سرخپوستان ایالات متحده آمریکا: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
B.sooshiant (بحث | مشارکتها) جزبدون خلاصۀ ویرایش |
جز ربات ردهٔ همسنگ (۲۶) +املا+مرتب (۸.۸): + رده:تاریخچه حقوق شهروندی در ایالات متحده آمریکا |
||
خط ۷:
== تاریخ ==
اقوام سرخپوست [[آمریکای شمالی]] از بازماندگان گروههایی هستند که در حدود بیست هزارسال پیش از میلاد از نواحی سر شمال [[سیبری]] گذشته و به قاره جدید وارد شده بودند.برخلاف ساکنان مزوآمریکا و نواحی متمدن [[آمریکای مرکزی]] و
[[کریستوف کلمب]] پنداشته بود که [[بومیهای آمریکای مرکزی|سرخپوستان آمریکای مرکزی]], [[هند|هندی]] هستند، از این رو امروزه در بیشتر زبانهای اروپایی بومیان [[قاره آمریکا]] را هندی میخوانند.<ref>Marcel Trudel et Micheline D'Allaire, Deux siècles d'esclavage au Québec</ref>
[[سرخپوستان]] آمریکایی با ورود اروپاییان با [[بیماری|بیماریهای]] همهگیر{{مدرک}}، نابودی فرهنگ<ref>فردریش انگلس، ''منشا خانواده''، نشر جامی</ref> و از دست رفتن خاک روبرو شدند. برخی قبایل [[سرخپوستان]] به مدت دو قرن در بردگی [[سفیدپوستان]] بودند<ref>Paul Robert Magocsi, Aboriginal peoples</ref>، و برخی دیگر همانند در جنگها و پاکسازیهای جمعی همانند [[کشتار ووندد نی]] به نابودی کشانده شدند.
در سال ۱۸۳۰، [[اندرو جکسون]]، دستوری صادر کرد که بنام قانون سرخپوست زدایی مشهور گشت {{به انگلیسی|Indian Removal Act}}، که بر اساس آن، سرخپوستان را از زمینهای خود در شرق آمریکا به سمت زمینهای بایر غرب [[رود میسیسیپی]] مهاجرت داده میشدند. مهاجرت بزرگ قوم [[چروکی]] در سال ۱۸۳۸ از [[جورجیا]] به سمت غرب، از همین قسم مهاجرتهای دولتی بود که به «رد اشکها» {{به انگلیسی|Trail of tears}} شهرت پیدا کرد. در این سفر ۲۰۰۰ کیلومتری، ۴۰۰۰ سرخپوست جان خود را از دست دادند. این سرخپوستان به زمینهای مخصوصی در غرب آمریکا مهاجرت داده شدند که امروزه به زمینهای [[رزرویشن]] {{به انگلیسی|reservation}} یا ''اختصاصی'' معروفند. این زمینها بدستور [[کنگره آمریکا]] در سال ۱۸۳۴ برای سرخپوستان در نظر گرفته شدند.سرخپوستان در جنگهای داخلی آمریکا از مبارزان فعال بودند.پس از پایان این دوره جنگها و آزادی سیاهپوستان در آمریکا سیاست همسان سازی علیه سرخپوستانی که به امید پایان تنش وارد جنگ شده بودند آغاز شد.در قرن نوزدهم [[جورج واشنگتن]] و هنری ناکس تصمیم به متمدن کردن بومیان آمریکا گرفتند و همین موجب بروز شدید ترین درگیریها میان آنها شد.در پی این رویدادها [[جنگهای سرخپوستان]] شدت گرفت گرچه پیروزی
== زندگی در جامعه امروزی آمریکا ==
[[پرونده:Hopi woman dressing hair of unmarried girl.jpg|بندانگشتی|چپ|زن سرخپوست موهای یک دوشیزه را آرایش میکند.]]
امروزه ۲۲۵٬۰۰۰ کیلومتر مربّع از خاک [[ایالات متحده آمریکا]] بصورت خودمختار در اختیار سرخپوستان قرار دارد، که این زمینها، همان زمینهای جایگزین یا ''اختصاصی'' قرن نوزدهم هستند. این زمینها تحت سرپرستی [[دفتر امور سرخپوستان]] قرار دارد، که خود زیر نظر [[وزارت کشور ایالات متحده آمریکا]] است.سرخپوستان آمریکا امروزه در بسیاری مناطق استقلال فرهنگی و تاحدودی سیاسی دارند.تلاشهایی برای تحکیم ریشههای قومی خود دارند و زبانهای که بدانها صحبت میکنند تا حدودی محافظت شده قلمداد میشوند.برخی از آنها به زندگی سنتی و روستایی خود با آداب قبیلهای هنوز بسر میبرند که بیشتر در نواحس جنوبی هممرز [[مکزیک]] میباشند.در سال ۲۰۰۳ جمعیت آنان در جامعه آمریکا ۲٬۷۸۶٬۶۵۲
== پراکندگی جغرافیایی و زبانها ==
[[پرونده:Doctor.susan.la.flesche.picotte.jpg|بندانگشتی|چپ|دکتر فلش اولین زن سرخپوستی بود که در آمریکا به درجه پزشکی رسید.]]
بومیان آمریکا بجز [[انگلیسی]] که زبان عمومی کشور محسوب میگردد به زبانهای مختلفی از گروه [[زبانهای بومی آمریکا]] تکلم میکنند.[[زبان آزتکی]] در [[یوتا]] بیشترین متکلم را دارد.پس از آن [[زبان ناهواتل]] با نزدیک به دویست هزار [[گویشور]] و [[زبان ناواهو]] با یکصدپنجاه هزار تن در ردههای بعدی هستند.[[سرخپوست|سرخپوستان]] آمریکا اگرچه در تمام سرزمین پراکندهاند اما بیشتر آنان در نواحی غربی و جنوب غربی بسر میبرند.گروه مهم چروکی در میامی و سواحل میسیسیپی ساکن میباشند و گروههایی نیز در مناطق شمالی مانند میشیگان و مونتانا زندگی میکنند که در این مناطق جمعیت و حضور بومیان
== قبیلههای مشهور ==
خط ۷۶:
[[رده:تاریخ سرخپوستان ایالات متحده آمریکا]]
[[رده:تاریخ مستعمرات سیزدهگانه]]
[[رده:تاریخچه حقوق شهروندی در ایالات متحده آمریکا]]
[[رده:سرخپوستان ایالات متحده آمریکا]]
[[رده:سرخپوستان]]
|