گندزدا: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
MahdiBot (بحث | مشارکت‌ها)
جز ربات ردهٔ همسنگ (۲۶) +املا+مرتب+تمیز (۸.۸): + رده:ضدعفونی‌کننده‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱:
[[پرونده:ExAntiseptic.jpg|بندانگشتی|ضد عفونی کردن پوست با استفاده از محلول ید]]
'''گندزداها''' {{به انگلیسی|Disinfectant}} مواد ضدعفونی‌کننده‌ایسترون هستندکننده کهابزار در، سطحوسایل پوست،، بدنلباس‌ها و، درکاشی‌ها بافت‌های، زندهوان استفادهحمام می‌شوند.، [[ضددستشویی عفونیو کننده|ضدعفونیحمام کننده‌ها]]،هستند. خوداین دسته‌ایمواد ازکه مواداغلب شیمیایی هستند که با اثر بر [[باکتری|باکتری‌ها]]، [[ویروس|ویروس‌ها]]، [[قارچ|قارچ‌ها]]، اسپور باکتریها و سایر اورگانیسم‌ها آن‌ها را از بین می‌برند و یا از رشد آنها جلوگیری می‌کنند. گندزدا ها از [[پوسیدگی]]، [[گندخونی]] و [[عفونت]] جلوگیری می‌کنند. استفاده از گندزدا ها برای تامین سلامتی بسیار ضروری است و از عوامل مهم پیشگیری از بیماری‌ها بخصوص ، بیماری‌های مسری می‌باشد. تفاوت اصلی میان گندزدا و [[پادزیست]] یا آنتی بیوتیک در این است که مواد گندزدا می‌توانند از راه [[دستگاه لنفاوی]] بدن و [[رگ لنفی]] به سرتاسر بدن منتقل شوند و باکتری‌ها را نابود سازند در حالی که پادزیست‌ها تنها از راه [[خون]] جابه جا می‌شوند. همچنین از مواد گندزدا برای ساخت مواد [[ضدعفونی کننده]] {{به انگلیسی|disinfectants}} که برای نابود سازی ریزجانداران بر روی سطوح غیر زنده مانند ابزار ، وسایل ، لباس‌ها ، کاشی‌ها ، وان حمام ، دستشویی و حمام هستند، استفاده می‌شوند.
 
'''ضدعفونی‌کننده''' ها یا آنتی سپتیک(antiseptic) دسته‌ای از مواد هستند که در سطح پوست، بدن و در بافت‌های زنده استفاده می‌شوند. استفاده از گندزدا ها برای تامین سلامتی بسیار ضروری است و از عوامل مهم پیشگیری از بیماری‌ها بخصوص ، بیماری‌های مسری می‌باشد. مواد گندزدا شامل ۲ دسته هستند، مواد گندزدا ی [[باکتری کش]] {{به انگلیسی|Bactericide}} که قابلیت نابود سازی مستقیم سلول باکتری از طریق نابودسازی دیواره آن که منجر به جذب آب، تورم و ترکیدن آن می شود را دارند و مواد گندزدا ی [[مهارگر باکتری]] {{به انگلیسی|Bacteriostatic}} که از رشد و [[تقسیم سلولی]] باکتری جلوگیری می‌کنند.
 
== تاریخچه ==
[[پرونده:Joseph Lister.jpg|بندانگشتی|130px|[[جوزف لیستر]] جراح انگلیسی نخستین توضیح گسترده پیرامون استفاده نوین از گندزداهاضدعفونی‌کننده‌ها را بیان نمود.]]
نخستین توضیح گسترده پیرامون استفاده نوین از گندزداهاضدعفونی‌کننده‌ها در عمل‌های جراحی در سال ۱۸۶۷ توسط [[جوزف لیستر]] جراح انگلیسی و طی مقاله‌ای با نام [[اصول گندزدایی در عمل جراحی]] {{به انگلیسی|Antiseptic Principle of the Practice of Surgery}} منتشر گشت که در آن از [[نظریهٔ میکروب‌های بیماری‌زا]] که نخستین بار توسط [[لویی پاستور]] بیان شده بود اقتباس گردید. طبق این مقاله استفاده از موادی مانند [[فنول]] می‌تواند بسیاری از میکروب‌ها را کشته و محل جراحی را گندزداییضدعفونی‌ کند. برخی روش‌های گندزداییضدعفونی‌ مشابه در گذشته توسط دانشمندانی چون [[بقراط]] و [[جالینوس]] و همچنین در کتیبه‌های باستانی سومری بیان گشته‌اند. افرادی چون [[جوزف اسمیت]] برای نخستین بار از موادی مانند [[الکل]] برای گند زداییضدعفونی‌ [[زخم|زخمها]] و جراحت‌ها استفاده نمودند.<ref name=autogenerated1>Inflammation in wound repair: molecular and cellular mechanisms</ref>نخستین استفاده از مواد گندزداضدعفونی‌کننده را می‌توان در عصر باستان و به هنگام [[مومیایی کردن]] اجساد مشاهده نمود. امروزه از محلول آب و فنل که دارای قدرتی خاص و ثابت است به عنوان معیاری برای مقایسهٔ تاثیر و قدرت گندزداهاضدعفونی‌کننده‌ها استفاده می‌شود.<ref name=autogenerated2>Edwards, H, 1976. Theodoric of Cervia, a medieval antiseptic surgeon, Proceedings of the Royal Society, 69 (3) pages=553–5</ref>
 
