلونیوتن) در حالت خشک - ۱۷۷۵۰ پاوند نیرو (۷۹.۲۷۹٫۲ کیلونیوتن) با پس‌سوز
 
;'''عملکرد'''
 
* حداکثر سرعت: ۱۹۱۵ کیلومتر بر ساعت در ارتفاع ۱۲۱۹۰ متری = ۱٫۸ [[ماخ]]
* نرخ اوج‌گیری: ۱۳۷۱۵ متر بر دقیقه
* سقف پرواز خدمتی:۱۵۲۴۰ متر
 
;'''برد پروازی'''
 
* در حالت شکاری: ۱۴۸۰ کیلومتر (رفت و برگشت)
* در حالت تهاجمی: ۲۱۳۰ کیلومتر (رفت و برگشت)
* برد عبوری: ۳۳۳۵ کیلومتر (با سه مخزن سوخت خارجی)
* حد تحمل شتاب ثقل: نامعلوم (بنا بر گزارشی حدود ۷٫۵ برابر [[فشار جی|جی]])
 
;'''تسلیحات'''
 
* توپ مسلسل ۲۰ میلی‌متری [[ام۶۱ والکان]] با ۵۷۰ تیر فشنگ
* ۷ جایگاه حمل بار در زیر بدنه و بالها و دو جایگاه در نوک بالها
 
;'''تسلیحات هوا به هوا'''
 
* موشک میان‌برد [[ایم-۷ اسپارو]]
* موشک کوتاه‌برد حرارت‌یاب [[ایم-۹ سایدوایندر]]
* موشک میان‌برد [[ایم-۱۲۰ آمرام]]
* موشک کوتاه‌برد [[ایم-۱۳۲ آمرام]]
 
;'''تسلیحات هوا به سطح'''
* [[موشک ضد رادار]] [[ای‌جی‌ام-۴۵ شرایک]]
* [[ای‌جی‌ام-۶۲ وال‌آی]]
* [[ای‌جی‌ام-۶۵ ماوریک]]
* [[موشک ضد کشتی]] [[هارپون]]
* [[ای‌جی‌ام-۸۴ اسلم]]
* [[ای‌جی‌ام-۸۴ اسلم-ار]]
* موشک ضد رادار [[ای‌جی‌ام-۸۸ هارم]]
* [[ای‌جی‌ام-۱۲۳ اسکیپر]]
* [[ای‌جی‌ام-۱۵۴ ]]
* [[موشک کروز]] دوربرد توروس KEPD 350 (اسپانیا)
 
;'''بمب'''
* [[جی‌بی‌یو-۱۲|جی‌بی‌یو-۱۰/۱۲/۲۴]] پیووی ([[هدایت لیزری]])
* [[جی‌بی‌یو-۱۵]] (هدایت الکترواپتیکالی)
* [[مهمات تهاجم مستقیم مشترک]] جی‌بی‌یو-۲۹/۳۰/۳۱/۳۲/۳۵ ([[هدایت ماهواره‌ای]])
* [[بمب چندمنظوره|بمب هسته‌ای]] بی-۵۷ و بی-۶۱ (استحکام‌شکن)
* [[بمب‌های چندمنظوره]] [[ام‌کی-۸۲]]، [[ام‌کی-۸۳]] و [[ام‌کی-۸۴]]
* ام‌کی ۲۰ راک‌آی
* بی‌ال‌یو-۱۰۷ بیوراندال
* [[بمب خوشه‌ای]] سی‌بی‌یو-۵۹
 
;'''جنگ‌افزارهای دیگر'''
 
* غلافهای [[جنگ الکترونیکی|اغتشاش‌گر الکترونیکی]]
* غلافهای [[راکت|راکت‌انداز]] (راکت‌های هوابه‌سطح ۷۰ میلی‌متری [[هیدرا ۷۰]] و ۱۲۷ م‌م [[زونی (راکت)|زونی]])
 
== کشورهای داری اف-۱۸ ==
خط ۲۱۸:
* [[نیروی هوایی فنلاند]]: جایگزین جنگنده‌های سوئدی ساب ۳۵ شدند.
;{{KUW}}
* [[نیروی هوایی کویت]]: ۳۹ جنگنده از سال ۱۹۹۲ به بعد خردیاری شده و جایگزین [[میراژ اف-۱|میراژهای اف-۱]] و [[ای-۴ اسکای هاوک|ای-۴ داگلاس‌ها]] شدند. <ref>[http://www.milaviapress.com/orbat/kuwait/index.php OrBat Kuwait - MilAvia Press.com: Military Aviation Publications<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref>
 
;{{MAS}}
خط ۲۷۵:
'''KAF-۱۸D'''
نوع دوسرنشینهٔ آموزشی مخصوص کویت. تولید شده به تعداد ۸ فروند
 
 
'''F/A-۱۸D'''
سطر ۲۹۸ ⟵ ۲۹۷:
== هواپیماهای قابل مقایسه ==
* [[میگ-۲۹]]
* [[میراژ-۲۰۰۰]]
* [[اف-۱۶ فایتینگ فالکن|اف -۱۶ فالکن]]
* [[جاس ۳۹ گریپن]]