مدتها قبل از کشف پنی‌سیلین بشر آموخته بود که به طور تجربی بعضی مواد خام را به عنوان عامل ضد میکروب مورد استفاده قرار دهد. ۶۰۰ - ۵۰۰ سال قبل از میلاد، چینیها شیره کپک زده لوبیای شور را برای درمان عفونتها بکار می‌بردند. اصطلاح آنتی بیوز (Antibiosis) اولین بار در سال ۱۸۸۹ به‌وسیله ویلمین برای توجیه ماهیت رقابتی جوامع بیولوژیک که در آن فقط قویترین و اصلح‌ترین زنده می‌ماند، بکار برده شد و چند سال بعد این اصطلاح برای آنتاگونیسم میکروارگانیسمها نیز مورد استفاده قرار گرفت.
سطر ۱۴ ⟵ ۱۵:
[[ضد باکتری|ضد باکتریها]] {{به انگلیسی|Antibacterials}} گندزداهایی هستند که تنها قابلیت نابود سازی [[باکتری|باکتریها]] را دارند.
 
== [[میکروب‌کش]] ==
میکروب کش {{به انگلیسی|Microbicides}} هرگونه [[زیست‌کش]] {{به انگلیسی|Biocide}} است که عفونت‌های میکروبی شامل عفونت‌های [[ویروسی]] و باکتریایی را از بین می‌برد.
زیست‌کش یک ماده شیمیایی یا میکروارگانیسم است که می‌تواند هر گونه ارگانیسم مضر را با استفاده از روش‌های شیمیایی یا بیولوژیکی از بین برده، خنثی یا کنترل‌کند.
سطر ۶۳ ⟵ ۶۴:
غلظت گندزدا باید کاملاً غلظت متناسب و تنظیم شده‌ای باشد، زیرا غلظت کم می‌تواند حتی منجر به رشد بیشتر ریزجاندارانی مانند باکتری‌ها و ویروس‌هایی که نسبت به آن گندزدا پایداری و مقاومت دارند شود و غلظت بالا می‌تواند منجر به آسیب رسیدن به بافت‌های منطقه شده و هنگام بهبود جراحت را درازا ببخشد.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی= http://salamatnews.com/viewNews.aspx?ID=25938&cat=1|عنوان= خوددرمانی موجب مقاومت میكروبی نسبت به آنتی بیوتیكها می‌شود| ناشر =سلامت نیوز |تاریخ = |تاریخ بازبینی= ۱۱ اسفند ۱۳۹۱}}</ref><ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://hamshahrionline.ir/details/107780 |عنوان= مصرف بیش از حد آنتی‌بیوتیک به مقاومت دارویی می‌انجامد | ناشر =همشهری آنلاین |تاریخ = |تاریخ بازبینی= ۱۱ اسفند ۱۳۹۱}}</ref>
 
== جستارهای وابسته ==
== پیوند ها ==
* [[پادزیست]]
* [[زیست‌کش]]
 
== جستارهای وابسته ==
* [[زیست‌کش]]
* [[پادزیست]]
* [[ضد باکتری]]
* [[میکروب کش]]
* [[ویروس کش]]
* [[ضدعفونی‌کننده]]
* [[داروهای ضد ویروسی]]
* [[باکتری کش]]
* [[مهارگر باکتری]]